Emsal Mahkeme Kararı İzmir 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/703 E. 2022/455 K. 24.05.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/703
KARAR NO : 2022/455

DAVA : Tazminat
DAVA TARİHİ : 09/12/2020
KARAR TARİHİ : 24/05/2022

Davacı tarafından davalı aleyhine açılan Tazminat davasının mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda, tüm dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA; Davacı vekili mahkememize vermiş olduğu dava dilekçesiyle; Dava dışı … …’ın müvekkili idarenin özel güvenlik işlerini üstlenen davalı şirketlerde 13.03.2009-02.05.2018 tarihleri arasında çalıştığı, … …’ın çalışmış olduğu 9 yıl 1 ay 6 gün hizmet karşılığı 23.786,88 TL kıdem tazminatı ile 181,92 TL damga vergisi olmak üzere brüt toplam 23.968,80 TL kıdem tazminatı ve … …’ın işçilik alacakları için arabulucuya başvurması neticesinde 1.500,00 TL net ihbar tazminatı ve 94,00 TL net arabuluculuk ücreti olmak üzere toplamda 25.562,80 TL müvekkili idarece ödendiği, dava dışı işçinin müvekkili idare personeli olmadığı, güvenlik işi yüklenicisi davalı şirketler işçisi olduğu, müvekkili idarece dava dışı … …’a ödenen alacağın davalı şirketlerden tahsili için zorunlu arabuluculuk yoluna başvurduğu, ancak anlaşma sağlanamadığı, bu nedenle fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla müvekkili tarafından ödenen 25.562,80 TL’nin ödeme tarihinden itibaren davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Mahkememizce yapılan yargılama sırasında davalılara usulüne uygun olarak tebligat çıkartılmış olmasına rağmen davalılarca esasa cevap süresi içerisinde cevap dilekçesi sunulmamıştır.
DELİLLER:
1-Mahkememizce yapılan yargılama sırasında tarafların iddia ve savunmalarının değerlendirilebilmesi açısından bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş olup, hesap bilirkişisi … … tarafından düzenlenen 15.08.2021 tarihli raporda ; Davacının dava dışı … …’a ödediği kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı ile arabulucuya ödenen arabuluculuk ücretinden davalılardan … Güvenlik ve Koruma Hizmetleri Ltd. Şti.’nin 7.377,27 TL, … Özel Güvenlik Ltd. Şti-… Özel Güvenlik Ltd. Şti.-… Özel Güvenlik Ltd. Şti iş ortaklığına dahil olan şirketler 5.271,54 TL, … Özel Güvenlik Dan. Ltd. Şti-… Özel Güvenlik Ltd. Şti iş ortaklığına dahil olan şirketlerin 9.555,12 TL, … Özel Güvenlik Dan. Ltd. Şti.’nin 533,64 TL, … Özel Güvenlik Dan. Ltd. Şti-… Güvenlik Sis. Özel Güvenlik Ltd. Şti iş ortaklığına dahil olan şirketlerin 2.825,22 TL’den sorumlu oldukları sonuç ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
2-Mahkememizce yapılan yargılama sırasında aynı bilirkişiden ek rapor alınmasına karar verilmiş olup, düzenlenen 11.01.2022 tarihli ek raporda bilirkişi kök rapordaki görüşlerini muhafaza etmiştir.
DELİLLER- DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ KABUL:
Dava; Dava dışı işçiye işçilik alacaklarına ilişkin olarak davacı tarafça yapılan ödemenin her bir davalı açısından dava dilekçesinde belirtilen dönemlerle sınırlı olmak kaydıyla davalılardan tahsili ile davacıya verilmesi istemine ilişkindir.
Taraflar arasındaki ihtilafın davacı tarafın rücuen tahsil isteminin yerinde olup olmadığı, davalıların dava dilekçesinde belirtilen dönemler itibariyle davacı isteminden sorumlu olup olmadıkları noktasında toplanmaktadır.
Mahkememizce yapılan yargılama sırasında tarafların iddia ve savunmalarının değerlendirilebilmesi açısından bilirkişi incelemesi yaptırılmış olup, bilirkişi … … tarafından düzenlenen 15.08.2021 tarihli raporda; iş bu dava konusu olayda davacı ve davalılar arasındaki ilişkinin değerlendirilmesinde Yargıtay 13. Hukuk Dairesi’nin emsal içtihatlarında belirtildiği üzere asıl işveren ile alt işveren arasındaki rücu davalarının öncelikle aralarındaki sözleşme hükümlerine göre çözümlenmesinin gerektiği, rücu alacakları iç ilişkiyi düzenlediği için bu tür alacaklarda iş yasası hükümlerinin uygulanamayacağı, taraflar arasındaki sözleşme hükümlerine göre değerlendirme yapılmasının gerektiği, davacı ile davalılar arasında Hizmet Alım Sözleşmesi’nin bulunduğu ve Genel Şartname, İdari ve Teknik Şartnamelerinin ise bu sözleşmenin uyulması zorunlu eklerinden olduğunun anlaşıldığı, İzmir BAM 13.Hukuk Dairesi’nin işçilik haklarını ödeyen asıl işverenin alt işverene rücu hakkına ilişkin emsal kararlarında da Hizmet İşleri Genel Şartnamesi 6.bölümünde yer alan hükümlerin yüklenicinin sorumluluğu için yeterli olduğu görüşünün belirtildiği bildirilmiştir.
