Emsal Mahkeme Kararı İzmir 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/1346 E. 2023/464 K. 13.06.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2018/1346 Esas
KARAR NO : 2023/464
DAVA : İstirdat
DAVA TARİHİ : 19/11/2018
KARAR TARİHİ : 13/06/2023
Mahkememizde görülmekte olan İstirdat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili sunmuş olduğu dava dilekçesiyle; müvekkili şirket ile aralarında ticari ilişki bulunan dava dışı … Tic. Ltd. Şti tarafından müvekkiline 4 adet çek keşide edildiği, iş bu çeklerin … Kargo ile keşideci tarafından müvekkiline gönderilmek üzere kargoya verildiği, ancak kargo şirketinin çeklerin kaybolduğunu bildirdiği, bunun üzerine müvekkili tarafından İzmir … ATM’nin … Esas sayılı dosyasıyla çek iptali davası açıldığı, söz konusu çeklerden 25.01.2018 tarihli ve 25.000,00 TL bedelli çekin bankaya ibraz edildiğinin öğrenildiği, bu nedenle iş bu davanın ikame edildiğinden bahisle davaya konu çekin istirdadına karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili sunmuş olduğu cevap dilekçesiyle; her ne kadar davacı taraf davaya konu çekin meşru hamili olduğunu iddia ederek bunun tespitine karar verilmesini talep etmiş ise de, yetkili hamilin çeki elinde bulunduran kişi olduğunun açık olduğu, ödemeden men kararı sebebiyle çekin karşılık bedelini tahsil edemeyen müvekkili faktoring ilişkisi çerçevesinde davaya konu ve ödeme aracı olarak tevdi edilmiş olan çeki müşterisine 07.02.2018 tarihinde iade ettiği ve çek meblağının müvekkili şirkete ödendiğinden bahisle açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
1-Mahkememizce yapılan yargılama sırasında davalı şirkete ait ticari defter ve kayıtlar üzerinde talimat ile bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş olup, mali müşavir bilirkişi … tarafından düzenlenen 03.10.2019 tarihli raporda; davalı şirketin 2017 yılı ticari defterlerinin TTK ve VUK hükümlerine göre uygun olarak tutulduğu, davaya konu 25.01.2018 tarihli … nolu çekin 13.10.2017 tarihli çek çıkış bordrosu ile dava dışı … Faktoring A.Ş tarafından … Faktoring A.Ş’ye verildiği, dava dışı … Faktoring ile … Faktoring A.Ş arasında 22.01.2018 tarihli faktoring sözleşmesi imzalandığı, çekin karşılıksız çıkması ile 07.02.2018 tarihinde karşılıksız çek iade bordrosu düzenlenerek iade edildiği, çek bedelinin dava dışı … Faktoring A.Ş’nin … bank A.Ş hesabından EFT ile davalı …nin … Bankası hesabına ödendiğinin bildirildiği görülmüştür.
2-Mahkememizce yapılan yargılama sırasında … Bankası A.Ş’ye müzekkere yazılmış olup gelen 19.01.2021 tarihli cevabi yazı dosyaya delil olarak eklenmiştir.
3-Mahkememizce yapılan yargılama sırasında davacı şirkete ait ticari defter ve kayıtlar üzerinde talimat ile bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş olup, mali müşavir bilirkişi …. tarafından düzenlenen 01.02.2023 tarihli raporda; davacı ile dava dışı … Kablo Ltd. Şti firmaları arasında ticari ilişkinin bulunduğu, ticari ilişki bağlamında cari hesabın yürütülmüş olduğu, cari hesap ilişkisinin 28.08.2018 tarihi itibariyle sonlandığı, davaya konu keşidecisi … firması alacaklısı … firması olarak gözüken 19.06.2017 basım tarihli 25.01.2018 keşide tarihli çekin davacı şirketin 2017-2018 takvim yıllarındaki cari hesap muavin dökümünde mevcut olmadığı bildirilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ / KABUL :
Dava ; Dava konusu çekin yetkili hamilinin davacı şirket olduğu, çekin davacının elinden rızası dışında çıkdığı iddia edilerek davalıdan istirdadına karar verilmesi istemine ilişkindir.
Davacı vekili dava dilekçesiyle, dava konusu çekin müvekkili ile dava dışı … Kablo Elektrik San. Tic. Ltd. Şti arasındaki ticari ilişki kapsamında müvekkiline gönderilmek üzere kargoya verildiği, ancak kargo şirketi tarafından çekin kaybedildiği, bu kapsamda İzmir … ATM’nin … Esas sayılı dosyasıyla çek iptali davası açıldığı, davaya konu çekin davalı şirket tarafından 08.08.2018 tarihinde bankaya ibraz edildiği, bu nedenle İzmir … ATM tarafından yapılan yargılama sırasında verilen süre kapsamında davalı aleyhine çekin istirdadı istemiyle iş bu davanın açıldığı, dava konusu çekin hamilinin davacı şirket olduğu, ancak davacı şirketin elinden rızası hilafına çıktığı, çekte yer alan müvekkili şirket kaşesi üzerindeki imza ile müvekkili şirketin imza sirkülerinde yer alan imzaların birbiriyle örtüşmediği, bu nedenle dava konusu çekin davalı tarafça kötüniyetle iktisap edildiğinden bahisle davaya konu çekin davalıdan istirdadı ile davacıya verilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili sunmuş olduğu cevap dilekçesiyle, davalının dava konusu çekin meşru hamili olduğunu ve işbu çekin 6361 Sayılı Yasa kapsamında dava konusu çekin tamamıyla mevzuata uygun bir şekilde müvekkili tarafından alındığı, bu nedenle iş bu davanın reddinin gerektiği, ayrıca davacı taraf talebi doğrultusunda verilmiş ödemeden men kararı sebebiyle çek karşılığını tahsil edemeyen müvekkilinin faktoring ilişkisi çerçevesinde davaya konu çeki müşterisi olan … Faktoring A.Ş’ye 07.02.2018 tarihinde iade ettiği ve … Faktoring A.Ş tarafından da 26.01.2018 tarihinde çek meblağının davalıya ödendiğinden bahisle açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Taraflar arasındaki ihtilaf, davacının davaya konu çekin yetkili hamili olup olmadığı, bu nedenle davaya konu çekin istirdadının gerekip gerekmediği noktasında toplanmaktadır.
Mahkememizce yapılan yargılama sırasında davacıya ait ticari defter ve kayıtlar talimat yoluyla incelenmiş olup mali müşavir bilirkişi tarafından düzenlenen 01.02.2023 tarihli raporda; davacı ile dava dışı … Kablo Ltd. Şti firmaları arasında ticari ilişkinin bulunduğu, ticari ilişki bağlamında cari hesabın yürütülmüş olduğu, cari hesap ilişkisinin 28.08.2018 tarihi itibariyle sonlandığı, davaya konu keşidecisi … firması alacaklısı … firması olarak gözüken 19.06.2017 basım tarihli 25.01.2018 keşide tarihli çekin davacı şirketin 2017-2018 takvim yıllarındaki cari hesap muavin dökümünde mevcut olmadığı bildirilmiştir.
Yine davalı şirkete ait ticari defter ve kayıtlar üzerinde talimatla bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş olup, mali müşavir bilirkişi tarafından düzenlenen 03.10.2019 tarihli raporda; davalı şirketin 2017 yılı ticari defterlerinin TTK ve VUK hükümlerine göre uygun olarak tutulduğu, davaya konu 25.01.2018 tarihli … nolu çekin 13.10.2017 tarihli çek çıkış bordrosu ile dava dışı … Faktoring A.Ş tarafından … Faktoring A.Ş’ye verildiği, dava dışı … Faktoring ile Fiba Faktoring A.Ş arasında 22.01.2018 tarihli faktoring sözleşmesi imzalandığı, çekin karşılıksız çıkması ile 07.02.2018 tarihinde karşılıksız çek iade bordrosu düzenlenerek iade edildiği, çek bedelinin dava dışı …. Faktoring A.Ş’nin … bank A.Ş hesabından EFT ile davalı …nin … Bankası hesabına ödendiğinin bildirildiği görülmüştür.
Mahkememizce yapılan yargılama sırasında davacı tarafça davaya konu çekte davacıya atfen atılan ilk ciroya ilişkin kaşe ve üzerindeki imzanın davacı şirket yetkililerinin imza sirküleri ile uyuşmadığı belirtildiğinden bu konuda gerekli imza incelemesinin yapılabilmesi açısından çek aslını ibraz etmek üzere davalı şirkete ve dava dışı … Faktoring A.Ş ‘ye ayrı ayrı ihtaratlı davetiyeler çıkartılmıştır. Davalı vekili tarafından dosyaya sunulan 07.10.2019 tarihli dilekçede talimatla alınan bilirkişi raporunda da tespit edildiği üzere dava konusu çekin davalı şirket tarafından … Faktoring A.Ş’ye iade edildiği, çek aslı davalı uhdesinde olmadığından ibraz edilmesinin fiziken mümkün olmadığı bildirilmiştir. Yine davalının bu beyanı kapsamında çek aslını dosyaya ibraz etmek üzere oluşturulan ara kararları kapsamında ihbar olunan … Faktoring A.Ş vekili tarafından dosyaya sunulan 22.07.2022 tarihli dilekçede çek aslının ihbar olunan Tam Faktoring A.Ş ‘de bulunmadığı, çek müracaat haklarının kullanılması için Av. …’a teslim edildiği, ancak teslimden sonra bir daha iade edilmediği, bu kişi ile ilgili olarak İstanbul Anadolu ….Ağır Ceza Mahkemesi ve İstanbul CBS Özel Soruşturma Bürosu’nda soruşturmaların devam ettiği bildirildiğinden mahkememizce yapılan yargılama sırasında İstanbul Anadolu …. Ağır Ceza Mahkemesi ve yine İstanbul CBS Özel Soruşturma Bürosu’na ayrı ayrı müzekkereler yazılmış olup çek aslı ilgili dosyalarda ise gönderilmesi istenilmiş ise de yazılara olumsuz cevap verilmiştir. Yine ihbar olunan … Faktoring A.Ş vekilinin 22.07.2022 tarihli dilekçedeki beyanı kapsamında çek aslının teslim edildiği bildirilen Av. …’a da meşruhatlı davetiye çıkartılmış olmasına rağmen tebligatlar bila tebliğ iade edilmiştir. Bu şekilde mahkememizce yapılan yargılama sırasında yapılan tüm aramalara rağmen çek aslına ulaşılamamıştır. Davacı tarafça da çek aslının halen nerede olduğu mahkememize bildirilememiştir. Bu kapsamda çek aslı üzerinde davacıya atfen atılan kaşe ve imzası ile ilgili olarak imza incelemesi yaptırılamamıştır.
Davaya konu çekle ilgili olarak … Bankasına yazılan yazıya verilen 26.01.2021 tarihli cevabi yazının incelenmesinden dava dışı … Elektrik San. Tic. Ltd. Şti tarafından davacı … Metal Ürünleri San. Tic. A.Ş lehine keşide edilmiş 25.01.2018 keşide tarihli ve 25.000,00 TL bedelli … Bankası A.Ş … Şubesi ‘ne ait çek olduğu, çekin arka tarafında davacı şirkete ilk ciranta olarak atılmış kaşe ve imza bulunduğu, sırasıyla … Tic. Ltd. Şti., …, … Ltd. Şti., … Reklam İnşaat … A.Ş, … Faktoring A.Ş’ye ciro edildiği ve … Faktoring A.Ş tarafından çekin bankaya ibraz edildiği ve İzmir …. ATM’nin … Esas sayılı dosyasıyla ödeme yasağı konulduğundan işlem yapılamadığının ve hesapta karşılığının bulunmadığına dair 25.01.2018 tarihli şerhin çek üzerine düşüldüğü görülmüştür.
Mahkememizce yapılan yargılama, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamı belgelerin birlikte değerlendirilmesi neticesinde davacı tarafça dava konusu çekin yetkili hamilinin davacı şirket olduğu iddia edildiğinden dava konusu çekin hamilinin davacı şirket olduğu yönündeki iddianın yine ispat külfeti kendisinde olan davacı tarafça ispatlanması gerekmektedir. Davacı tarafça dava dilekçesinde dava konusu çekte keşideci durumunda bulunan dava dışı …. Ltd. Şti. İle davacı arasındaki ticari ilişki kapsamında dava konusu çekin davacıya gönderilmek üzere kargoya verildiği ve kargodayken kaybolmak suretiyle davacı şirketin elinden rızası hilafına çıktığı iddia edilmiş ve ayrıca davaya konu çekte lehtar ve ilk ciranta durumunda bulunan davacı şirkete atfen atılan kaşe ve imzanın da davacı şirkete ait olmadığı iddia edilmiştir. Mahkememizce yapılan tüm aramalara rağmen çek aslına ulaşılamamış ve bu nedenle çekte davacıya atfen atılan imzanın davacı tarafa ait olup olmadığı konusunda gerekli imza incelemesi yaptırılamamıştır. Bu kapsamda ispat külfeti kendisinde olan davacı tarafa ait ticari defter ve kayıtlar üzerinde yaptırılan bilirkişi incelemesi neticesinde davacı şirkete atfen atılan kaşe ve üzerindeki imza kabul edilmeyen dava konusu çeke ilişkin herhangi bir kaydın davacı tarafa ait ticari defter ve kayıtlarda yer almadığı görülmüştür. Dava konusu çekin yetkili hamilinin davacı şirket olduğuna dair başkaca da bir yazılı delil dosya kapsamı belgeler arasında yer almamaktadır. Bu kapsamda, dava konusu çekin davacının elinden rızası hilafına çıktığından istirdadı istemine ilişkin olarak açılan iş bu davada dava konusu çekin yetkili hamilinin davacı şirket olduğu yönündeki davacı iddiasının dosya kapsamı yazılı belgelerle ispatlanamadığı sonucuna varılmıştır. Bu kapsamda ispatlanamayan davanın reddine karar verme gereği doğmuştur.
HÜKÜM
Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere;
Davanın REDDİNE,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince alınması gerekli olan 179,90 TL maktu karar ve ilam harcının başlangıçta yatırılan 35,90 TL peşin harçtan mahsubu ile bakiye 144,00 TL nispi karar ve ilam harcının davacıdan tahsiliyle hazineye irat kaydına,
Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Taraflarca yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı vekilinin yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde İzmir Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. 13/06/2023
Katip …
e-imza
Hakim …
e-imza