Emsal Mahkeme Kararı İzmir 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/177 E. 2021/1012 K. 17.11.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İZMİR
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/177 Esas
KARAR NO : 2021/1012

DAVA : Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 08/03/2021
KARAR TARİHİ : 17/11/2021

Davacı tarafından davalı aleyhine açılan Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan) davasının mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda, tüm dosya incelendi.
İDDİA VE TALEP:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı …’e ait … plakalı aracın sürücüsü … idaresindeki aracı ile kusurlu olarak karıştığı 04.03.2020 tarihli trafik kazasında müvekkiline ait … plakalı araçta hasardan kaynaklı, değer kaybı meydana geldiğini, müvekkili sağ şeritte ilerlerken, sol şeritte bulunan sürücü … idaresindeki … plakalı aracı ile virajda şerit ihlali yaparak müvekkili aracı şeridine girmesi ve çarpması ile kazanın oluştuğunu, kazada müvekkilinin kusurunun bulunmadığının kaza tespit tutanağında açık olduğunu, kaza sonrası sigorta eksperi …’çe 18.02.2020 tarihli raporda aracın değer kaybının 4.000 TL hesaplandığını, yapılan bu hesaplamanın genel şartlara göre olduğunu, davalının sorumluluğunun reel değer kaybı olduğunu, tespit edilen 4.000 TL değer kaybı ve 319,57 TL ekspertiz ücreti olmak üzere toplam 4.319,47 TL’den az olmamak üzere davalı sigorta şirketine başvurulduğunu davalı sigortanın 03.03.2020 tarihinde 571,10 TL ile 28.01.2021 tarihinde 678,90 TL olmak üzere toplam 1.250,00 TL ödeme yaptığını, yapılan ödemenin eksik olduğunu, aracın gerçek değer kaybı bedeline göre ödeme yapılması gerektiğini, genel şartlara göre değer kaybı tespiti işleminin Anayasa Mahkemesi kararı ile iptal edildiğini, müvekkilinin onarım boyunca araç mahrum kalıp ulaşımını bir çok kez taksi ile sağlamak zorunda kaldığını, ikame araç bedeli açısından sürücü ve araç malikinin sorumluluklarının olduğunu, ikame araç zararının hesaplanması gerektiğini, belirterek 50 TL değer kaybının kaza tarihi ile işleyecek faizi ile tüm davalılardan yasal faizi ile müştereken tahsilini, 50 TL ikame araç bedelinin kaza tarihi ile işleyecek faizi ile davalı … ve …ten tahsilini, 319,57 TL ekspertiz ücretinin yargılama gideri olarak davalılarda bırakılmasını talep etmiştir.
CEVAP VE SAVUNMA:
Davalı … Sigorta vekilinin cevap dilekçesinde özetle; yetki itirazları olduğunu, öncelikle 04.03.2020 tarihinde kazaya karışan … plakalı aracın müvekkili sigorta şirketi nezdinde 36.000 TL limitle ZMMS sigortalısı olduğunu, başvuru sahiplerinin haksız olduğunu, yaptırdıkları ekspertiz incelemesi neticesinde 503,04 TL tespit edildiğini, davacının kaza anındaki kusuru ile tenzili neticesinde 251,52 TL 4319,58 TL toplam 571,10 TL’nin 3.3.2020 tarihinde davacı tarafına ödendiğini, akabinde 678 TL daha olmak üzere toplam 1.250,00 TL ödenmiş olduğunu, kusur incelemesi yapılması gerektiğini, hesaplamaların genel şartları ve formülasyonuna göre yapılması gerektiğini, Anayasa Mahkemesi kararlarının geriye uygulanamayacağını, ikame araç bedelinden sorumluluklarının olmadığını, ekspertiz ücretini kabul etmediklerini, faize itiraz ettiklerini belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Davalı … davaya cevap dilekçesinde özetle; … plakalı aracın babası üzerine ruhsatlı olduğunu, aracın sürücüsü olduğunu, davada usul eksikliklerinin olduğunu, miktarın gayri muayyen olduğunu, dava ön şartının yerine getirilmediğini, olay tarihinin 2020 değil 2019 olduğunu, davaya konu aracın bu tarihten sonra bir başka kazaya karışması ihtimali nedeniyle değersizleşme değerinin tespitinin mümkün olmayacağını, bu şekilde dava açılmasının uygun olmadığını beyan ederek davanın reddini talep etmiştir.