Yine alınan bilirkişi raporunda dava konusu somut olayda dava dışı işçi … …’ın 13.03.2009-02.05.2018 döneminde … … Genel Müdürlüğü iş yerinde davalı alt işveren işçisi olarak SGK hizmet döküm cetvellerinin incelenmesi neticesinde 13.03.2009-31.12.2011 tarihleri arasında … Güvenlik ve Koruma Hiz. Ltd. Şti., 01.01.2012-31.12.2013 tarihleri arasında … Özel Güv. Ltd. Şti.-… Özel Güvenlik Ltd. Şti.-… Özel Güvenlik Ltd. Şti., 01.01.2014-31.12.2015 tarihleri arasında … Özel Güv. Ltd. Şti.-… Özel Güv. Ltd. Şti., 01.01.2016-15.03.2016 tarihleri arasında … Özel Güv. Ltd. Şti., 16.03.2016-31.05.2016 tarihlerinde … Özel Güv. Ltd. Şti.-… Özel Güv. Ltd. Şti iş ortaklığı, 01.06.2016-15.06.2016 tarihleri arasında … Özel Güv. Ltd. Şti., 16.06.2016-31.07.2016 tarihleri arasında … Özel Güv. Ltd. Şti.-… Özel Güv. Ltd. Şti iş ortaklığı, 01.08.2016-31.08.2016 tarihleri arasında … Özel Güv. Ltd. Şti.-… Özel Güv. Ltd. Şti iş ortaklığı, 01.09.2016-31.10.2016 tarihleri arasında … Özel Güv. Ltd. Şti-… Özel Güv. Ltd. Şti iş ortaklığı, 01.11.2016-31.08.2017 tarihleri arasında … Özel Güv. Ltd. Şti-… Özel Güv. Ltd. Şti iş ortaklığı, 01.09.2017-31.10.2017 … Özel Güv. Ltd. Şti-… Özel Güv. Ltd. Şti iş ortaklığı, 01.11.2017-02.05.2018 tarihleri arasında … Özel Güv. Ltd. Şti-… Güv. Ltd. Şti. İş ortaklığında çalıştığının tespit edildiği, dava dışı işçinin son brüt ücretinin 2.634,00 TL olduğu, kıdem tazminatı alacağının ise (2634/365 x 3336 =) 24.074,03 TL olduğu, davacı tarafından dava dışı işçi … …’ın kıdem tazminatı alacağının 23.968,80 TL olarak belirlendiği ve 181,92 TL B.D kesintisi yaparak dava dışı … …’a 22.05.2018 tarihinde 23.786,88 TL ödeme yaptığının dosyada bir sureti mevcut olan … A.Ş dekontundan anlaşıldığı, ayrıca arabuluculuk tutanağıyla belirlenen 1.500 TL ihbar tazminatının dava dışı işçi 24.07.2018 tarihinde ödendiği ve arabuluculuk ücreti 94,00 TL’nin de arabulucuya 24.07.2018 tarihinde ödendiğinin dosyada bir sureti mevcut olan Ziraat Bankası A.Ş dekontundan belirlendiği bildirilmiştir.
