Emsal Mahkeme Kararı İzmir 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/194 E. 2022/656 K. 07.09.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İZMİR
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/194
KARAR NO : 2022/656

DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 17/03/2020
KARAR TARİHİ : 07/09/2022

Davacı tarafından davalı aleyhine açılan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda, tüm dosya incelendi.
İDDİA VE TALEP:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacıya ait araçların davacının işletmeciliğini üstlendiği otoyol ve bağlantılarından ücret ödemeden yararlandığını, bu nedenle oluşan alacaklarının tahsili için başlattıkları icra takibinin davalının haksız itirazı ile durdurulduğunu belirtip, itirazın iptaline ve icra inkar tazminatının davalıdan alınmasına karar verilmesini istemiştir.
CEVAP VE SAVUNMA:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafından müvekkilinin dava konusu araçlarla … ve … yetersiz bakiye ile geçmesi nedeniyle müvekkiline ceza bedeli yansıtıldığını, olay tarihlerinde yetersiz bakiye nedeniyle yapılan ihlalli geçişlere ilişkin bütün geçiş bedellerinin davalı müvekkili tarafından … gün içinde ödendiğini, müvekkili tarafından yapılan ihlalli geçişleri izleyen … gün içinde müvekkile ait hesaplara yeterli miktarda bakiye yüklemeleri yapıldığı halde davacı kurum tarafından gerekli kontroller yapılarak geçiş bedellerinin çekilmediğini, bu nedenle geçiş bedellerine ilişkin ödemenin alınamamış olması bizzat davacının kusurundan kaynaklandığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DAVA:
Dava, otoyol geçiş ihlalinden kaynaklanan alacağın tahsili amacıyla girişilen icra takibine vaki itirazın iptali isteğine ilişkindir.
DELİLLER:
– …. İcra Dairesinin …/… sayılı dosyası,
-Bilirkişi …’in … tarihli bilirkişi raporu,
-… İl Emniyet Müdürlüğünün … tarihli yazısı ve eki,
-… İl Emniyet Müdürlüğünün … tarihli yazısı ve eki,
-… Emniyet Müdürlüğünün … tarihli yazısı ve eki,
-… İlçe Emniyet Müdürlüğünün … tarihli yazısı ve eki,
-Karayolları Genel Müdürlüğü Kamu Özel Sektör Ortaklığı Bölge
Müdürlüğünün … tarihli yazısı,
-Karayolları … Bölge Müdürlüğünün … tarihli yazısı,
-Karayolları … Bölge Müdürlüğünün … tarihli yazısı,
-Bilirkişi …’nun … tarihli kök raporu ile … tarihli
ek raporu,
-Bilirkişi …’un …. tarihli bilirkişi raporu.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Davanın dayanağını oluşturan 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanun’un 30/5. maddesi “…4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin dört katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir. (Mülga ikinci ve üçüncü cümle: 16/5/2018-7144/18 md.) (…) (Ek cümleler: 1/7/2022-7417/53 md.) Bununla birlikte, bu maddenin yedinci fıkrasına tabi olmak üzere ödemesiz geçiş tarihini izleyen kırk beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlerden, ödemekle yükümlü oldukları geçiş ücreti ile birlikte bu ücretin bir katı ceza tahsil edilir. Ödemesiz geçiş tarihini izleyen kırk beşinci günden sonra ise geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte dört katı tutarında ceza, araç sahibine ücret toplama sistemlerinde tanımlı olan bilgiler doğrultusunda, en az on beş gün önceden kısa mesaj, e-posta, ihbarname, e-devlet bildirimi vb. yöntemlerinden en az biriyle bilgi verilir. Bu tutar genel hükümlere göre tahsil edilir….” şeklindedir.
6001 sayılı Kanuna eklenen Geçici 6. madde de ise “Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce Kanunun geçiş ücretlerini ödemeden yapılan geçişlere ilişkin olarak verilen veya verilmesi gereken veya bu maddenin yürürlük tarihi itibarıyla ödenmemiş olan para cezaları ve idari para cezaları hakkında Kanunun 30 uncu maddesinin birinci ve beşinci fıkralarının bu maddeyi ihdas eden Kanunla değişik hükümleri uygulanır. Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce tahsil edilmiş olan tutarlar red ve iade edilmez…” düzenlemesi yapılmıştır.
