Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
9.HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R
ESAS NO: 2019/1581
KARAR NO: 2021/1312
İNCELENEN DOSYANIN
MAHKEMESİ: İstanbul Anadolu 5. Asliye Ticaret Mahkemesi
KARAR TARİHİ: 20/12/2018
NUMARASI: 2016/499 Esas 2018/1248 Karar
BİRLEŞEN İSTANBUL ANADOLU 7 ASLİYE TİCARET
MAHKEMESİ 2018/225 E. SAYILI DAVADA
BİRLEŞEN İSTANBUL ANADOLU 5 ASLİYE TİCARET
MAHKEMESİ 2016/732 E. SAYILI DAVADA
DAVA: Tazminat
DAVA TARİHİ: 25/04/2016
DAVA: Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan)
KARAR TARİHİ: 01/07/2021
Yukarıda yazılı İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine, Dairemiz Heyetince yapılan müzakere sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 28/12/2011 Tarihinde … plakalı araç sürücüsünün tek taraflı kaza yapması neticesinde, araçta yolcu olarak bulunan davacıların murisi …’ın vefat ettiğini, davacıların murisinin kusursuz olup davalıların sorumluluğunu üstlendiği araç sürücüsünün ise %100 kusurlu olduğunu, kaza yapan … plakalı aracın davalı … Sigorta Şirketine zorunlu karayolu taşımacılık mali sorumluluk sigortası ile davalı … sigorta şirketine (… Sigorta A.Ş) zorunlu karayolu ferdi koltuk sigortası ile sigortalı olduğunu ileri sürerek trafik kazasında eşini ve babalarını kaybeden davacıların, 6100 sayılı Yasa’nın 107.maddesi uyarınca toplanacak delillere göre, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere şimdilik, 1.000,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının, 1.000,00 TL cenaze ve defin giderleri olmak üzere toplam 2.000,00 TL tazminatın temerrüt tarihinden işletilecek avans faizi, yargılama giderleri ve avukatlık ücretiyle birlikte zorunlu karayolu taşımacılık mali sorumluluk sigortasını düzenleyen davalı … Sigorta’ dan tahsiline, trafik kazasında eşini ve babalarını kaybeden davacıların, 6100 sayılı Yasa’nın 107.maddesi uyarınca toplanacak delillere göre fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere şimdilik 1.000,00 TL tazminatının temerrüt tarihinden işletilecek avans faiziyle birlikte zorunlu karayolu ferdi koltuk sigortasını düzenleyen davalı … Sigorta’dan (… Sigorta A.Ş) tahsiline karar verilmesini talep etmiştir. Birleşen İstanbul Anadolu 5 ATM’nin 2016/732 E. 2016/528 K. sayılı dosyasında, davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Aynı kazada, davacıların eş ve babalarını kaybetmiş olduklarından bahisle, 6100 sayılı Yasa’nın 107.maddesi uyarınca toplanacak delillere göre, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere şimdilik, 1.000,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının, 1.000,00 TL cenaze ve defin giderleri olmak üzere toplam 2.000,00 TL tazminatın temerrüt tarihinden işletilecek avans faiziyle birlikte zorunlu karayolu taşımacılık mali sorumluluk sigortasını düzenleyen davalı … Sigorta’ dan tahsiline, trafik kazasında eşini ve babalarını kaybeden davacıların, 6100 sayılı Yasa’nın 107.maddesi uyarınca toplanacak delillere göre fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere 1.000,00 TL tazminatının temerrüt tarihinden işletilecek avans faiziyle birlikte zorunlu karayolu ferdi koltuk sigortasını düzenleyen davalı … Sigorta’dan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir. Birleşen İstanbul Anadolu 7 ATM’nin 2018/225 E. 2018/198 K. sayılı dosyasında davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Aynı kazada, davacıların babalarını kaybettiklerinden bahisle, 6100 sayılı Yasa’nın 107. Maddesi uyarınca toplanacak delillere göre fazlaya ilişkin dava ve haklar saklı kalmak üzere şimdilik, 1.000,00 TL cenaze ve defin giderlerinin temerrüt tarihinden işletilecek avans faiziyle birlikte zorunlu karayolu taşımacılık mali sorumluluk sigortasını düzenleyen davalı … Sigorta’ dan tahsiline, 1.000,00 TL tazminatının temerrüt tarihinden işletilecek avans faiziyle birlikte zorunlu karayolu ferdi koltuk sigortasını düzenleyen davalı … Sigorta’ dan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir. Davacı vekili 20/04/2018 tarihli dilekçesinde fazlaya ilişkin hakların saklı kalması kaydı ile davacılardan … için 