Emsal Mahkeme Kararı İzmir 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/926 E. 2023/432 K. 01.06.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2017/926
KARAR NO : 2023/432
DAVA : Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 11/08/2017
KARAR TARİHİ : 01/06/2023
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili Mahkememize verdiği 11/08/2017 havale tarihli dava dilekçesinde; müvekkilinin haksız ve hukuka aykırı bir şekilde kooperatif üyeliğine son verildiğini, müvekkili …’ın davalı kooperatife üyeliğinin 10/11/2005 tarih 24 no’lu yönetim kurulu kararı ile onaylandığını, ancak kooperatif tarafından müvekkilinin Ocak 2007-Temmuz 2007 dönemine ait 32.000,00-TL borcu bulunduğu ve bu borcu ödemeyerek parasal yükümlülüklerini yerine getirmediği gerekçesi ile 20/07/2007 tarih 59 sayılı yönetim kurulu kararı ile üyelikten ihracına karar verildiğini, . davalı kooperatifin, ortaklıktan çıkarılan müvekkilinin yerine yeni ortak kayıt etmesine rağmen müvekkilinin aidat ödentisini iade etmeyerek Konut Yapı Kooperatifi Ana Sözleşmesinin 15. maddesine aykırı hareket ettiğini, müvekkilinin ihracı neticesinde önce bila tarih ve 70 no’lu yönetim kurulu kararı ile …, daha sonra 28/12/2007 tarihinde … ve daha sonra da …’ nin oğlu olan …’ye üyelik verildiğini, müvekkili hakkında üyelikten çıkarma kararı verilmiş olsa dahi bu kararın usulüne uygun olarak tebliğ edilmesi gerektiğini, usulüne uygun olarak tebliğ edilmeyen tebligat sebebi ile müvekkilinin üyelikten çıkarılamayacağını, dolayısıyla müvekkili hakkında gerçekleştirilen üyelikten çıkarma işleminin de geçersiz olduğunu, müvekkilinin haksız olarak üyelikten ihracı sebebiyle savcılığa suç duyurusunda bulunulduğunu belirtmiş ,davalı kooperatif tarafından müvekkiline verilmesi kararlaştırılan ancak müvekkilinin haksız ve hukuki dayanak olmaksızın kooperatif üyeliğinden ihraç edilmiş olması sebebiyle mülkiyetini kazanamadığı , davalı kooperatifin yapımını üstlendiği binanın 5. kat 10 numaralı dairesinin dava tarihi itibariyle değerinin tespiti ile bu taşınmaz bedelinin müvekkilinin kooperatife üyelik tarihi itibariyle yaptığı ödeme ile orantılanması suretiyle munzam zararının belirlenmesine , bu suretle fazlaya dair talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 500,00-TL munzam zararın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline , müvekkilinin haksız ve hukuki dayanak olmaksızın kooperatif üyeliğinden ihraç edilmiş olması sebebiyle kendisine haksız olarak geri ödenmeyen üyelik aidatı olan 31.000.00-TL ‘nin ödeme tarihi olan 10/11/2005 tarihinden itibaren işleyecek bankalara uygulanan en yüksek mevduat faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili Mahkememize verdiği 19/09/2017 tarihli cevap dilekçesinde; açılan davanın hak düşürücü sürenin geçirilmiş olması ve zamanaşımı nedeniyle reddinin gerektiğini, 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu ‘ nun 16. maddesinde; “Üç aylık süre içinde, Genel Kurula veya Mahkemeye başvurmak suretiyle itiraz edilmiyen çıkarılma kararları kesinleşir.” denildiğini, 1163 sayılı yasanın Ortaklıktan Çıkan veya Çıkartılan Ortaklarla Hesaplaşma ve Yükümlülükleri düzenleyen 17. Maddesi gereğince çıkan veya çıkarılan ortaklar ile mirasçılarının alacak ve haklarının bunları istiyebilecekleri günden başlayarak beş yıl geçmekle zaman aşımına uğrayacağından davacı yanın bu maddelerde öngörülen beş yıllık zamanaşımı süresini de geçirdiğini, davacıya İzmir … Noterliğinin 04.07.2007 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile ilk ihtarname, yine İzmir … Noterliğinin 07.08.2007 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile … sayılı Kooperatifler Kanunu 16. ve 17. maddeler gereği ikinci ihtarname çekildiğini, İzmir … Noterliğinin 25.10.2007 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarname ile de davacının Kooperatif üyeliğinden ihraç edildiğine dair ihtarname gönderildiğini, kooperatif üyeliğinden ihraç işlemlerinin 2007 yılı içerisinde kesinleştiğini davayı açma zamanının ise 11.08.2017 tarihi olduğunu, 10 yıl gibi bir zaman sonra işbu davanın açıldığını , davacının savcılık suç duyurularının hepsinin takipsizlikle sonuçlandığını belirtmiş, davanın , hak düşürücü süre ve zaman aşımı yönünden incelenerek usulden reddine, aksi takdirde 1163 sayılı yasa gereği esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İzmir CBS’nin … soruşturma numaralı evrakının UYAP suretinin incelemesinde;müştekinin … , şüphelinin …, suçun görevi tötüye kullanma , suç tarihinin 11/03/2008 olduğu , 29/02/2012 tarihinde atılı suçun işlendiğine dair müştekinin soyut iddiası dışında hiç bir delil bulunmadığından bahisle kamu adına kovuşturmaya yer olmadığına karar verildiği belirlenmiştir.
