Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
9.HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R
ESAS NO: 2020/91
KARAR NO: 2022/878
İNCELENEN DOSYANIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR TARİHİ: 17/10/2019
NUMARASI: 2015/1095 Esas – 2019/1018 Karar
DAVA: Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan)
KARAR TARİHİ: 11/05/2022
Yukarıda yazılı İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine, Dairemiz Heyetince yapılan müzakere sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 05/06/2015 tarihinde davalı …, sevk ve idaresindeki … plakalı aracı ile aşırı hız ve dikkatsizlikle seyrettiği sırada emniyet şeridinde park halinde bulunan müteveffa … sevk ve idaresindeki … plakalı araca çarpması neticesinde müvekkilerin eşi/babası …’ün yaşamını yitirdiği trafik kazasının meydana geldiğini, kazadan sonra müvekkillerinin eşi/babası …’ün 22/06/2015 tarihinde vefat ettiğini, 07/10/2015 tarihli raporda müteveffa …’ün vefatının trafik kazasından kaynaklandığının tespit edildiğini, meydana gelen kaza nedeniyle K.Çekmece 4. Asliye Ceza Mahkemesinin 2015/1282 E.sayılı dosyası ile davalı … hakkında taksirle bir kişinin ölümüne neden olma suçundan kamu davası açıldığın, davalı …’ın asli ve %100 kusurlu olduğunu, kazaya karışan … plakalı aracın davalı … Sigorta A.Ş tarafından zmms poliçesi ile sigortalandığını, … plakalı araç işleteni …Tic.Ltd.Şti olup, … plakalı servis aracı ile taşınan ve kazada yaralanan işçilerin ise … alaşımlı … A.Ş’nin işçileri olduğunu bu nedenlerle davalı …Tic.Ltd.Şti ve … alaşımlı …Tic A.Ş’nin araç işleteni ve istihdam eden tüzel kişiler olarak meydana gelen trafik kazasından kaynaklanan müvekkillerinin maddi ve manevi zararlarından BK ve İş Kanunu hükümleri doğrultusunda kusursuz sorumluluk ilkesi gereğince diğer davalılar ile müşterek ve müteselsilen sorumlu olduklarını, kazaya sebebiyet veren … palaka sayılı araç ticari bir araç olan servis aracı olup tüm davalıların tazminatın ticari temerrüt faizinden sorumlu olduğunu bildirerek; müvekkili … için şimdilik 45.000 TL, müvekkili … için şimdilik 1.000 TL, müvekkili … için şimdilik 4.000 TL destekten yoksun kalma tazminatının sigorta şirketi yönünden dava tarihinden, diğer davalılar yönünden kaza tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faizi ile birlikte davalılardan müşterek ve müteselsilen alınarak müvekkillerine ödenmesine, müteveffa …’ün ölümünden dolayı müvekkili … için 150.000 TL, müvekkili … için 100.000 TL, müvekkili … için 100.000 TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faizi ile sigorta şirketi dışındaki davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş, ıslah dilekçesi ile maddi tazminat talebini … için 384.587,33 TL, … için 56.798,45 TL, … için 37.534,32 TL ye yükseltmiştir. Davalı … Tic. A.Ş vekili cevap dilekçesinde özetle; Davalı … Sigorta AŞ’nin kazaya karışan … plakalı aracın zmms poliçesi ile sigortacısı bulunduğunu, diğer davalılardan …Tic. Ltd.Şti nin, davalı …’ın sevk ve idaresindeki … plakalı aracın araç sahibi ve işleticisi, davalı …’ın ise araç sahibi şirketin çalışan işçisi olduğunun iddia edildiğini, kazaya karışan aracın müvekkili şirket yönüyle umum servis aracı mahiyetinde olduğunu, bu nedenle müvekkili şirkete husumet yöneltilemeyeceği, davacının müvekkili şirket aleyhinde dava açmasında hukuki yararının olmadığını, müvekkili şirketin kazaya karışan aracın sahibi ve işleticisi olmadığı gibi, aracı kullanan …’ın da müvekkili şirketin işçisi olmadığını, müvekkili şirketin meydana gelen kazada davacıların uğradığı zararın oluşmasına doğrudan veya dolaylı olarak etkili bir fiili olmadığı gibi kusursuz sorumluğunun da bulunmadığını bildirerek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı … Sigorta A.