Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2022/57
KARAR NO : 2023/959
DAVA : Tazminat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 31/01/2022
KARAR TARİHİ : 30/11/2023
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili Mahkememize verdiği 31/01/2022 tarihli dava dilekçesinde; davacı … ile, Gürcistan’da faaliyette bulunan dava dışı şirket olan …’ye satılmak üzere, 38 adet alev dedektörü ve 38 adet alev dedektör ayağı temini ve teslimi için davalı … Teknoloji firması ile şifahen görüşüldüğü ve davacının kendilerine elektronik posta yoluyla teklif mektubu gönderilmesi talebinde bulunduğunu, bunun üzerine davalı firma tarafından, davacıya 18/12/2020 tarihinde elektronik posta aracılığıyla teklif mektubu gönderildiğini, davacı tarafından kabulü neticesinde 38 adet alev dedektörü ve 38 adet alev dedektörü ayağının satışına dair aralarında sözleşme ilişkisi kurulduğunu, davalı yanın 29/01/2021 tarihinde gönderdiği e-mailde belirttiği “8 adet dedektör ve 38 adet dedektör ayak önümüzdeki hafta hazır ve gönderilebilir geri kalan dedektörlerin hazır olması ise Şubat ayının sonunu bulacak” beyanına karşın Şubat ayı geçmesine rağmen hala bu ürünlerin akıbetine ilişkin bir bilgi alınmaması üzerine, davacı firma yetkilisi tarafından 10/03/2021 tarihinde davalı firmaya gönderilen e-mailde; “Uzun süredir sizden alev dedektörlerinin teslimi ile ilgili net bir tarih bekliyoruz, ancak henüz bir tarih alabilmiş değiliz. Öte yandan yaşanılan bu gecikme ve belirsizlik bize ciddi zarar vermeye başladı. Brexit ve pandemi vs. müşteri artık bu durumları bahane olarak kabul etmiyor. Telefonlarımız hiç susmuyor, sürekli, Gürcistan tarafından aranıyoruz ve ben artık telefonlara cevap veremiyorum. Çünkü üreticiden bilgi alamadığımıza bir türlü anlam veremiyorlar. Daha önce sizlere bahsetmiştim içerde bekleyen bakiyem var ve bugün bize yaptırım uygulamaktan bahsettiler. Bunun yanı sıra başka yerlerden alternatif ürün araştırdıklarını stokta buldukları yerden alacaklarını da bildirdiler. Böyle bir durumda edeceğim zarar 133.000 Euro. Sizlerden bu konuyu çözüp, net ve değişmeyecek bir teslim tarihini bize bildirmenizi rica ediyorum. Bilgilerinize sunar, cevaplarınızı bekleriz.” şeklinde beyanda bulunulduğunun görülmekte olduğunu, davacı tarafın bu beyanına karşın, davalı taraftan net bir cevap gelmemesi üzerine 13/04/2021 tarihinde davalı firmaya gönderilen e-mail ile “Gürcistan Batum Limanı için verilen siparişi müşteri zamanında teslim edilmediği gerekçesiyle başka markadan tedarik edip iptal ettiğini bildirdi. Buna istinaden siparişimizden teslim edilmeyen ürünleri iptal ediyoruz. Bilgilerinize sunar, cevaplarını bekleriz.” denildiğini, bunun üzerine karşı yandan yine net bir cevap alınamamış olduğu ve taraflar arasında 18/12/2020 tarihinde yapılan sözleşmenin davacı tarafından haklı sebeple feshedildiğinin açıkça anlaşıldığını, dava dilekçesi ekinde de sundukları taraflar arasındaki yazışmalardan, davalı yanın, davacı şirketin içinde bulunduğu zorlu durumu fiilen anladığı ve anlaması gerektiğini kabul etmek gerektiğini, buna rağmen durumu netleştirecek şekilde dönüş yapılmamasının, davalı yanın TMK’nın 2. Maddesinde düzenlenen dürüstlük ilkesine uygun davranmadığının açık bir göstergesi olduğunu, dürüstlük ilkesi gereği, sözleşmeye etki edebilecek bilinen ve bilinmesi gerekli tüm bilgilerin karşı tarafa iletilmesi gerektiği gibi, istikrar ve hakkaniyet düşüncesi korunarak, davacı şirketin elde edeceği menfaatlerin de gözetilmesinin gerektiğini, karşı yanın, temin ve teslimle yükümlü olduğu, akdi ilişkiye konu malların azami teslim süresinin 8-12 hafta arası olarak belirlenmiş olmasına karşın teslim yükümlülüğünü eksiksiz olarak süresinde yerine getirmediği hususunun maddi ve hukuki bir gerçeklik olduğunu, mahkemece