Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2022/303 Esas
KARAR NO : 2023/490
DAVA : Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ :18/04/2022
KARAR TARİHİ : 16/06/2023
Davacı tarafından davalı aleyhine açılan Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan) davasının mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda, tüm dosya incelendi.
İDDİA VE TALEP:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkiline ait … plakalı araç ile davalı şirket tarafından zmms poliçesi ile sigortalanan dava dışı … sevk ve idaresinde bulunan … plakalı araçların trafik kazasına karıştıkları, meydana gelen kazada davalı sigortalı araç sürücüsünün tam kusurlu olduğu, kaza nedeniyle davacı şirkete ait araçta 40.000,00 TL değer kaybı meydana geldiği, kazaya karışan aracını iş için kullanan davacı şirketin aracın serviste kaldığı 25 gün süre boyunca ikame bir araç kullanmak zorunda kaldığını belirterek meydana gelen değer kaybı için 100,00 TL, ikame araç bedeli olarak 100,00 TL olmak üzere toplam 200,00 TL’nin kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP VE SAVUNMA:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın yetkisiz mahkemede açıldığını, yetkili mahkemelerin İstanbul Mahkemeleri olduğu, açılan davada araçtaki değer kaybı zararının, Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlar Ek-l’inde düzenlenen değer kaybı şartları ve hesaplama formülüne göre tespit edilmesi gerektiği, araç mahrumiyet bedelinin dava dayanağı zmms poliçesi teminatı kapsamı dışında olduğu, sigortalı araç sürücüsünün kusurlu olduğu iddiasının kabul edilemez olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DAVA:
Dava 6098 Sayılı TBK’nın 71 ve 2918 Sayılı KTK’nın 85 ve devamı maddeleri kapsamında açılan motorlu araç işletilmesinden kaynaklanan maddi tazminat (değer kaybı, ikame araç bedeli) isteğine ilişkin ilişkindir.
DELİLLER:
-… Sigorta A.Ş nin 09/11/2022 ve 15/11/2022 tarihli yazısı ve eki,
-Kaza tutanağı, onarım fotoğrafları,
-Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezinin 20/05/2022 tarihli yazısı ve eki,
-Türkiye Noterler Birliğinin 01/06/2022 tarihli yazısı ve eki,
-… Bankasının bila tarihli yazısı,
-Bilirkiler … ve …’in 23/03/2023 tarihli raporu,
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Aracın onarıldıktan sonra mübadele (rayiç) değerinin olaydan önceki mübadele değerinden az olacağının kabulü gerekir. Çünkü tamamen onarılmış olsa bile bu araba tahribatın izlerini taşımaktadır. Onarılmış durumdaki değeri, ne kadar iyi onarılmış olursa olsun kural olarak aynı nitelikteki hiç hasara uğramayan araç değerinden düşüktür ve bu da cari değerinden kaybettirmektedir.
Öncelikle, değer azalması veya değer kaybının belirlenmesinde dikkate alınması gereken ölçütler her olayın somut özelliğine göre değişebilecek ise de aracın markası, özellikleri ve model yılı, kullanım amacı, kullanım süresi, yıpranma payı, aracın gördüğü hasarın ağırlığı ve hasara uğrayan bölgeleri, hasarın giderilmesinde kullanılan parçaların niteliği (orijinal olup olmadığı) hususları değer kaybında gözönüne alınmalıdır.
Yargıtay … Hukuk Dairesinin(Kapatılan) kökleşmiş ilke ve uygulamalarına göre trafik kazalarına dayalı araç değer kaybı tazminatı, hasarlı aracın, hasara uğramadan önceki ikinci el piyasa değeri ile hasarlı haldeki ikinci el piyasa değerinin saptanması ve karşılaştırılması suretiyle belirlenir. Aradaki fark meydana gelen değer kaybıdır. Ancak aracın tamiri ekonomik değilse yani araç pert total ise değer kaybı talep edilemez (Bu yöndeki kararlar için bkz. Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin 28/12/2017 tarih ve 2015/6486 Esas, 2017/12264 Karar; Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin 11/10/2018 tarih ve 2015/16180 Esas, 2018/8981 Karar sayılı ilamları.).
6100 Sayılı HMK’nın 266 ve devamı maddelerine göre çözümü özel ve teknik bilgiyi gerektiren konularda ihtisas sahibi kimselerin dinlenmesi ve rapor alınması gerekir.