İzmir CBS’nin … soruşturma numaralı evrakının UYAP suretinin incelemesinde;müştekinin …, şüphelinin …, suçun hizmet nedeniyle güveni kötüye kullanma , suç tarihinin 16/09/2011 olduğu , 01/02/2012 tarihinde müştekinin şikayetlerinin hukuki mahiyet arz ettiğinden bahisle kamu adına kovuşturmaya yer olmadığına karar verildiği , kararın 09/03/2012 tarihinde kesinleştiği belirlenmiştir.
İzmir CBS’nin … soruşturma numaralı evrakının UYAP suretinin incelemesinde; müştekinin …, şüphelilerin …, …, … ve …, suçun görevi kötüye kullanmak , Kooperatifler Kanunu ‘ na aykırılık , suç tarihinin 2016 yılı olduğu , 28/11/2016 tarihinde soruşturma konusu iddialar dolayısıyla yürütülen soruşturmalar sonucunda … soruşturma , … karar sayılı ile … soruşturma , … karar sayılı kovuşturmama kararı verildiği ve kararın kesinleştiğinden bahisle kamu adına kovuşturmaya yer olmadığına karar verildiği , kararın 09/03/2022 tarihinde müşteki vekiline tebliğ edildiği, müşteki vekili tarafından da 24/03/2022 tarihinde takipsizlik kararına itiraz edilmesi üzerine soruşturma dosyasının İzmir … Sulh Ceza Hakimliğine gönderilerek … Ceza Değişik Dava Dosyasına tevzi edildiği , İzmir … Sulh Ceza Hâkimliği’ nin … Ceza Değişik İş Dava Dosyasında 08/09/2022 tarihinde takipsizlik kararına itirazın reddine kararı verildiği kararın 08/09/2022 tarihinde kesinleştiği belirlenmiştir.
Dosya ve davalı kooperatif kayıt ve belgeleri üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmış , alınan 14/11/2018 tarihli bilirkişi raporunda; davanın, kendisine konut tahsis ve teslim edilemeyen ortaklara ödenen ifa imkânsızlığı tazminatı ile ortaklığı sona erenlere ödenen ayrılma payı alacağının tahsili ile ilgili olup, inceleme bötümünde ayrıntılı olarak açıklandığı üzere, ifa imkânsızlığı tazminatı ile ayrılma payı alacağının birlikte talep edilmesinin mümkün olmadığı, davacı …’ın (…), parasal yükümlülüklerini yerine getirmediği gerekçesiyle, 2007 yılında ortaklıktan ihraç edildiği sonucuna varıldığı, bu durumda davacının, ifa imkânsızlığı tazminatı ödenmesini değil, sadece ayrılma payı alacağının ödenmesini isteyebileceği, davacının talep edebileceği ayrılma payı alacağı 27.457,13 TL. olarak hesaplandığı, bu alacak için 11.04.2008 taritlinden itibaren yasal faiz talep edilebileceği, ana sözleşmenin 15. maddesine göre ayrılma payı alacağının 5 yıllık zamanaşımına tabi olup, ihraç kararının tebliğ tarihi olan 02.11.2007 esas alındığında 02.11.2012 tarihinde, davacının kabul ettiği öğrenme tarihi olan 09.03.2010 esas alındığında ise 09.03.2015 tarihinde dolduğu davanın ise 11.08.2017 tarihinde açıldığı ayrıntılı ve gerekçeli olarak belirtmiştir.
