Emsal Mahkeme Kararı İzmir 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/1324 E. 2022/742 K. 22.09.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/1324
KARAR NO : 2022/742

DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 14/11/2018
KARAR TARİHİ : 22/09/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili Mahkememize verdiği 14.11.2018 tarihli dava dilekçesinde; davacı ile davalı arasında 24.12.2015 tarihinde tanzim ve imza olunan sözleşme gereğince davalının ” … Sok. No: …/… … /… ” adresindeki ” … ” isimli işletmeyi sözleşme süresince açık tutarak bizzat çalıştırmayı , kapatmamayı , işletme ruhsatını davacı şirketin yazılı muvafakatı ve onayını almadan başkalarına devir ve temlik etmemeyi ,işyerinde sadece davacı şirketin pazarladığı biraları ( … , … , vs.) satmayı ve bulundurmayı , rakip ürünleri ( … ) satmamayı, bulundurmamayı, tanıtımını yapmamayı, iş bu sözleşme hükümlerinden her hangi birisine aykırı hareket ettiği takdirde davacı şirketten almış olduğu katkı bedelini iade ile birlikte 60.000,00-USD cezai şartı davacıya nakden ve defaten ödemeyi kabul ve taahhüt ettiğini , sözleşme doğrultusunda davalıya 194.700,00-TL tutarında katkıda bulunulduğunu ,davalının davacı şirketten 194.700,00-TL tutarındaki katkıyı aldığının kendisinin tanzim ettiği teslim alındı tutanağı , davacı şirket bayii … AŞ. adına tanzim ettiği 11.01.2016 günlü, … no lu 194.700,00-TL tutarlı kapalı hizmet bedeli faturası ve sair evrak ile sabit olduğunu, davacının sözleşmeden doğan yükümlülüklerini eksiksiz ifa ettiği halde davalının işletmeyi açık tutarak bizzat çalıştırmadığı /kapattığı / sözleşme konusu bira satışı yapmadığı / davacı şirketin onayını almadan başkasına devrettiği , bu ve diğer suretlerle sözleşme hükümlerinin ihlal edildiğinin … 5. SHM’ nin …/… D. İş sayılı dosyası ile tespit edildiğini belirtmiş ,fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla 60.000,00-USD cezai şartın dava tarihinden itibaren tahakkuk edecek en yüksek döviz mevduat faizi ile birlikte ( fiili ödeme tarihindeki M.B. Döviz satış kuru üzerinden TL karşılığının ) davalıdan tahsiline, 194.700,00-TL katkı tutarının dava tarihinden itibaren tahakkuk edecek ticari avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı adına usulüne uygun tebligat yapılmış, davalı cevap dilekçesi sunmadığı gibi duruşmalara da katılmamıştır.
… 5. SHM’ nin …/… D. İş sayılı dosyasının incelemesinde; tespit isteyenin … AŞ, aleyhine tespit istenenin …, tespit konusunun sözleşme konusu işletmenin açık tutularak davalı tarafından bizzat çalıştırılıp çalıştırılmadığı, kapatılıp kapatılmadığı, devredilip devredilmediği, işletmede yalnızca tespit isteyen şirketin pazarladığı biraların satışının yapılıp yapılmadığı ve işletmenin kim adına kayıtlı olduğunun tespiti olduğu, mahkemece yerinde keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırıldığı, alınan 03.09.2018 havale tarihli bilirkişi raporunda keşif mahalli olan … Mah. … sokak No:…/… …/… adresinde bulunduğu belirtilen “…” isimli işyerinin … tabelasına sahip olduğu, kapının kapalı olduğu, içeriye girilememesi neticesinde etrafa sorulan sorulardan “….” isimli bir iş yerinin hiç olmadığı ancak … tarafından 1-2 yıl öncesine kadar tespit istenen adreste işletme faaliyetinin yürütüldüğü, … ‘nın bulunmadığının tespit edildiğinin belirtildiği belirlenmiştir.
Davalı taraf duruşmaya katılmadığından davacı tarafça delil olarak sunulan 24.12.2015 tarihli ” Satın Alma Sözleşmesi ” ile 11.01.2016 tarihli ” Teslim Alındı Tutanağı ” belgeleri altındaki imzanın aidiyetinin belirlenmesine yönelik olarak HMK 169 ve devamı md. uyarınca isticvap davetiyesi çıkarılması için … Asliye Ticaret Mahkemesine talimat yazılmış, talimat Mahkemesince davalı adına usulüne uygun isticvap davetiyesi tebliğ edilmiş, davalı taraf isticvap için çağrıldığı oturuma katılmamıştır.
Davacı tarafça talep edilen cezai şart miktarının davalının ekonomik yönden yıkımına neden olup olmayacağına yönelik bilirkişi incelemesi yaptırılması için … Asliye Ticaret Mahkemesine talimat yazılmış, talimat mahkemesince davalı adına usulüne uygun olarak defter ibraz davetiyesi çıkartılmış, davalı tarafça defter ibraz edilmediği gibi bulunduğu yerin de bildirilmediği ve bu sebeple talimatın bila ikmal iade edildiği belirlenmiştir.
Toplanan tüm delillerin değerlendirilmesi sonucunda; davacı tarafça, taraflar arasında düzenlenip imza altına alınan 24.12.2015 başlangıç tarihli sözleşme hükümlerinin ihlal edildiği gerekçesiyle sözleşmede bahsi geçen cezai şart ile sözleşme doğrultusunda davalı tarafa verilen karşılıksız yardım bedelinin faizleri ile birlikte tahsili için davalı hakkında Mahkememize dava açıldığı, taraflar arasındaki sözleşmenin 1. Maddesinde ” Yeniden satıcı işletmekte olduğu … Mah. … sokak No:…. …/… iş adresindeki “…” adlı işletmesinde, sözleşme süresince sözleşme konusu ürünleri satın almayı, diğer rakip ürünleri ve bunlara ilişkin her türlü malzemeyi satın almamayı, bulundurmamayı, tanıtımını üstlenmemeyi ve … Paz AŞ.nin pazarladığı mamüllerin satışını iş bu sözleşme hükümlerine uygun bir şekilde yapmayı kabul ve taahhüt eder ” düzenlemesinin, 6. Maddesinde de ” Yeniden satıcı … Paz AŞ. ‘ nin yazılı muvafakatı ve onayı olmadan sözleşme süresinde iş yerini ve işletme ruhsatını başkalarına devir ve temlik edemez kiralayamaz, iş yerini başka bir adrese taşıyamaz,faaliyet alanını ve faaliyet türünü değiştiremez ve yeni ortak ve ortaklar alamaz … aksi halde işbu sözleşme yeniden satıcı tarafından ihlal edilmiş sayılacaktır … ” düzenlemesinin bulunduğu, sözleşme ve ekindeki ” Teslim Alındı Tutanağı ” altındaki imzanın aidiyeti ile ilgili çıkarılan isticvap davetiyesinin tebliğine rağmen davalının isticvap için çağrıldığı oturuma katılmaması sebebiyle sözleşme ve ” Teslim Alındı Tutanağı ” altındaki imzanın davalı tarafa ait olduğunun kabulünün gerektiği , davalı tarafın sözleşmenin 1 ve 6. Maddesi hükümlerine aykırı davrandığının … 5. SHM’nin …/… D. İş sayılı dosyası ile belirlendiği, sözleşmenin ihlal edilmiş olması sebebiyle davacının sözleşmenin 11. maddesi gereğince cezai şartı ve davalı tarafa verilen karşılıksız katkı bedelini istemeye hak kazandığı ancak davalının nitelikleri ve küçük işletmeci olması hususları göz önüne alındığında talep edilen cezai şarttan % 40 hakkaniyet indirimi yapılmasının gerektiği incelenen tüm dosya kapsamı ile anlaşılmış, davanın kısmen kabulüne karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile, 36.000,00-USD cezai şartın dava tarihinden itibaren hesaplanacak en yüksek döviz mevduat faizi ile birlikte ( fiili ödeme tarihindeki Merkez Bankası döviz satış kuru üzerinden TL karşılığının ) davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Cezai şart ile ilgili fazlaya ilişkin istemin REDDİNE,
194.700,00-TL katkı tutarının dava tarihinden itibaren hesaplanacak avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Alınması gerekli 26.579,42-TL harçtan peşin alınan 8.858,10-TL’ nin mahsubu ile bakiye 17.721,32-TL harcın davalı tarafça tamamlanmasına,
3-Davacı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. Hükümlerine göre hesap ve takdir edilen 57.474,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 19 davetiye bedeli 396,60-TL,tespit dosyası masrafı 803,80 TL olmak üzere toplam 1.200,40 yargılama gideri ile davacı tarafça yatırılan 8.899,20-TL harç giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Dair tebliğden itibaren 2 hafta içinde istinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar davacı vekili Av. …’un yüzüne karşı davalının yokluğunda açıkça okunup usulen anlatıldı.22/09/2022

Başkan …
e-imzalıdır

Üye …
e-imzalıdır

Üye …
e-imzalıdır

Katip …
e-imzalıdır