Kaza sonucu hasara uğrayan aracın değer kaybı ile hasarının ne kadar sürede tamir edileceği, bu süre içinde ikame araç kiralama bedelinin (yakıt v.s gibi zorunlu giderlerin mahsubundan sonra) tespitinin konusunda uzman bilirkişi tarafından belirlenmesi gerekir(Bu yöndeki kararlar için bkz. Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin 2015/11175 Esas, 2016/1082 Karar sayılı İlamı ve benzer kararları).
Yukarıda yapılan açıklamalar ve dosya kapsamında toplanan tüm deliller bir arada değerlendirildiğinde; 01/02/2022 tarihinde davacı şirkete ait … plakalı araç ile davalı sigorta tarafından zmms poliçesi ile sigortalanan dava dışı … sevk ve idaresinde bulunan … plakalı araçların çift taraflı, maddi hasarlı trafik kazasına karıştığı, davacının işbu dava ile … plakalı araçta meydana gelen hasara ilişkin olarak değer kaybı ve ikame araç bedeli talebinde bulunduğu ve zararın … plakalı aracın zmss sigortacısı olan davalıdan tazminini talep ettiği, davalı sigortanın mahkemenin yetkisine itiraz ettiği, sorumluluğunun poliçe teminat limiti, gerçek zarar ve sigortalı araç sürücüsünün kusuru ile sınırlı olduğu, mahkemece kusur ve hesap yönünden bilirkişi incelemesi yapılması gerektiği, davacının değer kaybına ilişkin talebinin zmms genel şartlarına göre değerlendirilmesi gerektiği, ikame araç bedeline ilişkin talebin zmms kapsamında olmadığını savunduğu, taraflar arasında mahkememizin yetkili olup olmadığı, davaya konu kazada davacı aracının hasarlanıp hasarlanmadığı, hasar nedeniyle değer kaybına uğrayıp uğramadığı, değer kaybı var ise miktarının ne olduğu, ikame araç bedeli talep edilip edilemeyeceği, taraf sürücülerinin kusur durumlarının ne olduğu ve davalının sorumlu olup olmadığı hususlarında uyuşmazlık bulunduğu görülmüştür.
Taraflar arasında doğrudan sözleşme ilişkisi bulunmamasına ve sorumluluk sigortaları TTK’da düzenlendiğine göre, davacı ve davalı arasındaki mutlak ticari dava niteliğindeki somut uyuşmazlıkta mahkememizin görevli olduğu anlaşılmıştır.
Davalı mahkememizin yetkisine itirazda bulunmuş ise de, davaya konu kazanın İzmir ili Narlıdere İlçesinde meydana geldiği, davacının yerleşim yerinin İzmir ili Urla ilçesi olduğu, 6100 sayılı HMK nun 16 maddesi uyarınca mahkememizin yetkili olduğu anlaşılmakla davalının yetki itirazının reddine karar verilmiştir.
Davacı aracı üzerinde dava dışı … Bankası A.Ş … Şubesinin rehni bulunduğunun mahkemece tespit edilmesi üzerine ilgili bankadan mahkememizce borç ve rehin ilişkisinin devam edip etmediği, dava konusu tazminatın davacıya ödenmesine açıkça muvafakat edip edilmediğinin sorulduğu, adı geçen banka tarafından mahkememize verilen 24/11/2022 tarihli cevapta davaya muvafakat edilmediğinin bildirildiği, ancak daha sonra 17/01/2023 tarihli yazı ile dava konusu tazminatın davacıya ödenmesine kayıtsız ve koşulsuz muvafakat edildiğinin bildirildiği, bu nedenle davacı yönünden aktif husumet ehliyeti yönünden herhangi bir eksikliğin bulunmadığı anlaşılmıştır.
