Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/792
KARAR NO : 2022/251

TALEP : Zayi Belgesi Verilmesi
TALEP TARİHİ : 02/11/2021
KARAR TARİHİ : 16/03/2022

Talep eden tarafından açılan Zayi Belgesi Verilmesi çekişmesiz yargı işinin mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda, tüm dosya incelendi.
İDDİA VE TALEP:
Talep eden dilekçesinde özetle; şirket muhasebecisi olan …’a ulaşamadığı için işyerine gittiğini, adı geçenin işyerini kapattığını ve kayıplara karıştığını, kendisine ulaşamadığını, SGK tarafından kendisinden istenen resmi belgeleri ibraz edemediğini, adı geçenden şikayetçi olduğunu belirterek ticari defter ve kayıtlarının zayi olduğuna dair zayi belgesi verilmesini talep etmiştir.
TALEP:
Talep , TTK 82/7. maddesi gereğince hasımsız açılan zayi belgesi istemine ilişkindir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Talep eden 2017 yılı ve öncesine ait ticari defter ve kayıtların zayi olduğuna ilişkin zayi belgesi verilmesini talep etmiştir.
6102 Sayılı TTK’nın 82/7. maddesinde; “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.” şeklinde düzenleme bulunmaktadır.
TTK 82/7. maddesi uyarınca ticari defter ve belgelerin yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi doğal afetlerle veya hırsızlık gibi eylemlerle ziyaa uğraması halinde zayi belgesi verileceği düzenlemiştir. TTK’nın 82/7. maddesinde, zayi belgesi verilmesini gerektirecek zayi olma durumları sınırlı olarak sayılmamış ise de tacirin zayi belgesi isteyebilmesi için, defterlerin zayi olmasında kusur ve sorumluluğunun bulunmaması, tedbirli bir tacir gibi davranmasına rağmen zayi olayına engel olamamış durumda olması gerekir. Ayrıca, ziya durumunun tacirin iradesi dışında meydana gelmesi zorunludur.
Yukarıda yapılan açıklamalar ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; talep edenin muhasebecisine ulaşamadığı, iletişim kuramadığı ve kendisinden şikayetçi olduğu gerekçesi ile 2017 yılı ve öncesine ait ticari defter ve kayıtlarının ziyaı nedeniyle zayi belgesi talebinde bulunduğu, talep dilekçesinde söz konusu durumu 26/10/2021 tarihinde öğrendiğini beyan ettiği, talep dilekçesi ekindeki belgeye göre SGK İzmir İl Müdürlüğü tarafından talepte bulunan şirkete ilişkin inceleme olduğu, talep dilekçesinde ismi geçen ve muhasebeci olduğu bildirilen … isimli şahsın İzmir Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler odasının 18/11/2021 tarihli cevabı yazısına göre herhangi bir oda kaydının bulunmadığı, bu isimde bir muhasebecinin olmadığı, talepte bulunan şirket aleyhinde gerçeğe aykırı sigortalılık suçundan soruşturma yürütüldüğü, talepte bulunan şirket yetkilisinin 03/10/2019 tarihinde adı geçen … aleyhinde İzmir CBS’nin …/… soruşturma sayılı dosyasında sahtecilik ve dolandırıcılık iddiası ile şikayetçi olduğu, yürütülen soruşturmada 22/01/2020 tarihinde takipsizlik kararı verilmiş ise de müştekinin itirazı üzerine takipsizlik kararının kaldırıldığı, soruşturmanın halen İzmir CBS’nin …/… soruşturma sırasında derdest olduğu, mahkememizce talepte bulunan şirket yetkilisine adı geçen kişi ile aralarında muhasebe sözleşmesi ile ticari defter ve kayıtların kendisine devredildiğine dair belge bulunup bulunmadığı varsa sunması hususunda süre verildiği, talepte bulunan şirket yetkilisinin 07/01/2022 tarihli beyanına göre bu konuda herhangi bir belgenin olmadığı, TTK’nın 82/7. maddesinde, zayi belgesi verilmesini gerektirecek zayi olma durumları sınırlı olarak sayılmamış ise de tacirin zayi belgesi isteyebilmesi için, defterlerin zayi olmasında kusur ve sorumluluğunun bulunmaması, tedbirli bir tacir gibi davranmasına rağmen zayi olayına engel olamamış durumda olması gerektiği, ayrıca, ziya durumunun tacirin iradesi dışında meydana gelmesinin zorunlu olduğu, somut olayda talepte bulunan şirketin tacir olarak tacir olmanın hüküm ve sonuçları kapsamında basiretli davranma yükümlülüğü altında olduğu, muhasebeciye teslim edilen ticari defterlerin iade edilmemesi nedeniyle akibeti bilinmeyen defterler hakkında zayi belgesi verilmesi istenilmiş ise de talepte bulunan söz konusu muhasebeci aleyhinde 2019 yılında sahtecilik ve dolandırıcılık iddiası ile suç duyurusunda bulunduğu, bu halde talep tarihine kadar harekete geçilmemiş olması ve bu durumdan 26/10/2021 tarihinde haberdar olunduğunun ileri sürülmesi tacir olmanın yükümlülükleri ile bağdaşmadığı gibi ileri sürülen sebebin zayi belgesi verilmesini gerektiren hallerden de olmadığı, talepte bulunanın açıklanan nedenlerle zayi belgesi talep edemeyeceği, iddianın ileri sürülüş biçimine göre mahkememizce başka araştırma yapılmasına lüzum bulunmadığı anlaşılmakla talebin reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.(Benzer yöndeki kararlar için bakınız Yargıtay 11. H.D’nin 20/03/2017 tarih ve 2015/13791 esas, 2017/1625 karar sayılı ilamı)
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklanan nedenlerle:
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gerekli 80,70 TL karar ve ilam harcından talep eden tarafından yatırılan 59,30 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 21,40 TL harcın talep edenden tahsili ile HAZİNEYE İRAT KAYDEDİLMESİNE,
3-Mahkememizce bu yargılama nedeniyle yapılan yargılama giderlerinin talebin mahiyeti gereği talep eden üzerinde BIRAKILMASINA,
4-6100 Sayılı HMK’nın 333. maddesi uyarınca talep eden tarafından yatırılan ve kullanılmayan gider avansının kararın kesinleşmesinden sonra talep edene İADESİNE,
Dair, karar HMK 341vd maddeleri gereğince tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde Mahkememize veya aynı nitelikteki başka yer Mahkemesine verilecek dilekçe ile İzmir Bölge Adliye Mahkemeleri nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere davacı şirket yetkilisinin yüzüne karşı açıkça okunup usulen anlatıldı. 16/03/2022

Katip …
E-İMZA

Hakim …
E-İMZA