ticari defter ve kayıtların celbi ve tetkiki neticesinde 11/02/2021 tarihinde sadece 8 adet alev dedektörü ve 38 adet montaj ayağının tesliminin gerçekleştirilmiş olduğu ve fakat akde konu 30 adet alev dedektörünün tesliminin gerçekleştirilmediğinin anlaşılacağını, davacı şirketin, davalı yan ile gerçekleştirmiş olduğu bu sözleşme ilişkisinden hareketle ve teslimi taahhüt edilen malların da süresinde tesliminin sağlanacağına olan güvenle uluslararası ticari bağlantılar gerçekleştirdiği ve bu cümleden olarak Gürcistan’da faaliyet gösteren dava dışı … Ltd ile akdedilmiş olan 28/12/2020 tarihli sözleşme ilişkisinden kaynaklı olarak yükümlülükler üstlendiğini, ne var ki, davacı şirketin Gürcistan’da faaliyet gösteren … Ltd şirketine karşı yükümlülüklerini, karşı yanın yükümlülüklerini yerine getirmemesinden kaynaklı olarak ifa edilemediğini, Gürcistan’da faaliyet göstermekte olan… Ltd şirketinin, Gürcistan Batum Terminal projesinde hizmet verdiğini, davalının, davacı şirket ile arasında bulunan akdi ilişkiden kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirmediğinden, davacı şirketin de dava dışı … Ltd şirketine olan yükümlülüklerini yerine getiremediği ve bu durumdan kaynaklı olarak Gürcistan’da bulunan… Ltd şirketinin zamanında işi tamamlayamadığı için sorumlu bulunduğu yerlere cezai şart ödemelerinde bulunduğunu ve bu ödemelerini davacı şirkete yansıtarak davacının hak ediş faturasından 30.849,71 Euro cezai şartı kestiklerini, davacı firmanın mevcut alacağına el koyulduğunu, mahkemece bu faturalar incelendiğinde, fatura bedellerinin toplamından kalan tutar olan 30.849,71 Euro’nun davacı şirkete ödenmemiş olduğunun anlaşılacağını, dava dışı … Ltd şirketi nezdinde çalışan… tarafından 17/02/2021 tarihinde, davacı şirketin yetkilisi …’e gönderilmiş olan Whatsapp mesajında terminal projesinin ülke için büyük bir proje olduğu, etkinliğe Gürcistan başbakanı gibi devlet büyüklerinin katılacağı ve projeyi zamanında tamamlayamadıkları takdirde geç kalınan her gün için 10.000 USD ceza ödemek zorunda kalacaklarını belirttiklerini, gelinen aşamada, davalı yan … Teknoloji … ile davacı şirket arasında kurulmuş olan akdi ilişkinin 13/04/2021 tarihinde davacı şirket tarafından haklı nedenle feshedilmesinin kaçınılmaz hale geldiğini, zira, davalı yanın 18/12/2020 tarihli teklifin kabulü neticesinde kurulmuş olan akdi ilişkiye dayalı yükümlülüklerini, süresi içerisinde ve eksiksiz olarak yerine getirememesinden kaynaklı davacı şirketin menfi zararlarının söz konusu olduğunu, sözleşmesel ilişkinin son halkası… Ltd şirketinin, davacı şirketle olan akdi ilişkiyi de sona erdirdiğini, davacı şirketin dava dışı … Ltd şirketiyle aralarında akdedilen sözleşmeye göre bir alev dedektörünün birim fiyatının 2.713,96 Euro olduğunu, davalı yanın basiretli bir tacir gibi davranmaması dolayısıyla davacı şirketin … Ltd şirketine teslim edemediği 30 adet alev dedektörünün fiyatının ise 81.418,80 Euro olduğunu, davacı şirket ile davalı yan arasında akdedilen 18/12/2020 tarihli sözleşme gereğince 1 adet alev dedektörünün birim fiyatının 1.830,00 USD olup 1.500,6 Euro’ya tekabül ettiğini, teslim edilemeyen 30 adet alev dedektörünün toplam fiyatının ise 45.018,00 Euro olduğunu, davacı şirketin yoksun kaldığı kar tutarınnı ise (81.418,80 – 45.018,00) 36.400,80 Euro olduğunu ayrıca Gürcistan’da faaliyet gösteren dava dışı … Ltd şirketinin, zamanında proje teslimi yapamaması nedeniyle sorumlu bulunduğu kişilere ödemiş olduğu cezai şartı davacı şirkete yansıttığını, davacı şirket tarafından dava dışı … Ltd şirketine, kesilmiş olan faturaların toplam tutarının 80.349,71 Euro yapmakta ise de, dava dışı … Ltd şirketi yalnızca 49.500,30 Euro ödeme yaptığını, dava dışı … Ltd şirketinin davacı şirket ile yapmış oldukları telefon görüşmeleri