138.551,18 TL, … için 42.631,13 TL olmak üzere toplam 181.182,31 TL destekten yoksun kalma tazminatına hükmedilmesini talep etmiş, cenaze ve defin gideri talebini de 7.000,00 TL olarak belirleyerek, 188.182,31 TL tazminatın temerrüt tarihinden itibaren avans faizi ile tahsiline karar verilmesini talep etmiştir. Davalı … Sigorta AŞ vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacılardan …’ın dava açılmadan önce vefat ettiğinden bahisle bu davacı hakkında açılan davanın aktif husumet yokluğundan reddinin gerektiğini, müvekkili şirketin poliçeden kaynaklı sorumluluğunu yerine getirdiğini, kazanın meydana gelmesinin ardından yapılan başvuru neticesinde dava dışı eş …’a 13/02/2013 tarihinde 13.408,00 TL, davacı …’a 06/03/2013 tarihinde 495,00 TL destekten yoksun kalma tazminatı ödendiğini, …’ın ölümü nedeni ile destekten yoksun kalma zararının tazmin edilmiş olması sebebi ile davanın reddinin gerektiğini, cenaze ve defin giderlerine ilişkin talebe yönelik dosyaya her hangi bir belgenin ibraz edilmediğini, dolayısı ile talebin reddinin gerektiğini, dava konusu zararın bir haksız fiil neticesinde meydana geldiğinden avans faizi talebinin talep edilemeyeceğini, talep edilen faizin yasal faiz olabileceğini ileri sürerek davacı … bakımından davanın aktif husumet yokluğundan usulden reddine, diğer davacılar bakmından esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı … Sigorta AŞ vekili cevap dilekçesinde özetle; Davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Mahkemece yapılan yargılama sonucunda, “1-Davacı … hakkında karar verilmesine yer olmadığına, 2-Davalı … aleyhine açılan davaların feragat nedeniyle Reddine, 3-Destekten yoksun kalma hususunda açılan davanın Kısmen Kabulü ile, 119.797,25 TL …, 41.941,34 TL …, olmak üzere toplam 161.738,59 TL tazminatın kısmen yapılan ödeme tarihlerinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalı … Sigorta AŞ den alınarak davacılara verilmesine, Fazlaya ilişkin talebin Reddine, 4-Diğer davacıların destekten yoksun kalma tazminatı taleplerinin ayrı ayrı Reddine, 5-Cenaze-defin masrafı talebinin Kabulü ile, 7.000,00 TL miktarın davacıların veraset ilamına göre miras payları ölçüsünde davalı … Sigorta AŞ’den dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte alınarak davacılara verilmesine,” karar verilmiştir. Bu karara karşı davalı … Sigorta A.Ş. vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur. Davalı … Sigorta A.Ş.vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; 25/09/2018 Tarihli bilirkişi ekraporunda davacıların destek zararının Van Esnaf ve Sanatkarlar Odası’nın 03.05.2017 tarihli yazısında belirtilen emsal ücrete göre hesaplandığını, müteveffanın yaşı itibariyle fiilen çiftçilik ve hayvancılıkla uğraşması ve kaza tarihi olan 28/11/2011 tarihinde 2.800,00 TL. net gelir elde etmesinin hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, müteveffanın çiftçilik ve hayvancılıkla uğraştığının davacı tarafından somut delillerle ispatlanmamış olması sebebiyle, zarar hesabının asgari ücret yerine emsal ücret baz alınarak yapılmasının hukuka aykırı olduğunu, mahkemenin, cenaze ve def’in giderlerine hükmederken, müvekkili şirketin gerçek defin gideri zararlarının tazmini ile sorumlu olmasına rağmen, davacı tarafın kendi değerlerine, yerel örf ve adetlerine göre yaptığı özel giderlerden sorumlu olmadığı hususunu gözardı ederek fahiş miktarda cenaze ve def’in giderine hükmettiğini, mahkemenin, savunmalarını dikkate almadan ve gerekçeli kararında dahi savunmalarının neden itibar edilmediğine ilişkin herhangi bir açıklama yapmadan hüküm kurduğunu, hükümde destek zararından kısmen yapılan ödeme tarihlerinden itibaren yasal faizi ile birlikte hüküm kurulmuş sa da, hüküm kısmında kısmen yapılan ödeme tarihinin açıkça belirtilmemiş olduğunu, Cenaze-defin masrafı talebinin Kabulü ile 7.000,00 TL miktarın davacıların veraset ilamına göre miras payları ölçüsünde davalı … Sigorta AŞ’den dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte alınarak davacılara verilmesine karar verildiği belirtilmiş, ancak davacıların miras paylarının ayrı ayrı belirtilmemiş ve davada dava tarihleri farklı iki ayrı birleşen dava söz konusu olduğu halde müvekkil şirketin hangi davanın dava tarihinden itibaren faiz ile sorumlu tutulduğu açıkça belirtilmemiş olduğunu, kararın hükmün infazında sıkıntı yaratacak nitelikte olduğunu, birleşen davalarda müvekkili şirket lehine vekalet ücretine hükmedilmemesinin doğru olmadığını belirterek istinaf yasa yoluna başvurmuştur. Dava, ölümlü trafik kazası nedeniyle destekten yoksun kalma tazminatı ve cenaze ve ve defin gideri istemine ilişkin olup istinaf açısından uyuşmazlık konusu HMK’nın 355. maddesine göre kamu düzeni ve istinaf nedenleri ile sınırlı olmak üzere İlk Derece Mahkemesince verilen kararın usul, yasa ve dosya içeriğine uygun olup olmadığıdır. Dosya kapsamından dava ve birleşen davalarda; 28/12/2011 Tarihinde … plakalı araç sürücüsünün tek taraflı kaza yapması neticesinde araçta yolcu olarak bulunan davacıların murisi …’ın vefat etmesi nedeniyle, zorunlu karayolu taşımacılık mali sorumluluk sigortasını düzenleyen … Sigorta’ dan ve zorunlu karayolu ferdi koltuk sigortasını düzenleyen diğer davalı sigorta şirketinden destekten yoksun kalma tazminatı ve cenaze ve defin giderinin talep edildiği anlaşılmaktadır. Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin 23.1.2017 tarih, 2014/15339 Esas ve 2017/346 Karar sayılı kararında “… Kaza nedeniyle malul kalan davacının tarım ve hayvancılık işi ile iştigal ettiği, kendisine ait tarım arazileri ve hayvanları olduğu belirtilmiştir. İlçe Ziraat Odası’ndan verilen cevaba göre çiftçi destekleme geliri aldığı belirtilmiş, gelirini belirlenmesine yönelik alınan 12.12.2013 tarihli ziraat mühendisi raporunda bitkisel ve hayvansal üretimde 20’şer günlük bir çalışma gerektirdiği, Denizli ilinde gerçekleşen bitkisel üretimde tarlada çalışan işçinin aylık ücretinin 955 TL, hayvan bakımı işinde çalışan işçinin aylık ücretinin 1.128 TL olduğu, hükme esas alınan hesap raporunda davacının tarım ve hayvancılık işini kendisinin bizzat yaptığının kabul edilmesi halinde (hiç işçi çalıştırmaması durumunda) 2.083 TL aylık artı değer yaratacağından 2.083 TL(955+1.128) üzerinden hesaplanmıştır. Buna göre tarım işi ile uğraşan malulün şahsi katkısının ve bu kişinin yerine başkasının çalıştırılması halinde ona ödenecek ücretin ne kadar olduğu belirlenmeli, murisin gerçek geliri üzerinden destek zararı hesaplanmalıdır. Bu bakımdan aynı aktüer bilirkişiden ayrıntılı, gerekçeli ve denetime uygun şekilde ek rapor alınarak hasıl olacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş ve bozma nedeni yapılmıştır.” şeklindedir. Somut olayda davacının, çifçilik ve hayvancılıkla uğraştığı iddia edilmiş, mahkemece bu yönde Ankara Esnaf ve Sanatkarlar Oda Birliği’ ne yazılan yazıya işlemli yanıt verilmiş, Tuşba Zıraat Odası Başkanlığı’ nca verilen yanıtta, ilgili kişinin adına kayıtlı, kiralık arazi yada hayvan kaydından sözedilmediğinden gelir açıklaması yapılamamış, Van Esnaf ve Sanatkarlar Oda Birliği’ nin yanıtı ile 2011 yılında esnaf olan ve aynı zamanda çiftçilik, hayvancılık ve tarım ile uğraşan bir işçinin aylık kazancının yaklaşık 2.800,00 TL olabileceği bildirilmiş, aktüer bilirkişi hesaplaması da bu miktarın asgari ücrete oranı 4,34 bulunarak hesaplama yapılmıştır. Ayrıca davacı vekilince 20/10/2017 tarihli dilekçesi ekinde müteveffa …’ ın Bingöl Ziraat Odası oda kayıt belgesi fotokopisi ile Erler Köyü Muhtarlığı’ nın …’ ın çiftçilik yaptığına dair yazı fotokopileri sunulmuş ise de, müteveffanın Bingöl ili, Adaklı ilçesi Ziraat Odası’ ndan ve Esnaf ve Sanatkarlar Odası’ndan murisin gerçek geliri araştırılması gerekirken, mahkemece bu yönde araştırma yapılmaksızın yetersiz araştırma ile …’ ın gelirinin 2.800,00 TL olduğu kabul edilerek yapılan hesaplamaya göre belirlenen tazminat miktarına karar verilmesi doğru olmamıştır. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 53. maddesinde cenaze giderlerinin de ölüm nedeniyle meydana gelen zararlardan olduğu hüküm altına alınmıştır. Zarar sorumlusu, ölüm halinde yapılan cenaze giderlerinden de sorumludur. Cenaze giderleri, ölümle doğrudan doğruya ilgili bulunan ve ölenin dini ile sosyal ve ekonomik durumuna uygun giderlerden ibaret olup ölenin taşınması, yıkatılması, gömülmesi, mezarlık ücreti gibi giderleri kapsar. Ölüm nedeniyle yapılan cenaze giderlerinin tamamının belgelendirilmesi veya faturalandırılması mümkün olmasa da yapılan giderlerin mahalli örf ve adetlere uygun olması gerekmektedir. Yargıtayın yerleşik uygulamaları gereği davalı taraf davacıların meydana gelen trafik kazası sonucu oluşan gerçek defin gideri zararlarının tazmini ile sorumlu olup davacı tarafın kendi milli değerlerine, yerel örf ve adetlerine göre yaptığı özel giderlerden sorumlu değildir. (Yargıtay 17. HD 2014/15004 E 2016/11546 K) Somut olayda; Van Büyükşehir Belediye Başkanlığı’ na yazılan yazıya verilen cevapta, mezar yeri ücreti alınmadığı, ölüm ilanı, gasilhane, cenaze taşıma, mezar kazdırılması, kapatılması açısından ücret alınmadığı, belediyeye başvurulmadan gerçekleşen definde ise 12.982,00 – 14.988 TL arası masraf ortaya çıktığı bildirilmiş, mahkemece müteveffanın defnedildiği yer ve bu yer açısından bu yönde araştırma yapılmamıştır. Yetersiz araştırma ile cenaze ve defin giderinin 7.000,00 TL olduğu kabul edilerek karar verilmesi doğru olmamıştır. 2918 sayılı KTK ‘nın 99/1. maddeleri ile zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesi genel şartlarının B.2. maddesi uyarınca rizikonun, bilgi ve belgeleri ile birlikte sigortacıya ihbar edildiği tarihten itibaren 8 iş günü içinde sigortanın tazminatı ödeme yükümlülüğü bulunmakta, bu sürenin sonunda ödememe halinde bu tarihte, eğer davadan önce ihbar yoksa en erken dava tarihinde temerrüt gerçekleşmektedir. Bu durumda, mahkemece, temerrüt tarihi netleştirilmeden destekten yoksun kalma tazminatı için kısmen yapılan ödeme tarihlerinden itibaren yasal faiz işletilmesi doğru olmamıştır. İhtiyari dava arkadaşı olan davacıların her birinin ayrı ayrı maddi tazminat talebinde bulunmuş olması, her birinin davasının diğerinden bağımsız olması ve aralarında ihtiyari dava arkadaşlığı bulunanların usul ekonomisi ilkesi dikkate alınarak birlikte dava açtıkları durumda da esasen birden fazla dava olduğu dikkate alınarak her bir davacı yönünden kabul ve redde göre göre ayrı ayrı vekalet ücreti verilmesi gerekmektedir. Bu nedenle, Davalı … Sigorta kendisini vekille temsil ettirmiş olduğundan karar tarihinde yürürlükte olan AAÜT uyarınca 2.180,00 TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine şeklinde hüküm kurulması doğru olmamıştır. Cenaze ve defin gideri açısından, herbir davacının miras payına göre ne miktar kabul edildiği açıklanmaksızın ve kök dava ile birleşen davalar açısından ayrı ayrı dava tarihleri belirtilmeksizin, davacıların veraset ilamına göre miras payları ölçüsünde davalı … Sigorta AŞ’den dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte alınarak davacılara verilmesine şeklinde infazda tereddüt yaratacak şekilde hüküm kurulması da doğru olmamıştır. Açıklanan nedenlerle, davalı … Sigorta A.Ş. vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile HMK’nın 353/1-a/6. maddesi uyarınca İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, dosyanın yukarıda belirtilen şekilde işlem yapılmak üzere mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
KARAR: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere: 1-Davalı … Sigorta A.Ş. vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ ile yukarıda esas ve karar numarası belirtilen İlk Derece Mahkemesi kararının HMK’nın 353/1-a/6. maddesi uyarınca KALDIRILMASINA, 2-Davanın yeniden görülmesi için dosyanın Mahkemesine GÖNDERİLMESİNE, 3-İstinaf karar harcının istek halinde İlk Derece Mahkemesince yatırana iadesine, 4-Duruşma yapılmadığından, vekalet ücreti hükmedilmesine yer olmadığına, 5-Davalı … Sigorta A.Ş. tarafından yapılan istinaf yargılama giderinin İlk Derece Mahkemesince yeniden verilecek kararda dikkate alınmasına, 6-İstinaf aşaması için yatırılan gider avansından artan kısmın yatıran tarafa iadesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK’nın 353/1-a maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi.01/07/2021