Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İZMİR
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2022/603 Esas
KARAR NO : 2023/470
DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 04/08/2022
KARAR TARİHİ : 14/06/2023
Davacı tarafından davalı aleyhine açılan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda, tüm dosya incelendi.
İDDİA VE TALEP:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı arasında bir süredir devam eden ticari ilişki mevcut olduğu, müvekkili tarafından sattığı çeşitli mallara ve hizmetlere karşılık karşı tarafa 5 adet fatura kesilmesine rağmen alacağını alamadığını, davalının Karşıyaka… Noterliği’nin 21.06.2022 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile malların ayıplı olduğuna dair itirazda bulunduğu, İzmir … Noterliği’nin 24.06.2022 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile malların ayıplı olmadığına dair itirazda bulunulduğu, davalı şirket aleyhine Torbalı İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile icra takibine girişildiği, borçlu şirketin icra takip dosyasına haksız olarak itiraz ettiği ve takip dosyasını durdurduğunu belirterek itirazın iptali ile takibin devamına ve icra inkar tazminatına karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP VE SAVUNMA:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle;Müvekkili şirketin, beton santralleri imalatı, satışı ve satış sonrası montajı ile iştigal ettiği, bu kapsamda beton santrallerin montajında ve en son beton santralini devreye alırken kullanılmak üzere davacı şirketten değişik ebat ve özelliklerde kablo satın aldığı, alınan bu kabloların çok uzun metraja sahip olduğu için alınan kablonun metre kontrolünün yapılması, hem kabloların içindeki bakırın kırılmaması ve zarar görmemesi için hem de çok uzun ve sert oldukları için el gücü yordamıyla yeniden sarılmasının mümkün olmadığı, bu durumun gözle görülebilecek bir durum olmayıp müvekkili şirket tarafından proje sahasına gidildiğinde ve müvekkili şirketin üretimini yaptığı beton santrallerinin montajı sırasında tespit edilebildiği, davacı tarafça eksik teslimi yapılan kablolar nedeniyle müvekkili şirketin davacı tarafa herhangi bir borcu bulunmadığı, davacı tarafın teslim yükümlülüğünü yerine getirmediğini belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DAVA:
Dava, ticari satımdan kaynaklanan faturaya dayalı alacağın tahsili amacıyla girişilen icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
DELİLLER:
-Torbalı İcra Dairesinin … esas sayılı dosya sureti,
-İzmir Vergi Dairesinin 18/08/2022 tarihli yazısı ve eki,
-Bilirkişiler …’ın 14/12/2022 tarihli bilirkişi raporu,
-İzmir Ticaret Sicil Müdürlüğünün 17/01/2023 tarihli yazısı ve eki.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Uyuşmazlığın çözümü açısından öncelikle konuyla ilgili yasal düzenlemelerin irdelenmesinde yarar vardır.
İtirazın iptali davası; 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun (İİK) 67 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. Buna göre;
i) İlamsız takip yapılmış olması,
ii) Borçlunun bu takibe itiraz etmesi,
iii) İtirazın alacaklıya (davacıya) tebliğinden itibaren alacaklının, bir yıl içinde mahkemeye başvurmuş olması yasal koşullarının gerçekleşmesi gerekir.
Takip alacaklısı tarafından ödeme emrine süresi içinde itiraz etmiş olan takip borçlusuna karşı açılan itirazın iptali davasının konusu, icra takibine konu edilen alacaklar olup, davanın amacı itirazla duran takibin devamını sağlamaktır. Bu dava, yargılama usulü bakımından genel hükümlere tabidir. Davalı borçlunun icra dosyasında ileri sürdüğü itirazlar dışındaki itirazlarını da bu dava içinde ancak cevap süresi içinde ileri sürmesi olanaklıdır. Eğer cevap süresi içinde davalı/borçlu diğer itirazlarını ileri sürmezse mahkeme bunları kendiliğinden göz önüne alamaz, takibe itiraz edilirken bildirilen sebeplerle sınırlı araştırma yapmak durumunda kalır. Nitekim aynı hususlara Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 22.09.2021 tarihli ve 2017/(19)11-1663 E., 2021/1070 K. sayılı kararında da değinilmiştir.
Dava yargılama usulü bakımından genel hükümlere tabi olduğundan; ispat külfeti normal bir alacak davasındaki ile aynıdır. Ancak her iki dava ispat yöntemleri ve hukukî sonuçları bakımından farklılıklar göstermektedir. Bu bağlamda belirtmek gerekirse; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK) 190. maddesi gereğince ispat yükü, Kanun’da özel düzenleme bulunmadıkça, iddia edilen vakıaya bağlanan hukukî sonuçtan kendi lehine hak çıkaran tarafa aittir. Bu genel kuralın dışında bazı hâllerde ispat yükü yer değiştirerek davalı tarafa geçer. Bu hâllerden birisi davalının ödeme savunmasında bulunmasıdır. Davacı ya da davalı iddiasını ya da savunmasını HMK’da belirtilen hükümlere göre ispat etmelidir. Buna göre yapılacak yargılama sonunda mahkemece verilecek karar ya davanın kabulü ya da reddine yönelik olacak; ancak takibin iptali ya da devamı hükmünü de içerecektir.