neticesinde de bakiye 30.849,41 Euro’yu ödemeyeceklerini belirttiklerini, davacı şirketin uğramış olduğu zararın toplam tutarının fazlaya ilişkin talep ve dava haklarının saklı tutulmak kaydı ile 67.250,51 Euro olup TL karşılığının ise 915.951,94 TL olduğunu ayrıca davacı şirketin Gürcistan’da iş yapma devamlılığını yitirdiğini ve ticari itibarının zedelendiğini, davacı şirketin, davalı yan ile akdetmiş olduğu bu sözleşme nedeniyle menfaatinin zedelendiğini, başka bir sözleşmeyi akdetme fırsatını kaçırdığını ve sözleşmenin yerine getirilmemesi nedeniyle güveninin boşa çıktığı ve zarara uğradığını, davalı yanın sözleşme edimlerini yerine getirememesi nedeniyle, davacı şirket aktiflerini arttıramadığı gibi pasiflerinde artma olduğu ve davacı şirketin mal varlığının azaldığını, gerçekten de, davacı şirketin ticari defter ve kayıtlarının celbi ile tetkiki durumunda, davalı yan ile kurulmuş olan sözleşmesel ilişkinin, davalı yanın kusuruyla sekteye uğraması ile davacı şirketin mal varlıklarının aktiflerinde azalmanın meydana gelmesi arasında nedensellik ilişkisinin var olduğuna dair iddialarının kanıtlanmış olacağını, davalı şirketin neden olmuş olduğu, dava dışı bir başka şirket olan … Teknoloji Anonim Şirketi’ne distribütörlük ilişkisinden kaynaklı yükümlülüklerini zamanında yerine getiremediği ve davacı şirket distribütörlüğünü üstlendiği dava dışı … Anonim Şirketine gerekli ödemelerde bulunamadığını, dolayısıyla aralarındaki ticari ilişkinin sona erdiğini, davalı firmanın da … Teknoloji Anonim Şirketi’nin bir başka faaliyet kolunun distribütörü olduğundan davacı şirketin dava dışı … Teknoloji Anonim Şirketi ile arasındaki distribütörlük ilişkisinin sırf bu nedenlerle sona erdiği hususlarının bilgisi dahilinde olduğunu, tüm bu nedenlerle;davacı şirketin ticari itibarının zedelenmesi, davalı yanın sözleşmeden kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirememesi dolayısıyla davacının yurt dışında iş yapma devamlılığını yitirmiş olması nedenleriyle 100.000,00 TL manevi tazminatın davalı yandan, davanın açıldığı tarihten itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte tahsilini mahkemeden talep ettiklerini, dava sonuçlandığında, mahkeme kararının infazının tehlikeye girme olasılığının bulunduğunu, davalı yanın basiretsizliğinden ve mevcut ekonomik durumdan dolayı dava sonucunda elde edecekleri haklarının davalı yandan tahsil etme güçlüğünün olmasının kaçınılmaz olduğunu, bu güçlüğün önlenmesine yönelik olarak ihtiyati tedbir talebinin kabulüne karar verilmesinin talep edildiğini, davalı yan olan firmanın banka hesapları ile malvarlığına ihtiyaten ve tedbiren gerekli şerhlerin düşülmesine ve bu yöndeki kararın ivedi olarak ilgili banka şubeleri, tapu müdürlükleri ile trafik tescil ve denetleme şube müdürlüklerine yazılacak müzekkere ile bildirilmesine karar verilmesini mahkemeden talep ettiklerini, davacı şirketin maddi ve manevi olarak zarara uğradığını, davacı şirketin, davalı yanın akde konu ürünleri zamanında ve eksiksiz olarak teslim etmemesi dolayısıyla, dava dışı Gürcistan’da faaliyet gösteren … Ltd şirketine yapacağı satıştan elde edeceği kar olan 36.400,80 Euro’dan mahrum kaldığını, zincirleme sözleşmesel ilişki nedeniyle Gürcistan’da faaliyet gösteren dava dışı şirket olan … Ltd, ürünleri zamanında teslim alamaması nedeniyle cezai işleme maruz kaldığını ve davacı şirketin 30.849,41 Euro değerindeki mevcut alacağına el koyulduğunu, davacı şirketin uğramış olduğu maddi zararın toplamı fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı tutulmak kaydı ile 67.250,51 Euro olup TL karşılığının ise 915.951,94 TL olduğu, davacı şirketin ticari itibarının zedelenmiş olması, Gürcistan’da iş yapma devamlılığını yitirmiş olması, zincirleme ticari alım satım nedeniyle uğramış olduğu zarar