Emsal Mahkeme Kararı İzmir 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/30 E. 2022/109 K. 11.02.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/30
KARAR NO : 2022/109

DAVA : Tazminat (Trafik Sigortası Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 14/01/2021
KARAR TARİHİ : 11/02/2022

Davacı tarafından davalı aleyhine açılan Sigorta (Trafik Sigortası Kaynaklı) davasının mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda, tüm dosya incelendi.
İDDİA VE TALEP:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı … adına ve sürücü davalı … idaresindeki … plakalı araç ile müvekkiline ait … plakalı araç arasında 16.06.2020 tarihinde maddi hasarlı trafik kazası meydana geldiğini, kaza tutanağı ve ekspertiz raporuna göre kazada … plakalı aracın asli ve tam kusurlu olduğu, kaza sonrası müvekkili aracının ağır hasr aldığını ve tamirat gördüğünü, hasar miktarının 17.535 TL olduğunu, değer kaybı için davalı … Sigortaya başvuru yaptıklarını aracın km değeri 165.000 km üzerinde olduğundan başvurularının reddedildiğini, 165 bin km şartının Mart 2020’den sonra kaldırıldığını, aracın 27 gün serviste kaldığını, bu süreçte aracından mahrum kaldığını, belirterek yukarıda arz olunduğu gibi fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalma kaydıyla şimdilik müvekkili araçta oluşan değer kaybı bedeline mahsuben 100 TL tazminatın (belirsiz alacak davası olarak) ve 30 TL ikame araç bedelinin (belirsiz alacak davası olarak) dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsilini talep etmiştir.
CEVAP VE SAVUNMA:
Davalı … sigorta vekili cevap dilekçesinde özetle; Dava şartı yokluğundan davanın reddi gerektiğini, sorumluluklarının 41.000 TL poliçe limiti dahilinde olduğunu, aracın KM değerinin 165.000 km üzerinde olduğunu, Genel Şartlar ek-l hesaplama yöntemi uyarınca 165.000 km Üüzerindeki araçlarda değer kaybı hesabı yapılmadığını, bu nedenle ödeme yapılamayacağını, ikame araç bedeli talebinin teminat dışı olduğunu ve reddi gerektiğini, faizin dava tarihinden itibaren yasal faiz olabileceğini , değer kaybı tespiti için Genel Şarlar hesaplama yönteminin kullanımı gerektiğini, belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Davalı … ve …’ye dava dilekçesi tebliğ edilmiş, davalılar davaya cevap vermemiş, duruşmadaki beyanlarında davanın reddine karar verilmesini talep etmişlerdir
DAVA:
Dava, 6098 Sayılı TBK’nın 71 ve 2918 Sayılı KTK’nın 85 ve devamı maddeleri kapsamında açılan motorlu araç işletilmesinden kaynaklanan maddi (ikame araç bedeli ve değer kaybı) tazminat isteğine ilişkindir.
DELİLLER:
-Sigorta bilgi ve gözetim merkezinin 22/01/2021 tarihli yazısı ve eki,
-İzmir İl Emniyet Müdürlüğunün 25/01/2021 tarihli yazısı ve eki,
-Davalı … Sigortanın 14/01/2021 tarihli dilekçesi ve eki,
-… Sigorta’nın 05/04/2021 tarihli yazısı ve eki,
-Bilirkişi …’in 04/10/2021 tarihli kök, 04/01/2022 tarihli ek raporu .
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
TBK’nın 49. maddesine göre, kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür. Haksız fiile dayalı bir borcun doğabilmesi için, hukuka aykırı bir fiil bulunmalı, fiili işleyenin kusuru olmalı, sonuçta bir zarar doğmalı, zarar ile işlenen fiil arasında da uygun nedensellik bağı bulunması gerekir.
Haksız eylem faili, ihtar ve ihbara gerek olmaksızın, zararın doğduğu anda, başka bir anlatımla haksız eylem tarihinden itibaren zararın tamamı için temerrüde düşmüş sayılır. Dolayısıyla, zarar gören, gerek kısmi davaya, gerekse sonradan açtığı ek davaya veya ıslaha konu ettiği kısma ilişkin olarak haksız eylem tarihinden itibaren temerrüt faizi isteme hakkına sahiptir.