Bu açıklamalar göstermektedir ki, itirazın iptali davası, icra takibine sıkı sıkıya bağlı; itiraz üzerine duran icra takibinin devam edebilmesini sağlayan ve takip hukuku içinde olmakla birlikte, maddi hukuk ilişkisinin incelenerek uyuşmazlığı kesin hükümle sonuçlandıran bir davadır. Davanın takibe bağlılığı alacağın miktarı bakımından söz konusu olduğu gibi alacağın kaynağı bakımından da geçerlidir.
Yukarıda yapılan açıklamalar ve tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde; davacının, davalı aleyhinde ticari satım sözleşmesinden kaynaklanan 5 adet faturaya dayalı alacağına istinaden Torbalı İcra Dairesi’nin … esas sayılı dosyasında takip başlattığı, ödeme emrinin davalı borçluya 02/07/2022 tarihinde tebliğ edildiği, davalı borçlunun 28/06/2022 tarihinde yasal süresi içerisinde borca ve ferilerine itiraz ettiği, icra müdürlüğünce takibin durdurulmasına karar verildiği, takibin durduğu, davalı borçlunun takibe itirazı üzerine davacının iş bu itirazın iptali davasını ikame ettiği ve davalının itirazının takibe konu alacak ve ferileri üzerinden iptalini talep ettiği, davacının ticari satım sözleşmesi kapsamında davalıdan alacağının bulunduğu ve takibe yapılan itirazın haksız olduğunu iddia ettiği, davalının ise beton santralleri imalat, satış ve montaj işleri yaptığı, santrallerin devreye alınması sırasında davacı şirketten değişik ebat ve özelliklerde kablo satın alındığı, alınan bu kabloların uzun metraja sahip olduğu, bu sebeple teslim sırasında ölçümlerinin yapılmadığı, çıplak gözle eksik teslim yapılıp yapılmadığının tespitinin olanaklı olmadığı, santrallerin montajı sırasında kabloların kullanıldığı, kur artışlarından etkilenmemek amacıyla satıma konu malzemenin davacıdan uzun süre önce satın alındığı, yapılan montaj işlemleri sırasında davacının eksik ürün teslim ettiğinin tespit edildiği, bunun üzerine yapılan kontrollerde bu durumun diğer teslimlerde de olduğunun görüldüğü, davacıya bu konuda bildirim yapıldığı, davacının teslim borcunu eksiksiz şekilde yerine getirmediği, davacıya borcu olmadığını savunduğu, taraflar arasında ticari satım ilişkisi bulunduğu ihtilafsız olup, davacı tarafından eksik teslim yapılıp yapılmadığı, davacının bu ilişki kapsamında faturalardan kaynaklanan alacağının bulunup bulunmadığı, alacaklı ise alacaklı olduğu miktarın ne kadar olduğu, takipte talep edilen faiz oranının uygun olup olmadığı ve takibe yapılan itirazın haksız olup olmadığı hususlarında ihtilaf bulunduğu anlaşılmıştır.
Her iki tarafı tacir olan ve tarafların ticari işletmesini ilgilendiren, ticari satımdan kaynaklanan nispi ticari dava niteliğindeki uyuşmazlıkta mahkememizin görevli olduğu belirlenmiştir.