neticesinde davacı şirketin aktiflerinde azalma ve pasiflerinde artma meydana geldiği ve bunun da davacı şirketin dava dışı ticari ilişkisinin bulunduğu diğer şirketlerle ticari ilişkilerinin bozulmasına neden olduğu, bu nedenle de 100.000,00 TL manevi tazminatın davalı yandan, davanın açıldığı tarihten itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte tahsilinin talep edildiğini belirtmiş, fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı tutulmak, talep edilen tazminat kalemlerinden maddi tazminata 23/06/2021 tarihinden itibaren ticari faiz yürütülmek, manevi tazminata ise dava tarihinden itibaren yasal faiz yürütülmek koşuluyla davanın kabulü ile, mahkemece uygun görülecek teminat mukabilinde ihtiyati tedbir talebinin kabulüne ve davalı yan olan firmanın banka hesapları ile malvarlığına ihtiyaten ve tedbiren gerekli şerhlerin düşülmesine ve bu yöndeki kararın ivedi olarak ilgili banka şubeleri, tapu müdürlükleri ile trafik tescil ve denetleme şube müdürlüklerine yazılacak müzekkere ile bildirilmesine, 67.250,51 Euro karşılığı 915.951,94 TL maddi tazminat ile 100.000,00 TL manevi tazminatın davalı yandan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili Mahkememize verdiği 30/03/2022 havale tarihli cevap dilekçesinde; davalının 18.12.2020 tarihli icap/öneri/teklifinin davacı tarafından kabul edilmediğini, taraflar arasında bu icap/öneriye dayalı bir sözleşme kurulmadığını, davalı tarafından davacıya gönderilen 18.12.2020 tarihli 38 adet alev dedektörü ve 38 adet alev dedektörü ayağının temini ile gümrük masraflarını da içeren toplam 75.995,00 Amerikan Doları bedelli öneri metninde özellik arz eden hususların, teklifin 2020 yılı sonuna kadar geçerli olması ve sipariş anında teklife konu toplam tutarın %30’unun davalıya ödenmesi olduğunu, bu iki koşulun birlikte gerçekleşmesinin taraflar arasında sözleşme akdedilmesinin iki ön koşul olup bu hususların davacı tarafından da kabul ve ifa edilmesi gerektiğini, koşulların yani siparişin mutlak surette 2020 yılı içerisinde verilmesi ve sipariş ile birlikte %30 peşinat ödenmesi gerektiği hususunun teklif metni dışında davalı çalışanı … tarafından davacıya gönderilen 18.12.2020 tarihli e-mailde de açıkça yer aldığını, HMK 3. Md sindeki “Kabul için süre belirleyerek bir sözleşme yapılmasını öneren bu sürenin sona ermesine kadar önerisi ile bağlıdır. Kabul bu süre içerisinde kendisine ulaşmazsa, önerisi ile bağlı değildir.” düzenlemesi gereğince davalı şirketin önerisinde 2020 yılı sonuna kadar yani 31.12.2020 tarihine kadar teklifi ile bağlı olduğunu açıkça davacıya ilettiği, davacı tarafından 31.12.2020 tarihine kadar davalı şirkete ulaşmış bir kabul beyanı veya irade açıklaması olmadığını, deliller arasında yer alan davacı şirket çalışanı… tarafından gönderilen 18.01.2021 ve davacı şirket yetkilisi … tarafından gönderilen 14.01.2021 tarihli yazışmalardan da anlaşılacağı üzere davacı şirket yetkilisi …’in babasının sağlık sorunları nedeni ile konu ile ilgilenemediğini, gecikmeden dolayı duyduğu mahcubiyeti davalıya bildirdiğini, söz konusu beyanın dahi taraflar arasında sözleşme akdedilmediğinin kanıtı olduğunu, davalı tarafından davacıya gönderilen teklif metninde sipariş ile birlikte sipariş bedelinin %30’unun yani 22.798,50 Amerikan Dolarının peşin olarak ödenmesi gerektiğinin özellikle ve açıklıkla ifade edildiğini, davacı tarafından kabul iradesi açıklanmadığı gibi önerinin son günü olan 31.12.2020 tarihine kadar veya daha sonrasında öneriye konu toplam sipariş bedeli olan 22.798,50 Amerikan Dolarının davacı tarafından ödenmediğini, öneriye ilişkin davacının kabul iradesi davalı şirkete ulaşmadığından ve sipariş bedelinin %30’u da ödenmediğinden taraflar arasında öneriye dayalı sözleşme akdedilmediğini, taraflar arasında kurulmayan, var