DAVA:
Dava, 6098 sayılı TBK’nın 71 ve 2918 sayılı KTK’nın 85 ve devamı maddeleri uyarınca motorlu araç işletilmesinden kaynaklanan maddi tazminatın (değer kaybı ve ikame araç bedeli) sürücü, işleten ve karayolları motorlu araçlar zorunlu mali mesuliyet sigortacısı tarafından tazmini isteğine ilişkindir.
DELİLLER:
-İzmir Emniyet Müdürlüğünün 15/03/2021 ve 25/06/2021 tarihli yazısı ve eki,
-Davalı … Sigorta tarafından sunulan poliçe ve hasar dosyası,
-Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezinin 22/03/2021 tarihli yazısı ve eki,
-Davacı tarafından sunulan kaza fotoğrafları ve hasar fotoğrafları
-Bilirkişi …’in 31/07/2021 tarihli raporu,
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
TBK’nın 49. maddesine göre, kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür. Haksız fiile dayalı bir borcun doğabilmesi için, hukuka aykırı bir fiil bulunmalı, fiili işleyenin kusuru olmalı, sonuçta bir zarar doğmalı, zarar ile işlenen fiil arasında da uygun nedensellik bağı bulunması gerekir.
Haksız eylem faili, ihtar ve ihbara gerek olmaksızın, zararın doğduğu anda, başka bir anlatımla haksız eylem tarihinden itibaren zararın tamamı için temerrüde düşmüş sayılır. Dolayısıyla, zarar gören, gerek kısmi davaya, gerekse sonradan açtığı ek davaya veya ıslaha konu ettiği k KAR ısma ilişkin olarak haksız eylem tarihinden itibaren temerrüt faizi isteme hakkına sahiptir.
2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 85/1 maddesinde, “Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yararlanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, araç işletenin bu zarardan sorumlu olacağı”, aynı yasanın 85/son maddesinde ise “işleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur.” hükümlerine yer verilmiştir.
Aracın onarıldıktan sonra mübadele (rayiç) değerinin olaydan önceki mübadele değerinden az olacağının kabulü gerekir. Çünkü tamamen onarılmış olsa bile bu araba tahribatın izlerini taşımaktadır. Onarılmış durumdaki değeri, ne kadar iyi onarılmış olursa olsun kural olarak aynı nitelikteki hiç hasara uğramayan araç değerinden düşüktür ve bu da cari değerinden kaybettirmektedir.
Öncelikle, değer azalması veya değer kaybının belirlenmesinde dikkate alınması gereken ölçütler her olayın somut özelliğine göre değişebilecek ise de aracın markası, özellikleri ve model yılı, kullanım amacı, kullanım süresi, yıpranma payı, aracın gördüğü hasarın ağırlığı ve hasara uğrayan bölgeleri, hasarın giderilmesinde kullanılan parçaların niteliği (orijinal olup olmadığı) hususları değer kaybında gözönüne alınmalıdır.
Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin kökleşmiş ilke ve uygulamalarına göre trafik kazalarına dayalı araç değer kaybı tazminatı, hasarlı aracın, hasara uğramadan önceki ikinci el piyasa değeri ile hasarlı haldeki ikinci el piyasa değerinin saptanması ve karşılaştırılması suretiyle belirlenir. Aradaki fark meydana gelen değer kaybıdır. Ancak aracın tamiri ekonomik değilse yani araç pert total ise değer kaybı talep edilemez(Bu yöndeki kararlar için bkz. Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin 28/12/2017 tarih ve 2015/6486 Esas, 2017/12264 Karar; Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin 11/10/2018 tarih ve 2015/16180 Esas, 2018/8981 Karar sayılı ilamları.).
Aracın makul tamir süresi ile aynı vasıftaki aracın kiralanması için gerekli olan bedel ve davacının aracını kullanamadığı döneme ilişkin olarak bakım giderleri, amortisman vs. gibi tasarruf ettiği miktarlar da düşülmek suretiyle araç mahrumiyet bedeli bedeli belirlenir. Ancak aracın tamiri ekonomik değilse yani araç pert total ise zarara uğrayan araçla aynı vasıfta ikame aracın satın alınması için geçecek makul süre üzerinden araç mahrumiyet bedelinin belirlenmesi gerekir. (Bu yöndeki kararlar için bkz. Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin 2016/7867 Esas, 2017/1668 Karar sayılı ilamı ve benzer kararları).
6100 Sayılı HMK’nın 266 ve devamı maddelerine göre çözümü özel ve teknik bilgiyi gerektiren konularda ihtisas sahibi kimselerin dinlenmesi ve rapor alınması gerekir.