Mahkememizce taraflar arasında ticari ilişki olup olmadığı, ilişki var ise bu ilişkinin ticari defterlere ne şekilde yansıdığı, faturanın taraf defterlerinde kayıtlı olup olmadığı, davacının faturalardan kaynaklanan alacağı bulunup bulunmadığı, varsa miktarının ne kadar olduğu hususunda taraf defterlerinin bilirkişi tarafından incelenmesine karar verildiği, bu kapsamda taraflara dava konusu uyuşmazlığa ilişkin olarak 2022 yılına ait ticari defter ve kayıtlarını sunmak veya bulunduğu yeri bildirmek üzere 2 haftalık kesin süre verildiği, kesin sürenin sonuçlarının ihtar edildiği, taraf vekillerinin ticari defter ve kayıtların bulunduğu adresi bildirdiği, mahkememizce tarafların ticari defter ve kayıtları üzerinde mahalinde inceleme yapılması için dosyanın bilirkişiye tevdi edildiği, bilirkişinin 14/12/2022 tarihli raporunda, tarafların davaya konu uyuşmazlık dönemine ilişkin defterlerinin usulüne uygun tutulduğu, kendileri lehine delil vasfına sahip olduğu, taraflar arasında cari hesap şeklinde ilişki bulunduğu, takibe konu faturaların tarafların ticari defterlerinde kayıtlı olduğu, taraflarca bu faturaların ilgili vergi dairesine BA ve BS formları ile bildirildiği, bu faturaların ödenmesine ilişkin davacı ve davalı taraf defterlerinde kayıt bulunmadığı, davacı tarafın ticari defterlerinde söz konusu faturalardan dolayı takip tarihi itibariyle davalı taraftan 217.266,21 TL tutarında alacaklı olduğu, davalı tarafın ticari defter ve kayıtlarında ise söz konusu faturaların dışındaki bir faturadan dolayı davacı tarafın 217.265,82 TL tutarında (icra takip dayanağı ve dava konusu faturaların bedeli kadar ) borçlu olduğuna dair kayıt bulunduğu, davacı taraf ile davalı tarafın ticari defterlerindeki kayıtlar arasında 0,39 TL tutarında uyuşmazlık bulunduğu ve bu uyuşmazlığın da kuruş farkından kaynaklandığı, davalı tarafından toplam 7 adet 1.210.474,64 TL tutarında iade faturasının düzenlenmiş olduğu yönünde görüş ve kanaat bildirildiği görülmüştür.
6100 sayılı HMK’nun 222.maddesine göre ticari defterlerin delil olarak kabul edilebilmesi için kanuna göre eksiksiz ve usulüne uygun olarak tutulmuş, açılış ve kapanış onayları yaptırılmış ve defter kayıtlarının birbirini doğrulamasının şart olduğu, ayrıca bu şartlara uygun olarak tutulan defterlerin sahibi veya halefleri lehine delil olarak kabul edilebilmesi için diğer tarafın aynı şartlara uygun olarak tutulmuş ticari defterlerindeki kayıtların bunların aykırı olmaması veya diğer tarafın ticari defter ve kayıtlarını ibraz etmemesi yahut defter ve kayıtlarının aksinin senet veya diğer kesin delillerler ile ispatlanmamış olması gerektiği, diğer tarafın anılan şartlara uygun olarak tutulan ticari defterlerinin ilgili hususta hiçbir kayıt içermemesi halinde ticari defterlerin sahibi lehine delil olarak kullanılamayacağı, bu şartlara uygun olarak tutulan defterlerdeki sahibi lehine ve aleyhine olan kayıtların birbirinden ayrılamayacağı, açılış veya kapanış onayları bulunmayan ve içerdiği kayıtları birbirini doğrulamayan ticari defter ve kayıtların sahibi aleyhine delil olacağı, somut uyuşmazlıkta taraflar arasındaki satım sözleşmesinde, satım konusu emtianın davacı tarafından davalıya teslim edildiğinin sabit olduğu, davalının, satın alınan emtianın beton santrali inşaatında kullanıldığını ve ürünlerin uygulama sırasında yapılan metraj ölçümlerinde, teslim edilen ürünlerin eksik olduğunun tespit edilmesi nedeniyle iade faturası düzenlendiğini savunduğu, ancak davacı tarafından düzenlenen takibe konu satım faturalarının her iki tarafın ticari defterlerinde kayıtlı olduğu ve ilgili vergi dairelerine BA ve BS formları ile bildirildiğinin yapılan bilirkişi incelemesi ile anlaşıldığı, bu durumda, fatura ile birlikte emtianın davalıya teslim edildiğinin kabul edilmesi gerektiği, aksinin yani malın kendisine eksiksiz şekilde teslim edilmediğini veya mal veya hizmet bedelinin ödendiğini davalının ispat etmesi gerektiği, davalının, davacıya ait takibe konu 17/05/2022, 19/05/2022, 24/05/2022, 30/05/2022 ve 01/06/2022 faturaları ticari defterlerine kayıt ettikten uzun süre sonra 20/06/2022 tarihli … ve … nolu 2 adet toplam 217.265,82 TL bedelli iade faturası düzenlediği ve Karşıyaka … Noterliğinin 21/06/2022 tarih ve … yevmiye nolu ihtarnamesi ile eksik teslim ihbarında bulunduğu, ancak anılan iade faturalarının davacıya tebliğine ilişkin bir kanıt sunulmadığı ve iade faturasının davacının ticari defterlerinde kayıtlı olmadığı, iade faturaları dışında taraf