Mahkememizce davacıya ait aracın sicil ve geçmiş hasar kayıtları ile dava konusu kaza nedeniyle görmüş olduğu onarım işlemlerine ilişkin kayıtların ilgili kurumlardan istenildiği, davacının dava konusu olay nedeniyle zararının bulunup bulunmadığı, var ise miktarının ne olduğu ve davalının kusur ve sorumluluğuna ilişkin mahkememizce dosyanın bilirkişi heyetine tevdi edildiği, bilirkişi heyetinden alınan 23/03/2023 tarihli raporda, trafik bilirkişisinin tespitlerine göre, davalı sigorta poliçeli araç sürücüsü … idaresindeki … plaka sayılı aracı ile Alan Sokağı takriben seyir halinde Yunus Emre Sokak kavşağına geldiğinde aracının ön kısımları ile sağından Yunus Emre Sokaktan düz seyir ile kavşağı geçmek isteyen davacı taraf sürücü … sevk ve idaresindeki … plaka sayılı aracının sol yan kısımlarına çarptığı, çarpmanın etkisi ile davacı aracının istikametinin soluna doğru savrulup No.8 meskenin bahçe koruma duvarına aracının sol ön kısımlarını çarpıp durması sonucu maddi hasarlı trafik kazası meydana geldiği, davalı sigorta poliçeli araç sürücüsü …’in idaresindeki … plaka sayılı aracı ile gündüz vakti meskun mahal gidiş geliş şerit trafiğin işlediği görüşe kapalı kontrolsüz dört yönlü kavşağa yaklaştığında kural gereği hızını asgari hadde düşürüp durma mesafesinde yaklaşması, ilk geçiş hakkını sağda gelen araca vermesi gerekirken bu hususlara riayet etmediği, sevk ve idaresindeki aracı ile kavşak başına geldiğinde sağında geçiş hakkına haiz bir aracın kavşağa girebilecek olma ihtimalini yok sayıp tedbirsiz biçimde mevcut sürati ile kavşağa giriş yaptığı, bu tavrı nedeni ile yaratmış olduğu tehlikeli ortamda trafik akışı için tehlike ve engel teşkil ettiği, sonrasında da önüne gelen davacı aracına karşı etkisiz kalıp yandan çarpması olayında, 2918 Sayılı Karavolları Trafik Kanunu’nun 57. maddesini ihlal ettiği, kazanın oluşumuna hatası ile etken olduğu, davacı taraf araç sürücü …’ın ise sevk ve idaresindeki … plaka sayılı aracı ile gündüz vakti meskun mahal gidiş geliş trafiğin işlediği yola gereken dikkat ve özeni göstermesi, dört yönlü kavşağa yaklaştığında ilk geçiş hakkına sahip olmasına rağmen tedbirli davranıp hızını ve görüş alanını müteyakkız biçimde kontrollü altında tutması, sonrasında solunda gelen aracı fark edip kazayı önleyici tedbir alabilmesi gerekirken, belirtilen husuşlara riayet etmediği, mahal şartlarını göz önünde bulundurmadan tedbirsiz biçimde mevcut sürati ile kavşak alanını geçmek istemesi sonucunda meydana gelen kazada 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 52/a-b maddelerini ihlal ettiği, kazanın oluşumuna sigortalı araç sürücüsüne göre az da olsa hatası ile etken olduğu, makine mühendisi bilirkişisinin tespitlerine göre, meydana gelen kazada davacıya ait … plaka sayılı aracın ön ve sol yan kısımlarındın aldığı darbe sonucunda aracın sol orta alt kaplama sacı, sol arka çamurluk orta kısım, sol arka çamurluk arka kısımlarının değiştiği, sol ön çamurluk, sol iç podya sacı, sol ön şase kolunun doğrultma yapılarak boyanması ile tamamlanan onarımda kaporta ve boya işlerine maruz kalması nedeniyle aracın tamir sonucu orjinalliğini kaybedeceği, aracın 2021 model, … marka, …,17.962 km’de ticari araç olduğu, araçta meydana gelen değer kaybı için aracın özel ve tüzel kullanım şekli, bakım-onarım durumu, vaki kaza öncesindeki hasarlı-hasarsız hali, yaşı, kilometre durumu ve değerini etkileyen tüm faktörler dikkate alınarak Yargıtay kararları doğrultusunda aracın hasar meydana gelmeden öncesi kaim değeri ile meydana gelen hasar sonrası 2.el piyasa kaim değeri arasındaki farka göre belirlendiği, buna göre yapılan serbest piyasa araştırmasında 01.02.2022 tarihindeki kaza öncesinde … plaka sayılı aracın mevcut hali ile 2.el piyasa rayiç değerinin 385.000,00 TL ve kaza sonrası onarılmış haldeki 2.el piyasa rayiç değerinin de 345.000,00 TL olduğu, araçta meydana gelen değer kaybının 40.000,00 TL olduğu, emsal nitelikteki bir aracın kiralanması için günlük kiralama bedelinin 300,00 TL olduğu, aracın makul onarım süresinin 14 iş günü olduğu, davacının talep edebileceği ikame araç zararının 4.200,00 TL olduğu yönünde görüş ve kanaat bildirildiği görülmüştür.
