Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2022/183
KARAR NO : 2023/556
DAVA : Menfi Tespit
DAVA TARİHİ : 11/03/2022
KARAR TARİHİ : 11/07/2023
Davacı tarafından davalı aleyhine açılan Menfi Tespit davasının mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda, tüm dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı ile müvekkil şirket arasında bugüne kadar işbu dava ve takip konusu senet dahil olmak üzere herhangi bir şekilde ticari ya da sözleşmesel ilişki kurulmadığı, müvekkil şirket yetkilileri ve müdürü ile davalı arasında şahsi tanışıklık dahi söz konusu olmadığı, müvekkile ait defter ve kayıtlar üzerinde de senetlerin keşide edilmesine esas teşkil edecek herhangi bir temel ilişki olup olmadığı konusunda mahkemece bilirkişi vasıtasıyla inceleme yaptırılabileceği, takibe konu senet, incelendiğinde görüleceği üzere müvekkil şirket tarafından … – … Ortak Girişimi veyahut emrühavalesine şeklinde düzenlendiği, dolayısıyla senedin keşidecisi müvekkil şirket olup lehtarı da bahsi geçen iş ortaklığı olduğu, akabinde senet, iş ortaklığı tarafından başka bir şirkete ciro edilmiş olup takipte alacaklı olarak görünen davacı, bu cirantanın adını karalamak suretiyle kendi kaşesini ve imzasını atmış ve senedi müvekkil şirket ve senetteki diğer şirketler aleyhine takibe koyduğu, ancak ciro silsilesinde kopukluk olması sebebiyle yetkili hamil konumunda olmayan davacının başlatmış olduğu takibe konu senedin hem taraflar arasında bir ticari ilişki olmamasından hem de senede dayalı ticari ilişkinin bulunmaması nedenleriyle kötü niyetli olduğu, yerleşik içtihat gereğince temel alacağın/ilişkinin hiç doğmamış olması veya geçersiz olması, kambiyo senedini de baştan itibaren bedelsiz ve sebepsiz kılacağı, Nitekim Yargıtay … HD. 10.02.1981 tarihli bir kararında, temel borç ilişkisinin geçersiz olması nedeniyle, ticari senedin temel alacağının oluşmadığı gerekçesiyle, dava konusu bononun bedelsiz olduğunun kabulünün zorunlu olduğuna hükmettiğini beyan ederek davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP :
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacının, ciro silsilesinin kesintiye uğradığından bahsettiğini, Ancak; ilgili icra dosyasına sunmuş oldukları çek suretinde de görülebileceği üzere, çek üzerine öncelikle tahsil cirosu işlenmiş olup tahsil gerçekleştirilmeden çek üzerindeki tahsil cirosuna ilişkin evraklar geri alınarak çek müvekkil şirkete cirolanmış ve bu yolla senedin devrinin gerçekleştirilmiş olduğunu, bu nedenle ciro silsilesinde herhangi bir kopukluk olmayıp müvekkil senedin yetkili hamili olduğunu, Çek bir ödeme aracı olup çekten sorumluluk için keşideci ile çekin hamili arasında bir borç ilişkisi bulunması gerekmeyeceğini, Zira, davacının çek üzerindeki imzalarına dair herhangi bir itirazı da bulunmamakta olup bu haliyle davacı çeki usulüne göre ve kendi iradesiyle ciro etmiş olduğunu, Hatta davacı dilekçesinde “Senet, iş ortaklığı tarafından başka bir şirkete ciro edilmiş olup…” diyerek senedin rızası dahilinde öncelikle … Hafriyat – … İnşaat Adi Ortaklığı’na Bu halde, çekin yeni hamilinin çeki bir başkasına cirolamakta serbest olduğu gibi yine çekin üzerine bir başka kaşe basması da mümkün olup bu durum keşidecinin bir borcun ödenmesi amacıyla işbu çeki kendi iradesiyle keşide etmiş olduğu gerçeğini değiştirmeyeceğini, Söz konusu çek sonrasında üçüncü bir kişiye cirolanmış olsaydı da bu üçüncü kişinin asıl keşideciden hak iddia etmesinin mümkün olacağını, Zira çek üzerindeki imzaların geçerliliğine ilişkin herhangi bir itiraz bulunmadığını, Dolayısıyla davacının senet borcuna ilişkin olarak menfi tespit davası istemesinde hukuki yarar da bulunmadığını beyan ederek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE :
Dava, kambiyo senedinden kaynaklanan menfi tespit istemine ilişkindir.