Ş vekili cevap dilekçesinde özetle; Dava konusu trafik kazasına karışan … plakalı aracın zmms poliçesi ile müvekkili şirket nezdinde sigortalı bulunduğunu, sigorta şirketi sigortalısının kusuru oranında gerçek hasarı ödemekle yükümlü olduğunu, talep edilen manevi tazminatların teminat dışı olduğunu, müvekkili sigorta şirketinin yükümlülüklerini tam olarak yerine getirmiş olduğundan herhangi bir temerrüdünden bahsedilemeyeceğini, davacının ticari faiz talep etmesinin hukuka aykırı olduğunu bildirerek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı ….Tic.Ltd.Şti vekili cevap dilekçesinde özetle; Dava konusu kazaya sebebiyet veren aracın uzun süreli araç kiralama sözleşmesi ile …’a teslim edilmiş olup, müvekkilin araç üzerinde işleten sıfatının olmadığını, bu nedenle müvekkilinin sorumlu tutulamayacağını, aynı kaza sebebiyle hem işleten hem malikin sorumlu tutulamayacağını, müvekkilinin dava konusu kazada bir kusurunun bulunmadığını, tazminatın zmms sigortacısı tarafından ödenmesi gerektiğini, manevi tazminat talebinin fahiş olduğunu, davanın müvekkili yönünden husumet yokluğu nedeniyle reddi gerektiğini bildirerek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Mahkemece yapılan yargılama sonucunda, “1-Davacıların maddi tazminat davalarının Kısmen Kabulüne, davacı … için 235.131,21 TL, davacı … için 7.901,66 TL, davacı … için 12.701,19 TL’nin davalılardan (davalı … Sigorta A.Ş yönünden 224.157.77 TL’den sorumlu olmak üzere ve dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile,) davalılar …, … Tic Ltd Şti ve … Tic A.Ş’den kaza tarihi olan 06/05/2015 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara ödenmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine, 2-Davacıların manevi tazminat davalarının Kısmen Kabulüne, davacı … için 80.000,00 TL, davacı … için 50.000,00 TL ve davacı … İçin 50.000 TL’nin kaza tarihi olan 06/05/2015 tarihinden itibaren yasal faizi ile davalılar …, Tic Ltd Şti ve … Tic A.Ş’den müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara ödenmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,” karar verilmiştir. Bu karara karşı davacılar vekili ile … Tic. A.Ş. vekili ile … Sigorta AŞ vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur. Davacılar vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; Hükme esas alınan hesap raporunda müteveffanın gerçek geliri esas alınmadığından raporun hatalı olduğunu, turizm firmasında satın alma ve operasyon müdürü olarak çalışan ve adına özel araç tahsis edilmiş bir kişinin asgari ücretle çalıştığının kabul edilemeyeceğini, müteveffanın 06.05.2015 tarihinde davaya konu trafik kazasına maruz kalınca, çalıştığı … Tic.Ltd. Şti. yetkililerinin kötüniyetli olarak (daha az prim ödemek ve olası işçilik haklarından dolayı karşılaşabilecekleri davalar nedeniyle az tazminat ödemek için) müteveffanın hastanede yattığı dönemlerde maaşını asgari ücret olarak göstermiş olduklarını ve müteveffanın şoför olduğunu bildirdiklerini, bunları kabul etmediklerini, Mart 2015 de 2.198,17 TL brüt maaşı gözüken bir kişinin Nisan 2015 maaş bordrosunun tanzim edilmesinden 1 gün önce ağır şekilde yaralanması ile sonuçlanan trafik kazası