Davacıya ait … plakalı aracın dava dışı sürücünün sevk ve idaresindeki iken davalı sigorta sücüsünün sevk ve idaresindeki … plakalı aracın kontrolsüz kavşakta yandan çarpması neticesinde çift taraflı maddi hasarlı kazanın meydana geldiği, mahkememizce alınan kusur raporunda davalı sigorta sürücüsünün hızını yol ve trafik durumuna göre ayarlamadığı, kontrolsüz kavşakta geçiş önceliğine uymadığı, geçiş üstünlüğünün sağdan gelmekte olan davacı aracına ait olduğu, davalı sigorta sürücüsünün kazanın meydana gelmesinde etken olduğu, davacı sürücüsünün ise kavşağa yaklaşırken geçiş üstünlüğüne sahip olmasına rağmen hızını yavaşlatması gerektiği, kazanın meydana gelmesinde azda olsa kusurlu olduğu yönünde görüş bildirilmiş ise de, mahkememizce davalı sigorta sürücüsünün kontrolsüz kavşakta davacı aracına yandan çarptığı, davacı aracının çarpma neticesinde kontrolünü kaybederek yol üzerinde bulunan bir binanın duvarına ön kısımları ile çarptığı, davacı aracının kontrolsüz kavşağa sağdan katıldığı, geçiş üstünlüğüne sahip olduğu, davacı sürücüsünün davalı sigorta sürücüsünden önce kavşağa katıldığı, kavşakta geçişini tamamlamak üzereyken ve kavşak içerisinde bulunduğu sırada davalı sigorta sürücüsünün sevk ve idaresindeki aracın çarpmasına maruz kaldığı olayda kazanın önlenmesinde alabileceği herhangi bir tedbir bulunmadığı, kusursuz olduğu, davalı sigorta sürücüsünün geçiş üstünlüğüne riayet etmemesi ve kavşaktaki trafik durumunu dikkate almaksızın mevcut hızı ile kavşağa girmesi nedeniyle kazanın meydana gelmesinde asli ve tam kusurlu olduğu değerlendirilmesinin somut olayda hakkaniyete uygun görüldüğü ve bilirkişinin kusur değerlendirilmesine bu nedenle iştirak edilmediği, dava konusu kazada davacıya ait aracın ön ve sol yan kısımlarından hasarlandığı ve hasarlanan parçaların niteliğine ilişkin taraflar arasında uyuşmazlık bulunmadığı, her ne kadar davalı sigorta tarafından davacının değer kaybına ilişkin talebinin zmms genel şartlarına göre değerlendirilmesi talep edilmiş ise de, Anayasa Mahkemesi’nin 17.07.2020 tarih ve … esas … karar sayılı kararı ile; KTK’nun 90. maddesindeki “bu Kanun çerçevesinde hazırlanan genel şartlarda öngörülen usul ve esaslara tabidir” bölümündeki “bu Kanun çerçevesinde hazırlanan genel şartlarda” ibaresinin Anayasa’ya aykırı olduğu gerekçesiyle iptaline karar verildiği, Anayasa Mahkemesinin iptal kararlarının derdest dosyalar yönünden uygulanmasının zorunlu olduğu, Anayasa Mahkemesinin iptal kararlarının usuli kazanılmış hakların istisnasını teşkil ettiği, Anayasa Mahkemesince bir kanun hükmünün iptal edildiği bilindiği halde görülmekte olan davaların anayasa aykırılığı saptanan kurallara göre görülüp çözümlenmesinin Anayasanın üstünlüğü prensibine ve hukuk devleti ilkesine aykırı düşeceği, bu kapsamda iş bu davada Türk Borçlar Kanunun haksız fiile ilişkin hükümleri, KTK hükümleri ile genel şartların bunlara aykırı olmayan hükümleri ile bu doğrultuda yeni genel şartlarla çeliştiği durumda Yargıtayın genel şartlarının yürürlüğe girmesinden önceki yerleşmiş içtihatları doğrultusunda uygulama yapılması gerektiği, bu nedenle değer kaybı talebi yönünden tazminat hesaplamasında davacının taleplerinin genel hükümlere ve serbest piyasa rayiçlerine göre değerlendirilmesi gerektiği, bilirkişi tarafından tespit edilen değer kaybı zararının kaza tarihi itibariyle dava konusu aracın niteliği, özellikleri, kullanım şekli ve ülkemizin ekonomik koşulları ile meydana gelen hasarın boyutuna göre makul olduğu, buna göre davacının davalı sigorta sürücüsünün %100 kusuruna karşılık 40.000,00 TL TL değer kaybı