Yine alınan bilirkişi raporunda, davacı … tarafından dosyaya birer sureti sunulan ve davalılarca imzalanan Hizmet Alım Sözleşmeleri ve eki Şartnamelerin incelenmesinden, Hizmet Alım Sözleşmesi’inin 22.maddesinde “Yüklenicinin, sözleşme konusu işle ilgili çalıştıracağı personele ilişkin sorumlulukları, ilgili mevzuatın bu konuyu düzenleyen emredici hükümleriyle genel şartnamenin 6.bölümünde belirlenmiş olup, yüklenici bunlara aynen uymakla yükümlüdür.” hükmünün mevcut olduğu, Teknik Şartnamenin 15.5.maddesinde ise “Yüklenici, personelin iş vereni olarak kabul edilecek ve mevzuattan doğan bütün borç ve yükümlülükler ile özlük, yıllık izin gibi hakları yüklenici tarafından yerine getirilecektir.” hükmünün mevcut olduğu, yine 18.5.maddesinde ise “Yüklenici firma iş ve sosyal güvenlik mevzuatı hükümlerine göre çalıştıracağı güvenlik görevlilerinin her türlü haklarını karşılamak zorundadır. Mevzuata göre işçi alınması, işçi çıkarılması, işçi haklarının ödenmesi vesair konularda tüm sorumluluk yükleniciye aittir.” hükmünün yer aldığı, taraflar arasındaki sözleşme hükümleri sebebiyle davalı alt işverenlerin dava dışı işçinin bünyelerinde çalıştığı dönemle sınırlı olmak üzere kıdem tazminatından ve yasal faizinden sorumlu tutulmalarının gerektiği, ayrıca arabuluculuk tutanağı ilam hükmünde olduğundan arabulucuya ödenen ücrettende tıpkı yargılama giderlerinde olduğu gibi yüklenici firmaların dönemleri itibariyle sorumlu olmaları gerektiği kanaatine ulaşıldığı, davacı tarafın dava dışı işçi … …’a arabuluculuk tutanağı gereği ödemek zorunda kaldığı ihbar tazminatından ise son alt işveren olan … Özel Güv. Ltd. Şti-… Özel Güvenlik Ltd. Şti-… Güvenlik … Ltd. Şti iş ortaklığının sorumlu olduğu sonucuna varıldı.
Yine alınan bilirkişi raporunda sonuç olarak; Davacının, dava dışı işçi … …’a ödediği kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı ile arabulucuya ödenen arabuluculuk ücretinden davalılardan … Güvenlik ve Koruma Hizmetleri Ltd. Şti. 7.377,27 TL’sinden, … Özel Güvenlik Danışmanlık Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Ltd. Şti. – … Özel Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti. – … Güvenlik Sistemleri Özel Güvenlik Tic. Ltd. Şti. adi ortaklığı 5.271,54 TL’sinden, … Özel Güvenlik Danışmanlık Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Ltd. Şti. – … Özel Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti adi ortaklığı 9.555,12 TL’sinden, … Özel Güvenlik Danışmanlık Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Ltd. Şti. 533,64 TL’sinden, … Özel Güvenlik Danışmanlık Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Ltd. Şti. – … Güvenlik Sistemleri Özel Güvenlik Tic. Ltd. Şti adi ortaklığı 2.825,23 TL’sinden sorumlu olmak kaydıyla sorumlu olduğu sonuç ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Mahkememizce yapılan yargılama, toplanan deliller, bilirkişiden alınan kök ve ek rapor ve tüm dosya kapsamı belgelerin birlikte değerlendirilmesi neticesinde; dava dışı işçinin işçilik alacakları nedeniyle davacı tarafça dava dışı işçiye ödenen tutarın davalılardan işçiyi çalıştırdıkları dönemler itibariyle rücuen tahsili açısından açılan iş bu davada, kural olarak her yüklenicinin dava dışı işçinin işçilik alacaklarından dolayı kendi bünyesinde çalıştırdığı dönemle sınırlı olarak sorumlu olduğu, davacı tarafın dava dışı işçiye ödenen tutarın davalılardan rücuen tahsili yönündeki talebi açısından taraflar arasındaki sözleşme ve sözleşme eki şartnamelerde bu hususta tarafların sorumluluklarına dair hüküm bulunması halinde öncelikle iş bu hükümlerin uygulanmasının, sözleşme ve eki şartnamelerde buna dair hüküm bulunmaması halindeyse davalı alt işverenlerin dava dışı işçinin kendi yanlarında çalıştığı döneme isabet eden tutarların yarısından sorumlu olduklarının değerlendirilmesinin gerektiği, ayrıca dava dışı işçiye ödenen kıdem tazminatının tamamında işçiyi çalıştırdıkları dönemlerle orantılı olarak tüm yüklenicilerin ve yine ihbar tazminatından ise son işverenin sorumlu olduğu, bu kapsamda bilirkişi kök ve ek raporunda da belirtildiği üzere taraflar arasındaki Hizmet Alım Sözleşmelerinin tamamının 22.maddesi ve yine Teknik Şartnamelerdeki alt işverenlerin sorumluluğuna ilişkin hükümler dikkate alındığında dava dışı işçinin her bir davalı ve davalılar arasındaki iş ortaklığında çalıştırıldığı dönem itibariyle yapılan hesaplama neticesinde davacı tarafça dava dışı işçiye ödendiği dosya kapsamı belgelerden ve alınan bilirkişi raporundan anlaşılan 25.562,80 TL’nin … Güvenlik