Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/472
KARAR NO : 2022/367

DAVA : Ayıplı Malın Misliyle Değiştirilmesi, Alacak
DAVA TARİHİ : 09/10/2014
KARAR TARİHİ : 19/04/2022

Mahkememizde görülmekte olan Ayıplı Malın Misliyle Değiştirilmesi, Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle ; müvekkilinin, davalılardan … Motorlu Araçlar ve Tarım Ürün. San Tic. ‘den seri sıra numarası … olan faturayla … üretim no, … şasi no, … Motor tipi olan Renault Trafik Multix Grand Confort 6 m3 2,0 dCİ 115 Bg E5 Klima paketi olan … plakalı aracı 27/02/2014 tarihinde satın aldığını, teslim aldığı günden iki gün sonra aracın eksoz enjeksiyon emisyon ikazı şikayetiyle yetkili servise müracaat ettiğini, kontrollerin yapılmış olduğu halde sorunun devam ettiğini belirterek; fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydı ile, müvekkilinin sağlık ve can güvenliğini ciddi olarak tehdit ettiğinden 4077 sayılı yasanın 4.maddesi gereğince araçtaki arızanın imalat hatasından kaynaklanması nedeniyle aracın “0” km.ayıptan ari misliyle değiştirilmesini, aksi takdirde araç bedelinin 27/02/2014 tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak müvekkile verilmesini, terditli talepleri uygun görülmediği takdirde Yargıtay’ın uygulamalarına göre, satılanın ayıplı değeri hesap edilerek satış parasından düşülerek aradaki farkın ticari reeskont faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen davalılardan alınarak taraflarına ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … Motorlu Araçlar ve Tarım Ürünleri San. Tic. Ltd. Şti vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirket tarafından satış sonrası tüm bakım ve onarım hizmeti verildiğini, davacı araç sahibi mağdur edilmeksizin yapıldığını, işlemler süresince davacıya müvekkili şirket tarafından ücretsiz ikame araç tahsis edildiğini, davacı tarafın, aracın misli ile değiştirilmesini talep hakkınını bulunmadığını, bedel iadesi talepli davada faize hükmedilemediğini beyanla, izah olunan nedenlerle haksız ve mesnetsiz davanını öncelikle, görevsizlik nedeniyle riddi ile dosyanın görevli İzmir Tüketici Mahkemesine gönderilmesini, bu şekilde karar verilmediği takdirde, davanın esastan reddine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … Motorlu Araçlar İmal ve Satış A.Ş vekili dava dilekçesinde özetle; davacının, dava konusu araç üzerindeki takyidattan bahsetmeyerek mahkemeyi eksik bilgilendirdiğini, üzerinde takyidat bulunması nedeniyle, araçla ilgili davanın ikame edilemeyeceğini, aracın hukuki ayıplı olduğunu, … plakalı araç üzerinde, 10.03.2014 tarihinden bugüne kadar, … A.Ş tarafından rehin şerhi konulduğunu, davacının ihbar ve muayene yükümlülüğünü yerine getirmediğini beyanla, haksız ve mesnetsiz davanın usule, esasa, yasaya ve hukuka aykırı sebeplerle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
YARGITAY BOZMA İLAMINDAN ÖNCEKİ HÜKMÜN GEREKÇESİ : “Uyuşmazlık ; davacı tarafından davalı … Motorlu Araçlar ve Tarım Ürün. San Tic. ‘den satın alınan … plakalı aracın ayıplı olup olmadığı, ayıplı ise ayıbının ayıptan ari misliyle değiştirilmesinin gerekip gerekmediği, ayıbın ayıptan ari sıfır kilometre bir araçla değiştirilmesini gerektirmiyor ise ayıplı değerinin ne kadar olduğu ve mahkememizin görevi ve yetkili olup olmadığı noktalarında toplanmaktadır.
Dava ; davacının davalılardan … Motorlu Araç. ve Tarım. Ürün. San. Tic.Ltd. Şti’nden 27.02.2014 tarihinde satın aldığı … plakalı aracın “0” kilometre misli ile değiştirilmesine, misli ile değiştirme olmadığı takdirde bedelinin tahsiline yöneliktir.
Davacı vekili 18.12.2015 tarihinde eksik kalan harcı yatırdığı, fatura bedeli üzerinden harç ve yargılama gideri hesabı yapılarak sonuca gidilmiştir.
Deliller ;
Fatura, davalı şirketçe oluşturulan servis kabul formları, bilirkişi incelemeleri ve dosya kapsamı.