talep edebileceği, davalı sigorta şirketinin kazaya sebebiyet veren … plakalı aracın 26/02/2021-26/02/2022 tarihleri arasındaki dönemde ve kaza tarihi itibariyle zmms sigortacısı olarak değer kaybına ilişkin zarardan dava dışı sürücü ve işleten ile birlikte sorumlu olduğu, davalının dava tarihi itibariyle temerrüde düştüğü, davacının talebine göre somut uyuşmazlıkta uygulanması gereken faizin yasal faiz olduğu, davacının belirsiz olarak ikame ettiği iş bu davada dava değerini 24/03/2023 tarihli dilekçesi ile arttırdığı, değer arttırım dilekçesinin davalıya tebliğ edildiği, bu ilke ve açıklamalar uyarınca somut uyuşmazlıkta mahkememizce alınan davacıya ait aracın değer kaybı bedeline ilişkin hesaplama yapan makine mühendisi bilirkişi raporunun kaza tarihi itibariyle serbest piyasa rayiçleri ile dosya kapsamı ile usul ve yasaya uygun, gerekçeli, denetime ve hükme esas alınmaya elverişli olduğu, davacı tarafından dava konusu uyuşmazlıkta davalı sigortadan ikame araç bedeli talep edilmiş ise de ikame araç bedeline ilişkin talebin zmms teminatı kapsamında olmadığı, davacının bu zararını davalı sigortadan talep edemeyeceği anlaşılmakla davacının değer kaybı talebinin kabulüne, ikame araç bedeli talebinin reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:
Gerekçesi yukarıda açıklanan nedenlerle:
1-Davacının değer kaybı talebinin KABULÜ ile 40.000,00 TL’nin dava tarihi olan 18/04/2022 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile (davalı sigorta şirketi kaza tarihi olan 01/02/2022 tarihi itibariyle yürürlükte ve geçerli olan zmms teminat limiti ile sınırlı sorumlu olmak kaydı ile) davacıya ÖDENMESİNE,
2-Davacının ikame araç bedeli talebinin REDDİNE,
3-Alınması gerekli 2.732,40 TL karar ve ilam harcından davacı tarafından yatırılan 80,70 TL peşin harç ve 681,40 TL ıslah harcı toplamı 762,10 TL harcın mahsubu ile bakiye 1.970,30 TL karar ve ilam harcının davalıdan tahsili ile HAZİNEYE GELİR KAYDEDİLMESİNE,
4-Davacı tarafından yapılan 80,70 TL başvurma harcı, 80,70 TL peşin harç, 681,40 TL ıslah harcı, 2.000,00 TL bilirkişi ücreti, 128,25 TL müzekkere-tebligat-posta giderinden oluşan toplam 2.971,05 TL yargılama giderinin davanın kısmen kabulü ile kısmen reddi sebebiyle tarafların haklılık oranına göre (40.000,00/40.100,00=0,99) 2.963,64 TL’nin davalıdan tahsili davacıya ÖDENMESİNE, bakiye kısmın davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
5-Davacı kendisini dava ve duruşmalarda vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’nin 13/1-4. maddesi uyarınca takdir edilen 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ÖDENMESİNE,
6-Davalı kendisini dava ve duruşmalarda vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’nin 13/1-4. maddesi uyarınca takdir edilen 100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya ÖDENMESİNE,
7-6100 sayılı HMK’nın 333. maddesi uyarınca taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avansından bakiye miktarın kararın kesinleşmesinden sonra taraflara İADESİNE,
7-İzmir Arabuluculuk Bürosu’nun … sayılı arabuluculuk dosyasında suçüstünden karşılanan 1.560,00 TL arabuluculuk ücretinin 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-11-13. maddesi uyarınca davalıdan tahsili ile HAZİNEYE İRAD KAYDINA,
Dair, karar HMK 341vd maddeleri gereğince tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde Mahkememize veya aynı nitelikteki başka yer Mahkemesine verilecek dilekçe ile İzmir Bölge Adliye Mahkemeleri nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda açıkça okunup usulen anlatıldı.16/06/2023
Katip…
e-imzalı
Hakim…
e-imzalı