olmayan, akdedilmeyen bir sözleşme nedeni ile ve daha da önemlisi ödemesi yapılmadığı için sipariş edilmeyen ürünleri süresinde alamadığından bahisle menfi müspet zarar talebinde bulunulmasının hukuka ve yasaya aykırı olduğunu, taraflar arasında 18.12.2020 tarihli teklif ile ilgili görüşmelerin davacı şirket yetkilisinin 14.01.2021 tarihli mesajı ile sona erdiğini, davacı ve davalı firmaların ilgili tarihte … isimli uluslararası firmanın farklı iş kollarında distrübitörlüğünü yaptıklarını, 29.01.2021 tarihinde teklif sürecinin de başlangıcından beri davalı firma ile iletişim kuran teknik hususları sorgulayan, davacı firmanın distrübitörü olduğu … firmasının davacı firmadan sorumlu satış müdürü …’un davalı firmanın distrübitörü olduğu … firmasının davalı firmadan sorumlu satış müdürü …’i aramak sureti ile aralık 2020 tarihi ile teklif edilen alev dedektörleri ile ilgili durumu sorduğunu, kendisine peşinat ödemesi yapılmadığı için siparişin iptal olduğunun bildirildiğini, söz konusu şifahi talep üzerine davalı çalışanı …’ın davacı şirket yetkilisi …’e hitaben gönderdiği 29.01.2021 tarihli e-mailde 8 adet alev dedektörü ve 38 adet dedektör ayağı temin edilebileceğini, talep edilmesi halinde daha fazla dedektörün Şubat ayı sonunda hazır edileceğini davacıya ilettiğini, bu dedektörlere ilişkin olarak davacı tarafından davalıya herhangi bir ödeme yapılmadığını, davacı taraf yetkilisinin 2 gün sonra 01.02.2021 tarihli e-maili ile bu şekilde ilerlenebileceğini davalıya bildirdiğini, …’ın 01.02.2021 tarihli e-mailinde de 8 adet alev dedektörü ve 38 adet alev dedektör ayağının toplam bedelinin 19.960,00 Amerikan Doları olduğunu ve bu bedelin peşin olarak ödenmesi ile emtiaların gönderime hazır hale geleceğini davacıya bildirdiğini, bu e-maile geri bildirim yapılmadığını, …’ın 02.02.2021 tarihinde davacıya tekrar e -mail gönderdiğini, davacının 02.02.2021 tarihli e-mail ile ödemenin … isimli şahıs tarafından yapılacağını bildirdiğini, bir hafta sonra 09.02.2021 tarihinde … isimli şahsın davalıyı arayarak 19.960,00 Amerikan Doları ödeyemeyeceğini ancak 15.000,00 Amerikan Doları ödeyebileceğini ifade ettiğini, sipariş bedelinin 15.000,00 Amerikan doları karşılığı 160.186,50 TL olarak 09.02.2021 tarihinde davalıya gönderildiğini, davalının eksik ödemeyi kabul ettiğini, 01.02.2021 tarihinde siparişi verilen 09.02.2021 tarihinde ödemesi kısmen yapılan ürünlerin 11.02.2021 tarihinde Türkiye gümrüğüne geldiğini,… In …’a 11.02.2021 tarihli e-mail gönderildiği ve bakiye kalan 4.960,00 Amerikan dolarının ödenmesini talep ettiğini, söz konusu tutarın davacı tarafından ödendiğini, ödemenin tamamlanması ile birlikte emtiaların teslim sürecinin de tamamlandığını, davalının satıma konu emtiaların üreticisi veya imalatçısı olmadığını, sözkonusu emtiaların …şirketi tarafından Amerika Birleşik Devletleri’nde üretildiği ve aynı şirket ve distrübitörleri tarafından dünya pazarlarında satışa arz edildiğini, davalı şirketin de üretici firmanın Türkiye’deki en önemli ve en üst seviyedeki distrübitorlerinden birisi olduğunu, bu tip satımlarda ürün bedelinin tamamının veya belirli bir yüzdesinin peşin olarak üretici firmaya gönderilmeden malların sipariş edilmesi, üretilmesi veya ürün mevcut ise ülkemize sevk edilmesi, daha doğrusu bir satım akdinin kurulmasının mümkün olmadığını, davacı tarafından talep edilen menfi müspet zarar tutarlarının fahiş, afaki ve soyut olduğunu, taraflar arasında sözleşme akdedilmediği gibi, davalı tarafından sözleşme ile üstlenilen ve süresi içerisinde ifa edilmeyen yükümlülük bulunmadığını, davacının davalının herhangi bir kusurlu hatalı işleminin veya edimini ifa etmemesi nedeni ile zarara uğramasının söz konusu olmadığını, oluştuğu iddia edilen zarar ile davalı arasında herhangi bir illiyet bağı