ve Koruma Hizmetleri Ltd. Şti. 7.377,27 TL’sinden, … Özel Güvenlik Danışmanlık Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Ltd. Şti. – … Özel Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti. – … Güvenlik Sistemleri Özel Güvenlik Tic. Ltd. Şti. adi ortaklığı 5.271,54 TL’sinden, … Özel Güvenlik Danışmanlık Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Ltd. Şti. – … Özel Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti adi ortaklığı 9.555,12 TL’sinden, … Özel Güvenlik Danışmanlık Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Ltd. Şti. 533,64 TL’sinden, … Özel Güvenlik Danışmanlık Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Ltd. Şti. – … Güvenlik Sistemleri Özel Güvenlik Tic. Ltd. Şti adi ortaklığı 2.825,23 TL’sinden sorumlu olduğu sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Yukarıda anlatılan tüm gerekçelerle davanın kabulüne, 25.562,80 TL alacağın (… Güvenlik ve Koruma Hizmetleri Ltd. Şti. 7.377,27 TL’sinden, … Özel Güvenlik Danışmanlık Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Ltd. Şti. – … Özel Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti. – … Güvenlik Sistemleri Özel Güvenlik Tic. Ltd. Şti. adi ortaklığı 5.271,54 TL’sinden, … Özel Güvenlik Danışmanlık Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Ltd. Şti. – … Özel Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti adi ortaklığı 9.555,12 TL’sinden, … Özel Güvenlik Danışmanlık Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Ltd. Şti. 533,64 TL’sinden, … Özel Güvenlik Danışmanlık Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Ltd. Şti. – … Güvenlik Sistemleri Özel Güvenlik Tic. Ltd. Şti adi ortaklığı 2.825,23 TL’sinden sorumlu olmak kaydıyla) davadan evvel davalıların temerrüde düşürüldüğüne dair bir belge dosyaya sunulmadığından dava tarihinden itibaren işletilecek avans faizi ile birlikte davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine karar verme gereği doğmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle:
Davanın KABULÜNE, 25.562,80 TL alacağın (… Güvenlik ve Koruma Hizmetleri Ltd. Şti. 7.377,27 TL’sinden, … Özel Güvenlik Danışmanlık Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Ltd. Şti. – … Özel Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti. – … Güvenlik Sistemleri Özel Güvenlik Tic. Ltd. Şti. adi ortaklığı 5.271,54 TL’sinden, … Özel Güvenlik Danışmanlık Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Ltd. Şti. – … Özel Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti adi ortaklığı 9.555,12 TL’sinden, … Özel Güvenlik Danışmanlık Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Ltd. Şti. 533,64 TL’sinden, … Özel Güvenlik Danışmanlık Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Ltd. Şti. – … Güvenlik Sistemleri Özel Güvenlik Tic. Ltd. Şti adi ortaklığı 2.825,23 TL’sinden sorumlu olmak kaydıyla) dava tarihinden itibaren işletilecek avans faizi ile birlikte davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesaplanan 1.746,19 TL nispi karar ve ilam harcından başlangıçta ve sonradan tamamlanan toplam 436,55 TL harcın mahsubu ile bakiye 1.309,64 TL nispi karar ve ilam harcının davalılardan (davalı … Güvenlik ve Koruma Hizmetleri Ltd. Şti 366,69 TL’sinden sorumlu olmak kaydıyla) tahsili ile hazineye gelir kaydına,
Davacı tarafından başlangıçta ve sonradan tamamlanan toplam 498,75 TL harç, tebligat ve posta gideri 259,50 TL, bilirkişi ücreti 600,00 TL olmak üzere toplam 1.358,25 TL yargılama giderinin davalılardan (davalı … Güvenlik ve Koruma Hizmetleri Ltd. Şti 380,31 TL’sinden sorumlu olmak kaydıyla) alınarak davacıya verilmesine,
1.360,00 TL arabuluculuk ücretinin, Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği’nin 25/9 ve 26.maddesi gereğince 6183 Sayılı Yasa kapsamında davalılardan (davalı … Güvenlik ve Koruma Hizmetleri Ltd. Şti 380,80 TL’sinden sorumlu olmak kaydıyla) alınarak hazineye irat kaydına,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 5.100,00 TL vekalet ücretinin davalılardan (davalı … Güvenlik ve Koruma Hizmetleri Ltd. Şti 1.428,00 TL’sinden sorumlu olmak kaydıyla) alınarak davacıya verilmesine,
Taraflarca yatırılan gider avansından arta kalan bulunması halinde karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, bir kısım davalılar vekili ile diğer davalı … Güvenlik ve Koruma Hizmetleri Ltd. Şti.’nin yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde İzmir Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. 24/05/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır