Emsal Mahkeme Kararı İzmir 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/518 E. 2022/120 K. 15.02.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/518
KARAR NO : 2022/120

DAVA : İstirdat
DAVA TARİHİ : 18/11/2019
KARAR TARİHİ : 15/02/2022

Mahkememizde görülmekte olan istirdat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili sunmuş olduğu 18.11.2019 tarihli dava dilekçesiyle ; taraflar arasında 04.06.2015 tarihli sözleşmenin imzalandığı, davacı şirket tarafından taraflar arasındaki sözleşme gereğince işin sözleşmede yer alan hususlara, teknik şartnameye ve sözleşme ile belirlenen projeye uygun bir şekilde eksiksiz ve kusursuz olarak tamamlandığı, davalı personeline gerekli tüm eğitimlerin verilerek tesisin tam olarak çalışır vaziyette davalı idareye teslim edildiği ve şartname gereği 13.08.2016 tarihinde atıfla alınarak tesisin işletmeye başlandığı ve 08.02.2017 tarihi itibariyle davacının yükümlülüğündeki 6 aylık işletme döneminin eksiksiz ve sorunsuz şekilde tamamlandığı, ancak uyuşmazlığa konu işin eksiksiz ve sorunsuz ve her türlü ayıptan ari şekilde sözleşme ile belirlenen 300 günlük yapım süresine ve 180 günlük işletmeye alma ve eğitim süresinin tamamlanmasına ve davacı tarafından davalı idareye yazılan 08.02.2017 tarihli yazı ile 180 günlük işletme süresi bitirilmiş olmasına ve tesisin geçici kabulünün yapılmasının talep edilmiş olmasına rağmen davalı idare tarafından sözleşme ile belirlenen tarihte geçici kabul işlemlerinin tamamlanmadığının davalı idareye bildirildiği, davalı idare tarafından davacıya tebliğ edilen 21.02.2017 tarihli yazı ile 08.02.2017 tarihi itibariyle tesisi işletmeye alma ve eğitim döneminin davacı şirket tarafından tamamlandığını ancak geçici kabul komisyonunun çalışmalarının devam ettiğini belirttiği, bu kapsamda sözleşme ile belirlenen sürenin dolmuş olmasına rağmen tesisin davacı şirket tarafından çalıştırılmaya devam edilmesinin talep edildiği, bu şekilde davacının 28.04.2017 tarihine kadar tesisi işletmeye devam ettiği, takip eden dönemde geçici kabul komisyonu tarafından 29.05.2017 tarihli yapım işleri geçici kabul tutanağı ile geçici kabul komisyonu tarafından tepsit edilen eksikliklerin tamamının davacı şirket tarafından 11.07.2017 tarihli yazısında belirtildiği üzere tamamlandığı, bu kapsamda geçici kabul komisyonu tarafından tespit edilen eksikliklerin tamamlanmış olduğunun davalı idare bünyesindeki kontrol ekibi tarafından da tespit edildiği ve nihayetinde sözleşmeye konu işin geçici kabulünün 04.08.2017 tarihinde tamamlandığı, ancak söz konusu geçici kabul işini takiben sözleşme konusu işin kesin kabulüne ilişkin herhangi bir işlem yapılmadığı, tüm eksikliklerin giderilmiş olmasına rağmen davalı idare tarafından hazırlanan 17.01.2018 tarihli yazı ile davacıya 6 maddelik yeni bir eksik listesi tebliğ edildiği, davacı şirketin ise bildirilen 6 maddelik eksik ve hataları giderdiği ve Nisan 2018 tarihi itibariyle tesisi davalı idareye eksiksiz bir şekilde teslim ettiği, sözleşme konusu işin kesin kabulünün yapılmasına engel herhangi bir hususun kalmadığının davalı idareye 18.05.2018 tarihli yazı ile bildirildiği, ancak davalı idare tarafından davacıya tebliğ edilen 03.08.2018 tarihli kesin kabul komisyonu tarafından tespit edildiği belirtilen ve yine 17.01.2018 tarihli yazıda yer alan ve birkaç farklı hususun eklendiği 11 maddeden oluşan eksik ve aksaklıkların 60 gün içerisinde giderilmesinin talep edildiği, söz konusu yazının ilk 10 maddesinde yer alan eksikliklerin davacı tarafça ivedi şekilde giderildiği, ancak 11.maddesiyle tespit edilen “Havalandırma havuzundaki orta perdenin (P12) üst kısmındaki 4 santimetrelik kayma” P12 perdesinin projeye uygun olarak inşa edilmiş olması nedeniyle davacıdan giderilmesinin talep edilmesinin yerinde olmadığından tamamlanmadığı, davacı şirket tarafından henüz tesis inşa halindeyken ve sözleşme süresi devam ederken davalı … Dairesi Başkanlığı’na yazılan 10.10.2016 tarihli yazı ile P12 perdesindeki sorunun çözümlenmesinin gerektiğinin idareye bildirildiği, işbu yazı ekinde proje hatasından kaynaklanan eksikliği gösterir ayrıntılı kroki ve P12 perdesine ilişkin fotoğrafların iletildiği ancak 29.05.2017 tarihli Yapım İşleri Geçici Kabul Tutanağında açıkça davalı idare tarafından yer verildiği üzere davalı idare bünyesindeki projeden sorumlu … Dairesi Başkanlığı’nın 13.01.2017 tarihli yazısı ile tesisin projesini hazırlayan … Ltd. Şti tarafından P12 duvarındaki aksaklıkların çözümü için sunulan iş ve işlemlerin geçici kabul işlemlerini ve davacı sorumluluğundaki işletme süresini uzatacağı için yaptırılmasının uygun olmadığına karar verildiği, ayrıca davalı idare tarafından hazırlanan geçici kabul tutanağında “Yapılan işin sözleşme ve eklerine uygun olduğu ve geçici kabule engel olabilecek eksik, kusur ve arızaların bulunmadığı görülmüştür” denilerek projeye ilişkin P12 perdesi de dahil olmak üzere herhangi bir eksiklik veya kusurun bulunmadığının değinildiği, ancak davacının tamamıyla projeye uygun olarak P12 perdesinin inşaatını tamamlamış olduğu göz önüne alındığında P12 perdesindeki deformasyonun projenin hatalı olmasından kaynaklandığı açık iken, davalı idareye bağlı … Şube Müdürlüğü tarafından davacıya tebliğ edilen yazı ile davacının rızası hilafına P12 perdesine ilişkin güçlendirme işinin davacı şirket nam ve hesabına yaptırıldığı ve yüklenici firmaya 185.914,90 TL ödeme yapıldığı ve bu bedelin ise davacı şirketten 15 gün içerisinde ödenmesinin istendiği, aksi halde 04.06.2015 tarihli sözleşmenin 10.maddesi kapsamında davalı idareye teslim edilen teminat mektubunun nakde çevrileceğinin bildirildiği, bu şekilde davacının kendisine iade edilmeyen 01.06.2015 tarihli 288.000 TL tutarlı teminat mektubunun hukuka aykırı olarak nakde çevrilmesiyle yüz yüze kaldığından bahisle davaya konu … A.