sonrası maaşının asgari ücret seviyesi olan 1.201,50 TLye düşürülmesinin hayatın olağan akışına uygun olmadığını, müteveffanın imzası olmayan maaş bordrolarının hesaplamaya esas alınmasının kabul edilemez olduğunu, aracın ticari araç olması ve davalıların da şirket olması karşısında ticari temerrüt (avans) faizine hükmedilmesi gerekirken, yasal faize hükmedilmesinin doğru olmadığını, hükmedilen manevi tazminat miktarlarının düşük olduğunu, davalılar lehine vekalet ücretine hükmedilmemesi gerektiğini, vekalet ücretine hükmedilse dahi bunun maktu olarak belirlenmesi gerektiğini belirterek istinaf yasa yoluna başvurmuştur. Davalı … Sigorta A.Ş. vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; SGK tarafından davacılara rücuya tabi peşin sermeye değerli gelir bağlanmış ise bunun tespit edilerek hükmedilen tazminattan tenzil edilmesi gerektiğini, mahkeme tarafından bu inceleme yapılmadığından davacılara SGK tarafından rücuya tabi peşin sermeye değerli gelir bağlanıp bağlanmadığının belirsiz olduğunu belirterek istinaf yasa yoluna başvurmuştur. Davalı … Tic. A.Ş. vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; Davalılardan …’ın diğer davalı … San. Tic. Ltd. şirketinin çalışan işçisi olduğunu, … plakalı aracın davalılardan … Tic. Ltd. Şirketi adına kayıtlı olup, araç sahibi, aracın işleteni ve kaza sırasında aracı kullanan …’ın istihdam edeni sıfatını taşımakta olduğunu, huzurdaki davada, aleyhine husumet tevcih edilen … Tic. A.Ş nin kazaya karışan … plakalı personel servis aracının sahibi, işleticisi ve motorlu aracın işletilmesinden ekonomik yarar sağlayanı olmadığını, kiracı sıfatını taşımadığı gibi, araç üzerinde fiili tasarrufu da bulunmadığını, müvekkili şirkete sorumluluk ve husumet isnat edilemeyeceğini, müvekkil şirketin meydana gelen kazada, davacıların uğradığı zararın oluşumuna doğrudan veya dolaylı olarak etkili bir fiili olmadığı gibi, yasadan doğan kusursuz sorumluluğunun da söz konusu olmadığını belirterek istinaf yasa yoluna başvurmuştur. Davalı … Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından da istinaf dilekçesi sunulmuş ise de istinaf harçları yatırılmadığından eksikliklerin tamamlatılması için muhtıra tebliğ edilmiş ancak davalı vekili tarafından 1 haftalık kesin süre içinde muhtırada belirtilen istinaf harçlarının yatırılmadığı anlaşılmıştır. Tüm bu nedenlerle muhtıra tebliğinden itibaren 1 haftalık kesin süre içerisinde istinaf harçları karşılanmadığından 344. maddesi gereğince istinaf başvurusunun yapılmamış sayılmasına karar verilmesi gerektiğinin kabulü ile davalı …Tic. Ltd. Şti. vekilinin istinaf talebi değerlendirmeye alınmamıştır. Dava, ölümlü trafik kazası nedeniyle destekten yoksun kalma tazminatı ve manevi tazminat istemine ilişkin olup istinaf açısından uyuşmazlık konusu HMK’nın 355. maddesine göre kamu düzeni ve istinaf nedenleri ile sınırlı olmak üzere İlk Derece Mahkemesince verilen kararın usul, yasa ve dosya içeriğine uygun olup olmadığıdır. Dosya kapsamından; 06.05.2015 günü davalı sürücü … sevk ve idaresindeki … plakalı ve diğer davalı … Sigorta A.Ş. tarafından sigortalı minibüsü ile tek yönlü Hadimköy Yolunu takiben Bahçeşehir istikametinden Hadımköy yönüne seyirle olay mahalli Hoşdere Kavşağına yaklaştığında, yolun sağında emniyet şeridi üzerinde durma halinde bulunan … plaka sayılı otomobile aracının ön kısmı ile arkadan çarpması ve sürüklemesi neticesi yaralananan …’ün kaldırıldığı hastanede ölümü ile sonuçlanan trafik kazası nedeniyle maddi ve manevi tazminat talep edildiği anlaşılmaktadır. Davalı … Tic. A.Ş. vekilinin istinaf talebi değerlendirildiğinde: Karayolları Trafik Kanunu’nun 3. maddesinde yer alan işleten tanımına göre; “Araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen veya aracın uzun süreli kiralama, ariyet veya rehni gibi hallerde kiracı, ariyet veya rehin alan kişidir.” şeklinde, Karayolları Trafik Kanunu’nun 85. maddesinde; “Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.” şeklinde hüküm altına alınmıştır. Somut uyuşmazlıkta; Davalı sürücü … sevk ve idaresindeki … plakalı araç, trafikte …Şti. adına kayıtlıdır. Kaza anında davalı … Tic. A.Ş.’nin personelinin taşındığı anlaşılmaktadır. Dosyada bulunan davalı … Tic. A.Ş. ile dava dışı …Tic. Ltd. Şti. arasında ile yapılan 02/03/2015 tarihli Sözleşme başlıklı (işin konusu iş verenin bulunduğu … Merkezden aşağıda tanımlanan bölgelere personel taşımacılığı yapılmasıdır) bu sözleşmeye göre kazaya karışan … plakalı aracın davalı … Tic. A.Ş.’nin personelinin taşınmasının kararlaştırıldığı, sözleşmenin 4. Maddesinin “Z” bendinde servis hizmeti sırasında 3.kişilere verilen zararlardan yüklenicinin sorumlu olacağı düzenlenmiştir. Ancak ihbar olunan …Tic. Ltd. Şti. ile işleten … Tic. Ltd. Şti.arasında düzenlenmiş bir kira sözleşmesi var ise bu sözleşme dosyaya sunulmamış olduğu halde İlk Derece Mahkemesince ibrazı sağlanarak, ibrazı halinde ise tartışılıp değerlendirilerek karar verilmemiş olması eksik incelemeye dayalı olmuştur. Davalı … Tic. A.Ş.’nin davalı araç işleteni ve sürücüsü arasında servis taşımacılığı ile ilgili herhangi bir sözleşme ilişkisinin saptanamadığı, müteveffanın somut olayda servis aracında taşınan (yolcu olan personel) olmadığı, servis aracının, yol kenarında beklemekte olan müteveffanın kullandığı araca çarpması ile gerçekleşen kazada müteveffanın vefat etmesi nedeni ile taşıma sözleşmesinde taşıtan olarak yer alan davalı … Tic. A.Ş.’nin, KTK kapsamında işleten sıfatı bulunup bulunmadığının mahkemece tartışılmaması da doğru olmamıştır. Davacılar vekili istinaf talebi değerlendirildiğinde: Destekten yoksunluk zararının hesabında müteveffanın gelirinin belirlenmesi ve çalışma gücü kaybı zararının hesabında yaralanan veya malul olanın gelirinin belirlenmesi tazminatın doğru tespitinde önemli bir yer tutmaktadır. Desteğin ve malul kalanın kaza tarihi itibariyle mesleği ve geliri tespit edilmelidir. Kişinin herhangi bir işi yoksa, desteğin geliri asgari ücret kabul edilerek, raporun hazırlandığı tarihteki net asgari ücret üzerinden hesaplama yapılacaktır. Eğer desteğin, malul kalanın gelirinin asgari ücret üzerinde olduğu, bir başka anlatımla herhangi bir iş yerinde çalıştığı ya da bir meslek icra ettiği ve asgari ücret üzerinde bir gelir elde edildiği iddia ediliyorsa bunun ispat edilmesi gerekir. Davacılar vekili desteğin turizm firmasında satın alma ve operasyon müdürü olarak çalıştığını iddia etmektedir. Dosya kapsamına göre; desteğin son olarak çalıştığı … Tic.Ltd. Şti.’den ücreti sorulmuş, yazı cevabında desteğin şoför olarak çalıştığı ve son olarak asgari ücretin bürüt tutarı olan 1.201,50 TL üzerinden maaş aldığı bildirilmiştir. Davacılar vekili desteğin işyerindeki pozisyonu ve aldığı ücret konusunda tanık dinletmiştir. Ayrıca ücretin tespiti için meslek odalarına yazı yazılmıştır. Desteğin SGK kaydı dosyada bulunmadığından Uyap’tan çıkartılarak eklenmiştir. Davacılar vekili delil olarak dayandığı halde desteğin kaza tarihinden önceki aylara ilişkin maaş bordroları getirtilmemiştir. Desteğin ücretinin tanık beyanı ile ispatı mümkün olmadığından bu yöne değinen istinaf talebi yerinde değildir. Ancak desteğin çalıştığı iş yerinde hangi pozisyonda çalıştığının tespiti için SGK ve işyeri kayıtları incelenmeksizin ve desteğin kaza tarihinden önceki aylara ilişkin maaş bordroları iş yerinden getirtilmeksizin desteğin geliri asgari ücret üzerinden kabul edilerek yapılan hesaplamaya göre karar verilmiş olması eksik incelemeye dayalı olmuştur. Dava dilekçesinde avans faizi talep edilmiştir. … plakalı otobüsün trafik kaydında kullanım amacının ticari ve kullanım şekli yolcu nakli olarak açıklanmıştır. Bu durumda kazaya sebebiyet veren araç ticari nitelikte otobüs olmasına ve dava dilekçesinde avans faizi talep edilmesine rağmen HMK’nın 26. maddesine ve talebe aykırı biçimde yasal faize hükmedilmesi doğru olmamıştır. Bu nedenle bu hususa değinen davacılar vekili istinaf talebi yerindedir.Mahkemece, davacılar vekilinin talep artırım dilekçesinde talep ettiği tazminat tutarı ve hükmedilen tazminata tutarına göre reddedilen maddi ve manevi tazminat miktarları üzerinden hesaplama yapılarak davalılar yararına vekalet ücreti belirlenmesinde HMK, AAÜT, usul ve yasaya aykırılık bulunmadığından bu hususa değinen davacılar vekili istinaf itirazı yerinde değildir. Mahkemece, olay nedeniyle SGK tarafından davacılara rücuya tabi ödeme yapılıp yapılmadığı araştırılmadan karar verilmiş olması doğru olmamıştır. Davalı … Sigorta A.Ş. vekilinin bu hususa değinen istinaf talepleri yerindedir. Kabule göre de; somut uyuşmazlıkta olay tarihi, kazanın oluş şekli, kusur durumu, tarafların dosyaya yansıyan ekonomik ve sosyal durumları ile davacılar lehine hükmedilen toplam manevi tazminat miktarı manevi tazminatın belirlenmesine ilişkin ilkeler ile İlk Derece Mahkemesi kararının gerekçesi birlikte değerlendirildiğinde, TBK’nın 56/2.maddesi kapsamında davacılar lehine verilen manevi tazminat miktarının, manevi tazminat müessesinin amacına ve hakkaniyete uygun, yeterli ve makul olduğu kanaatine varıldığından bu yöne değinen istinaf itirazının yerinde görülmemiştir. Açıklanan nedenlerle, davacılar vekili, davalı … Tic. A.Ş. vekili ile … Sigorta A.Ş. vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile HMK’nın 353/1-a/6. maddesi uyarınca İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, dosyanın yukarıda belirtilen şekilde işlem yapılmak üzere mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
KARAR: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere :1-Davacı vekili, davalı … Tic. A.Ş. vekili ve … Sigorta A.Ş. vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ ile yukarıda esas ve karar numarası belirtilen İlk Derece Mahkemesi kararının HMK’nın 353/1-a/6. maddesi uyarınca KALDIRILMASINA, 2-Davanın yeniden görülmesi için dosyanın Mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,3-İstinaf karar harcının istek halinde İlk Derece Mahkemesince yatırana iadesine,4-Duruşma yapılmadığından, vekalet ücreti hükmedilmesine yer olmadığına, 5-Davacı ile davalı … Tic. A.Ş. ve … Sigorta A.Ş. tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin İlk Derece Mahkemesince yeniden verilecek kararda dikkate alınmasına, 6-İstinaf aşaması için yatırılan gider avansından artan kısmın yatıran tarafa iadesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK’nın 353/1-a maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi.11/05/2022