bulunmadığını, davalının pandemi koşullarının yaşandığı bir ticari ortamda peşinat ödemesini almadığı emtiaların siparişini vermesini ve bu emtiaları davacıya teslim etmesini hiç kimsenin bekleyemeyeceğini, davacının dava dışı … firmasına gönderdiği teklif metninin tercümesinde satışa konu ödemenin %30’unun peşin ve nakit olarak tahsil edileceğinin açıkça ifade edildiğini, davacının bu talepte bulunurken davalıdan peşinat ödemesi yapmadan sözleşme kurulmasını ve kendisine mal teslim edilmesini beklemesinin hayatın ve ticari yaşamın olağan akışına aykırı olduğunu, davacı tarafça 30 adet dedektör ayağını süresinde teslim etmediği için … firmasına 30.849,41 Euro cezai şart ödemek zorunda kalındığının ileri sürüldüğünü ancak dava dosyası kapsamında davacı ile dava dışı … firması arasında veya … firması ile diğer 3. Kişiler arasında sözleşmeye uyulmaz ise 30.849,41 Euro cezai şart ödeneceğinin kararlaştırıldığı bir sözleşmeye rastlanılmadığını ve doğruluğu kanıtlanmış olsa da bu tip bir sözleşme veya anlaşmadan teklif veren davalı firmanın hiçbir zaman haberdar edilmediğini, davacının dava dışı firma ile olan alışveriş tutarının 80.349,71 Euro olduğu düşünüldüğünde bu tutara oranla fahiş denebilecek biçimde 30,849,41 Euro cezai şart ödendiğinin ileri sürülmesi ve bu bedelin davalıdan talep edilmesinin hukuken mümkün olmadığını, davacının 30 adet alev dedektörünü süresinde alamadığı için yoksun kaldığını ileri sürdüğü kar miktarının 36.400,00 Euro yani 40.312,00 Amerikan Doları olduğunu, davalı tarafından davacıya 38 adet alev dedektörü ve 38 adet alev dedektörü ayağı için gönderilen 18.12.2020 tarihli teklifin tüm gümrükleme ve navlun bedelleri dahil toplam tutarının ise 75.995,00 Amerikan Doları olduğu, bu rakam göz önüne alındığında davacının 30 adet alev dedektörü için 40.312,00 Amerikan doları kar ettiğini ileri sürmesinin kabulünün mümkün olmadığını, davacının ayrıca manevi tazminat talep ettiğini, tüzel kişilerin kural olarak manevi tazminat talep edebilmelerinin hukuken mümkün olmadığı gibi davalının hangi kusurlu eylemi nedeni ile davacının hangi kişilik hakkının manevi tazminatı gerektirecek kadar ihlal edildiğinin dava dilekçesinde açıklanmadığı ve kanıtlanmadığını, manevi tazminat talebinin de hukuka aykırı olduğunu, davacının ihtiyati tedbir talebinin yasal koşullarının oluşmadığını belirtmiş , davacının ihtiyati tedbir talebinin ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Taraflar arasında gerçekleşen ticari ilişki kapsamında davalı tarafça davacıya satılan ve teslim edilen mal ile davacı tarafından yapılan ödemeler ve taraflar arasındaki alacak borç miktarının belirlenmesine yönelik olarak davalı taraf ticari defter kayıt ve belgeleri üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş, alınan 28/11/2022 havale tarihli bilirkişi raporunda; davacı tarafın dava dosyasında bulunan ticari defterlerin açılış ve kapanış tasdiklerinin süresi içinde yaptırıldığı, defter kayıtlarının dayanağı belgelerle uyumlu olduğundan 6102 sayılı T.T.K 64-65-66 maddelerine göre sahibi lehine kesin delil olma özelliğine haiz olduğu, davacı şirket ile davalı arasında akdedilen yazılı bir ticari sözleşmesinin bulunmadığı, dava konusu faturaların,davalı firmanın (BS) formlarında yer alması ile mal ve hizmetin yerine getirildiği ve ticari defterlerde kayıtlı olduğu, davalının düzenlediği faturaların muhteviyatı ürünlerin davacıya teslim edildiği ve fatura muhteviyatına veya bedeline davacı tarafından herhangi bir itiraz yapılmadığından dolayı, 6102 sayılı T.T.K. 21/2 maddesine göre 8 gün içinde itiraz edilmeyen fatura muhteviyatının kabul edilmiş olduğu, davalı şirketin 31.12.2021 tarihi itibariyle davacı şirket’ten herhangi bir alacağın olmadığı görüş ve kanaatine varıldığı ayrıntılı ve gerekçeli olarak belirtilmiştir.