Ş … Merkez Şubesi tarafından davalı … Müdürlüğü lehine düzenlenen 01.06.2015 tarihli 288.000,00 TL tutarlı kesin teminat mektubunun iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili sunmuş olduğu cevap dilekçesiyle ; Davalı aleyhine açılan iş bu davanın haksız ve yasal dayanaktan yoksun olduğu, davaya konu teminat mektubunun geri verilmesine ilişkin yasal şartların 4735 Sayılı Kamu İhaleleri Kanunu’nun “Kesin Teminat ve Ek Kesin Teminatların Geri Verilmesi” başlığını taşıyan 13.maddesi kapsamında oluşmadığı, davacı tarafın taraflar arasındaki sözleşme konusu işin teknik şartnameye ve sözleşme ile belirlenen proje ile ilgili olarak eksiksiz ve kusursuz şekilde tamamlandığı yönündeki iddianın yerinde olmadığı, dava konusu işle ilgili sözleşmenin 04.06.2015 tarihinde yapıldığı, geçici kabulün ise 04.08.2015 tarihinde onaylandığı ve yine idare genel müdürlük makamının 22.02.2018 tarihli oluru ile kesin kabul komisyonu oluşturulduğu ve komisyonun 02.03.2018 tarihinde tesiste çalışmalara başladığı, kesin kabul komisyonun 11.07.2018 tarihli tutanağında 11 maddelik eksik ve kusur listesinin hazırlandığı ve Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 44.maddesi gereğince yükleniciye 60 takvim günü süre verildiği, kesin kabul tutanağında yüklenici firma yetkilisinin kabul tutanağından imzadan imtina etmesi nedeniyle iş bu tutanağın 03.08.2018 tarihinde gönderildiği ve yüklenicinin de 09.08.2018 tarihinde tebliğ aldığı, kesin kabul tutanağında belirtilen eksikliklerin 60 takvim günü süresinin 08.10.2018 tarihinde sona erdiği, yüklenici firmaya 11.10.2018 tarihli yazı ile yapım işleri Genel Şartnamesi’nin 44.6.maddesi gereğince kesin kabul tutanağı ekindeki eksik listesi ile ilgili işlem tesis edileceği, eksikliklerin 30 gün içerisinde tamamlanmaması durumunda cezai şart uygulanmakla birlikte tamamlanmayan işlerin yüklenici nam ve hesabına yaptırılacağının bildirildiği, geçen süre içerisinde kesin kabul tutanağı eki eksik listesinde yer alan 11 maddenin 10 maddesinin giderildiği, ancak 11.madde de olan P12 perdesinin probleminin ortadan kaldırılmasına yönelik imalatın yapılmadığı, bu şekilde dava dışı proje müellifi firma tarafından hazırlanan havalandırma havuzu, çelik güçlendirme projesinin yüklenici davacı şirket nam ve hesabına idare tarafından ihale edildiği ve işin dava dışı 3.şirkete tamamlattırılarak geçici kabulünün de 15.08.2019 tarihinde yapıldığı ve bu firmaya KDV dahil 185.914,90 TL ödeme yapıldığı, iş bu bedelin 01.10.2019 tarihli yazı ile 15 gün içerisinde ödenmesinin, aksi halde teminat mektubunun nakde çevrileceğinin davacıdan istendiği, ancak davacı şirket tarafından 11.10.2019 tarihli yazı ile işin projeler doğrultusunda tamamlandığı, ayrıca işin kesin kabulünün yapılmasının ve idarede bulunan teminat mektubunun iade edilmesinin istendiği, dava konusu sözleşme ile ilgili olarak davacı şirkete 12.06.2015 tarihinde yer gösterildiği ve işe başlandığı, yapım aşamasında P12 perdesi projesi ile ilgili olarak davalı idareye yüklenici şirket tarafından herhangi bir sorun ya da kusur olduğuna dair bildirimde bulunulmadığı, bu nedenle yüklenici davacı şirketin projenin yeterliliğini inceleyip kabul etmiş ve işin teknik sorumluluğunu da kabul etmiş sayılmasının gerektiği, davacı vekili tarafından yokluklarında tek taraflı olarak yaptırılan … Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … D.İş sayılı delil tespitinin idarenin katılımı olmaksızın yapılmış olması nedeniyle kabulünün mümkün olmadığından bahisle açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DAVANIN ISLAHI : Davacı vekili sunmuş olduğu davanın ıslahına ilişkin 31.01.2020 tarihli dilekçesiyle ; taraflar arasında 04.06.2015 tarihli sözleşmenin imzalandığı, davacı şirket tarafından taraflar arasındaki sözleşme gereğince işin sözleşmede yer alan hususlara, teknik şartnameye ve sözleşme ile belirlenen projeye uygun bir şekilde eksiksiz ve kusursuz olarak tamamlandığı, davalı personeline gerekli tüm eğitimlerin verilerek tesisin tam olarak çalışır vaziyette davalı idareye teslim edildiği ve şartname gereği 13.08.2016 tarihinde atıfla alınarak tesisin işletmeye başlandığı ve 08.02.2017 tarihi itibariyle davacının yükümlülüğündeki 6 aylık işletme döneminin eksiksiz ve sorunsuz şekilde tamamlandığı, ancak uyuşmazlığa konu işin eksiksiz ve sorunsuz ve her türlü ayıptan ari şekilde sözleşme ile belirlenen 300 günlük yapım süresine ve 180 günlük işletmeye alma ve eğitim süresinin tamamlanmasına ve davacı tarafından davalı idareye yazılan 08.02.2017 tarihli yazı ile 180 günlük işletme süresi bitirilmiş olmasına ve tesisin geçici kabulünün yapılmasının talep edilmiş olmasına rağmen davalı idare tarafından sözleşme ile belirlenen tarihte geçici kabul işlemlerinin tamamlanmadığının davalı idareye bildirildiği, davalı idare tarafından davacıya tebliğ edilen 21.02.2017 tarihli yazı ile 08.02.2017 tarihi itibariyle tesisi işletmeye alma ve eğitim döneminin davacı şirket tarafından tamamlandığını ancak geçici kabul komisyonunun çalışmalarının devam ettiğini belirttiği, bu kapsamda sözleşme ile belirlenen sürenin dolmuş olmasına rağmen tesisin davacı şirket tarafından çalıştırılmaya devam edilmesinin talep edildiği, bu şekilde davacının 28.04.2017 tarihine kadar tesisi işletmeye devam ettiği, takip eden dönemde geçici kabul komisyonu tarafından 29.05.2017 tarihli yapım işleri geçici kabul tutanağı ile geçici kabul komisyonu tarafından tepsit edilen eksikliklerin tamamının davacı şirket tarafından 11.07.2017 tarihli yazısında belirtildiği üzere tamamlandığı, bu kapsamda geçici kabul komisyonu tarafından tespit edilen eksikliklerin tamamlanmış olduğunun davalı idare bünyesindeki kontrol ekibi tarafından da tespit edildiği ve nihayetinde sözleşmeye konu işin geçici kabulünün 04.08.2017 tarihinde tamamlandığı, ancak söz konusu geçici kabul işini takiben sözleşme konusu işin kesin kabulüne ilişkin herhangi bir işlem yapılmadığı, tüm eksikliklerin giderilmiş olmasına rağmen davalı idare tarafından hazırlanan 17.01.2018 tarihli yazı ile davacıya 6 maddelik yeni bir eksik listesi tebliğ edildiği, davacı şirketin ise bildirilen 6 maddelik eksik ve hataları giderdiği ve Nisan 2018 tarihi itibariyle tesisi davalı idareye eksiksiz bir şekilde teslim ettiği, sözleşme konusu işin kesin kabulünün yapılmasına engel herhangi bir hususun kalmadığının davalı idareye 18.05.2018 tarihli yazı ile bildirildiği, ancak davalı idare tarafından davacıya tebliğ edilen 03.08.2018 tarihli kesin kabul komisyonu tarafından tespit edildiği belirtilen ve yine 17.01.2018 tarihli yazıda yer alan ve birkaç farklı hususun eklendiği 11 maddeden oluşan eksik ve aksaklıkların 60 gün içerisinde giderilmesinin talep edildiği, söz konusu yazının ilk 10 maddesinde yer alan eksikliklerin davacı tarafça ivedi şekilde giderildiği, ancak 11.maddesiyle tespit edilen “Havalandırma havuzundaki orta perdenin (P12) üst kısmındaki 4 santimetrelik kayma” P12 perdesinin projeye uygun olarak inşa edilmiş olması nedeniyle davacıdan giderilmesinin talep edilmesinin yerinde olmadığından tamamlanmadığı, davacı şirket tarafından henüz tesis inşa halindeyken ve sözleşme süresi devam ederken davalı … Dairesi Başkanlığı’na yazılan 10.10.2016 tarihli yazı ile P12 perdesindeki sorunun çözümlenmesinin gerektiğinin idareye bildirildiği, işbu yazı ekinde proje hatasından kaynaklanan eksikliği gösterir ayrıntılı kroki ve P12 perdesine ilişkin fotoğrafların iletildiği ancak 29.05.2017 tarihli Yapım İşleri Geçici Kabul Tutanağında açıkça davalı idare tarafından yer verildiği üzere davalı idare bünyesindeki projeden sorumlu … Dairesi Başkanlığı’nın 13.01.2017 tarihli yazısı ile tesisin projesini hazırlayan … Ltd. Şti tarafından P12 duvarındaki aksaklıkların çözümü için sunulan iş ve işlemlerin geçici kabul işlemlerini ve davacı sorumluluğundaki işletme süresini uzatacağı için yaptırılmasının uygun olmadığına karar verildiği, ayrıca davalı idare tarafından hazırlanan geçici kabul tutanağında “Yapılan işin sözleşme ve eklerine uygun olduğu ve geçici kabule engel olabilecek eksik, kusur ve arızaların bulunmadığı görülmüştür” denilerek projeye ilişkin P12 perdesi de dahil olmak üzere herhangi bir eksiklik veya kusurun bulunmadığının değinildiği, ancak davacının tamamıyla projeye uygun olarak P12 perdesinin inşaatını tamamlamış olduğu göz önüne alındığında P12 perdesindeki deformasyonun projenin hatalı olmasından kaynaklandığı açık iken, davalı idareye bağlı … Şube Müdürlüğü tarafından davacıya tebliğ edilen yazı ile davacının rızası hilafına P12 perdesine ilişkin güçlendirme işinin davacı şirket nam ve hesabına yaptırıldığı ve yüklenici firmaya 185.914,90 TL ödeme yapıldığı ve bu bedelin ise davacı şirketten 15 gün içerisinde ödenmesinin istendiği, aksi halde 04.06.2015 tarihli sözleşmenin 10.maddesi kapsamında davalı idareye teslim edilen teminat mektubunun nakde çevrileceğinin bildirildiği, dava konusu sözleşmedeki şartlara ve projeye uygun olarak tesisin inşaatını ve şartname ile kararlaştırılan iş ve işlemleri davacının tamamlamasına rağmen halen sözleşme kapsamında verilen teminat mektubunun iade edilmemesi ve teminat mektubunun nakde çevrilmesi riski ve davalı idarenin baskısı altında talep edilen 185.914,90 TL’nin davalı idare hesaplarına ödenmek zorunda kalındığı, bu sebeple davacı şirketten haksız olarak tahsil edilen 185.914,90 TL’nin davalı idareden alınarak davacıya iade edilmesi amacıyla mahkemeye başvurma gereğinin doğduğundan bahisle fazlaya ilişkin talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla taraflar arasında akdedilen 04.06.2015 tarihli sözleşme çerçevesinde İzmir İli, … İlçesi, Atık Su Ve Arıtma Tesisatı İşletilmesi”nin hatalı ve eksiksiz şekilde tamamlanarak davalı idareye teslim edilmesine rağmen davalı idare tarafından davacı şirketten haksız olarak tahsil edilen 185.914,90 TL’nin avans faizi ile birlikte davalı idareden alınarak davacıya ödenmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
ISLAH EDİLEN DAVA DİLEKÇESİNE CEVAP : Davalı vekili sunmuş olduğu 18.03.2020 tarihli ıslah dilekçesine karşı cevap dilekçesinde özetle ; Dava konusu işin bir eser sözleşmesi olduğu, dava konusu işin geçici kabulünün 04.08.2017 tarihinde onaylandığı, idarenin 22.02.2018 tarihli oluru ile Kesin Kabul Komisyonunun oluşturulduğu, kesin kabul tutanağı ile 11.maddeden oluşan eksik ve kusurlu işlerin hazırlandığı ve Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin “Kesin Kabul” başlıklı 44.maddesi gereğince yüklenici firmaya 60 takvim günü süre verildiği, 11.maddede açık ve net şekilde belirtilen havalandırma havuzundaki orta perdenin (P12) üst kısmında 4 santimetrelik bir kayma olduğunun tespit edildiği, P12 olarak adlandırılan orta perdenin üst kısmında meydana gelen 4 santimetrelik kayma nedeniyle Yeni… Atık Su Tesisinin planlandığı gibi işletilemediği, bu durumun Kesin Kabul Komisyonu’nda kesin kabule engel bir durum olarak görüldüğü, kesin kabul tutanağında yüklenici firma yetkilisinin kabul tutanağını imzadan imtina etmesi nedeni ile kesin kabul tutanağı yüklenici firmaya 03.08.2018 tarihli ve … sayılı yazısı ile gönderildiği ve yükleniciye de 09.08.2018 tarihinde tebliğ edildiği, kesin kabul tutanağında belirtilen eksikliklerin yüklenici tarafından giderilmesini sağlamak amacıyla verilen 60 takvim günü sürenin 08.10.2018 tarihinde dolduğu, geçen süreçte kesin kabul tutanağında belirtilen 11 maddelik eksikliklerin ilk 10 maddesinin giderildiği, ancak 11.madde olan P12 perdesinin sehim probleminin ortadan kaldırılmasına yönelik imalatın yapılmadığı, bu problemi ortadan kaldırmak için proje müellifi olan …. Ltd. Şti tarafından hazırlanan havalandırma havuzu çelik güçlendirme projesi, yüklenici şirket nam ve hesabına idare tarafından ihale edildiği ve işi …-…. Şirket Ortaklığı’nın aldığı, söz konusu yapım işinin tamamlanarak geçici kabulünün 15.08.2019 tarihinde yapıldığı, son hakediş itibariyle dava dışı yüklenici firmaya KDV dahil 185.914,90 TL ödemenin yapıldığı, davacı yükleniciden 01.10.2019 tarihli yazı ile 15 gün içerisinde bahse konu tutarın ödenmesinin talep edildiği, aksi takdirde kesin teminat mektubunun nakde çevrileceğinin bildirildiği, davacı tarafın imzalı projeler doğrultusunda işlerini tamamladığını, bu nedenle teminat mektubunun iadesini talep ettiği, ancak davacı tarafın söz konusu talebinin kabulü ihale mevzuatı hükümleri gereğince mümkün olmadığından yerine getirilemediğinden bahisle açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
1-Mahkememizce yapılan yargılama sırasında İzmir … ATM’nin … Esas sayılı dosyası getirtilerek dosyamız arasına delil olarak eklenmiştir.
2-Yine mahkememizce yapılan yargılama sırasında … Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … D.İş sayılı dosyasının aslı getirtilerek dosyamız arasına delil olarak eklenmiştir.
3-Yine mahkememizce yapılan yargılama sırasında … Müdürlüğü’nden davaya konu sözleşme ve ekleriyle ilgili olarak gelen 21.08.2020 tarihli cevabi yazı ve ekleri dosyaya delil olarak eklenmiştir.
4-Mahkememizce yapılan yargılama sırasında tarafların iddia ve savunmalarının değerlendirilmesi açısından keşfen bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiş olup, inşaat mühendisi bilirkişi … tarafından düzenlenen 26.04.2021 tarihli kök raporda; Davalı iş sahibi ile davacı arasında 2015/6808 ihale kayıt numaralı 35 maddeden oluşan 9.600,00 TL’lik anahtar teslim götürü bedelli 04.06.2015 tarihli İzmir İli … İlçesi Yeni… Atıksu Arıtma Tesisi İnşaatı” işine ait sözleşme düzenlendiği, keşif tarihi itibariyle taraflar arasındaki sözleşme konusu işlerin yapılarak davalı iş sahibine teslim edildiği ve tesisin kullanımda olduğu, havalandırma havuzunun ortak betonarme P12 nolu perdedeki kusurun davalı idare tarafından 15.04.2019 tarihinde sözleşme ile dava dışı yükleniciye çelik güçlendirme yaptırmak suretiyle giderdiği, kusurun giderim bedeli olarak yapılan 185.914,90 TL masrafın 2019 yılı yerel piyasa rayiçlerine uygun olduğu, P12 perdesinin yüklenici tarafından projesine uygun olarak yapıldığı, perdedeki kusurun tarafların da kabulünde olduğu gibi projelendirme hatasından kaynaklandığı, kullanım sonucu zamanla ortaya çıktığı, kusurlu projenin davalı idare tarafından sağlandığı, taraflar arasındaki çekişme özel ve teknik bilgi dışında hukuki nitelendirme ve değerlendirme gerektirtdiğinden dolayı takdiri mahkemeye ait olmak üzere 2 seçenekli olarak hesaplama yapıldığı, 1.seçenek ; davacı yüklenicinin proje hatasından dolayı P12 perdesindeki kusuru 04.06.2015 sözleşme tarihinden itibaren 15 gün içerisinde davalı iş sahibine bildirmesi gerektiği görüşüne varılması halinde kusurun gideriminde bulunduğu 10.10.2016 tarihi yerel piyasa rayiçlerine göre giderim bedelinin 119.945,10 TL olarak hesaplandığı, bu durumda davacıya geri verilmesi gereken miktarın (185.914,90 TL – 119.945,10 TL=) 65.969,81 TL olduğu, 2.seçenekte ise davacı yüklenicinin davalı iş sahibinin verdiği projenin kusurlu olduğu bildirim yükümlülüğü olmadığı görüşüne varılması halinde kusurun gideriminden davalı iş sahibinin sorumlu olacağı, bu durumda davacının ödemiş olduğu 185.914,90 TLnin geri verilmesi gerekeceği sonuç ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Mahkememizce yapılan yargılama sırasında aynı bilirkişiden ek rapor alınmasına karar verilmiş olup, bilirkişi tarafından düzenlenen 01.11.2021 tarihli raporda sonuç olarak bilirkişi kök rapordaki görüşlerini muhafaza etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ – KABUL :
Dava : taraflar arasındaki sözleşme kapsamında davacı tarafça davalıya verildiği bildirilen teminat mektubunun iptali istemine yönelik olarak açılmış olmakla birlikte daha sonra dava dilekçesinin tamamen ıslahı suretiyle taraflar arasındaki 04.06.2015 tarihli sözleşme kapsamında “İzmir İli … İlçesi Yeni… Atık Su Arıtma Tesisi İnşaatı ve İşletmesi” işinin hatasız ve eksiksiz olarak tamamlanarak davalıya teslim edilmiş olmasına rağmen davalı idare tarafından davacıdan haksız ve hukuka aykırı olarak tahsil edildiği iddia olunan dava konusu 185.914,90 TL’nin davalı idareden alınarak davacıya iadesi istemine yönelik istirdat davası olduğu görülmüştür.
Davacı vekili sunmuş olduğu ilk dava dilekçesiyle ; taraflar arasındaki 04.06.2015 tarihli sözleşme kapsamındaki işin sözleşme ve sözleşme eki Teknik Şartname ‘ye ve sözleşme ile belirlenen projeye uygun bir şekilde eksiksiz ve hatasız bir şekilde tamamlanarak davalı idareye teslim edilmiş olmasına rağmen davalı idare tarafından sözleşme gereğince kendisine teslim edilen teminat mektubunun iade edilmediğinden bahisle davacı tarafça davalıya sözleşme gereğince teslim edilen 01.06.2015 tarihli ve 288.000,00 TL bedelli teminat mektubunun iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
Daha sonradan davacı vekili dosyaya sunmuş olduğu 31.01.2020 tarihli dava dilekçesinin tamamen ıslahına ilişkin dilekçe ile ; taraflar arasında düzenlenen 04.06.2015 tarihli sözleşme gereğince davacının sözleşme kapsamındaki işi sözleşme içeriği ve sözleşme eki Teknik Şartname ve belirlenen projeye uygun bir şekilde eksiksiz olarak davalı idareye teslim etmiş olmasına ve dava konusu işle ilgili olarak geçici kabul komisyonu tarafından hazırlanan 29.05.2017 tarihli Yapım İşleri Geçici Kabul Tutanağı ile geçici kabul komisyonu tarafından tespit edilen eksikliklerin tamamının davacı şirket tarafından 11.07.2017 tarihli yazısında belirtildiği üzere tamamlandığı, ayrıca geçici kabul komisyonu tarafından tespit edilen eksikliklerin tamamlanmış olduğunun davalı idare bünyesindeki kontrollük heyeti tarafından ayrıca tespit edildiği, yine davalı idare tarafından bildirilen tüm eksiklikler giderilmiş olmasına rağmen davalı idarenin hazırladığı 17.01.2018 tarihli yazı ile davacıya 6 maddelik yeni eksiklik listesinin tebliğ edildiği, davacı tarafça bu eksikliklerde giderilmek suretiyle Nisan 2018 tarihi itibariyle tesisin davalı idareye eksiksiz arızasız, her türlü ayıptan ari şekilde ve çalışır vaziyette teslim edildiği, işin kesin kabulünün yapılması hususunun 18.05.2018 tarihli yazı ile idareye bildirildiği, davalı idare tarafından davacı şirkete tebliğ edilen 03.08.2018 tarihli yazı ile kesin kabul komisyonu tarafından tespit edildiği bildirilen 11 maddelik eksik ve aksaklıkların 60 gün içerisinde giderilmesinin talep edildiği, söz konusu yazının ilk 10 maddesinde yer alan eksikliklerin ivedi şekilde davacı tarafça giderildiği, ancak 11.madde ile tespit edilen “Havalandırma havuzundaki orta perdenin (P12) üst kısmındaki 4 santimetrelik kayma”nın P12 perdesinin projeye uygun olarak inşa edilmiş olması nedeniyle davacı şirket tarafından giderilmesinin talep edilmesinin yerinde olmadığından tamamlanmadığı, tesis henüz inşa halindeyken davacı tarafından davalı idareye bağlı … Dairesi Başkanlığı’na yazılan 10.10.2016 tarihli yazı ile bu hususun davalı idareye bildirildiği, 29.05.2017 tarihli Yapım İşleri Geçici Kabul Tutanağında açıkça yer verildiği üzere davalı idare bünyesindeki sorumlu … Dairesi Başkanlığı’nın 13.01.2017 tarihli yazısı ile P12 duvarındaki aksaklıkların çözümü için sunulan iş ve işlemlerin geçici kabul işlemleri ve davacının sorumluluğundaki işletme süresini uzatacağı gerekçesiyle yaptırılmasının uygun olmadığı kanaatine varıldığı, ayrıca geçici kabul tutanağı ekinde yer alan “Geçici Kabul Kusur ve Noksanlıkları” başlıklı listenin konuyla ilgili “İnşaat İşleri Şartnamesi Eksik ve Arızalar” bölümünde P12 perdesine ilişkin herhangi bir kusur ya da eksikliğe değinilmediği, P12 perdesindeki iddia olunan deformasyonun projenin hatalı olmasından kaynaklanmış olduğu açık iken davalı idare tarafından davacıya tebliğ edilen 01.10.2019 tarihli yazı ile davacının rızası hilafına P12 perdesine ilişkin güçlendirme işinin davacı şirket nam ve hesabına yaptırıldığı ve bu kapsamda 185.914,90 TL ödeme yapıldığı belirtilerek 15 gün içerisinde davalı idareye ödenmesi, aksi halde davacı tarafından 04.06.2015 tarihli sözleşmenin 10.maddesi kapsamında davalı idareye teslim edilen teminat mektubunun nakde çevrileceğinin bildirildiği, teminat mektubunun nakde çevrilmesi riski kapsamında ve baskı altında talep edilen bu tutarın davalı idare hesabına ödendiğinden bahisle davalı idare tarafından haksız ve hukuka aykırı olarak davacıdan tahsil edildiği bildirilen 185.914,90 TL’nin avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekilince ıslah edilen dava dilekçesine karşı sunulan cevap dilekçesiyle; taraflar arasındaki işe ait sözleşme tarihinin 04.06.2015, yer tesliminin 12.06.2015 olduğu, proje hatasından kaynaklı olduğu iddia olunan P12 projesindeki sehim probleminin davalı idareye bildirildiği tarihin 11.10.2016 tarihi olduğu, Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 14/3.maddesi gereğince proje müellifinin sorumlu tutulabilmesi için yüklenicinin süresi içerisinde idareye projedeki hata ve eksiklikleri bildirmesi gerektiği, ancak yüklenici tarafından idareye bu konuda süresi içerisinde herhangi bir bildirimde bulunulmadığı, bu nedenle davacı şirketin P12 perdesinde bir kusur varsa bunun davacıdan kaynaklanmadığı ve davacı şirkete ihale edilen işin tam ve eksiksiz yerine getirildiğine ilişkin beyanlarına itibar edilmesinin mümkün olmadığından bahisle açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
04.06.2015 tarihli “İzmir İli … İlçesi Yeni… Atık Su Arıtma Tesisatı İnşaatı” işine ait sözleşmenin imzalandığı, iş bu sözleşmenin tanımlar başlıklı 5.maddesinde bu sözleşmenin uygulanmasında 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu ve 4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu ile Yapım İşleri Genel Şartnamesinde ve ihale dökümünde oluşturulan diğer belgelerde yer alan tanımların geçerli olduğunun belirtildiği ve yine 8.2.1.maddesinde ihale dökümanını oluşturan belgeler arasındaki öncelik sıralamasının belirtildiği, sözleşmenin teminata ilişkin “Hükümler” başlıklı 10.maddesinde ise yüklenicinin (288.000,00 TL x 2 =) 576.000,00 TL kesin teminat verdiğinin kararlaştırıldığı, 10.4.1.maddesinde ise kesin teminatın ve ek kesin teminatın geri verilmesi hususunda Yapım İşleri Genel Şartnamesindeki hükümlerin uygulanacağının hüküm altına alındığı görülmüştür.
Taraflar arasındaki ihtilaf, yine taraflar arasındaki 04.06.2015 tarihli sözleşme kapsamında 11.07.2018 tarihli “Kesin Kabul Komisyonu Tutanağı”nın 11.maddesinde belirtilen “havalandırma havuzlarındaki orta perdenin (P12) üst kısmında 4 santimetrelik bir kayma olduğu tespit edilmiştir.” şeklindeki tespit kapsamında bu kusur veya arızanın davalı idare tarafından davacı yükleniciye gönderilen 03.08.2018 tarihli yazı ile iş bu yazının tebliğinden itibaren 60 takvim günü içerisinde giderilmesinin istenildiği, ancak davacı yüklenici tarafından 19.09.2018 tarihli cevabi yazı ile geçici kabul tutanağı ekinde bulunan “Geçici Kabul Kusur ve Noktanlıkları Listesi”nde İnşaat İşleri Şartnamesi Eksik ve Arızalar bölümünde P12 perdesi ile ilgili herhangi bir kusurdan bahsedilmediği, bu durumun yüklenici davacıdan kaynaklı bir kusur olmadığı belirtilerek bu durumun kabul edilmediğinin bildirilmesi üzerine davalı idare tarafından taraflar arasındaki sözleşme kapsamında davacı nam ve hesabına dava dışı firmaya ihale edilerek “Yeni … Atık Su Arıtma Tesisi Havalandırma Havuzu Çelik Güçlendirme İşi”nin yaptırılarak ihale bedeli olan 185.914,90 TL’nin 06.12.2019 tarihi itibariyle davacıdan tahsil edilmiş olması nedeniyle bu tutarın davacıdan tahsili yönündeki davalı idare işleminin taraflar arasındaki sözleşme kapsamında yerinde olup olmadığı, davalının bu tutarın haksız ve hukuka aykırı olarak davacıdan tahsil edildiği yönündeki iddiasının ve sonuç olarak davaya konu tutarın istirdadı yönündeki talebinin yerinde olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
Dosya kapsamı belgelerin incelenmesi neticesinde taraflar arasındaki 04.06.2015 tarihli sözleşme ile davacı tarafça çalışmalara başlandığı, sözleşme gereği işin devamı sırasında davacı tarafça davalı idareye gönderilen 10.10.2016 tarihli yazı ile “… Suyun basıncından dolayı iki havuzun ortak perdesi olan P12 perdesinin üst kısmında genleşme derzinin olduğu kısımlarda perde istikametinden yan tarafa doğru yaklaşık olarak 4 santimetre kadar kayma olduğunun gözlendiği ve bu durumun … Yapı Denetim görevlilerine haber verildiği, sonuç olarak tesisin işletmesinin sağlıklı yapılması açısından bahse konu P12 perdesinin kayma hususunun çözülmesi hususunda gereğini bilgilerinize arz ederiz” şeklinde bildirimde bulunulduğu görülmüştür.
Yine dosyada mevcut belgelerin incelenmesinden … Müdürlüğü …. Dairesi Başkanlığı … Şube Müdürlüğü’nün … Dairesi Başkanlığı’na hitaben düzenlediği 06.01.2016 tarihli yazısı ile proje yüklenicisi firma tarafından sorunun çözümüne yönelik olarak hazırlanan P12 perdesi çelik güçlendirme detaylarının yazı ekinde gönderilerek gereğinin yapılmasının arz edildiği, … Dairesi Başkanlığı’nın da … Dairesi Başkanlığı’na hitaben yazmış olduğu 13.01.2017 tarihli yazı ile “… Yüklenicinin yapım sürecindeki işleri tamamlayamaması nedeniyle 48 günlük gecikme cezası uygulanan işte, işletme süresinin bitimine az bir süre kala yeni bir iş tanımlanması ve ilave keşif artışı ve süre verilmesi, bir taraftan günlük gecikme cezası uygulanmış, diğer taraftan süre uzatımı verilmiş bir iş haline gelmesi, sözleşme hükümleri çerçevesinde uygun olmayacağı gibi, aynı zamanda yüklenicinin geçici kabul işlemlerine başlanamayacağı için yüklenici sorumluluğundaki işletme süresinin uzamasına da neden olacaktır. Gelinen noktada ilgili yazınız ekinde gönderilen projenin bahse konu iş kapsamında yaptırılmasının uygun olmayacağı düşünülmektedir.” şeklinde cevap verildiği görülmüştür.
Yine … Müdürlüğü … Dairesi Başkanlığı … Müdürlüğü’nün “… Dairesi Başkanlığı”na hitaben düzenlediği 30.04.2018 tarihli yazı da Yeni… Atık Su Arıtma Tesisatı İşine ait havalandırma havuzu P12 perdesi imalatı sözleşme eki uygulama projesine uygun olarak yapılmıştır. Geçici kabul komisyonunca hazırlanan ve 04.08.2017 tarihinde genel müdürlük makamınca onaylanan geçici kabul tutanağında yapılan işin sözleşme ve eklerine uygun olduğu, geçici kabule engel olabilecek eksik, kusur ve arızaların bulunmadığı görülmüştür.” ifadesi yer almaktadır. Geçici kabul komisyonu tutanakta, P12 perdesinde ortaya çıkan durumu tespit etmiş, ancak bu durumu 61.maddeden oluşan yüklenici sorumluluğunda yapılması gereken eksik ve kusur listesine almayarak, yapım yüklenicisini P12 perdesini genleşme derzinden ayrılmasından sorumlu tutmamıştır. Gelinen noktada daire başkanlığınızca ihalesi yapılması planlana P12 perdesi çelik güçlendirme işine ait bedelin Yeni… Atık Su Arıtma Tesisatı İşine ait yapım yüklenicisinden tahsil edilmesinin uygun olmayacağı daire başkanlığımızca değerlendirilmektedir.” ibarelerinin yer aldığı görülmüştür.
Yine dosyada mevcut belgelerin incelenmesinden 08.02.2017 tarihli Yapım İşleri Geçici Kabul Tutanağında yapılan incelemede tutanak ekinde 61 maddeden oluşan kusur ve noksanların tespit edildiği ve bu kusur ve noksanların 14.07.2017 tarihine kadar yüklenici firma tarafından tamamlanması için süre verildiği ve yine aynı tutanağın içeriğinde “Komisyon Üyeleri olarak P12 perdesinde oluşan eğilme problemi ortadan kaldırılmadan ve perde stabilitesi sağlanmadan yapılacak bir müdahalenin tehlikeli ve riskli bir durum taşıyacağı kanaatinin taşındığı, tesisin tasarım parametreleri göz önüne alındığında, mevcut durumda tesise gelen atık suyun istenen standartlarda arıtılabilmesi için tesisin tek hat ile de çalıştırılabiliyor olmasının gerektiği, dolayısıyla risk yaratan söz konusu perdenin idare tarafından güçlendirilerek stabilitisinin sağlanması ve tutanak içeriğinde açıklanan durumun ivedilikle çözülmesinin belirtildiği” iş bu tutanak ekinde 61 maddelik eksik işlerin tek tek belirtildiğine dair tutanağın hazırlandığı ve Yapım İşleri Geçici Kabul Tutanağının davacı yüklenici tarafından itirazı kayıt ile imzalandığı görülmüştür.
Yine daha sonraki aşamada kesin kabul işlemleri ile ilgili olarak davalı idarece oluşturulan komisyon tarafından düzenlenen 11.07.2018 tarihli “Kesin Kabul Komisyonu Tutanağı”nda yapılan incelemelerde elektrik, otomasyon ve inşaat konularında tutanak içeriğinde listelenen 11 adet eksik kusur ve arızanın tespit edildiği, iş bu listenin 11.maddesinde “Havalandırma havuzundaki orta perdenin (P12) üst kısmında 4 santimetrelik bir kayma olduğu tespit edilmiştir.” ibaresinin yer aldığı, ilk 10 maddedeki eksikliğin kabule engel durum teşkil etmediği, ancak 11.maddedeki eksikliğin kesin kabul komisyonunca kabule engel durum olarak görüldüğü, bu nedenle iş bu eksik, kusur ve arızanın giderilmesi için yükleniciye tebliğden itibaren verilen 60 günlük süre içerisinde eksikliğin giderilmesi halinde kesin kabulün yapılacağının oy çokluğu ile kabul edildiği, kesin kabul komisyonu tutanağını imzalayan üyelerden … ve …’ın ise Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 44.maddesi hükümleri uyarınca yapılan incelemeler uyarınca havalandırma havuzu orta perde de gelişen kayma probleminde yüklenici firmanın kusurunun bulunmadığı, proje müellifi firma tarafından bir güçlendirme projesinin üretilmesinden de anlaşıldığı, dolayısıyla P12 perdesinin taraflarınca kabul işlemlerini engelleyecek bir husus olarak değerlendirilmeyeceği belirtilerek tutanağa muhalefet ettikleri görülmüştür.
Yine dosya kapsamı belgelerin incelenmesinden davalı idare tarafından davacıya gönderilen 03.08.2018 tarihli yazı ile Kesin Kabul Komisyonu tarafından tutulan tutanakta belirtilen 11 adet eksikliğin tebliğden itibaren 60 günlük süre içerisinde tamamlanması halinde kesin kabulün yapılacağının bildirildiği, davacı tarafça davalıya gönderilen 19.09.2018 tarihli cevabi yazıda ise geçici kabul tutanağı ekindeki “Geçici Kabul Kusur ve Noksanlıkları Listesi”nde İnşaat İşleri Şartnamesi, Eksik ve Arızalar bölümünde P12 perdesi ile ilgili herhangi bir kusurdan bahsedilmediği, iş bu kusurun yükleniciden kaynaklanan bir kusur olmadığının davalı idareye bildirildiği görülmüştür.
Dosyada bir sureti bulunan 13.12.2019 tarihli Yapım İşleri Kesin Kabul Tutanağının incelenmesinden davacı tarafça 30.07.2018 tarihli “Kesin Kabul Komisyonu Tutanağında belirtilen 10 maddelik eksik, kusur ve arızanın davacı yüklenici tarafından giderildiği, ancak 11.madde de belirtilen sorunun yüklenici firma tarafından verilen süre içinde giderilmemiş olması nedeniyle yüklenici firmaya gönderilen 15.02.2019 tarih ve … sayılı yazıda belirtildiği üzere “Yeni… Atık Su Arıtma Tesisi Havalandırma Havuzu Çelik Güçlendirme İşi”nin davalı idare tarafından davacı yüklenici firma nam ve hesabına yaptırılması yönünde işlem başlatıldığı ve güçlendirme işinin 19.07.2019 tarihinde geçici kabulünün yapılmasının ardından kesin kabulüne engel eksik, kusur ve arızaların bulunmadığı belirtilerek kesin kabulün yapılmış olduğu anlaşılmıştır.
Taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin 5 ve 8.2.1.maddesinde belirtildiği üzere sözleşme eki olarak kabul edilen Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 14/3.maddesine göre yüklenici, üstlenmiş olduğu işleri , sorumlu bir meslek adamı olarak fen ve sanat kurallarına uygun olarak yapmayı kabul etmiş olduğundan kendisine verilen projeye ve veya teknik belgelere göre işi yapmakla, bu projenin ve/veya teknik belgelerin iş yerinin gereklerine, fen ve sanat kurallarına uygun olduğunu, ayrıca işin yapılacağı yere, kullanılacak her türlü malzemenin nitelik bakımından yeterliliğini incelemiş, kabul etmiş ve bu suretle işin teknik sorumluluğunu üstlenmiş sayılır. Bununla birlikte yüklenici, kendisine verilen projelerin ve/veya şartnamelerin, teslim edilen iş yerinin veya malzemenin veya talimatın, sözleşme ve eklerinde bulunan hükümlere aykırı olduğunu veya fen ve sanat kurallarına uymadığı hususundaki karşı görüşlerini teslim ediliş veya talimat alış tarihinden başlayarak 15 gün içinde “özelliği bakımından incelenmesi uzun sürebilecek işlerde, yüklenicinin isteği halinde bu süre idarece arttırılabilir” idareye yazılı ile bildirmek zorundadır. Bu sürenin aşılması halinde yüklenicinin itiraz hakkı kalmaz. Yüklenicinin iddia ve itirazlarına rağmen idare işi kendi istediği gibi yaptırdığı takdirde yüklenici bu uygulamanın sonunda doğabilecek sorundan kurtulur.” şeklinde düzenlemenin bulunduğu görülmüştür.
Yine sözleşme eki olan Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin “Yüklenicinin Bakım ve Düzeltme Sorumlulukları” başlıklı 25.maddesinde ise “Taahhüt konusu yapım işinin her türlü sorumluluğu, kesin kabul işlemlerinin idarece onaylanacağı tarihe kadar tamamen yükleniciye aittir. Yüklenici, gerek malzemenin şartnameye uygun olmamasından ve gerekse yapım işlerinin kusur ve eksiklerinden dolayı idarece gerekli görülecek bütün onarım ve düzeltmeler ile sürekli bakım işlerini kendi hesabına derhal yapmak zorundadır. Yüklenici bu zorunluluğa uymadığı takdirde idare kendisinden bir yazı ile yükümlülüklerini yerine getirmesini isteyecektir. Bu talimatın yükleniciye tebliğ tarihinden başlamak üzere işin özelliğine göre, talimat yazısında idarece daha uzun bir süre verilmemişse yüklenici 10 gün içerisinde yükümlülüklerini yerine getirmeye fiilen başlamadığı veya başlayıp da süre içinde teknik gereklerine göre işi bitirmediği takdirde idare, teminat süresi dışındaki onarım, düzeltme ve bakım işlerini, bütün giderleri yükleniciye ait olmak üzere 4734 Sayılı Kanun’da gösterilen usullerden biriyle yaptırabilir…” hükmünün bulunduğu görülmüştür.
Dosya kapsamı belgelerin incelenmesi neticesinde davalı idare tarafından oluşturulan 11.07.2018 tarihli “Kesin Kabul Komisyonu Tutanağı”nda belirtilen 11 adet eksik kusur ve arızalar nedeniyle davalı idare tarafından davacıya 03.08.2018 tarihli yazı ile 60 günlük süre verildiği, davacı tarafça 10 maddedeki eksikliğin tamamlandığı, ancak 11.madde de belirtilen dava konusu “Havalandırma havuzundaki orta perdenin (P12) üst kısmındaki 4 santimetrelik kaymaya” ilişkin kusurun ise kendi sorumluluğunda olmadığının 19.09.2018 tarihli yazı ile davalı idareye bildirildiği, bu kapsamda davalı idare tarafından davacıya verilen 60 günlük süre içerisinde dava konusu kusurun giderilmemiş olması nedeniyle taraflar arasındaki sözleşme ve eki Yapım İşleri Genel Şartnamesi hükümleri gereğince davacı yüklenici nam ve hesabına ilgili kusurun 15.04.2019 tarihli sözleşme ile 185.914,90 TL bedelle dava dışı 3.firmaya ihale edilerek tamamlattırıldığı, mahkememizce yapılan yargılama sırasında alınan bilirkişi raporuyla kusurun giderim bedelinin 2019 yılı yerel piyasa rayiçlerine uygun olduğu ve mahkemece yapılan yargılama sırasında davacı tarafça iş bu bedelin 06.12.2019 tarihinde davalı idareye ödendiği görülmüştür.
Taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin 5.maddesi ile iş bu sözleşmenin uygulanmasında Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin uygulanacağının kararlaştırıldığı, yine taraflar arasındaki sözleşmenin “Yüklenicinin Sorumluluğu” başlıklı 22.maddesinde ise yüklenici ve alt yüklenicinin sorumluluğuna ilişkin hususlarda Yapım İşleri Genel Şartnamesinde yer alan hükümlerin uygulanacağının kararlaştırıldığı görülmüştür. Mahkememizce yapılan yargılama, toplanan deliller ve alınan bilirkişi raporları ile tüm dosya kapsamı belgelerin birlikte değerlendirilmesi neticesinde alınan bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere; davacının yüklenicisi olduğu taraflar arasındaki 04.06.2015 tarihli sözleşme kapsamındaki dava konusu İzmir İli, … İlçesi, Yeni… Atık Su Arıtma Tesisi İnşaatı işindeki havalandırma havuzundaki orta perdenin (P12) üst kısmındaki 4 santimetrelik kaymadan kaynaklı kusurun, davacı yüklenici tarafından hazırlanmayan ve davalı idare tarafından dava dışı 3.firmadan temin edilen projelendirme hatasından kaynaklandığı ve kullanım sonucu zamanla ortaya çıktığının belirlendiği dosya kapsamı belgelerle sabittir. Ancak davacı yüklenicinin işinin ehli olup basiretli bir tacir gibi hareket etmek zorunda olduğundan kendisine idarece teslim edilen proje ve eklerini inceleyerek fen ve sanat kurallarına uymadığını bilmesinin gerektiği, bu kapsamda davacı yüklenicinin taraflarca sözleşmenin eki olarak kararlaştırılan Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 14.3.maddesigereğince proje ve eklerinin kendisine tesliminden itibaren gerekli incelemeleri yapmak suretiyle 15 günlük süre içerisinde projedeki belirtilen hatanın davalı idareye bildirilmesinin gerekmektedir. Davacı tarafça Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 14.3.maddesinde belirtilen 15 günlük süre içerisinde gerekli bildirimin yapıldığına dair yazılı bir belgenin dosya kapsamı belgeler arasında bulunmadığı görülmüştür. Her ne kadar dava konusu işle ilgili olarak işletme çalışmaları başladıktan sonra davacı tarafça 10.10.2016 tarihi itibariyle davalı idareye yazılan yazı ile iki havuzun ortak perdesi olan P12 perdesinin üst kısmında genişleme derzinin olduğu kısımlarda perde istikametinden yan tarafa doğru yaklaşık olarak 4 santimetre kadar kayma olduğunun gözlendiği belirtilerek bu sorunun çözülmesi hususunu idareye bildirmiş ise de, iş bu bildirimin Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 14.3.maddesinde belirtilen süre geçirildikten sonra yapıldığı dosya kapsamı belgelerle sabittir. Oysa ki taraflar arasındaki sözleşmenin eki niteliğinde olduğu anlaşılan Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 14.3.maddesi gereğince 15 günlük sürenin aşılması halinde yüklenicinin itiraz hakkının kalmayacağının hüküm altına alındığı gibi taraflar arasındaki sözleşmenin 22.maddesinde de yüklenicinin sorumluluğuna ilişkin hususlarda Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nde yer alan hükümlerin uygulanacağının kararlaştırıldığı, ayrıca Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 25.maddesinde ise taahhüt konusu yapım işinin her türlü sorumluluğunun kesin kabul işlemlerinin idarece onaylanacağı tarihe kadar tamamen yükleniciye ait olduğunun hüküm altına alındığı anlaşıldığından taraflar arasındaki sözleşme ve sözleşme eki Yapım İşleri Genel Şartnamesi hükümleri dikkate alındığında dava konusu ayıbın giderilmesi için davacı tarafça davalı idareye ödenmiş olduğu anlaşılan tutarın iadesinin talep edilemeyeceği sonuç ve kanaatine varıldığından açılan davanın reddine karar verme gereği doğmuştur. (Yargıtay 15.Hukuk Dairesi’nin 2015/5695 Esas, 2016/2561 Karar sayılı kararı, Yargıtay 15. Hukuk Dairesi’nin 2021/3130 Esas, 2021/2836 Karar sayılı kararı da bu yöndedir.)
HÜKÜM / Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere;
Yerinde görülmeyen davanın REDDİNE,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince alınması gerekli olan 80,70 TL maktu karar ve ilam harcının başlangıçta mahkememize yatırılan 4.918,32 TL peşin harçtan mahsubu ile bakiye 4.837,62 TL nispi karar ve ilam harcının karar kesinleştiğinde davacı tarafa iadesine,
Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin, Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği’nin 25/9 ve 26.maddesi gereğince 6183 Sayılı Yasa kapsamında davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 28.610,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Taraflarca yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde İzmir Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. 15.02.2022

Katip …

Hakim …