Aracın onarıldıktan sonra mübadele (rayiç) değerinin olaydan önceki mübadele değerinden az olacağının kabulü gerekir. Çünkü tamamen onarılmış olsa bile bu araba tahribatın izlerini taşımaktadır. Onarılmış durumdaki değeri, ne kadar iyi onarılmış olursa olsun kural olarak aynı nitelikteki hiç hasara uğramayan araç değerinden düşüktür ve bu da cari değerinden kaybettirmektedir.
Öncelikle, değer azalması veya değer kaybının belirlenmesinde dikkate alınması gereken ölçütler her olayın somut özelliğine göre değişebilecek ise de aracın markası, özellikleri ve model yılı, kullanım amacı, kullanım süresi, yıpranma payı, aracın gördüğü hasarın ağırlığı ve hasara uğrayan bölgeleri, hasarın giderilmesinde kullanılan parçaların niteliği (orijinal olup olmadığı) hususları değer kaybında gözönüne alınmalıdır.
Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin kökleşmiş ilke ve uygulamalarına göre trafik kazalarına dayalı araç değer kaybı tazminatı, hasarlı aracın, hasara uğramadan önceki ikinci el piyasa değeri ile hasarlı haldeki ikinci el piyasa değerinin saptanması ve karşılaştırılması suretiyle belirlenir. Aradaki fark meydana gelen değer kaybıdır. Ancak aracın tamiri ekonomik değilse yani araç pert total ise değer kaybı talep edilemez(Bu yöndeki kararlar için bkz. Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin 28/12/2017 tarih ve 2015/6486 Esas, 2017/12264 Karar; Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin 11/10/2018 tarih ve 2015/16180 Esas, 2018/8981 Karar sayılı ilamları.).
Aracın makul tamir süresi ile aynı vasıftaki aracın kiralanması için gerekli olan bedel ve davacının aracını kullanamadığı döneme ilişkin olarak bakım giderleri, amortisman vs. gibi tasarruf ettiği miktarlar da düşülmek suretiyle araç mahrumiyet bedeli bedeli belirlenir. Ancak aracın tamiri ekonomik değilse yani araç pert total ise zarara uğrayan araçla aynı vasıfta ikame aracın satın alınması için geçecek makul süre üzerinden araç mahrumiyet bedelinin belirlenmesi gerekir. (Bu yöndeki kararlar için bkz. Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin 2016/7867 Esas, 2017/1668 Karar sayılı ilamı ve benzer kararları).
6100 Sayılı HMK’nın 266 ve devamı maddelerine göre çözümü özel ve teknik bilgiyi gerektiren konularda ihtisas sahibi kimselerin dinlenmesi ve rapor alınması gerekir.
Kaza sonucu hasara uğrayan aracın değer kaybı ile hasarının ne kadar sürede tamir edileceği, bu süre içinde ikame araç kiralama bedelinin (yakıt v.s gibi zorunlu giderlerin mahsubundan sonra) tespitinin konusunda uzman bilirkişi tarafından belirlenmesi gerekir(Bu yöndeki kararlar için bkz. Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin 2015/11175 Esas, 2016/1082 Karar sayılı İlamı ve benzer kararları).
Yukarıda yapılan açıklamalar ve dosya kapsamında toplanan tüm deliller bir arada değerlendirildiğinde; 16/06/2020 tarihinde … ve … plakalı araçların karıştığı çift taraflı maddi hasarlı trafik kazasının meydana geldiği, … plakalı aracın davacı adına kayıtlı olduğu, kazaya sebebiyet verdiği iddia olunan … plakalı aracın ise davalı … adına kayıtlı olduğu ve davalı … ‘nin sevk ve idaresinde iken kazaya karıştığı, taraflarca kaza tespit tutanağı düzenlendiği, davacının iş bu dava ile … plakalı araçta kaza nedeniyle meydana gelen değer kaybı ve araç mahrumiyetine ilişkin tazminat talebinde bulunduğu, mahkememizce dosyanın otomotiv bilirkişiye tevdi edildiği, alınan kusur ve hesap bilirkişi kök ve ek raporuna göre meydana gelen kazada davalı sürücünün etken ve kusurlu olduğu, davacı sürücüsünün ise kazanın meydana gelmesinden herhangi bir etkisinin olmadığı ve kusursuz olduğu, aracın sağ ön ve arka kapıları, sağ arka çamurluk, sağ ön çamurluk ve sağ orta direk kısımlarının hasar gördüğü ve kaza sonrası bu parçalara ilişkin onarım yapıldığı, dava konusu aracın ayrıca 12/11/2018 tarihinde ön kısımlarının hasar aldığı başka bir kazaya karıştığı, kusur durumu ile aracın modeli, markası, kaza tarihindeki yaşı, kilometresi gibi unsurlar dikkate alınarak kaza tarihi itibariyle serbest piyasadaki 2. el piyasa rayiç değeri (hasarsız haliyle) ile dava konusu kaza nedeniyle oluşan hasarının miktarı ve onarım giderleri bir arada değerlendirildiğinde meydana gelen hasarın trafik kazası ile uyumlu, değer kaybının serbest piyasa rayiçlerine 17.500,00 TL, aracın makul tamir süresinin 11 iş günü olduğu, aynı vasıftaki aracın kiralanması için gerekli olan bedel ve davacının aracını kullanamadığı döneme ilişkin olarak bakım giderleri, amortisman vs. gibi tasarruf ettiği miktarlar da düşülmek suretiyle araç mahrumiyet bedelinin- ikame araç bedelinin 2.750,00 TL olduğu (11×250= 2.750,00TL) yönünde görüş ve kanaat bildirildiği, her ne kadar davalı sigorta tarafından Anayasa Mahkemesinin 17/07/2020 tarih ve 2019/40 esas, 2020/40 karar sayılı ilamının geçmişe etkili olmadığı savunulmuş ve değer kaybına ilişkin hesaplamanın genel şartlara göre yapılması istenilmiş ise de Anayasa Mahkemesinin iptal kararlarının derdest dosyalar yönünden uygulanmasının zorunlu olduğu, Anayasa Mahkemesinin iptal kararlarının usuli kazanılmış hakların istisnasını teşkil ettiği, Anayasa Mahkemesince bir kanun hükmünün iptal edildiği bilindiği halde görülmekte olan davaların anayasa aykırılığı saptanan kurallara göre görülüp çözümlenmesinin Anayasanın üstünlüğü prensibine ve hukuk devleti ilkesine aykırı düşeceği, bu kapsamda iş bu davada Türk Borçlar Kanunun haksız fiile ilişkin hükümleri, KTK hükümleri ile genel şartların bunlara aykırı olmayan hükümleri ile bu doğrultuda yeni genel şartlarla çeliştiği durumda Yargıtayın genel şartlarının yürürlüğe girmesinden önceki yerleşmiş içtihatları doğrultusunda uygulama yapılması gerektiği, buna göre iş bu davada tazminat hesaplamasında davacının değer kaybına ilişkin talebinin genel hükümlere ve serbest piyasa rayiçlerine göre değerlendirilmesi gerektiği, ayrıca aracı hasara uğrayan kimsenin tamir süresince aracını kullanamayacağı ve bu nedenle zarara uğrayacağı, uğradığı bu zararı haksız fiil fail ve diğer sorumlulardan talep edebileceğinin kabulü gerektiği, bu ilke ve açıklamalar uyarınca somut uyuşmazlıkta avm otoparkında meydana gelen ve davalı sürücünün park alanından ayrılmakta ve çıkış yapmakta olan davacı aracına sağ yandan çarpmasında davalı sürücünün asil ve tam kusurlu olduğunun, davacı sürücüsünün ise kazanın önlenmesine ilişkin alabileceği herhangi bir tedbir bulunmadığından kusursuz olduğunun kabulü gerektiği, davacıya ait aracın dava konusu kaza dışında 12/11/2018 tarihinde karıştığı başka bir kaza bulunmakta ise de bu kazada davacı aracının hasar gördüğüne dair herhangi bir tramer kaydı bulunmadığı, sağ taraftan darbe alan ve sağ ön ve arka çamurluk, sağ ön ve arka kapı ve direk kısımları zarar gören davacıya ait mercedes marka aracın değer kaybı ve ikame araç bedeline ilişkin hesaplama yapan mahkememizce alınan bilirkişi kök ve ek raporunun kaza tarihi itibariyle serbest piyasa rayiçleri ile dosya kapsamına uygun, gerekçeli, denetime ve hükme esas alınmaya elverişli olduğu, davalı …’nın işleten, diğer davalı …’ın ise araç sürücüsü ve haksız fiil faili olarak ikame araç bedeli ile değer kaybına ilişkin zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu, kazaya sebebiyet veren … plakalı aracın 15/11/2019-15/11/2020 tarihleri arasında davalı sigorta nezdinde zmms poliçesinin olduğu, davaya konu kazanın poliçe dönemi içerisinde meydana geldiği, davalı sigortanın kazaya sebebiyet veren aracın zorunlu mali sorumluluk sigortacısı olarak kaza tarihinde geçerli olan poliçe limiti