Taraflar arasında 38 adet alev detektörü ve 38 adet alev detektörü ayağı teminine ve teslimine ilişkin sözleşme ilişkisi kurulup kurulmadığı, davacının cezai şart ve kar yoksunluğu talebinin haklı olup olmadığı, haklı ise talep edilebilecek tazminat miktarı konusunda davacı defterleri ile dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş, alınan 22/06/2023 tarihli bilirkişi raporunda;
davacı Firma …Güvenlik Sistemleri Teknoloji San.ve Tic.Ltd.Şti. ile davalı firma … Teknoloji … arasında 18.12.2020 tarihinde elektronik posta aracılığıyla teklif mektubu gönderildiği ve 38 Adet Alev Dedektörü ve 38 Adet alev dedektörü ayağının satışına dair aralarında sözleşme ilişkisi kurulduğu, Whatsapp üzerinden yapılan antlaşmanın kabul edilebilirliği konusunda hukuki bir değerlendirme yapılmasının mümkün olmayıp bu hususta takdirinin mahkemeye ait olduğu, teknik olarak yapılan değerlendirmede; 18.12.2020 tarihinde belirtilen malzeme fiyatlarının o günkü şartlara ve piyasa araştırmasına istinaden fiyatların uygun olduğu, makul olduğu, ortalama piyasa rayiçlerinde olduğu, tarafların yasal defter ve dayanağı belgeleri dikkate alındığında herhangi bir borç ve alacak ilişkilerinin kalmadığı, her iki yanın yasal defterlerinin birbiri ile uyumlu olduğu, davacının kar kaybı taleplerine yönelik yapılan tetkiklerde: davacının davalıdan talep doğrultusunda 30 adet alev dedektör alacağının bulunduğu ve davacının davalının teslim etmediği bu alev dedektörleri nedeniyle cari hesap ilişkisi içinde olduğu, dava dışı “…” firmasına karşı yükümlülüklerini süresinde yerine getiremediği ve davalının teslim etmediği 30 adet alev dedektörü nedeniyle dava dışı … firmasına yapılacak satışlar neticesinde olası elde etmesi muhtemel kar kaybının davacı zararı olarak kabul edilmesi durumunda; davacının davalıdan süresi içinde alıp dava dışı … firmasına teslim edemediği eksik kalan 30 adet alev dedektörü + ayak emtiası nedeniyle davacının olası kar kaybının (81.418.Euro – 45.018.Euro=) 36.400.Euro ya tekabül ettiği ve mahkemece de kar kaybı talebinin uygun bulunması halinde davacının davalıdan dava tarihi itibarıyla 36.400.Euro ya tekabül eden kar kaybı alacağının olacağı,davacının davalının eksik teslimatı nedeniyle dava dışı … firmasına teslim edemediği 30 alev dedektörü + ayak emtiasından dolayı … firmasının davacıya olan 30.849,41.Euro (408.942,62.Tl görülen dava dışı … firması borcunun Euro tutarı) tutarında cari hesap bakiye borcunu davacı yana ödemediği ve bu borcun davacının iddia ettiği şekli ile … tarafından teslim edilemeyen mallar nedeniyle cezai şart olarak ödenmediği ve 30.849,41.Euro tutarındaki cezai şart bedelinin davalı kusurundan kaynaklanan bir kayıp olarak davalıdan talep edildiğinin iddia edildiği ancak davacı tarafından cezai şart olarak … firmasınca tek taraflı olarak yapıldığı belirtilen/iddia edilen bu tenzilatın (dava dışı … firması tarafından davacı yana düzenlenerek tebliğ edilmiş cezai şarta konu olabilecek herhangi bir reklamasyon faturası mevcut değildir) davalıdan talep edilip edilemeyeceği hususunda takdirin mahkemeye ait olduğu ayrıntılı ve gerekçeli olarak belirtilmiştir.
Toplanan tüm delillerin değerlendirilmesi sonucunda; davacı tarafça taraflar arasında 38 adet alev dedektörü ve 38 adet alev dedektör ayağı temini ve teslimine yönelik olarak sözleşme düzenlendiği, davalı tarafça sözleşme konusu malların teslim edilmediğinden bahisle sözleşmenin davacı tarafça feshedilerek oluşan maddi ve manevi zararın giderilmesine yönelik olarak davalı hakkında Mahkememize dava açıldığı, davalı … Teknoloji … tarafından davacı … Güvenlik Sistemleri Teknoloji San.ve Tic.Ltd.