SMMM … ın 17/10/2022 Tarihli Bilirkişi Raporunda; Davalı tarafın ticari defterlerini sunmadığı ve yerini bildirmediği, davacının 2021-2022 yıllarında e-defter kapsamında olduğu, … Sıra Nolu Elektronik Defter Genel Tebliği’nde hüküm altına alındığı üzere; Açılış Onayı: Hesap döneminin ilk ayına ilişkin olarak alınan elektronik defter beratını, Kapanış Onayı: Hesap döneminin son ayına ilişkin olarak alınan elektronik defter beratını ifade ettiği, buna göre davacının açılış onayı yerine geçen 2021-2022 Ocak ayı E-defter beratlarını ve kapanış onayı yerine geçen 2021 yılı Aralık ayı yevmiye e-defter beratlarını yasal süresinde aldığı, 2022 yılı Aralık defter beratı için sürenin bulunduğu 6102 sayılı TTK’nun 64/3.maddesi uyarınca tasdik edilmesi gereken envanter defterlerinin incelemeye sunulmadığı, 2021-2022 yılına ait incelemeye sunulan ticari defterlerin 213 sayılı VUK. 221. ve 222. maddeleri uyarınca ve 6102 sayılı TTK’nun 64/3. maddesi uyarınca noter açılış onaylarının süresinde yaptırıldığı, 6100 sayılı H.M.K 222. Maddesine göre delil vasfı değerlendirmesinin takdiri Sayın Mahkeme’nizde olmak üzere; 6102 sayılı T.T.K 64/3. Maddesi uyarınca yapılması gereken kapanış tasdikinin 2021 yılı yevmiye defterleri için süresinde yaptırıldığı, 2022 yılı yevmiye defteri kapanış tasdiki için sürenin bulunduğu, incelenen defterlerin usulüne uygun tutulduğu ve birbirini doğruladığı, davacı ticari defterlerinde, davalı firmayla ticari ilişkiye dair herhangi bir kayda rastlanmadığı, Örneği dosyada bulunan senedin … İnş.-… Haf.Ortak Girişimi adına davacı tarafça düzenlendiği, davacı taraf ticari defterlerinde senedin … İnş-… Haf.Ortak Girişimine verildiğine dair bir kaydın olmadığı, senedin kayıtlara alınmadığı tespit edilmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; menfi tespit istemine konu edilen senetler üzerinde yapılan incelemede, senet lehtarının … İNŞ-… HAF. İŞ ORTAKLIĞI olduğu, bu haliyle senet lehtarının adi ortaklık olduğu, adi ortaklığın tüzel kişiliği bulunmadığı gibi, hak ve fiil ehliyeti bulunmadığı, taraf ve dava ehliyetinin olmadığı, haklara ve borçlara ehil olamadığı, bu hak ve borçlarını yasanın öngördüğü şekilde kullanmak kudretini haiz olmadığı, senettte lehtarın hukuken kişi vasfını haiz olmadığı, bu haliyle ciro mümkün olmadığı, senet kambiyo senedi olarak kabul edilmese de, senetteki hakkın adi ortaklığın hak ve fiil ehliyeti olmadığından alacağın temliki suretiyle senedin devrinin de mümkün olmadığı, bu hususun senet metninden anlaşıldığı, senetin bu haliyle kambiyo vasfı bulunmadığından, davacının senetten kaynaklı olarak, davalıya kambiyo hukuku çerçevesinde bir borcunun bulunmadığı anlaşılmakla davanın kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle:
1)Davanın KABULÜNE,
2)04.06.2021 tanzim tarihli 31.01.2022 vade tarihli 50.000 TL bedelli senet dolayısıyla davacının İzmir … İcra müdürlüğü … esas sayılı dosyasından davalıya BORÇLU OLMADIĞININ TESPİTİNE,
3)Senetlerin davacıya İADESİNE,
4)Kötü niyet tazminatı isteminin REDDİNE,
5)Alınması gerekli olan 3.415,50 TL karar ve ilam harcından davacı tarafından peşin yatırılan 853,88 TL peşin harç mahsubu ile kalan 2.561,62 TL nin davalıdan alınarak HAZİNEYE İRAT KAYDINA,
6)Davacı tarafından yatırılan 853,88 TL peşin harç, 80,70 TL başvurma harcı, 1.000,00 TL bilirkişi ücreti ve 133,75 TL posta-tebligat gideri olmak üzere toplamda 2.068,33 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
7)Davacı taraf kendisini vekille temsil ettiğinden karar tarihi itibariyle yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi maddesine göre 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
8)Karar kesinleştiğinde yatırılan gider avansından artan kısmın talep halinde yatırana İADESİNE,
Dair, 6100 sayılı yasanın 343. ve 345. maddeleri uyarınca gerekçeli kararın tebliği tarihinden itibaren iki haftalık kesin süre içerisinde mahkememize yahut mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine verilecek bir dilekçe ile istinaf yasa yolu açık olmak üzere davacı-davalı vekilinin yüzüne karşı verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.11/07/2023
Katip …
e-imzalı
Hakim …
e-imzalı