Kanunun 30. maddesinin, 27.03.2015 tarihli ve 6639 sayılı Kanunun 33. maddesi ile değişiklik yapılan (7) numaralı fıkrasında, geçiş ücreti ödenmeden geçiş yapılması hâlinde ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlere bu maddenin (1) numaralı ve (5) numaralı fıkralarında belirtilen cezaların uygulanmayacağı öngörülmektedir.
Bakırköy 6. Asliye Ticaret Mahkemesince 6001 sayılı Kanunun 30/7 maddesinin Anayasa aykırılığı iddiası ile açılan davada, Anayasa Mahkemesi 18.01.2018 tarih, 2017/166 E. 2018/8 Karar sayılı kararında “…. İşletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücreti ödenmeden geçiş yapılması hâlinde yaptırım uygulanmasına sebebiyet veren eylem ücret ödemeden geçiş yapılması anında tamamlanmış olacaktır. Bu durumda, kuralda belirtilen ödemesiz geçiş tarihinden itibaren on beş gün içinde geçiş ücretinin ödenmesi hâlinde cezanın uygulanmayacağına ilişkin düzenleme oluşan neticeyi ortadan kaldırılmakta olup ihlalli geçiş eylemini gerçekleştirenler lehine getirilmiş bir düzenlemedir…… kuralda, cezasızlık hâlinin kapsamı, eylemin sonucu olarak öngörülen yaptırımın hangi hâlde uygulanmayacağı, ödemenin hangi süre içinde yapılması gerektiği açık, anlaşılır, uygulanabilir ve nesnel olarak belirlenmiştir. Geçiş ücretinin ödenmesi şekil ve yöntemlerinin tümünün önceden öngörülmesi ve kanun koyucu tarafından tek tek belirlenerek kanun metninde ifade edilmesi oldukça güçtür. Geçiş ücretinin tahsili yöntemlerinin zaman içinde değişip gelişebileceği ve otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerinin tahsili yöntemlerinin benzerlik arz ettiği hususları dikkate alındığında kuralda belirlilik ilkesine aykırılık bulunmamaktadır…..” yönünde karar vermiştir.
İtirazın iptali davasının koşullarını; ilamsız bir icra takibine girişilmesi, bu takip nedeniyle çıkarılan ödeme emrine 7 günlük itiraz süresi içinde itiraz edilmiş olması, borçlunun itirazının alacaklıya tebliğinden itibaren 1 yıllık hak düşürücü süre içinde mahkemeden itirazın iptalinin talep edilmesi şeklinde sıralamak mümkündür.
İtirazın iptali davası icra takibi ile sıkı sıkıya bağlıdır. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 06.10.2004 tarih 2004/19-410 Esas, 2004/471 Karar sayılı kararında belirtildiği üzere, itirazın iptali davasının görülebilmesi için, öncelikle ortada takip hukuku kuralları çerçevesinde yasaya ve yöntemine uygun şekilde yapılmış geçerli bir icra takibinin bulunması gerekir. Ortada geçerli bir takibin bulunmadığı durumlarda, itirazın iptali davasının görülebilmesine usulen olanak yoktur. Bu husus dava şartıdır ve mahkemece re’sen gözetilmesi gerekmektedir.
2004 Sayılı İİK’nın 67/2. maddesi uyarınca icra inkar tazminatına hükmedilmesi için borçlunun takip sırasında ödeme emrine itiraz etmesi ve alacaklının dava ederek haklı çıkması zorunludur. Borçlunun kötüniyetle itiraz etmiş olması yasal koşul değildir. İcra inkar tazminatına, işin çabuk bitirilmesine engel olan borçluya karşı konulmuş bir yaptırımdır. Bunlardan ayrı alacağın likit ve belli olması gerekir. Borçlu, yalnız başına ne kadar borçlu olduğunu tespit edebilir durumda ise alacağın likit ve belli olduğunun kabulü gerekir. Öte yandan, alacağın muhakkak bir belgeye bağlı olması da şart değildir. İİK 67/2. madde hükmünün amacı, borçlu olduğu miktarı bilebilecek veya bilebilecek durumda olan borçlunun icra takibine konu alacağın varlığına haksız olarak itiraz etmesini önlemektir. (Prof.Dr.B.Kuru İ.İ.Huk.2008.İst.sh.230-231).