Davacı tarafın delil olarak sunmuş olduğu 27.02.2014 tarihli faturanın incelenmesinde, davacı tarafından aracın 57.573,80-TL’ye davalı taraftan satın alındığı tarafların kabulündedir.
Dosya üzerinde yapılan bilirkişi incelemesi sonucunda, bilirkişi …’un vermiş olduğu 09.09.2015 tarihli raporu ve 27.11.2015 tarihli ek raporunda özetle; davaya konu araçta meydana gelen arızanın garanti kapsamında meydana geldiği, aracın kilometresi 177 Km ile 40.000 Km arasında en az altı kez servise onarım şansı verildiği, halen arızanın giderilemediği, arızanın kullanım hatasından meydana gelmediği, arızanın üretim ve montajdan kaynaklanan fabrikasyon hatası ve gizli ayıp olduğu, aracın “0” Km ayıptan arri misli ile değiştirilmesi uygun olacağını belirttiği görülmüştür.
İtiraz üzerine dosya üzerinde yeniden yapılan bilirkişi incelenmesi sonucunda, bilirkişi heyetinin sunmuş olduğu 06.04.2016 tarihli raporunda özetle; dava konusu araçtaki arızanın arıza ikaz lambasının yanması ve yol bilgisayarı ekranında beliren “Gaz Emisyonu Kontrol Ettir” ile “enjeksiyonu kontrol ettir” yazısı olduğu, arızanın aracın satın alındıktan 2-3 gün sonra daha 177. Km’de ortaya çıktığı, 5 kez servise götürüldüğü ancak arızanın giderilemediği, arızanın tam olarak tespit edilememesinin üretim kaynaklı gizli ayıp olduğu, aracın misli ile değiştirilmesinin uygun olacağını belirledikleri görülmüştür
Bilirkişi raporları denetime açık, karar vermeye yeterli ve elverişli mahiyettedir.
En son alınan bilirkişi raporundan sonra davacı vekili BK 227. Maddesi uyarınca seçimlik hakkını aracın “0” Km misli ile değiştirilmesi yönünde kullandığı görülmüştür.
Faturanın davalı … Motorlu Araçlar Ltd. Şti tarafından kesilmiş ise de, aracı tedarik edenin de diğer davalı … A.Ş olması nedeniyle her iki davalının da sorumlulukları müteselsil olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Dava konusu aracın 27.02.2014 tarihli faturayla davalı … Motorlu Araçlar Ltd. Şti’nden davacı tarafından satın alındığı, aracın 12.03.2014 tarihinde 177.Km’de iken “egzos enjeksiyon arıza ikaz veriyor” şikayetiyle servise götürüldüğü, garanti kapsamında araçta gerekli kontrollerin yapıldığı, 29.03.2014, 05.04.2014, 13.08.2014 ve 14.11.2014 tarihlerinde aynı şikayetlerle servise götürüldüğü, “egzos emisyon arıza ikaz veriyor” arızasının giderilemediği, arızanın kullanım hatasından kaynaklanmadığı, araçtaki arızanın gizli ayıp olduğu ve tam da tespitinin yapılamadığı, arızanın devam etmesi araçtaki beklenen faydayı azaltacağı ve davacının ekonomik kaybına neden olacağı, bu sebeple aracın misli ile değişmesinin hakkaniyete uygun olacağı” sonuç ve kanaatine varılarak yapılan yargılama neticesinde …/… Esas, …/… Karar ve 31.05.2016 tarihli karar ile “Açılan davanın KABULÜ ile, … plakalı aracın davalılara iadesine, aracın teslim tarihindeki “0” Km misliyle değiştirilmesine,” karar verilmiştir.
YARGITAY BOZMA İLAMI : Mahkememizce davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içerisinde davalılar vekillerince temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 19.Hukuk Dairesi’nin …/… Esas, …/… Karar ve 21.06.2018 tarihli karar ile “1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillere gerektirici sebeplere ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekillerinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Uyuşmazlık konusu araçta dava dışı … A.Ş.’nin rehni bulunmaktadır. Aracın imalat hatalı olduğu anlaşıldığından davacı aracı rehinden ari olarak veya üzerinde başka sınırlamalar var ise bunlardan arındırılmış ve ayrıca hasarsız olarak iadesi gerekir. Diğer yandan dava açılır iken rehin alacaklısının davaya açık ve şartsız muvafakatı gerekir. Somut olayda dava dışı … şartlı muvafakatta bulunmuş olup, bu muvafakat geçerli değildir. Mahkemece bu yön gözetilerek bir karar verilmek gerekirken yazılı şekilde davanın kabulü isabetsizdir.” şeklindeki gerekçeyle mahkememiz kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkememizce yapılan yargılama sırasında usul ve yasaya uygun bulunan Yargıtay bozma ilamına uyulmasına karar verilerek yargılamaya devam olunmuştur.
Yine mahkememizce yapılan yargılama sırasında uyulmasına karar verilen Yargıtay bozma ilamı doğrultusunda … …. Şubesi’ne müzekkere yazılmış olup, dosyaya gelen 14.08.2020 tarihli yazıda … adına dava konusu … plakalı araç üzerindeki rehin hakkının devam etmemekte olduğu, bu nedenle rehin alacağı bulunmadığından iş bu davaya kayıtsız şartsız muvafakat edildiğinin bildirilmiş olduğu görülmüştür.
Mahkememizce yapılan yargılama sırasında davacı vekili 12.11.2020 tarihli celsede davaya konu aracın davacı tarafça satıldığı bildirilmiştir. Mahkememizce davaya konu aracın trafik kaydı getirtilmiş olup, incelenmesinden İzmir …Noterliği’nin 15.03.2018 tarihli işlemi ile dava dışı 3. şahıs adına devredildiğinin bildirildiği görülmüş olup, bu şekilde dava konusu aracın dava devam ederken dava dışı 3.şahsa satılarak devredildiği anlaşılmıştır.
Davacı vekili tarafından dosyaya sunulan 30.11.2020 tarihli dilekçe ve 12.11.2020 ve 23.02.2021 tarihli duruşmadaki beyanlarıyla dava konusu aracın dava sırasında 3.şahsa satılmış olması nedeniyle dava dilekçesinde semenin tenzilinin ayrıca ve açıkça talep edilmiş olduğundan bu kez dava dilekçesinde geçen seçimlik haklardan semenin tenzili seçimlik hakkını kullandıklarını ve buna göre aracın ayıplı hali ile ayıpsız hali arasındaki farkın tespiti açısından bilirkişi incelemesi yaptırılmasını talep ettiği görülmüştür.
Dava konusu aracın dava sırasında 3. şahsa devrinden sonra ve davacı vekilinin aracın dava dışı 3.şahsa satılmış olması nedeniyle dava dilekçesindeki seçimlik haklarından semenin tenzili seçimlik hakkını kullandığı yönündeki beyanına karşılık her iki davalı vekili mahkememizce yapılan yargılama sırasında duruşmada alınan beyanlarında ve dosyaya sunmuş oldukları yazılı beyan dilekçelerinde davacı tarafın seçimlik hakkını değiştirmesine muvafakat etmediklerini, davacı vekilinin daha önce dava konusu aracın ayıpsız misliyle değiştirilmesi yönünde talebini kullandığı, bu şekilde davacının seçimlik hakkını daha önce aracın ayıpsız misli değiştirilmesi yönünde kullanmakla tükettiği, bu nedenle bu kez talebini semenin tenzili yönünde kullanamayacağı, dava konusu aracın da dava devam ederken dava dışı 3.şahsa devredilmiş olması nedeniyle davanın konusuz kaldığını, bu nedenle konusu kalmayan dava nedeniyle davanın esası hakkında bir karar verilmesine yer olmadığı yönünde karar verilmesini talep ettikleri görülmüştür.
Mahkememizce yapılan yargılama sırasında davacı vekilinin semenin tenzili talebi kapsamında daha önce rapor düzenleyen bilirkişilerden ek rapor alınmasına karar verilmiş olup, düzenlenen 20.01.2022 tarihli raporda; davaya konu aracın ayıplı ve ayıpsız hali arasındaki farkın 8.000,00 TL olarak hesaplandığı bildirilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden davacı vekili tarafından dava dilekçesinin sonuç ve istem kısmında dava konusu aracın ayıplı olması nedeniyle “0” KM ayıptan ari misliyle değiştirilmesi, mahkemece ayıplı aracın “0” KM ayıptan ari misliyle değiştirilmesi doğrultusundaki talebin yerinde görülmemesi halinde araç bedelinin 27.02.2014 tarihinden itibaren işletilecek reeskont faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, yine belirtilen terditli taleplerin uygun görülmemesi halinde de satılanın ayıplı değeri hesap edilerek satış parasından düşülerek aradaki farkın ticari reeskont faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen davalılardan alınarak davacıya ödenmesine karar verilmesini talep ettiği, mahkememizce bozma ilamından önce yapılan yargılama sırasında 13.10.2015 tarihli duruşmada davacı vekilinin alınan imzalı beyanında dava dilekçesindeki terditli taleplerinden aracın “0” KM bir araçla değiştirilmesi yönünde seçimlerini kullandıklarını beyan ettiği görülmüştür.