ile sınırlı sorumlu olarak davacının değer kaybına ilişkin zararından diğer davalılar ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu, davacının dava öncesinde 01/10/2020 tarihinde davalı sigortaya başvuruda bulunduğu, davalı sigortanın 8 iş günlük yasal sürenin sonu olan 14/10/2020 tarihi itibariyle temerrüde düştüğü, diğer davalılar sürücü ve işletenin ise haksız fiil hükümleri uyarınca kaza tarihinde temerrüde düştüğü, dava konusu aracın niteliğine göre somut uyuşmazlıkta uygulanması gereken faizin yasal faiz olduğu, davacının belirsiz olarak ikame ettiği iş bu davada dava değerini 11/01/2022 tarihli dilekçesi ile arttırdığı, değer arttırım dilekçesinin davalılara tebliğ edildiği, davacının dava dilekçesinde davalı sigorta şirketinden de ikame araç bedeli talebinde bulunduğu, değer arttırım dilekçesinde bu talebinden vazgeçtiği ikame araç bedeline ilişkin zararın zmms poliçesi kapsamındaki teminatlardan biri olmadığı anlaşılmakla davacının değer kaybı talebinin kabulüne, ikame araç bedelinin ise kısmen kabul kısmen reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
DAVANIN KISMEN KABULÜ İLE KISMEN REDDİNE,
1-Davacının değer kaybı talebinin KABULÜ ile 17.500,00 TL’nin davalılar … ve … yönünden 16/06/2020, davalı … Sigorta A.Ş yönünden ise 14/10/2020 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile (davalı … Sigorta A.Ş kaza tarihi olan 2020 yılı itibariyle geçerli ve yürürlükte olan poliçe teminat limiti ile sınırlı sorumlu olmak üzere) davacıya ÖDENMESİNE,
2-Davacının ikame araç bedeli talebinin KISMEN KABULÜ ile 2.750,00 TL’nin 16/06/2020 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar … ve …’den müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ÖDENMESİNE, fazlaya ilişkin istemin REDDİNE,
3-Alınması gerekli 1.383,27 TL karar ve ilam harcından davacı tarafından yatırılan 59,30 TL peşin harç ve 345,81 TL ıslah harcı toplamı 405,11 TL’den mahsubu ile bakiye 978,16 TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile (davalı … Sigorta A.Ş 845,32 TL’sinden sınırlı sorumlu olmak kaydı ile) HAZİNEYE İRAD KAYDEDİLMESİNE,
4-Davacı tarafından yatırılan 59,30 TL başvurma harcı, 59,30 TL peşin harç, 345,81 TL ıslah harcı 500,00 TL bilirkişi ücreti, 470,10 TL müzekkere-tebligat giderinden oluşan toplam 1.434,51 TL yargılama giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile (davalı … Sigorta A.Ş 1.239,70 TL’sinden sınırlı sorumlu olmak kaydı ile) davacıya ÖDENMESİNE,
5-Davacı dava ve duruşmalarda kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan 2022 Yılı AAÜT’nin 13/1. fıkrası uyarınca 5.100,00 TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ÖDENMESİNE,
6-Davalı … Sigorta A.Ş dava ve duruşmalarda kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan 2022 Yılı AAÜT’nin 13/1-4 fıkrası uyarınca reddolunan ikame araç bedeline ilişkin talep yönünden 30,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya ÖDENMESİNE,
7-6100 sayılı HMK’nın 333. maddesi uyarınca davacı tarafından yatırılan ve kullanılmayan gider avansından bakiye miktarın davacıya İADESİNE,
8-İzmir Arabuluculuk Bürosu’nun …/… sayılı arabuluculuk dosyasında suçüstünden karşılanan 1.360,00 TL arabuluculuk ücretinin 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A. maddesi uyarınca davalı … Sigorta A.Ş’den tahsili ile HAZİNEYE İRAD KAYDINA,
Dair, karar HMK 341vd maddeleri gereğince tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde Mahkememize veya aynı nitelikteki başka yer Mahkemesine verilecek dilekçe ile İzmir Bölge Adliye Mahkemeleri nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere davacı vekilinin ve davalılar … ve …’nın yüzüne karşı diğer davalı sigortanın yokluğunda açıkça okunup usulen anlatıldı.11/02/2022

Katip …
E-İMZA

Hakim …
E-İMZA