Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/754
KARAR NO : 2022/747

DAVA : Tazminat
DAVA TARİHİ : 20/10/2021
KARAR TARİHİ : 23/09/2022

Davacı tarafından davalı aleyhine açılan Tazminat davasının mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda, tüm dosya incelendi.
İDDİA VE TALEP:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkile ait … plaka sayılı araca … tarihinde davalı …’in malik ve sürücüsü olduğu … plaka sayılı araç ile çarpması neticesinde maddi hasarlı trafik kazası meydana geldiği, araç diğer davalı sigorta şirketi tarafından ZMMS trafik sigortası ile sigortalı olup, müvekkil aracında kaza sebebiyle değer kaybı meydana geldiği ve bunun tahsili için sigorta şirketine yapılan başvuru sonucu eksik ödeme yapıldığı,arabulucuk müesesinden de sonuç alınamadığının,bu nedenlerle fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla … TL değer kaybı bedeli ve … TL’de araç mahrumiyet bedelinin kaza tarihinden işleyecek yasal faizi ile davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP VE SAVUNMA:
Davalı Sigorta vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket tarafından davacı vekiline … tarihinde … TL değer kaybı ödemesi yapılarak başkaca hak ve alacağı kalmadığının,aracın kasko sigorta şirketi olan … Sigorta A.Ş.’ye de … TL hasar ödemesi yapıldığı,sürücü kusurlarının belirlenmesini talep ettikleri, kabul anlamına gelmemek kaydıyla araçtaki değer kaybı ZMMS Genel Şartlara göre belirlenmesini istedikleri,müvekkil temerrüde düşmediği ve yasal faiz talep edilebileceği, bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … davaya cevap vermemiş ve duruşmalara da katılmamıştır.
DAVA:
Dava, 6098 Sayılı TBK’nın 71 ve 2918 Sayılı KTK’nın 85 ve devamı maddeleri uyarınca motorlu araç işletilmesinden kaynaklanan maddi zararın (değer kaybı ve ikame araç bedeli) karayolları motorlu araçlar zorunlu mali mesuliyet sigortası kapsamında tazmini isteğine ilişkindir.
DELİLLER:
-Kaza tutanağı,
-Türkiye Noterler Birliğinin … tarihli yazısı ve eki,
-Sigorta bilgi ve gözetim merkezinin 09/11/2021 tarihli yazısı ve eki,
-… Sigorta A.Ş nin … tarihli yazısı ve eki,
-… Sigorta A.Ş nin … ve … tarihli yazısı ve eki,
-Bilirkişi …’ın … tarihli raporu.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
TBK’nın 49. maddesine göre, kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür. Haksız fiile dayalı bir borcun doğabilmesi için, hukuka aykırı bir fiil bulunmalı, fiili işleyenin kusuru olmalı, sonuçta bir zarar doğmalı, zarar ile işlenen fiil arasında da uygun nedensellik bağı bulunması gerekir.
Haksız eylem faili, ihtar ve ihbara gerek olmaksızın, zararın doğduğu anda, başka bir anlatımla haksız eylem tarihinden itibaren zararın tamamı için temerrüde düşmüş sayılır. Dolayısıyla, zarar gören, gerek kısmi davaya, gerekse sonradan açtığı ek davaya veya ıslaha konu ettiği kısma ilişkin olarak haksız eylem tarihinden itibaren temerrüt faizi isteme hakkına sahiptir.
Aracın onarıldıktan sonra mübadele (rayiç) değerinin olaydan önceki mübadele değerinden az olacağının kabulü gerekir. Çünkü tamamen onarılmış olsa bile bu araba tahribatın izlerini taşımaktadır. Onarılmış durumdaki değeri, ne kadar iyi onarılmış olursa olsun kural olarak aynı nitelikteki hiç hasara uğramayan araç değerinden düşüktür ve bu da cari değerinden kaybettirmektedir.
Öncelikle, değer azalması veya değer kaybının belirlenmesinde dikkate alınması gereken ölçütler her olayın somut özelliğine göre değişebilecek ise de aracın markası, özellikleri ve model yılı, kullanım amacı, kullanım süresi, yıpranma payı, aracın gördüğü hasarın ağırlığı ve hasara uğrayan bölgeleri, hasarın giderilmesinde kullanılan parçaların niteliği (orijinal olup olmadığı) hususları değer kaybında gözönüne alınmalıdır.
Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin(Kapatılan) kökleşmiş ilke ve uygulamalarına göre trafik kazalarına dayalı araç değer kaybı tazminatı, hasarlı aracın, hasara uğramadan önceki ikinci el piyasa değeri ile hasarlı haldeki ikinci el piyasa değerinin saptanması ve karşılaştırılması suretiyle belirlenir. Aradaki fark meydana gelen değer kaybıdır. Ancak aracın tamiri ekonomik değilse yani araç pert total ise değer kaybı talep edilemez(Bu yöndeki kararlar için bkz. Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin 28/12/2017 tarih ve 2015/6486 Esas, 2017/12264 Karar; Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin 11/10/2018 tarih ve 2015/16180 Esas, 2018/8981 Karar sayılı ilamları.).
Aracın makul tamir süresi ile aynı vasıftaki aracın kiralanması için gerekli olan bedel ve davacının aracını kullanamadığı döneme ilişkin olarak bakım giderleri, amortisman vs. gibi tasarruf ettiği miktarlar da düşülmek suretiyle araç mahrumiyet bedeli bedeli belirlenir. Ancak aracın tamiri ekonomik değilse yani araç pert total ise zarara uğrayan araçla aynı vasıfta ikame aracın satın alınması için geçecek makul süre üzerinden araç mahrumiyet bedelinin belirlenmesi gerekir. (Bu yöndeki kararlar için bkz. Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin 2016/7867 Esas, 2017/1668 Karar sayılı ilamı ve benzer kararları).
6100 Sayılı HMK’nın 266 ve devamı maddelerine göre çözümü özel ve teknik bilgiyi gerektiren konularda ihtisas sahibi kimselerin dinlenmesi ve rapor alınması gerekir.
Kaza sonucu hasara uğrayan aracın değer kaybı ile hasarının ne kadar sürede tamir edileceği, bu süre içinde ikame araç kiralama bedelinin (yakıt v.s gibi zorunlu giderlerin mahsubundan sonra) tespitinin konusunda uzman bilirkişi tarafından belirlenmesi gerekir(Bu yöndeki kararlar için bkz. Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin 2015/11175 Esas, 2016/1082 Karar sayılı İlamı ve benzer kararları).
Yukarıda yapılan açıklamalar ve dosya kapsamında toplanan tüm deliller bir arada değerlendirildiğinde;… tarihinde … plakalı araç ile … plakalı araçların karıştığı çift taraflı, maddi hasarlı trafik kazasının meydana geldiği, taraflarca trafik kazasına ilişkin olarak maddi hasarlı trafik kaza tespit tutanağı düzenlendiği, davacının iş bu dava ile … plakalı araca ilişkin olarak bakiye değer kaybı ve ikame araç bedeli talebinde bulunduğu ve zararın … plakalı aracın zmss sigortacısı olan davalı sigorta şirketi ile haksız fiil faili ve araç işleteni olan diğer davalıdan tazminini istediği, davalı sigortanın mahkememizin yetkisine itiraz ettiği, davacının değer kaybı zararının karşılandığı, açık şekilde eksik ödeme olmadığından mahkemece yapılan ödeme gözetilerek davanın reddi gerektiği, ayrıca davacının kasko sigortacısına hasar bedeline ilişkin rücu ödemesi yapıldığı, sorumluluklarının poliçe teminat limiti ve gerçek zararla sınırlı olduğunu savunduğu, diğer davalı Berkan’ın davaya cevap vermediği ve duruşmalara katılmadığı, davacının iddialarını inkar etmiş sayıldığı, taraflar arasında mahkememizin yetkili olup olmadığı, davacının değer kaybına ilişkin zararının karşılanıp karşılanmadığı, yapılan ödemenin eksik olup olmadığı, bakiye değer kaybı zararı ile ikame araç bedeline ilişkin zararının bulunup bulunmadığı, davalıların sorumlu olup olmadığı hususlarında ihtilaf bulunduğu anlaşılmıştır.
Taraflar arasında doğrudan sözleşme ilişkisi bulunmamasına ve sorumluluk sigortaları TTK’da düzenlendiğine göre mutlak ticari dava niteliğindeki somut uyuşmazlıkta mahkememizin görevli olduğu, davalı sigorta tarafından yetki itirazında bulunulmuş ise de davacının yerleşim yerinin … ili … ilçesi olduğu, davaya konu kazanın … ili … ilçesinde meydana geldiği, söz konusu mahallerin mahkememiz yargı çevresi içerisinde yer aldığı, HMK’nun 16. maddesi uyarınca mahkememizin dava konusu uyuşmazlıkta yetkili olduğu, davalının yetki itirazının yerinde olmadığı değerlendirilmiştir.
Mahkememizce davacıya ait aracın sicil ve geçmiş hasar kayıtları ile dava konusu kaza nedeniyle görmüş olduğu onarım işlemlerine ilişkin kayıtların ilgili kurumlardan istenildiği, davacının dava konusu olay nedeniyle zararının bulunup bulunmadığı, var ise miktarının ne olduğu ve davalıların kusur ve sorumluluğuna ilişkin mahkememizce dosyanın makine mühendisi bilirkişisine tevdi edildiği, bilirkişiden alınan … tarihli rapora göre, davaya konu kazanın kontrolsüz kavşakta meydana geldiği, davalı sürücü …’ın sağdan gelen davacı aracına geçiş üstünlüğü tanıması gerektiği, bu kurala uyulmaması nedeniyle meydana gelen kazada asli %… kusurlu olduğu, davacı sürücüsünün ise kontrolsüz kavşağa yaklaşırken hızını yavaşlatmaması nedeniyle tali %… kusurlu olduğu, davacıya ait aracın söz konusu kaza neticesinde kasko sigortası kapsamında onarım gördüğü, davacıya ait aracın ön tampon, kaput ve sol ön çamurluk kısımlarının kaza nedeniyle zarar gördüğü, davaya konu aracın dava konusu kaza öncesi …. tarihinde arka tampon kısımlarından hasar almış olduğu başka bir kazasının olduğu ancak onarım sigorta poliçesi kapsamında yapılmaması nedeniyle resmi kayıtlara yansımadığı, meydana gelen kaza ile hasarın uyumlu olduğu, sol ön çamurluk ve motor kaputunun doğrultma yapılarak boyama işlemine tabi tutulduğu, diğer parçaların değişiminin yapıldığı, aracın yapılan tamir sonucu orijinalliğini kaybettiği, aracın kaza öncesi hasarsız emsalinin serbest piyasa rayiçlerine göre … TL olduğu, aracın onarımı yapıldıktan sonraki rayiç değerinin ise … TL olduğu, (Kapatılan) Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin gerçek zarar, aracın kaza öncesi rayici ile (… TL) onarım sonrası rayici (… TL) arasındaki farktır kararları göz önüne alındığında ve değerlendirildiğinde aracın piyasa koşullarında değer kaybının … TL olduğu, aracın makul tamir süresinin ise 5 iş günü olduğu, aynı vasıftaki aracın kiralanması için gerekli olan bedel ve davacının aracını kullanamadığı döneme ilişkin olarak bakım giderleri, amortisman vs. gibi tasarruf ettiği miktarlar da düşülmek suretiyle araç mahrumiyet bedelinin-ikame araç bedelinin kaza tarihi itibariyle … TL olduğu (…x…=…TL) davalı sürücünün kusur oranı gözetildiğinde değer kaybına ilişkin zararının … TL, ikame araç bedeli zararının ise … TL olduğu, davalı sigorta tarafından dava öncesinde davacıya … TL değer kaybı ödemesi yapıldığından davacının talep edebileceği değer kaybı zararının … TL, ikame araç bedeli zararının ise … TL olduğu yönünde görüş ve kanaat bildirildiği görülmüştür.
Dava konusu kazada davacıya ait aracın sol ön çamurluk, ön tampon ve kaput kısımlarından hasarlandığı ve hasarlanan parçaların niteliğine ilişkin taraflar arasında uyuşmazlık bulunmayıp, uyuşmazlığın taraflar sürücülerinin kusur durumu ile davacı aracında kaza nedeniyle değer kaybı meydana gelip gelmediği, davalı sigorta tarafından davacıya yapılan değer kaybı ödemesinin yeterli olup olmadığı ve davacının aracının onarımı sürecinde ikame araç zararının oluşup oluşmadığı ve zarar var ise bu zararın miktarının ne olduğu ve davalıların bu zarardan sorumlu olup olmadığı hususlarında olduğu, taraf sürücülerince düzenlenen kaza tespit tutanağına göre olay tarihinde davaya konu kazanın kontrolsüz kavşakta meydana geldiği, çarpma neticesinde davacı aracının ön kısımlarından hasar aldığı, kontrolsüz kavşaklarda geçiş üstünlüğünün sağdan gelen araca ait olduğu, davalı sürücünün bu kurala riayet etmediği, kazanın meydana gelmesinde asli %… kusurlu olduğu, davacı sürücüsünün ise kontrolsüz kavşağa yaklaşırken hızını yavaşlatması gerektiği, kazanın meydana gelmesinde tedbirsiz davrandığı ve tali %… kusurlu olduğu, mahkememizce dava konusu olayda bilirkişinin kusur değerlendirmesinin hakkaniyete uygun görüldüğü, her ne kadar davalı sigorta tarafından davacının değer kaybına ilişkin talebinin zmms genel şartlarına göre değerlendirilmesi talep edilmiş ise de, Anayasa Mahkemesi’nin 17.07.2020 tarih ve 2019/40 esas 2020/40 karar sayılı kararı ile; KTK’nun 90. maddesindeki “bu Kanun çerçevesinde hazırlanan genel şartlarda öngörülen usul ve esaslara tabidir” bölümündeki “bu Kanun çerçevesinde hazırlanan genel şartlarda” ibaresinin Anayasa’ya aykırı olduğu gerekçesiyle iptaline karar verildiği, Anayasa Mahkemesinin iptal kararlarının derdest dosyalar yönünden uygulanmasının zorunlu olduğu, Anayasa Mahkemesinin iptal kararlarının usuli kazanılmış hakların istisnasını teşkil ettiği, Anayasa Mahkemesince bir kanun hükmünün iptal edildiği bilindiği halde görülmekte olan davaların anayasa aykırılığı saptanan kurallara göre görülüp çözümlenmesinin Anayasanın üstünlüğü prensibine ve hukuk devleti ilkesine aykırı düşeceği, bu kapsamda iş bu davada Türk Borçlar Kanunun haksız fiile ilişkin hükümleri, KTK hükümleri ile genel şartların bunlara aykırı olmayan hükümleri ile bu doğrultuda yeni genel şartlarla çeliştiği durumda Yargıtayın genel şartlarının yürürlüğe girmesinden önceki yerleşmiş içtihatları doğrultusunda uygulama yapılması gerektiği, bu nedenle değer kaybı ve ikame araç bedeli talebi yönünden tazminat hesaplamasında davacının taleplerinin genel hükümlere ve serbest piyasa rayiçlerine göre değerlendirilmesi gerektiği, ayrıca aracı hasara uğrayan kimsenin tamir süresince aracını kullanamayacağı ve bu nedenle zarara uğrayacağı, bunun için ayrıca aynı süreçte araç kiralamış olmasının zorunlu olmadığı, davacı aracını kasko kapsamında onarmış ise de dava dışı … Sigorta A.Ş’nin … tarihli cevabı yazısına göre davacıya onarım süresince ikame araç hizmeti sunulmadığı, davacının aracının onarım süresince aracını kullanamamasından kaynaklı olarak zarara uğradığının sabit olduğu, bilirkişi tarafından tespit edilen bakiye değer kaybı ve ikame araç bedeline ilişkin zararların kaza tarihi itibariyle dava konusu aracın niteliği, özellikleri, kullanım şekli ve ülkemizin ekonomik koşullarına göre makul olduğu, buna göre davacının davalı sürücünün %… kusuruna karşılık davalı sigorta tarafından dava öncesinde yapılan … TL’lik değer kaybı ödemesi mahsup edildiğinde bakiye … TL TL değer kaybı ile … TL ikame araç bedeli talep edebileceği, davacının uğradığı bu zararları haksız fiil faili sürücü ve işleten ile diğer sorumlulardan talep edebileceğinin kabulü gerektiği, davalı …’ın araç sürücüsü ve haksız fiil faili ile araç işleteni olarak ikame araç bedeli ile bakiye değer kaybına ilişkin zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu, kazaya sebebiyet veren … plakalı aracın …-… tarihleri arasında davalı sigorta nezdinde zmms poliçesinin olduğu, davaya konu kazanın poliçe dönemi içerisinde meydana geldiği, davalı sigortanın kazaya sebebiyet veren aracın zorunlu mali sorumluluk sigortacısı olarak kaza tarihinde geçerli olan poliçe limiti (… TL) ile sınırlı sorumlu olarak davacının bakiye değer kaybına ilişkin zararından diğer davalı ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu, davacının dava öncesinde davalı sigortaya başvuruda bulunduğu, davalı sigortanın davacıya … tarihinde değer kaybına ilişkin kısmi ödeme yaptığı, davalı sigortanın bu tarih itibariyle değer kaybına ilişkin bakiye alacak yönünden temerrüde düştüğü, diğer davalı sürücü ve işletenin ise haksız fiil hükümleri uyarınca kaza tarihi olan … tarihinde temerrüde düştüğü, dava konusu aracın niteliği ve davacının sıfatına göre somut uyuşmazlıkta uygulanması gereken faizin yasal faiz olduğu, davacının belirsiz olarak ikame ettiği iş bu davada dava değerini … tarihli dilekçesi ile arttırdığı, değer arttırım dilekçesinin davalılara tebliğ edildiği, bu ilke ve açıklamalar uyarınca somut uyuşmazlıkta zarar gören davacıya ait aracın bakiye değer kaybı ve ikame araç bedeline ilişkin hesaplama yapan mahkememizce alınan bilirkişi raporunun kaza tarihi itibariyle serbest piyasa rayiçleri ile dosya kapsamı ile usul ve yasaya uygun, gerekçeli, denetime ve hükme esas alınmaya elverişli olduğu anlaşılmakla davacının bakiye değer kaybı ve ikame araç bedeli taleplerinin kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklanan nedenlerle:
1-Davacının değer kaybı talebinin KABULÜ ile, … TL’nin davalı … Sigorta A.Ş yönünden …, davalı … yönünden ise … tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ÖDENMESİNE,
2-Davacının ikame araç bedeli talebinin KABULÜ ile, … TL’nin … tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı davalı …’den tahsili ile davacıya ÖDENMESİNE,
3-Alınması gerekli … TL karar ve ilam harcından davacı tarafından yatırılan … TL peşin harç, … TL ıslah harcı toplamı olan … TL harcın mahsubu ile bakiye … TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile (davalı … Sigorta A.Ş. … TL’si ile sınırlı sorumlu olmak kaydı ile) HAZİNEYE İRAD KAYDEDİLMESİNE,
4-Davacı tarafından yapılan … TL başvurma harcı, … TL peşin harç, … ıslah harcı, … TL bilirkişi ücreti, … TL müzekkere-tebligat giderinden oluşan toplam … TL yargılama giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile (davalı … Sigorta A.Ş. … TL’si ile sınırlı sorumlu olmak kaydı ile) davacıya ÖDENMESİNE,
5-Davacı dava ve duruşmalarda kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’nin 13/1-2. fıkrası uyarınca … TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile (davalı … Sigorta A.Ş. … TL’si ile sınırlı sorumlu olmak kaydı ile) davacıya ÖDENMESİNE,
6-6100 sayılı HMK’nın 333. maddesi uyarınca davacı tarafından yatırılan ve kullanılmayan gider avansından bakiye miktarın kararın kesinleşmesinden sonra davacıya İADESİNE,
7-İzmir Arabuluculuk Bürosu’nun …/… sayılı arabuluculuk dosyasında suçüstünden karşılanan 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-11-13. maddesi uyarınca davalı … Sigorta A.Ş’den tahsili ile HAZİNEYE İRAD KAYDINA,
Dair, karar HMK 341vd maddeleri gereğince tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde Mahkememize veya aynı nitelikteki başka yer Mahkemesine verilecek dilekçe ile İzmir Bölge Adliye Mahkemeleri nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda açıkça okunup usulen anlatıldı. 23/09/2022

Katip …
E-İMZA

Hakim …
E-İMZA