Davacı tarafça, dava dilekçesinin sonuç ve istem kısmında üç seçenekli olarak terditli dava açıldığı, mahkememizce yapılan yargılama sırasında davacı vekilinin seçimini 13.10.2015 tarihli duruşmada aracın “0” KM ayıptan ari misliyle değiştirilmesi yönünde kullandığı anlaşılmıştır. Davacı bu seçimlik haktan birini kullandıktan sonra seçimlik hakkını diğer bir hakla değiştiremez. Davacıya tanınan seçimlik haklar bozucu nitelikli inşai haklardan olup kullanılmakla son bulduğundan kullanılan seçimlik haktan rücu edilmesi mümkün değildir. Bu nedenle davacı tarafça dava konusu aracın ayıptan ari misliyle değiştirilmesi yönündeki talebi bozucu nitelikli inşai haklardan olduğundan kullanılmakla son bulduğundan ve tüketildiğinden bu seçimlik haktan davacının dönmesi mümkün değildir. Bu nedenle davacının 13.10.2015 tarihli duruşmada seçimini dava konusu aracın “0” KM ayıptan ari misliyle değiştirilmesi yönünde kullanmış olması nedeniyle dava konusu aracın yargılama sırasında davacı tarafça 3. Şahsa satılarak devredilmiş olması nedeni ile bu talebinden dönerek semenin tenzili yönünde talebini değiştiremeyeceği düşünülmüştür. Bu kapsamda davaya konu aracın da dava sırasında dava dışı 3.şahsa satılmış olması nedeniyle konusu kalmayan dava nedeniyle davanın esası hakkında bir karar verilmesine yer olmadığına karar verme gereği doğmuştur.
Yukarıda anlatılan nedenlerle konusu kalmayan dava nedeniyle davanın esası hakkında bir karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş olup, mahkememizce Yargıtay Bozma İlamı’ndan önce dava konusu aracın “0” KM ayıptan ari misliyle değiştirilmesi yönünde davanın kabulüne karar verildiği ve her iki davalı vekilinin temyizi üzerine davalılar vekillerinin tüm temyiz itirazlarının reddiyle araç kaydı üzerinde dava dışı … A.Ş’nin rehninin bulunması nedeniyle dava dışı … A.Ş’den alınan muvafakatın şartı olduğundan bahisle bu husus değerlendirilmek kaydıyla mahkememizce verilen karar bu açıdan bozulmuş olup, Yargıtay bozma ilamından sonra mahkememizce yapılan yargılama sırasında … A.Ş’den gelen yazı cevabında açılan davaya kayıtsız ve şartsız muvafakat edildiği bildirildiğinden esasen davanın açıldığı tarih itibariyle dava konusu aracın ayıpsız misliyle değiştirilmesi yönündeki talep açısından davacının haklı konumda olduğu, ancak Yargıtay bozma ilamından sonra ve seçimlik hakkın dava konusu aracın ayıpsız misliyle değiştirilmesi yönünde kullanılmasından sonraki aşamada dava konusu aracın henüz yargılama devam ederken davacı tarafça satılarak elden çıkarılmış olması nedeniyle dava konusuz kaldığından davalılar yararına bu kapsamda yargılama gideri ve vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına karar verme gereği doğmuştur.
HÜKÜM:
Konusu kalmayan dava nedeniyle davanın esası hakkında bir karar verilmesine yer olmadığına,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesaplanan 80,70 TL nispi karar ve ilam harcının mahkememiz veznesine yatırılan toplam 836,85 TL peşin harçtan mahsubu ile bakiye 756,15 TL nispi karar ve ilam harcının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine, (bu cümleden olmak üzere davalılar adına bozma öncesi esas olan …/… Esas sayılı dosyası üzerinden daha önce yazıldığı anlaşılan 28/09/2016 tarihli harç tahsil müzekkeresine konu 3.096,01 TL harcın ikmal edilip edilmediği, ikmal edilmiş ise iadesi için ilgili vergi dairesine müzekkere yazılmasına,)
Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
Davalılar yararına yargılama gideri ve vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına,
Taraflarca yapılan yargılama giderinin taraflar üzerinde bırakılmasına,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde Yargıtay yolu açık olmak üzere karar verildi. 19/04/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır