Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/598 Esas
KARAR NO : 2021/1137

DAVA : Misli İle Değişim (Ticari Satımdan Kaynaklanan )
DAVA TARİHİ : 28/10/2020
KARAR TARİHİ : 15/12/2021

Davacı tarafından davalı aleyhine açılan Misli İle Değişim (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda, tüm dosya incelendi.
İDDİA VE TALEP:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı müvekkili tarafından ticaret işletmesinde kullanılmak üzere davalı … Otomotiv’den Ocak 2017 tarihinde … plakalı … marka … model aracın satın alındığını, satın alındıktan sonra pervane mili kopması, hararet müşüri yanması, su pompası arızası, radyatörün hava yapması, radyatör kapağının yanlış takılması, radyatör kapak dişinin kırılması arızaları nedeniyle muhtelif arızaların yaşandığını, sonunda “Motor Sorunu” yaşanması nedeniyle davalı servisine (…) başvurulduğunu, müvekkilinden kaynaklanmayan sorunların servise ve … firmasına bildirildiğini, aracın son motor arızası nedeniyle … Mot. Araç. Servisine teslim edildiğini, arıza bakımından “araca yeni bir motor takılması” gerektiğinin beyan edildiğini, belirtilen arızalara ilişkin kayıtları ekte olduğunu, müvekkiline ait motorun garanti kapsamında değiştirildiğini, 09.01.2020 tarihinde servise teslim edilen aracın mevzuatta belirlenen azami tamir süresi içinde kendilerine teslim edilmediğini, müvekkilinin fazlaya ilişkin tazminat ve diğer hakları saklı kalmak kaydıyla söz konusu ayıplı mal nedeniyle, mevzuat ile belirlenen azami sürenin geçilmesi, ve aracın çok sayıda tamir görmesi de göz önünün de bulundurarak müvekkili tarafından aracın ayıpsız misli ile değiştirme hakkı kullanılarak davalı tarafa ihtarname keşide edildiğini, müvekkilinin aracını beklenen performansta kullanılmadığını, TKHK’nun 4. Maddesi gereğince yöneltmiş oldukları “azami tamir süresinin aşılması” aracın azami tamir sürecinde teslim edilmemesi ve aracın ayıpsız olanı ile değiştirilmesi talebine davalılardan red gelmesi nedeniyle dava açıldığını belirterek açıklanan sebep ve resen gözetilecek nedenleriyle, yasadan kaynaklanan seçimlik hakkı doğrultusunda dava konusu aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP VE SAVUNMA:
Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın 2 yıllık zaman aşımına uğrandığını, aracın 20.01.2017 tarihinde teslim edildiğini, 2 yıllık garanti sürecinin aştığını, zaman aşımına uğrandığından davanın reddi gerektiğini, süresinde yapılan ayıp ihbarı olmadığını, Ticaret mahkemesinde görülen davalarda TKHK’nun uygulanamayacağını, aracın yaklaşık 3 yıl 100.000 km kullanımında meydana gelen arızaların ücretsiz olarak onarıldığını ve giderilemeyen arıza olmadığını, aracın son olarak 98.041 km’de 09.01.2020 tarihinde garanti bitmesine 11 gün / 2000 km varken motor. hararet yaptığı gerekçesiyle servise girdiğini, motor değişimi gerektiği tespiti yapıldığını, motorun komple değiştiğini, onarımın 27.02.2020 tarihinde sona ermesine ve motor değişikliği nedeniyle ruhsat şlemlerinin tamamlanmasının gerektiğinin bildirilmesine rağmen davacının aracı servisten almayacağını ve asal yollara başvuracağını bildirdiğini, 21.02.2020 tarihinde diğer davalı yetkili Satıcıya ayıpsız misli değişimi ile ilgili ihtarname gönderdiğini, davacının taleplerinin aracın 3 ayrı hasar kaydı olması, aracın garanti kapsamının 09.01.2020 tarihinde dolması, zaman aşımı, ücretsiz onarım nedenleriyle misli ile değişim talebinin kabul edilmediğini, davacının bu süreçte ihtarlara rağmen aracını servisten teslim almadığını, aracın ancak 7.ci ayda davacı tarafından teslim alındığını, davacı aracının 10.12.2017, 16.01.2018 ve 24.04.2018 tarihlerinde hasar kayıtlarının olduğunu, belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkiline husumet yöneltilemeyeceğini, aracın satıcısı yada servisi olmadığını, … distribütörü olduğunu, tacirlere karşı tek taahhüdün garanti belgesine göre üretim kaynaklı arızalarda ücretsiz onarımdan ibaret olduğunu, misli değişim talebinin yöneltilemeyeceğini, somut olayda davacının onarıma ilişkin bir talebinin olmadığını, aracın 20.01.2017 tarihinde teslim edildiğini, 2 yıllık garanti sürecinin 20.01.2020 tarihinde sona erdiğini, … Kalite Güvence Sisteminin zamanaşımı süresini sadece ücretsiz onarım yönüyle 1 yıl uzattığını, zaman aşımına uğrandığından davanın reddi gerektiğini, Davanın 2 yıllık zaman aşımına uğrandığını süresinde yapılan ayıp ihbarı olmadığını, Ticaret mahkemesinde görülen davalarda TKHK’nun uygulanamayacağını, aracın ayıplı olmadığını, ücretsiz tamirat yapıldığını, aracın yaklaşık 3 yıl 100.000 km kullanımında meydana gelen arızaların ücretsiz olarak onarıldığını ve giderilemeyen arıza olmadığını, aracın son olarak 98.041 km’de 09.01.2020 tarihinde garanti bitmesine 11 gün / 2000 km varken motor hararet yaptığı gerekçesiyle servise girdiğini, motor değişimi gerektiği tespiti yapıldığını, motorun komple değiştiğini, onarımın 27.02.2020 tarihinde sona ermesine ve motor değişikliği nedeniyle ruhsat işlemlerinin tamamlanmasının gerektiğinin bildirilmesine rağmen davacının aracı servisten almayacağını ve yasal yollara başvuracağını bildirdiğini, 21.02.2020 tarihinde diğer davalı yetkili satıcıya ayıpsız misli değişimi ile ilgili ihtarname gönderdiğini, davacının taleplerinin aracın 3 ayrı hasar kaydı olması, aracın garanti kapsamının 09.01.2020 tarihinde dolması, zaman aşımı, ücretsiz onarım nedenleriyle misli ile değişim talebinin kabul edilmediğini, davacının bu süreçte ihtarlara rağmen aracını servisten teslim almadığını, aracın ancak 7.ci ayda davacı tarafından teslim alındığını, davacı aracının 10.12.2017, 16.01.2018 ve 24.04.2018 tarihlerinde hasar kayıtlarının olduğunu, hasarlı aracın misli ile değişiminin istenemeyeceğini, belirterek davanın reddini talep etmiştir.
DAVA:
Dava, ticari satım sözleşmesinden kaynaklanan ayıplı olduğu ileri sürülen aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesi isteğine ilişkindir.
DELİLLER:
-Araç ruhsatı, araç satış faturası, garanti sözleşmesi, servis kayıtları, ihtarname,
-İzmir İl Emniyet Müdürlüğünün 06/11/2020 tarihli yazısı,
-Çiğli Vergi Dairesinin 09/11/2020 tarihli yazısı,
-Sigorta bilgi ve gözetim merkezinin 11/03/2021 tarihli yazısı,
-Karşıyaka … Noterliğinin 10/03/2021 tarihli yazısı,
-… Sigorta A.Ş nin 01/05/2021 tarihli yazısı,
-… Sigorta A.Ş nin 08/07/2021 tarihli yazısı,
-Bilirkişi …’in 11/08/2021 tarihli bilirkişi raporu,
-… Otomotiv Ltd Şti nin 02/10/2021 tarihli yazısı,
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
TBK 212. maddesi uyarınca, satıcının temerrüdü halinde, borçlunun temerrüdüne ilişkin hükümler uygulanır.
TBK 112. maddesi uyarınca, borç hiç veya gereği gibi ifa edilmezse borçlu kendisine hiçbir kusur yüklenemeyeceğini ispat etmedikçe alacaklının bundan doğan zararlarını gidermekle yükümlüdür.
TBK 219. maddesi uyarınca, satıcı alıcıya karşı herhangi bir surette bildirdiği niteliklerin satılanda bulunmaması sebebiyle sorumlu olduğu gibi, nitelik veya niteliği etkileyen niceliğine aykırı olan, kullanım amacı bakımından değerini veya alıcının ondan beklediği faydaları ortadan kaldıran veya önemli ölçüde azaltan maddi, hukuki yada ekonomik ayıpların bulunmasından da sorumludur.
TBK 223/1.maddesi gereğince alıcı, devraldığı satılanın durumunu işlerin olağan akışına göre imkan bulur bulmaz gözden geçirmek ve satılanda satıcının sorumluluğunu gerektiren bir durum görür ise bunu uygun bir süre içinde bildirmekle yükümlüdür,
TBK 227. maddesi gereğince satıcının, satılanın ayıplarından sorumlu olduğu hallerde alıcı; satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme, satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinde indirim isteme, aşırı bir masrafı gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme, imkân varsa, satılanın ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesini isteme seçimlik hakları yanında genel hükümlere göre tazminat talep etme hakkı vardır. Alıcının sözleşmeden dönme hakkını kullanması halinde, durum bunu haklı göstermiyorsa hakim, satılanın onarılmasına veya satış bedelinden indirilmesine karar verebilir. Satılanın değerindeki eksiklik satış bedeline çok yakın ise, alıcı, ancak sözleşmeden dönme ve satılanın ayıpsız benzeriyle değiştirilmesini talep edebilir.
TTK 23/1-c maddesi gereğince, malın ayıplı olduğu teslim sırasında açıkça belli ise alıcı iki gün içinde durumu satıcıya ihbar etmelidir. Açıkça belli değil ise alıcı malı teslim aldıktan sonra 8 gün içinde incelemek veya incelettirmekle ve bu inceleme sonucunda malın ayıplı olduğu ortaya çıkarsa, haklarını korumak için durumu bu süre içinde satıcıya ihbarla yükümlüdür. Diğer durumlarda TBK 223.maddesinin ikinci fıkrası uygulanır.
TBK 223/2.maddesi gereğince alıcı, gözden geçirmeyi ve bildirimde bulunmayı ihmal ederse satılanı kabul etmiş sayılır. Ancak satılanda olağan bir gözden geçirmeyle ortaya çıkarılamayacak bir ayıp bulunması halinde, bu hüküm uygulanmaz. Bu tür bir ayıbın bulunduğu sonradan anlaşılırsa, hemen satıcıya bildirilmelidir, bildirilmezse satılan bu ayıpla birlikte kabul edilmiş sayılır.
Yukarıda yapılan açıklamalar ve tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde; Davacının davalı … Otomotiv Ltd Şti’nden satın almış olduğu … plakalı aracın ayıplı olduğu iddiası ile davalılar aleyhinde iş bu aracın ayıpsız misli ile değişim davasını ikame ettiği, davalı … Otomotiv Ltd Şti’nin zamanaşımı definde bulunduğu, ayıp ihbarının yapılmadığını, davacının Tüketici Kanunu hükümlerinden faydalanamayacağını, dava konusu araçtaki arızanın giderildiğini, aracın hasar kayıtlarının olduğunu savunduğu, diğer davalı …Ş’nin ise husumet itirazının bulunduğunu, üretimden kaynaklı arızaların ücretsiz onarıldığını, misli ile değişim talebinin kendilerine yöneltilemeyeceğini, aracın garanti süresinin dolduğunu, davanın zamanaşımına uğradığını, ayıp ihbarının yapılmadığını, davacının Tüketici Kanunu hükümlerinden faydalanamayacağını, aracın hasar kayıtlarının bulunduğunu savunduğu, taraflar arasında dava konusu aracın ayıplı olup olmadığı, ayıplı ise niteliğinin ne olduğu, ayıp ihbarının süresinde yapılıp yapılmadığı, talebin zamanaşımına uğrayıp uğramadığı, satıcı olan … Otomotiv Ltd. Şti ile distribütör diğer davalı …Ş’nin davacının taleplerinden sorumlu olup olmadığı, sorumlu iseler ne şekilde sorumlu oldukları hususlarında olduğu, mahkememizce yapılan araştırmaya göre davacının bilanço usulüne göre vergi mükellefi olduğu, ayrıca …-… gerçek kişi ticaret unvanı ile İzmir ticaret siciline kayıtlı olduğunun tespit edildiği, dava konusu … marka … model aracın trafik kaydına göre hususi olmakla birlikte davacı tarafından dava dilekçesinde ticari işlerde kullanıldığının beyan edildiği, bu halde tarafları tacir olan ve tarafların ticari işletmesini ilgilendiren nispi ticari dava niteliğindeki somut uyuşmazlıkta mahkememizin görevli olduğunun kabulü gerektiği, bu kapsamda mahkememizce öncelikle dava konusu aracın geçmiş hasar kayıtları ile servis kayıtlarının dosyaya kazandırıldığı ve otomotiv bilirkişiye tevdi edildiği, bilirkişiden dava kosunu aracın ayıplı olup olmadığı, ayıplı ise bu ayıbın gizli ayıp olup olmadığı, araç ayıplı ise davalıların sorumlu olup olmadığı, aracın ayıpsız misli ile değişiminin mümkün olup olmadığı hususlarında rapor tanzimi istenildiği, bilirkişinin 11/08/2021 tarihli raporuna göre, dava konusu aracın 29/06/2017-09/01/2020 tarihleri arasında muhtelif tarihlerde servis kayıtlarının olduğu, araçta hararet arızasının bulunduğu, yapılan işlemlere rağmen arızanın giderilemediği ve motorun 09/01/2020 tarihinde komple değiştirildiği, bu arızanın malın teslimi sırasında davacı tarafından anlaşılamayacağı, arızanın kullanım ile birlikte ortaya çıktığı, kullanıcı hatasından kaynaklanmadığı, gizli ayıp niteliğinde olduğu, motor değişimi yapılmakla birlikte ayıbın giderildiği ancak bu durumun aracın değerinde değer kaybına yol açtığı, aracın misli ile değişim şartlarının olup olmadığı hususunda takdirin mahkemeye ait olduğu şeklinde görüş ve kanaat bildirildiği, öncelikle ticari satımdan kaynaklanan somut uyuşmazlıkta tacir olan davacı yönünden Tüketici Kanununun uygulanamayacağı, uyuşmazlığın 6102 sayılı TTK’nun 23 ve 6098 sayılı TBK’nun 219 v.d maddesi hükümlerine göre çözümlenmesi gerektiği, her ne kadar araç davalı … A. Ş’den satın alınmamış ise de; davalı …Ş’nin … marka binek ve ticari araçları Türkiye’ye ithal ederek sattığı, servis, yedek parça hizmeti verdiği kamuoyu tarafından bilinen bir olgu olup, 6100 sayılı HMK’nun 187/2 maddesi uyarınca kamuoyu tarafından bilinen olgunun kanıtlanması gerekmediği gibi davaya konu araç yönünden 3 yıl ve 100.000 km garantisi veren davalı …Ş’nin garanti veren ithalatçı olarak diğer satıcı davalı ile birlikte ticari satımdan sorumlu olduğunun kabulü gerektiği, husumet itirazının bu sebeplerle yerinde olmadığı, dava konusu aracın davacı tarafından 04/01/2017 tarihinde satın alındığı, bilirkişi tarafından saptandığı üzere dava konusu araçta meydana gelen arızanın gizli ayıp olduğu, bu halde TBK’nun 231/2 maddesi uyarınca davalıların 2 yıllık zamanaşımı süresinden yararlanamayacağı ve bu nedenle zamanaşımı defilerinin yerinde olmadığı, tarafların tacir olması sebebiyle Türk Ticaret Kanunu’nun 23/1-c maddesi uyarınca satış sırasında açıkça belli olan ayıplarda iki gün içinde, muayene ile ortaya çıkan ayıplarda teslim alındıktan sonra 8 gün içinde incelenerek veya inceletilerek aynı süre içinde satıcıya bildirilmesi zorunlu olup gizli ayıp halinde ise TBK 223/2. maddesinin uygulanacağının yasa gereği olduğu, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu ve Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin yerleşmiş kararlarında kabul edildiği üzere ayıp ihbarının yapılmasının şekle tabi olmadığı, ayıp ihbarının her türlü delille kanıtlanabileceği, davacı tarafça aracın arıza bildirimi ile müteaddit kez servise götürüldüğü dosya kapsamı ile sabit olup, davalı tarafça da onarılması gerektiğinin tespit edildiği, yerleşmiş Yargıtay uygulamaları uyarınca arıza bildirimi ayıp ihbarı niteliğinde olduğundan somut olayda arıza bildirimi ile ayıp ihbarının süresinde yapıldığının kabulü gerektiği, davalı tarafın süresinde ayıp ihbarı yapılmadığına ilişkin savunmalarının yerinde olmadığı, 6102 Sayılı TTK’nın 23/1. maddesinin göndermesi ile 6098 Sayılı TBK’nın 227. maddesinde satıcının satılanın ayıplarından sorumlu olduğu hallerde alıcının sayılan seçimlik haklardan birini kullanabileceği, buna göre alıcının satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme, satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinde indirim isteme, ücretsiz onarım isteme, imkan varsa satılanın ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesini isteme seçimlik haklarının olduğu, aynı maddenin dördüncü fıkrasında da alıcının sözleşmeden dönme hakkını kullanması halinde durum bunu haklı göstermiyorsa hakimin satılanın onarılmasına veya satış bedelinin indirilmesine karar verebileceğinin düzenlendiği, dava konusu araçta yasanın tanımladığı araç değişimini gerektirir mahiyette tekrarlayan/ giderilemeyen ve araçtan faydalanmayı ortadan kaldıran bir kusur/ayıp/ gizli ayıp veya üretim hatası olup olmadığı ve davacının seçimlik hakkını kullanma koşulunun gerçekleşip gerçekleşmediği yönünden yapılan değerlendirmede ise bilirkişi tarafından saptandığı üzere gizli ayıp teşkil eden hararet arızasının garanti kapsamında motorun ücretsiz komple değişimi yapılmak suretiyle giderildiği, davacının dava tarihi itibariyle söz konusu arızanın onarım sonrası devam ettiğine dair herhangi bir iddiasının olmadığı, ayrıca dava konusu aracın davacının kullanımında bulunduğu dönemde dava tarihine kadar 10/12/2017-24/04/2018-06/01/2018 tarihlerinde trafik kazalarına karıştığı ve hasarlandığı, bu halde davacının misli ile değişim talebinin yasal koşulları oluşmadığı gibi aracın kaza yapması halinde değerini kaybetmesi ve bu nedenle misli ile değişiminin de mümkün olmayacağı dikkate alındığında davacının talebinin yerinde olmadığı, ayrıca iş bu davada TBK’nın 227/4. maddesinin uygulanabilmesi için davacının sözleşmeden dönme hakkını kullanması gerektiği, davacı satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirip sözleşmeden dönme hakkı yerine, aracın misli ile değiştirilmesini talep ettiğine göre mahkememizin TBK’nun 227/4 maddesi gereğince müdahalesinin yasal olarak mümkün olmadığı, mahkememizce alınan bilirkişi raporunın usul ve yasa ile dosya kapsamına uygun, gerekçeli, denetime ve hükme esas alınmaya elverişli olduğu anlaşılmakla davanın reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.(Benzer yöndeki kararlar için bkz. Yargıtay 19. H.D’nin 07/10/2015 tarih ve 2015/1108 esas, 2015/12232 karar; Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 14/01/2020 tarih ve 2017/19-1637 esas, 2020/13 karar, İstanbul BAM 44. H.D’nin 08/07/2021 tarih ve 2020/300 esas, 2021/795 karar sayılı ilamları)
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklanan nedenlerle:
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gerekli 59,30 TL karar ve ilam harcının davacı tarafından peşin olarak yatırılan 54,40 TL peşin harç ve 1.745,90 TL tamamlama harcı toplamı olan 1.800,30 TL harçtan mahsubu ile bakiye 1.741,00 TL harcın kararın kesinleşmesinden sonra talebi halinde davacıya İADESİNE,
3-Mahkememizce bu yargılama nedeniyle yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
4-Davalılar dava ve duruşmalarda kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’nin 3 ve 13/1-2 maddeleri uyarınca 13.964,85 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalılara ÖDENMESİNE,
5-6100 sayılı HMK’nın 333. maddesi uyarınca taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avansından bakiye miktarın kararın kesinleşmesinden sonra taraflara İADESİNE,
6-İzmir Arabuluculuk Bürosu’nun … sayılı arabuluculuk dosyasında suçüstünden karşılanan 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-11,13. maddesi uyarınca davacıdan tahsili ile HAZİNEYE İRAD KAYDINA,
Dair, karar HMK 341vd maddeleri gereğince tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde Mahkememize veya aynı nitelikteki başka yer Mahkemesine verilecek dilekçe ile İzmir Bölge Adliye Mahkemeleri nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere taraf vekillerinin yüzlerine karşı açıkça okunup usulen anlatıldı.15/12/2021

Katip …
E-İMZA

Hakim …
E-İMZA