Emsal Mahkeme Kararı İzmir 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/559 E. 2023/355 K. 12.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İZMİR
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2022/559 Esas
KARAR NO : 2023/355
TALEP : Kıymetli Evrak İptali
TALEP TARİHİ : 19/07/2022
KARAR TARİHİ : 12/05/2023
Talep eden vekili tarafından açılan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali) çekişmesiz yargı işinin mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda, tüm dosya incelendi.
İDDİA VE TALEP:
Talep eden vekili talep dilekçesinde özetle; Keşidecisi … İş.Güvenliği Eğitim ve Dış.Tic.Ltd. Şti olan … bank … Şubesine ait, … numaralı, 15.01.2023 tarihli 45.770 TL bedelli çekin, keşideci şirket tarafından, … San.Tic.Ltd.Şti ‘ye verildiği, bu şirketin de ilgili çeki ciro ederek müvekkili şirkete verdiği, çekin müvekkili şirketin yedinde bulunduğu sırada kaybolduğunu belirterek çeke ödeme yasağı konulması ve çekin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
TALEP:
Talep, 6102 sayılı TTK’nın 818/1(s). maddesi delaletiyle, aynı Kanunun 757. vd. maddelerine dayalı zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkindir.
DELİLLER:
-Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi’nin 04/08/2022, 15/08/2022, 26/08/2022 tarihli ilanlarına ilişkin
gazete suretleri.
-… A.Ş’nin 08/02/2023 tarihli cevabı yazısı ve eki.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Talep, zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkin olup, HMK’nın 382/2(e)-6. hükmü gereğince çekişmesiz yargı işidir.
6102 sayılı TTK’nın 818. maddesi delaleti ile çekler bakımından iptal davaları açısından uygulanması gerekli TTK’nın 757 ve devamı maddelerinde iptal davası açma hakkı lehtar ve hamile tanınmış bir hak olup, TTK’nın 759/2. maddesi uyarınca, iptal isteminde bulunan kişi çek elinde iken zayi olduğuna dair inandırıcı bir şekilde gösteren delilleri mahkemeye sağlamak, senedin bir suretini ibraz etmek yahut da senedin esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlüdür.
TTK’nın 763. maddesinde de “mahkemece dilekçe sahibinin poliçe elindeki ziyaa uğradığına dair verdiği açıklamaları inandırıcı bulduğu taktirde verilecek ilanla poliçeyi eline geçirene belirli bir süre içerisinde poliçeyi getirmeyi davet eder, aksi halde poliçenin iptaline karar verileceğini ihtar eder.” hükmü düzenlenmiştir.
Zayi nedeniyle çek iptali davası açılabilmesi için öncelikle TTK’nın 780 ve 781. maddeleri uyarınca yasal unsurlara haiz bir çekin bulunması esastır. Bu unsurlara haiz olmayan bir belgenin kambiyo senedi vasfı taşımaması nedeniyle TTK hükümleri uyarınca zayi nedeniyle iptali istenilemez.
Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi’ne müzekkere yazılarak 6102 Sayılı TTK’nın 760. maddesi uyarınca çek üzerinde hak iddia edenlerin veya bu çeki elinde bulunduranların mahkememize müracaat etmeleri hususununu 3 kez ilan edilmesi istenilmiş, 04/08/2022, 15/08/2022 ve 26/08/2022 tarihlerinde usulüne uygun yapılan gazete ilanlarına rağmen TTK’nın 761. maddesine göre üç aylık yasal süre içerisinde talep konusu çeki elinde bulunduran kişilerin mahkememize iptali istenen çekle ilgili herhangi bir müracaatta bulunmadığı anlaşılmıştır.
Yukarıda yapılan açıklamalar ve dosya kapsamındaki deliller bir arada değerlendirildiğinde; zayi nedeniyle iptal isteminde amacın, keşidecinin mükerrer ödeme yapmasını önlemek ve kaybedilen kambiyo senedi yerine mahkemece verilecek iptal kararını keşideciye/muhataba ibraz etmek olduğu, çek iptali talebinde sonucunda verilen karar keşideci borçluya ibraz ile borçludan çek bedelinin tahsili imkanı sağladığı, talepte bulunma hakkının hamile ait olduğu, somut olayda talebe konu çekin içeriği hakkında bilgi sunulmasına göre talep edenin hamil olduğunun kabulü gerektiği, bu sebeple talepte bulunanın iş bu talepte bulunmasında hukuki yararı bulunduğu, söz konusu çekin zorunlu unsurları taşıdığı, çeki elinde bulunduranların mahkememize müracaat etmeleri hususunda gerekli yasal ilanların usulüne uygun olarak yapıldığı, yasal süresi içerisinde iptali istenen çek hakkında mahkememize müracaat eden olmadığı, çekin talep edenin istemi dışında kaybolduğu-zayi olduğu konusunda kanaat oluştuğu, talep yönünden yasal bir engelin bulunmadığı ve diğer yasal şartların oluştuğu anlaşılmakla talep konusu çekin iptaline karar vermek gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
HÜKÜM:
Gerekçesi yukarıda açıklanan nedenlerle:
1-Talebin KABÜLÜ ile, … bank A.Ş, … Şubesine ait, keşidecisi … Sağlık İş Güvenliği Eğitim ve Dış Ticaret Ltd Şti, lehtar ve cirantası … San ve Tic. A.Ş, hamili … San ve Tic. Ltd Şti, 15/01/2023 keşide tarihli, 45.770,00 TL bedelli, … seri numaralı çekin zayi nedeniyle İPTALİNE,
2-Alınması gerekli 179,90 TL karar ve ilam harcının talep eden tarafından peşin olarak yatırılan 80,70 TL peşin harçtan mahsubu ile bakiye 99,20 TL’nin talep edenden alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
3-Ödeme yasağının kararın kesinleşmesine kadar devamına, karar kesinleştiğinde … bank A.Ş, … şubesine müzekkere yazılarak talep konusu çek üzerine konulan ödeme yasağına ilişkin ihtiyati tedbir şerhinin kaldırılmasının İSTENİLMESİNE, ihtiyati tedbir nedeniyle yatırılan teminatın 6100 sayılı HMK’nın 392. maddesi gereğince işlem yapılarak talep edene İADESİNE,
4-Mahkememizce bu yargılama nedeniyle yapılan yargılama giderlerinin talebin mahiyeti gereği talep eden üzerinde BIRAKILMASINA,
5-6100 Sayılı HMK’nın 333. maddesi uyarınca talep eden tarafından yatırılan ve kullanılmayan gider avansının kararın kesinleşmesinden sonra talep edene İADESİNE,
Dair karar, HMK 341vd maddeleri gereğince tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde Mahkememize veya aynı nitelikteki başka yer Mahkemesine verilecek dilekçe ile İzmir Bölge Adliye Mahkemeleri nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere talep eden vekilinin yüzüne karşı, açıkça okunup usulen anlatıldı. 12/05/2023

Katip …
e-imzalı
Hakim …
e-imzalı