Şti.ne 18.12.2020 tarihinde elektronik posta aracılığıyla teklif mektubu gönderildiği ve söz konusu teklifin davacı tarafça da kabul edilerek taraflar arasında 38 Adet Alev Dedektörü ve 38 Adet alev dedektörü ayağının satışına dair sözleşme ilişkisi kurulduğu, davalı tarafça her ne kadar sözleşme ilişkisi kurulmadığı belirtilmiş ise de davalının 18.12.2020 tarihli icap/öneri/teklifinin davacı tarafından kabul edildiği ve sözleşme ilişkisinin kurulduğunun taraflar arasında e- mail yazışmalarından belirlendiği, davacı tarafça davalının sözleşme koşullarını yerine getirmediği ve sözleşme konusu malları teslim etmediği, bu hususta 13/04/2021 tarihinde davalı firmaya gönderilen e-mail ile “Gürcistan Batum Limanı için verilen siparişi müşteri zamanında teslim edilmediği gerekçesiyle başka markadan tedarik edip iptal ettiğini bildirdi. Buna istinaden siparişimizden teslim edilmeyen ürünleri iptal ediyoruz. Bilgilerinize sunar, cevaplarını bekleriz.” denildiği, bunun üzerine karşı yandan yine net bir cevap alınamamış olduğu gerekçesiyle taraflar arasındaki 18/12/2020 tarihinde yapılan sözleşmenin feshedildiği ve davacı şirketin maddi ve manevi olarak zarara uğradığı, davacı şirketin, davalı yanın akde konu ürünleri zamanında ve eksiksiz olarak teslim etmemesi dolayısıyla, dava dışı Gürcistan’da faaliyet gösteren … Ltd şirketine yapacağı satıştan elde edeceği kar olan 36.400,80 Euro’dan mahrum kaldığı, zincirleme sözleşmesel ilişki nedeniyle Gürcistan’da faaliyet gösteren dava dışı şirket olan … Ltd, ürünleri zamanında teslim alamaması nedeniyle cezai işleme maruz kaldığı ve davacı şirketin 30.849,41 Euro değerindeki mevcut alacağına el koyulduğu, davacı şirketin uğramış olduğu maddi zararın toplamı fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı tutulmak kaydı ile 67.250,51 Euro olup TL karşılığının ise 915.951,94 TL olduğu, davacı şirketin ticari itibarının zedelenmiş olması, Gürcistan’da iş yapma devamlılığını yitirmiş olması, zincirleme ticari alım satım nedeniyle uğramış olduğu zarar neticesinde davacı şirketin aktiflerinde azalma ve pasiflerinde artma meydana geldiği ve bunun da davacı şirketin dava dışı ticari ilişkisinin bulunduğu diğer şirketlerle ticari ilişkilerinin bozulmasına neden olduğu, bu nedenle de 100.000,00 TL manevi tazminatın davalı yandan, davanın açıldığı tarihten itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte tahsilinin talep edildiği , davalı tarafça davalı tarafından davacıya gönderilen 18.12.2020 tarihli 38 adet alev dedektörü ve 38 adet alev dedektörü ayağının temini ile gümrük masraflarını da içeren toplam 75.995,00 Amerikan Doları bedelli öneri metninde sipariş anında teklife konu toplam tutarın %30’unun davalıya ödenmesinin en önemli koşul olduğu ancak davacı tarafça söz konusu ödemenin yapılmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep edildiği, taraflar arasında düzenlenen dava konusu sözleşmede davalı tarafça da belirtildiği üzere sipariş anında teklife konu toplam tutarın %30 ‘unun davalıya ödenmesi gerektiği ancak davacı tarafça söz konusu ödemenin yapıldığının iddia ve ispat edilemediği, TBK 97. Maddesindeki ” Karşılıklı borç yükleyen bir sözleşmenin ifası isteminde bulunan tarafın, sözleşmenin koşullarına ve özelliklerine göre daha sonra ifa etme hakkı olmadıkça, kendi borcunu ifa etmiş ya da ifasını önermiş olması gerekir. ” düzenlemesi göz önüne alındığında davacının sözleşme doğrultusunda öncelikle teklife konu toplam tutarın %30’unu davalıya ödemesi gerektiği, sözleşme doğrultusunda ödeme yapmayan davacının karşı taraftan edimin ifasını isteyemeyeceği, bunun yanında davacı tarafça sözleşme konusu malın teslimine yönelik davalı tarafa teslim tarihi ile ilgili bir bildirimde de bulunmadığı, tüm bu hususlar göz önüne alındığında davacı tarafça yapılan fesih işleminin haklı fesih niteliğinde bulunmadığı ve davacının maddi ve manevi tazminat taleplerinin yasal koşullarının oluşmadığı incelenen tüm dosya kapsamı ile anlaşılmış , davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Peşin alınan harç fazla olduğundan 17.080,07-TL harcın karar kesinleştiğinde ve istek halinde davacı tarafa iadesine,
3-Davalı taraf kendisini vekil ile temsil ettirmiş bulunduğundan reddedilen maddi tazminat talebi yönünden 17.900,00-TL ile reddedilen manevi tazminat talebi yönünden 17.900,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafça yapılan yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına ,
Davalı tarafça yapılan 260,00 TL yargılama giderlerinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Dair tebliğden itibaren 2 hafta içinde İstinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar davacı vekili Av. … ile davalı vekili Av. …’nun yüzüne karşı, açıkça okunup, usulen anlatıldı. 30/11/2023
Başkan …
E-imzalıdır.
Üye …
E-imzalıdır.
Üye …
E-imzalıdır.
Katip …
E-imzalıdır.