Kaza sonucu hasara uğrayan aracın değer kaybı ile hasarının ne kadar sürede tamir edileceği, bu süre içinde ikame araç kiralama bedelinin (yakıt v.s gibi zorunlu giderlerin mahsubundan sonra) tespitinin konusunda uzman bilirkişi tarafından belirlenmesi gerekir(Bu yöndeki kararlar için bkz. Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin 2015/11175 Esas, 2016/1082 Karar sayılı İlamı ve benzer kararları).
Yukarıda yapılan açıklamalar ve dosya kapsamında toplanan tüm deliller bir arada değerlendirildiğinde; 04/03/2019 tarihinde davacıya ait … plakalı araç ile davalı …’in malik ve işleteni, diğer davalı …’ın sürücüsü olduğu … plakalı araçların karıştığı çift taraflı maddi hasarlı trafik kazasının meydana geldiği, taraflarca trafik kazasına ilişkin olarak kaza tespit tutanağı düzenlendiği, davacının iş bu dava ile … plakalı araçta kaza nedeniyle meydana gelen ve karşılanmayan bakiye değer kaybı, araç mahrumiyetine ilişkin talepte bulunduğu, davacı tarafından davalı sigorta şirketine hasara sebebiyet veren aracın zmms sigortacısı olarak husumet yöneltildiğine göre bu davalı yönünden talebin sigorta hukukundan kaynaklandığı,mahkememizin mutlak ticari dava niteliğinde olan iş bu davada davalı sigorta yönünden özel görevli mahkeme olduğu, davalılar arasında ihtiyari dava arkadaşlığı bulunduğu, sigorta dışındaki diğer davalılar yönünden de mahkememizin bu nedenle görevli hale geldiği, davalı … Sigorta tarafından mahkememizin yetkisine itiraz edilmiş ise de davacının yerleşim yerinin İzmir ili … ilçesi olduğu, mahkememizin 6100 sayılı HMK’nun 16.maddesi uyarınca yetkili olduğu, davalının yetki itirazının da yerinde olmadığı, mahkememizce otomotiv bilirkişiden alınan 31/07/2021 tarihli kusur ve hesap raporuna göre kaza tespit tutanağında araçların kaza öncesi ve sonrası durumlarının tespite olanak sağlayacak şekilde belirtilmediği bu nedenle tarafların kazanın meydana gelmesinde kusur durumlarının kesin olarak belirlenemeyeceği, bu halde tramer kayıtlarında tarafların eşit kusurlu kabul edildiği ve tarafların bu tespite itiraz etmediği dikkate alındığında tarafların eşit kusurlu kabul edilmesinin yerinde olacağı, meydana gelen kaza ile hasarın uyumlu olduğu, aracın tamirinin ekonomik olduğu, … plakalı aracın modeli, markası, kaza tarihindeki yaşı, kilometresi gibi unsurlar dikkate alınarak kaza tarihi itibariyle serbest piyasadaki 2. el piyasa rayiç değeri (hasarsız haliyle) ile dava konusu kaza nedeniyle oluşan hasarının miktarı ve onarım giderleri bir arada değerlendirildiğinde değer kaybının serbest piyasa rayiçlerine 2.500,00 TL, aracın makul tamir süresinin 4 iş günü olduğu, aynı vasıftaki aracın kiralanması için gerekli olan bedel ve davacının aracını kullanamadığı döneme ilişkin olarak bakım giderleri, amortisman vs. gibi tasarruf ettiği miktarlar da düşülmek suretiyle araç mahrumiyet bedelinin- ikame araç bedelinin 600,00 TL olduğunun tespit edildiği, davacının %50 kusurlu kabul edilmesi halinde değer kaybının 1.250,00 TL, ikame araç bedelinin ise 300,00 TL olduğu, davalı sigorta tarafından dava öncesinde davacıya 1.250,00 TL değer kaybı ödemesi yapıldığı, davacının değer kaybı alacağı bulunmadığı yönünde görüş ve kanaat bildirildiği, Anayasa Mahkemesinin 17/07/2020 tarih ve 2019/40 esas, 2020/40 karar sayılı ilamı uyarınca tazminat hesaplamasında genel hükümlerin uygulanması gerektiği, bu kapsamda davacının değer kaybına ilişkin talebinin genel hükümlere ve serbest piyasa rayiçlerine göre değerlendirilmesi gerektiği, ayrıca aracı hasara uğrayan kimsenin tamir süresince aracını kullanamayacağı ve bu nedenle zarara uğrayacağı, uğradığı bu zararı haksız fiil fail ve diğer sorumlulardan talep edebileceğinin kabulü gerektiği, dosya kapsamı ve kaza tutanağı bir arada değerlendirildiğinde tarafların kaza tespit tutanağını denetime olanak sağlayacak şekilde düzenlemediği, ayrıca kazanın oluş şekline ilişkin fotoğrafları sunmadığı, bu nedenle somut olayda tarafların eşit kusurlu kabul edilmesinin dosya kapsamına ve hakkaniyete daha uygun olacağı, bilirkişi tarafından yapılan kusur değerlendirilmesinin bu nedenle yerinde olduğu, bu ilke ve açıklamalar uyarınca mahkememizce alınan 31/07/2021 tarihli bilirkişi raporunun hesap yönünden dosya kapsamına uygun, gerekçeli, denetime ve hükme esas alınmaya elverişli olduğu, mahkememizce yapılan kusur değerlendirilmesi ve bilirkişi tarafından yapılan hesaplamaya göre davacının bakiye değer kaybı zararının olmadığı, ikame araç zararının ise 300,00 TL olduğu, davalı sigorta şirketine yöneltilen talebin reddi gerektiği, davalı …’nin işleten, davalı …’ın araç sürücüsü ve haksız fiil faili olarak ikame araç bedeline ilişkin hesaplanan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu, davalı sürücü ve işletenin haksız fiil hükümleri uyarınca kaza tarihinde temerrüde düştüğü, dava konusu aracın niteliğine göre somut uyuşmazlıkta uygulanması gereken faizin yasal faiz olduğu anlaşılmakla, davanın kısmen kabulü ile kısmen reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
Davacı tarafından dava öncesinde ödenen ekspertiz ücretinin makul olduğu ve 6100 sayılı HMK’nun 323 maddesi uyarınca talep edilebileceği değerlendirilmekle yargılama gideri kapsamında hüküm altına alınmıştır.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
DAVANIN KISMEN KABULÜ İLE KISMEN REDDİNE,
1-Davacının değer kaybı talebinin REDDİNE,
2-Davacının ikame araç bedeli talebinin KISMEN KABULÜ ile, 300,00 TL’nin 04/03/2020 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar … ve …’den müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ÖDENMESİNE, fazlaya ilişkin talebin REDDİNE,
3-Alınması gerekli 59,30 TL karar ve ilam harcının davacı tarafından yatırılan 59,30 TL peşin harç, 9,39 TL ıslah harcı toplamı olan 68,69 TL harçtan mahsubu ile bakiye 9,39 TL harcın kararın kesinleşmesinden sonra talebi halinde davacıya İADESİNE,
4-Davacı tarafından yatırılan 59,30 TL başvurma harcı, 59,30 TL peşin harç, 500,00 TL bilirkişi ücreti, 319,57 TL ekspertiz gideri, 278,70 TL müzekkere-tebligat toplamı 1.216,87 TL yargılama giderinin davanın kısmen kabul kısmen reddi ve tarafların haklılık oranına göre (300,00/650,00=0,46) 559,76 TL’nin davalılar … ve …’ten müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ÖDENMESİNE, bakiye kısmın davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
5-Davacının davalı … Sigorta A.Ş ile zorunlu dava şartı arabuluculuk görüşmeleri yaptığı, bu görüşmelerin olumsuz neticelendiği, davacının davalı … Sigorta A.Ş yönünden talebinin reddedildiği dikkate alınarak, İzmir Arabuluculuk Bürosu’nun … sayılı arabuluculuk dosyasında suçüstünden karşılanan 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A. maddesi uyarınca davacıdan tahsili ile HAZİNEYE İRAD KAYDINA,
6-Davacı dava ve duruşmalarda kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan 2021 Yılı AAÜT’nin 13/1. fıkrası uyarınca 300,00 TL vekalet ücretinin davalılar … ve …’ten müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ÖDENMESİNE,
7-Davalı … Sigorta A.Ş dava ve duruşmalarda kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan 2021 Yılı AAÜT’nin 13/1. fıkrası uyarınca 50,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalı … Sigorta A.Ş’ye ÖDENMESİNE,
8-6100 sayılı HMK’nın 333. maddesi uyarınca davacı tarafından yatırılan ve kullanılmayan gider avansından bakiye miktarın davacıya İADESİNE,
Dair, 6100 sayılı HMK’nın 341 vd. Maddeleri uyarınca miktar itibariyle kesin olmak üzere davacı vekilinin ve davalı asillerin yüzlerine karşı, davalı … Sigorta A.Ş’nin yokluğunda verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.17/11/2021

Katip …
E-İMZA

Hakim …
E-İMZA