defterleri uyumlu olduğu gibi davalının söz konusu iade faturalarını düzenledikten sonra bu fatura bedelleri ile aynı tutarda yani 217.265,82 TL davacıya borçlu olduğuna dair 1 adet faturayı defterine kaydettiği, bu durumda, davacının sözleşmedeki edimini yerine getirerek, sözleşme konusu emtianın davalıya teslim edildiğini kanıtladığı, davalı yanca yemin deliline dayanılmış ise de davacı şirket yetkilisinin 31/03/2023 tarihli celsede duruşmaya katıldığı, yemini bizzat eda ettiği ve takibe konu faturalar sebebiyle davalıdan alacaklı olduğunu ve eksik teslim olmadığını beyan ettiği, yine davacı şirket yetkilisinin aynı tarihli duruşmada davalının delil olarak dayandığı whatsapp yazışmalarının kendisine ait olmadığını beyan ettiği, mahkememizce beyanı alınan kişinin şirketin tek yetkilisi olduğu, uyuşmazlığın niteliğine göre davalının tanık dinletme talebinin mahkememizce yerinde görülmediği, sözleşme konusu emtianın eksik teslim edildiğinin usulüne uygun delillerle davalı tarafından kanıtlanmadığı, soyut olarak iade faturasının düzenlenerek davalının ticari defterlerine kayıt edilmesinin, davacının alacağından mahsubu için yeterli olmadığı, dosya kapsamına göre davacının iddiasını ve asıl alacağının varlığını taraf defterlerinin uyuştuğu 217.265,82 TL tutarında ispat ettiği, buna göre davalının takibe itirazının belirtilen asıl alacak tutarında yerinde olmadığı ve itirazında haksız olduğu, davacı takip öncesi işlemiş faiz talebinde bulunmuş ise de davalının takip ile temerrüde düştüğü, tarafların sıfatı ve dava konusu uyuşmazlığın niteliğine göre talep edilebilecek faiz türünün avans faizi olduğu, mahkememizce alınan bilirkişi raporunun usul ve yasa ile dosya kapsamına uygun, gerekçeli, denetime ve hükme esas alınmaya elverişli olduğu, ayrıca uyuşmazlığa konu alacak miktarı faturaya dayandığından ve taraf defterlerinde kayıtlı olduğundan likit olduğu, davacının icra inkar tazminatı talebinin yasal şartlarının oluştuğu anlaşılmakla davanın kısmen kabulüne kısmen reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:
Gerekçesi yukarıda açıklanan nedenlerle:
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile Torbalı İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı takip dosyasına davalı borçlu tarafından yapılan itirazın kısmen iptali ile takibin 217.265,82 TL asıl alacak ve asıl alacağa takip tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte DEVAMINA, fazlaya ilişkin talebin REDDİNE,
2-217.265,82 TL alacak üzerinden %20 oranında hesaplanan 43.453,16 TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
3-Alınması gerekli 14.841,42 TL karar ve ilam harcından davacı tarafından yatırılan 2.660,84 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 12.180,58 TL karar ve ilam harcının davalıdan tahsili ile HAZİNEYE GELİR KAYDEDİLMESİNE,
4-Davacı tarafından yapılan 80,70 TL başvurma harcı, 2.660,84 TL peşin harç, 1.000,00 TL bilirkişi ücreti, 106,00 TL müzekkere-tebligat-posta giderinden oluşan toplam 3.847,54 TL yargılama giderinin davanın kısmen kabulü ile kısmen reddi sebebiyle tarafların haklılık oranına göre (217.265,82/220.312,76=0,98) 3.794,32 TL’nin davalıdan tahsili davacıya ÖDENMESİNE, bakiye kısmın davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
5-Davacı kendisini dava ve duruşmalarda vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’nin 13/1-4. maddesi uyarınca takdir edilen 33.417,21 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ÖDENMESİNE,
6-Davalı kendisini dava ve duruşmalarda vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’nin 13/1-4. maddesi uyarınca takdir edilen 3.046,94 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya ÖDENMESİNE,
7-6100 sayılı HMK’nın 333. maddesi uyarınca taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avansından bakiye miktarın kararın kesinleşmesinden sonra taraflara İADESİNE,
8-Torbalı Arabuluculuk Bürosu’nun … sayılı arabuluculuk dosyasında suçüstünden karşılanan 1.560,00 TL arabuluculuk ücretinin 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-11-13. maddesi uyarınca davalıdan tahsili ile HAZİNEYE İRAD KAYDINA,
Dair, karar HMK 341vd maddeleri gereğince tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde Mahkememize veya aynı nitelikteki başka yer Mahkemesine verilecek dilekçe ile İzmir Bölge Adliye Mahkemeleri nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere taraf vekillerinin yüzlerine karşı açıkça okunup usulen anlatıldı. 14/06/2023
Katip…
e-imzalı
Hakim…
e-imzalı