Rapora davacı tarafça itiraz edildiğinden itirazlar doğrultusunda bilirkişiden ek rapor istenilmiş , alınan 11/06/2019 tarihli bilirkişi ek raporunda; inceleme bölümünde ayrıntılı olarak açıklandığı üzere, davacı tarafın itirazlarının, ilk rapordaki tespit ve değerlendirmelerinin sonuçlarını değiştirecek nitelikte olmadığı, bu nedenle 14.11.2018 tarihli ilk rapordaki tespit ve değerlendirmelerinin geçerliliğini koruduğu ayrıntılı ve gerekçeli olarak belirtilmiştir.
Bilirkişi raporunun alınmasından sonra davacı tarafça 13/12/2022 tarihinde ıslah dilekçesi sunulmuş, ıslah dilekçesinde davacıya tebliğ edilmeyen ve usule aykırı alınmış, Kooperatifler Kanunu ‘ na aykırı, kooperatif üyesi davacı hakkındaki, davalı kooperatifin 20.07.2007 tarihli, 59 sayılı davacı hakkındaki üyenin ihraç kararının iptaline, bu taleplerinin reddi halinde, davalı kooperatifin mülkiyetinde bulunan ve üye davacıya tahsis edilmiş olan, İzmir ili, Balçova ilçesinde kain-tapu bilgileri tespit edilecek- 5. Kat, 10 numaralı bağımsız bölümün güncel değerinin tespiti ile güncel değerinin davalı kooperatiften alınarak, davacıya verilmesine-denkleştirici adalet ilkesi uyarınca-, bu taleplerinin kabul edilmemesi halinde davacı tarafından davalı kooperatife üyelik hukuku kapsamında ödenen aidatlar toplamının tespiti ile davalı kooperatiften alınarak, davacıya verilmesinin talep edildiği belirlenmiştir.
Toplanan tüm delillerin değerlendirilmesi sonucunda; davacı tarafça davalı kooperatif tarafından davacıya verilmesi kararlaştırılan ancak davacının haksız ve hukuki dayanak olmaksızın kooperatif üyeliğinden ihraç edilmiş olması nedeniyle mülkiyetini kazanamadığı davalı kooperatifin yapımını üstlendiği binanın 5.kat 10 numaralı dairesinin dava tarihi itibariyle değerinin tespiti ile taşınmaz bedelinin davacının kooperatife üyelik tarihi itibariyle yaptığı ödeme ile orantılanması suretiyle munzam zararının belirlenerek söz konusu zararın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline , davacının haksız ve hukuki dayanak olmaksızın kooperatif üyeliğinden ihraç edilmiş olması sebebiyle davacıya ödenmeyen üyelik aidatının ödenme tarihinden itibaren işleyecek bankalarca uygulanan en yüksek mevduat faizi ile birlikte davalıdan tahsiline yönelik olarak dava açıldığı, davalı tarafça daha sonra davanın davalı kooperatifin 27/02/2007 tarihli 59 sayılı ihraç kararının iptaline, bu talebin kabul edilmemesi halinde davalı kooperatif mülkiyetinde bulunan ve davacıya tahsis edilmiş olan … ili , … ilçesinde kain, ….kat … numaralı bağımsız bölümün güncel değerinin tespiti ile güncel değerinin davalı kooperatiften alınarak davacıya verilmesine, bu talebin de kabul edilmemesi halinde davacı tarafından davalı kooperatife üyelik hukuku kapsamında ödenen aidatlar toplamının tespiti ile davalı kooperatiften alınarak davacıya verilmesine yönelik olarak ıslah işlemi yapıldığı, davacının davalı kooperatif üyesi iken İzmir … Noterliğinin 25/10/2007 tarih, … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile keşide edilen iki ihtara rağmen parasal yükümlülüklerini yerine getirmediği gerekçesiyle ve 22/10/2007 tarihli 63 sayılı yönetim kurulu kararı ile ortaklıktan ihraç edildiği, söz konusu ihraç kararının davacıya 02/11/2007 tarihinde tebliğ edildiği, davacı tarafça söz konusu ihraç kararının iptali için eldeki dava öncesinde herhangi bir dava açılmadığı, davacının dava dilekçesinde de ihraç kararının iptaline yönelik bir talepte bulunmadığı, daha sonra 13/12/2022 tarihli ıslah dilekçesi ile ihraç kararının iptalinin talep edildiği, Kooperatifler Kanunu ‘ nun 16. Maddesi gereğince ortaklıktan çıkarılma kararına karşı tebliğ tarihinden itibaren 3 ay içinde dava açılmasının gerektiği , söz konusu sürenin hak düşürücü süre niteliğinde olup Mahkememizce resen değerlendirilmesinin gerektiği , davacının ihraç kararının kendisine tebliğ edildiği 02/11/2007 tarihinden yaklaşık 15 yıl ve dava tarihinden sonra ise yaklaşık 5 yıl geçtikten sonra ihraç kararının iptalini talep ettiği, ihraç kararının iptali talebi yönünden hak düşürücü sürenin dolduğu, davacının söz konusu talebinin hak düşürücü süre yönünden reddinin gerektiği, davacının tazminat talebi yönünden söz konusu tazminatın ortaklık ilişkisinin devam etmesine rağmen amacına ulaşma imkanı kalmayan ortaklara ödenen bir tazminat niteliğinde olduğu, davacının böyle bir talepte bulunması için ortaklığının devam etmesi ve ortağa konut tahsis ve teslim edilememiş olmasının gerektiği, davacının kooperatif üyeliğinden çıkarıldığı, yasal süre içerisinde itiraz edilmeyen ve iptali için dava açılmayan ihraç kararın kesinleştiği, davacının bu durumda ancak ortaklığın devam ettiği dönemde yapılan ortaklık ödemelerini iade edilmesini yani ayrılma payını isteyebileceği, davacının tazminat talebinin de yasal koşullarının oluşmadığı ,davacının ayrılma payı alacağı talebi yönünden davanın TBK 147/4 maddesinde belirtilen ” Bir ortaklıkta, ortaklık sözleşmesinden doğan ve ortakların birbirleri veya kendileri ile ortaklık arasındaki; bir ortaklığın müdürleri, temsilcileri, denetçileri ile ortaklık veya ortaklar arasındaki alacaklar. ” kapsamında kaldığı ve madde hükmü doğrultusunda 5 yıllık zaman aşımının uygulanması gerektiği , davalı Kooperatif Ana Sözleşmesi ‘ nin 15. Maddesinde de ” Ortaklığı sona erenlerin alacak ve hakları, bunları isteyebilecekleri günden itibaren beş yıl geçmekle zamanaşımına uğrar” düzenlemesinin bulunduğu söz konusu yasal düzenlemeler göz önüne alındığında ve davacının ortaklıktan çıkarılma kararının tebliğ edildiği tarih olan 02/11/2007 tarihi ile dava tarihi olan 11/08/2017 tarihi arasında 10 yıla yakın bir sürenin geçmiş olduğu değerlendirildiğinde davacının ayrılma payı alacağı talebi yönünden açılan davanın zamanaşımı süresinin dolduğu, davalı tarafça yasal sürede zaman aşımı definin ileri sürüldüğü , davacının söz konusu talep yönünden açtığı davanın da zaman aşımından reddinin gerektiği incelenen tüm dosya kapsamıyla anlaşılmış, davacının ihraç talebinin iptaline yönelik talebi yönünden hak düşürücü süre dolduğundan, tazminat talebinin koşulları oluşmadığından ve ayrıma payı talebi yönünden davanın zamanaşımına uğramış olup davalı tarafa yasal sürede zamanaşamı defi ileri sürüldüğünden reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Peşin alınan harç fazla olduğunun 795,23 TL harcın karar kesinleştiğinde ve istek halinde davacı tarafa iadesine,
3-Davalı taraf kendisini vekil ile temsil ettirmiş olduğundan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafça yapılan masrafların üzerinde bırakılmasına,
Dair tebliğden itibaren 2 hafta içinde İstinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar davacı vekili Av. … ile davalı vekili Av. …’ın yüzüne karşı, davalının yokluğunda açıkça okunup, usulen anlatıldı.01/06/2023

Başkan …
E-imzalıdır
Üye …
E-imzalıdır
Üye …
E-imzalıdır
Katip …
E-imzalıdır