Yukarıda yapılan açıklamalar ve tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde; davacının, yapım ve işletmesini üstlendiği … ve … davalıya ait …, …,…, … plakalı araçların …-… tarihleri arasında muhtelif tarihlerde ihlalli geçiş yaptığı, bu geçişlere ilişkin geçiş ücreti ile 10 katı tutarında para cezası olmak üzere toplam … TL asıl alacak, … TL işlemiş faiz ve … TL kdv olmak üzere toplam … TL üzerinden davalı aleyhinde takip başlattığı, davalının geçiş tarihi itibariyle hesap bakiyesinin yeterli olduğu, davacıya borçlu olmadığı gerekçesiyle takibe itiraz ettiği, davalının takibe itirazı üzerine takibin durduğu, davacının davalıya ait araçların otoyoldan ihlalli geçiş yaptığı, geçiş ücretlerinin ödenmediği bu nedenle davalının geçiş ücreti ile birlikte yasal sonucu olarak para cezasını ödemesi gerektiğini iddia ettiği ve 6001 sayılı yasanın 30/5 maddesinde 7144 sayılı yasa ile yapılan değişiklik üzerine 10 kat ceza yerine 4 kat ceza uygulanması gerektiğinden bahisle davayı … TL üzerinden ikame ettiği, davalının ise hesap bakiyesinin yeterli olduğu, geçiş ücretlerinin tahsil edilmemesinde davacının kusurlu olduğu, kendisinden geçiş ücreti ile para cezası talep edilemeyeceğini savunduğu, taraflar arasında geçiş ücretinin ödenip ödenmediği, ödeme yapılmaması konusunda kusurun davalıdan kaynaklanıp kaynaklanmadığı, davacının geçiş ücretine ilişkin 4 katı tutarında ceza isteme hak ve yetkisine sahip olup olmadığı hususunda uyuşmazlık bulunduğu görülmüştür.
Mahkememizce davalı araç kayıtlarının dosyaya kazandırıldığı, söz konusu araçların yük nakli amacıyla kullanılan ticari nitelikte araçlar olduğu, ayrıca davalının karayolu ile şehir içi yük taşımacılığı faaliyeti nedeniyle vergi mükellefiyeti bulunduğu, her iki tarafı tacir olan ve tarafların ticari işletmesini ilgilendiren nispi ticari dava niteliğindeki uyuşmazlıkta mahkememizin görevli olduğu, mahkememizce ihlalli geçişe ilişkin görüntü ve kayıtların davacıdan istenildiği, bir örneğinin dosyaya kazandırıldığı, ayrıca davalının savunması kapsamında davalının hesap bakiyesinin geçiş tarihi itibariyle yeterli olup olmadığı ve geçiş ücretlerinin davalıdan tahsil edilip edilmediği hususlarında ilgili kurumlardan OGS ve HGS kayıtları ve hesap hareketlerinin istenildiği, mahkememizce alınan … tarihli raporuna göre davalının … defa ihlalli geçiş yaptığı, bu geçişlere ait geçiş ücretleri toplamının … TL olduğu, davacının bu tutarda davalıdan alacaklı olduğu, davalının …-… tarihleri arasında hesabına … TL yükleme yaptığı ve bu yüklemelerin takibe konu ihlalli geçiş tarihlerini takip eden … günlük süre içerisinde olduğu, ancak buna rağmen davacının davalı aleyhinde … TL ceza tahakkuku yaptığı, buna göre davacının takip ve davaya konu ihlalli geçiş bedellerini davalı hesabından geçiş tarihlerini takip eden … günlük yasal sürede mahsup etmesinin mümkün olduğu ancak davacı tarafından bu ücretin yasal süresinde davalıdan hesaben tahsil edilmediği, davacının, davalıya ait HGS hesabından tahsilat yapmamış olmasının sonuçlarının davalıya yükletilemeyeceği, bu nedenle yasal … günlük süre içerisinde yükleme yapan davalı yönünden takip ve davaya konu geçişler nedeniyle ihlal para cezasının uygulanmasının mümkün olmadığı, açıklanan nedenle davacının sadece ihlalli geçiş ücretlerini talep edebileceği, davalı yönünden temerrüdün takiple gerçekleştiği, davacının takip tarihi itibariyle davalıdan faiz talep edebileceği, tarafların sıfatı ve takibe konu alacağın niteliğine göre talep edilebilecek faiz türünün avans faiz olduğu, davalının icra takibine yaptığı itirazın … adet ihlalli geçişe ait geçiş ücreti olan … TL yönünden haksız olduğu, fazlaya ilişkin geçiş ücreti ve para cezası talebi yönünden ise davanın reddi gerektiği, ayrıca ihlalli geçiş ücretine ilişkin alacak likit olduğundan icra inkar tazminatının yasal koşulları oluştuğu, mahkememizce alınan … tarihli bilirkişi raporunun usul ve yasa ile dosya kapsamına uygun, gerekçeli, denetime ve hükme esas almaya elverişli olduğu, iddianın ileri sürülüş biçimi, savunmanın kapsamı, mahkememizce yapılan araştırmanın ve incelemenin niteliği ile mahkememiz kabulüne göre başkaca inceleme ve araştırma yapılmasına lüzum bulunmadığı anlaşılmakla aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile, …. İcra Müdürlüğü’nün …/… esas sayılı takip dosyasına davalı borçlu tarafından yapılan itirazın kısmen iptali ile takibin … TL asıl alacak ve asıl alacağa takip tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte DEVAMINA, fazlaya ilişkin talebin REDDİNE,
2-…TL alacak üzerinden %20 oranında hesaplanan … TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
3-Alınması gerekli … TL karar ve ilam harcından davacı tarafından yatırılan 54,40 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye … TL karar ve ilam harcının davalıdan tahsili ile HAZİNEYE GELİR KAYDEDİLMESİNE,
4-Davacı tarafından yatırılan 54,40 TL başvurma harcı, 54,40 TL peşin harç, … TL bilirkişi ücreti, … TL müzekkere-tebligat giderinden oluşan toplam … TL yargılama giderinin davanın kısmen kabulü ile kısmen reddi sebebiyle tarafların haklılık oranına göre (…/…=…)… TL’sinin davalıdan tahsili ile davacıya ÖDENMESİNE, bakiye kısmın davacı üzerinde BIRAKILMASINA
5-Davalı tarafından yatırılan … TL bilirkişi ücreti ve … TL müzekkere-tebligat giderinden oluşan toplam … TL yargılama giderinin davanın kısmen kabulü ile kısmen reddi sebebiyle tarafların haklılık oranına göre (…) … TL’sinin davacıdan tahsili ile davalıya ÖDENMESİNE, bakiye kısmın davalı üzerinde BIRAKILMASINA
6-Davacı dava ve duruşmalarda kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’nin 13/1-2 fıkrası uyarınca …TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ÖDENMESİNE,
7-Davalı dava ve duruşmalarda kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’nin 13/1-2 fıkrası uyarınca … TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya ÖDENMESİNE,
8-6100 sayılı HMK’nın 333. maddesi uyarınca taraflar yatırılan ve kullanılmayan gider avansından bakiye miktarın kararın kesinleşmesinden sonra taraflara İADESİNE,
9-… Arabuluculuk Bürosu’nun …/… sayılı arabuluculuk dosyasında suçüstünden karşılanan … TL arabuluculuk ücretinin 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A maddesi uyarınca davalıdan tahsili ile HAZİNEYE İRAD KAYDINA,
10- …. İcra Dairesinin …/… sayılı dosyasının mercine İADESİNE,
Dair, 6100 sayılı HMK’nın 341 vd. Maddeleri uyarınca miktar itibariyle kesin olmak üzere taraf vekillerinin yüzlerine karşı verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.07/09/2022

Katip …
E İMZA

Hakim …
E İMZA