Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
9.HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R
ESAS NO: 2019/144
KARAR NO: 2021/322
İNCELENEN DOSYANIN
MAHKEMESİ : İSTANBUL 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR TARİHİ: 17/01/2018
NUMARASI : 2014/1281 Esas – 2018/45 Karar
DAVA : Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan )
KARAR TARİHİ: 23/02/2021
Yukarıda yazılı İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine, Dairemiz Heyetince yapılan müzakere sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ : Davacı vekili dava dilekçesi ile; Müvekkillerinin oğlu olan … davaya konu trafik kazası gerçekleşmeden önce sigortalı olarak çalıştığını, kaza tarihi olan 26/10/2012 günü davalılardan … sevk ve idaresindeki … plakalı … marka araçla Söke istikametinden Milas istikametine doğru seyir halindeyken Dalyan Kavşağını geçtikten sonra aracının direksiyon hakimiyetinin kaybederek yoldan çıktığını, yolun banket bitiminde bulunan 1. Ağaca aracın sağ arka kapısı tarafından çarptıktan sonra savrularak ikinci ağaca aracın sol tarafından, ön ve arka kapı kısmından çarpması neticesinde aracın içerisinde yolcu olarak bulunan müteveffa … kaza sonucunda vefat ettiğini, meydana gelen kazada müteveffa … kusursuz olduğunu, … plakalı aracın sürücüsü davalı … trafik kazasının oluşumunda asli kusurlu olduğunu, müteveffa … ailenin çalışan tek kişisi olduğunu, ailesinin geçimini temin etmekte olduğunu, ailenin tek erkek evladı olan …. vefatının ailesinde büyük bir acı ve elem yarattığını, kazaya karışan … sevk ve idaresindeki … plakalı aracın kaza tarihinde davalılardan …. A.Ş’nin … poliçe numaralı sigorta poliçesi ile sigortalı olduğunu, kaza sonucu hayatını kaybeden … mirasçıları olan davacıların maddi tazminatlarının ödenmesi için davalı … A.Ş’ye başvuru üzerine davalı sigorta şirketi tarafından davacı müvekkillerine kısmi ödeme yapıldığını ancak hesaplamanın asgari ücret üzerinden yapıldığını bu sebeple müvekkillerine ödenen destekten yoksun kalma tazminatının eksik hesaplandığını, oysa … sigortalı çalıştığı kadar mesaisi dışında kayıt dışı olarak ek işler yaptığını, ek gelir elde ettiğini, aylık kazancının yaklaşık ortalama 2.400,00 TL civarında olduğunu beyan ederek davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir. Davalı … vekili cevap dilekçesinde ve özetle; Dava dilekçesinde bahsi geçen … plakalı aracın müvekkil şirket tarafından 16/01/2012-05/01/2013 tarihleri arasında … numaralı ZMSS Trafik Poliçesi ile sigortalı olduğunu, davadan önce müvekkil şirkete başvurulduğunu ve hesaplanılan tazminat miktarı olan 29.716,21 TL’nin 25/02/2013 tarihinde sigorta şirketince ödendiğini, dava konusu alacak taleplerinin zamanaşımına uğradığını, yapılan ödeme ile müvekkil sigorta şirketinin davaya konu edilen poliçeden doğan sorumluluğunun sona erdiğini belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı … cevap dilekçesinde ve özetle; Davalı … davacılara tüm ödemelerini yaptığını, ödeme yaptıktan sonra kendisine ve diğer davalı … mektup yazarak davacılara ödediği paranın tamamını talep ettiğini, kendisine bildirilen ve davacılara ödenen miktarın tamamını sigorta şirketine ödediğini, gerek davacıların ikametgahı, gerek davalı olan kendisinin ve diğer davalı … ikametgahı, gerekse olayın olduğu yer itibariyle yetkili ve görevli mahkemenin Söke Asliye Hukuk Mahkemesi olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.Davalı … cevap dilekçesinde ve özetle; Davalı … davacılara tüm ödemelerini yaptığını, ödeme yaptıktan sonra kendisine ve diğer davalı … mektup yazarak davacılara ödediği paranın tamamını talep ettiğini, kendisine bildirilen ve davacılara ödenen miktarın tamamını sigorta şirketine ödediğini, gerek davacıların ikametgahı, gerek davalı olan kendisinin ve diğer davalı … ikametgahı, gerekse olayın olduğu yer itibariyle yetkili ve görevli mahkemenin Söke Asliye Hukuk Mahkemesi olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.Mahkemece yapılan yargılama sonucunda, “…1-Davacıların davasının 6100 Sayılı HMK 26 kapsamında asıl alacak yönünden tam kabulüne, faiz yönünden fazlaya ilişkin talebinin reddine; A) Davacı … destekten yoksun kalması nedeniyle 75.051,00 TL maddi zararın davalı … ve davalı … açısından temerrüt tarihi olan kaza tarihi 26/10/2012 tarihinden itibaren davalı … A.Ş açısından temerrüt tarihi olan 25/02/2013 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsiline, davacı … verilmesine, davacı tarafın avans faizi istediği dikkate alınarak buna ilişkin talebinin fazlaya dair olduğu anlaşılmakla reddine, B) Davacı … destekten yoksun kalması nedeniyle 76.984,00 TL maddi zararın davalı … ve davalı … açısından temerrüt tarihi olan kaza tarihi 26/10/2012 tarihinden itibaren davalı … A.Ş açısından temerrüt tarihi olan 25/02/2013 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsiline, davacı … verilmesine, davacı tarafın avans faizi istediği dikkate alınarak buna ilişkin talebinin fazlaya dair olduğu anlaşılmakla reddine, ” karar verilmiştir. Bu karara karşı davalı … A.Ş., davalı … ve davalı … istinaf başvurusunda bulunulmuştur. Davalı … istinaf başvuru dilekçesinde özetle; olayda araç maliki olmak dışında bir kusurunun olmadığını, araç sürücüsünün babasına aracı satıp teslim ettiğini, buna ilişkin sözleşme de sunduğunu, mahkemenin değerlendirmediğini, ölenin … yanında günlük yevmiye ile çalıştığını, yevmiyesinin 30,00 TL olduğunu, araçta yolcu olmadığını, birlikte eğlenmek için bindiğini, hatır için taşındığını, hatır indiriminin uygulanması gerektiğini belirterek istinaf talep etmiştir. Davalı …. istinaf başvuru dilekçesinde özetle; vefat eden … kendi tarlasında pamuk işçisi olarak çalıştığını, araçta yolcu olmadığını, hatır için taşındığını, bu nedenle tazminat tutarından indirim yapılması gerektiğini ancak yapılmadığını belirterek istinaf talep etmiştir. Davalı … A.Ş. vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; Davacının gelirinin 2.400,00 TL olduğu kabul edilerek yapılan hesaplamanın hükme esas alınmasının hatalı olduğunu, bilirkişi raporunda da davacıların talebi doğrultusunda müteveffanın gelirinin 2.400,00 TL olduğu yönündeki beyanına göre hesaplama yapıldığını fakat bu yönde herhangi bir delil bulunmadığını ve çalıştığı işyerlerinden son 6 aylık gelirinin ortalaması esas alınarak gelirinin belirlenmesi gerekirken son işyerinde henüz bir ayını dahi doldurmadığı halde işyeri cevabı ve davacı beyanı üzerinden tazminat hesabının yapılması hukuka aykırı olduğunu, dava konusu olayda hem müterafik kusur hem de hatır taşıması söz konusu olup tazminattan sadece %25 oranında müterafik kusur indirimi yapılmasının hatalı olduğunu ve hatır taşıması için ayrıca %20 oranında indirim yapılması gerektiğini, bir an için bu %25 indirim oranının hem hatır taşıması hem de müterafik kusur bakımından uygulandığı kabul edilse bile indirim oranının Yargıtay yerleşik uygulamaları ve somut olayın özelliklerine göre çok düşük olduğunu, davacıların bakiye zararının bulunup bulunmadığı hususunun tespiti için ayrıca inceleme yapılması gerektiğini, huzurdaki davada müteveffanın gelirinin tespitini takiben ödeme tarihindeki verilerin dikkate alınarak yapılan ödemenin eksik olup olmadığı hususunun tespit edilmesi gerektiğini ve yapılan ödemenin zararı karşıladığı tespit edilmesi durumunda davanın reddine karar verilmesi gerektiğini belirterek istinaf yasa yoluna başvurmuştur. Dava, ölümlü trafik kazası nedeniyle destekten yoksun kalma, maddi tazminat istemine ilişkin olup istinaf açısından uyuşmazlık konusu HMK’nın 355. maddesine göre kamu düzeni ve istinaf nedenleri ile sınırlı olmak üzere İlk Derece Mahkemesince verilen kararın usul, yasa ve dosya içeriğine uygun olup olmadığıdır. Dosya kapsamından, 26/10/2012 tarihinde sürücü …, sevk ve idaresindeki … plakalı hususi oto ile Söke istikametinden Milas istikametine doğru seyri sırasında Dalyan Kavşağını geçtikten sonra aracın doğrultu değiştirerek yoldan çıkıp yolun banket bitiminde bulunan birinci ağaca aracın sağ arka kapı tarafından çarptıktan sonra savrularak ikinci ağaca aracın sol tarafından ön ve arka kapı kısmından çarpması neticesi yaralamalı ve maddi hasarlı trafik kazası meydana geldiği, kazanın oluşumunda … plakalı araç sürücüsü …’in 2918 sayılı KTK 84.maddesi yer alan sürücülere ait asli kusurlardan doğrultu değiştirme manevralarının yanlış yapma kusurunu işlediğinden asli kusurlu olduğu, olay nedeniyle vefat edenin desteğinden mahrum kalan davacı anne babanın destekten yoksun kalma tazminatı talep ettiği anlaşılmaktadır. 2918 sayılı KTK’nun 20/d maddesinde “Tescil edilmiş araçların her çeşit satış ve devirleri, satış ve devri yapılacak araçtan dolayı motorlu taşıtlar vergisi, gecikme faizi, gecikme zammı, vergi cezası ve trafik idari para cezası borcu bulunmadığının tespit edilmesi ve taşıt üzerinde satış ve/veya devri kısıtlayıcı herhangi bir tedbir veya kayıt bulunmaması halinde, araç sahibi adına düzenlenmiş tescil belgesi veya trafik tescil kayıtları esas alınarak noterler tarafından yapılır. Noterler tarafından yapılmayan her çeşit satış ve devirler geçersizdir” hükmünü içermektedir. Görüldüğü gibi Yasa’nın 20/d maddesinde tescil edilmiş araçların her çeşit satış ve devirlerinin ancak noterler tarafından yapılacağı hükmüne yer verilmiştir. Ancak böyle bir satış ve devir işlemi araç üzerindeki mülkiyet hakkını devre elverişlidir. Bu devrin yöntemince aracın kayıtlı olduğu tescil müdürlüğüne bildirilmemesi yüzünden aracın tescil kaydında bir değişiklik yapılmaması satışa konu aracın mülkiyetinin geçişini engellemez ise de, anılan yasa maddesinde belirtilen türden resmi bir satış ve devir işlemi yapılmaksızın, satış işlemine dayalı olarak işleten sıfatının ve araç üzerindeki mülkiyet hakkının devredildiğinin kabulü mümkün değildir (YHGK 06.05.2015 gün ve 2013/4-2288 E – 2015/1319 K ve 06.05.2015 gün ve 2013/17-2197 E – 2015/1302 K sayılı ilamları)Davalı …. aracı olaydan önce sürücünün babasına satıp devrettiğini beyan etmiş ise de buna ilişkin sunulan adi yazılı sözleşme davacılar yönünden geçerli bulunmayıp fiili hakimiyetin adi senet ile satılan kişiye geçtiğine ilişkin vergi kaydı, sigorta poliçesi vs. belge sunulmamış olmakla davalının kayıtlarda araç maliki olarak görülüyor olması nedeniyle işleten sıfatı devam ettiğinden bu yöndeki istinafının reddi gerekmiştir. Davalı … tarafından ödemenin yapıldığı tarihte bakiye zararının bulunup bulunmadığı hususunun KTK 111.maddesi gereğince inceleme yapılması gerektiği ancak yapılmamış olduğu ileri sürülmüş olsa da bu davalının ibraz ettiği hasar dosyası içerisinde ibraname ve makbuz bulunmadığı için KTK 111.maddesi gereğince inceleme yapılması gerekmediğinden bu yöndeki istinaf talebinin reddi gerekmiştir.Mahkemece vefat edene ait hizmet dökümü istenmiş ancak çalıştığı yerlere ait ücret bordroları istenmemiştir. SGK’ya yazılan yazıya verilen cevapta, SGK, Bağkur ve Emekli Sandığı, emekli kaydına rastlanmadığı, gelir ödenmediğinden peşin sermaye geliri hesaplanmadığına dair bilgi verilmiştir. Vefat edenin son çalıştığı sigortalı iş yerinden ayrıldığı, … özel servisi … yanına çalışmak üzere girdiği, henüz iki haftalık çalışmasının olduğu, sigorta işlemlerinin yapılmadığı, bu aşamada vefat ettiği, 2800 TL üzerinden anlaşmaya varıldığı, iki haftalık çalışma bedelinin vefatından sonra ailesine ödendiği, üniversite mezunu olması nedeniyle bir önceki iş yerinde 2200 TL’ye çalıştığı bilgisinin … tarafından yazılı beyan dilekçesinde belirtilmiştir.Mahkemece yaptırılan aktüerya hesabında bilirkişi, beyan doğrultusunda 2400 TL aylık ücret kabul edilerek PMF Yaşam Tablosuna göre %10 artış, %10 iskonto hesabı ile doğru paylar üzerinden hesaplama yapılmıştır. Davalı … tarafından yapılan ödemeler güncellenerek hesaptan indirilmiş, ayrıca araç sürücüsünün alkollü olduğu tespit edilmiş olduğundan %25 müterafik kusur indirimi yapılarak hesap yapıldığı görülmüştür. Dava konusu uyuşmazlıkta maruz kalınan zarar hesap edilirken davacının kaza tarihinde ve öncesinde gelirinin tam olarak saptanarak hesaplanma yapılması gerekmektedir (Yargıtay 17. Hukuk Dairesi 2015/16731 Esas 2018/9715 Karar).Bu nedenle mahkemece vefat edenin daha önce çalıştığı iş yerinde son 6-7 aylık bordrolarının istenmesi gelirini netleştirilmesi ve buna göre rapor alınması gerekirken davacıların beyan doğrultusunda aylık 2400 TL net geliri esas alarak yapılan incelemeye dayalı rapora itibar edilerek karar verilmesi doğru olmamıştır. Zararın meydana gelmesinde veya artmasında mağdurun da kusurunun bulunması halinde söz konusu olan müterafik kusur Türk Borçlar Kanunu’nun 52. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre zarara uğrayan, zarar doğuran eyleme razı olmuş veya kendisinin sebep olduğu hal ve şartlar zararın meydana gelmesine etki yapmış veya tazminat ödevlisinin durumunu diğer bir surette ağırlaştırmış ise, hakim tazminat miktarını hafifletebilir.Hatır taşıması bir kimseyi ücretsiz olarak ve bir karşılık almadan ve bir yararı bulunmadan taşıma halidir. Yani hatır için taşımada taşımanın karşılıksız olması veya alınan karşılığın önemsiz olması gerekir. Taşıma, işletenin veya sürücünün değil taşınanın yararına olmalıdır. Dosyadaki kusur raporları ceza mahkemesi kararı ve ATK 5. İhtisas Kurulunun raporlarına göre sürücünün alkollü olduğu, vefat edenin sürücünün alkollü olduğunu bilerek araca bindiği, davalının beyanına göre de olay günü 4-5 arkadaşın birlikte Sazlı Beldesine giderek alkol aldıkları da anlaşıldığından, birlikte eğlenmek amacıyla davalının aracına binen vefat edenin hatır için taşındığı sabit olmakla tazminattan hem hatır indirimi hem de müterafik kusur indirimi yapılması gerekmektedir. Kabule göre, bilirkişi tarafından belirlenip kök raporda %25 olarak belirlenen müterafik kusur indirimi … Sigorta ödemesinin tenzilinden önce yapılmış, alınan ek raporda ise %25 içinde hatır ve müterafik kusur indiriminin olduğu belirtilmiştir. Yargıtay’ın yerleşik kararlarında belirtildiği gibi %20 müterafik kusur ve % 20 hatır indirimi oranlarının ayrı ayrı uygulanması gerektiğinden, bilirkişinin her ikisi için %25 belirlemesi hatalı olduğu halde, mahkemece bu hesap üzerinden karar verilmesi doğru olmamıştır.O halde, İlk Derece Mahkemesince yapılması gereken; vefat edenin daha önce çalıştığı iş yerinden son 6-7 aylık ücret bordroları getirtilerek gelirinin net olarak tespit etmek, aktüerya bilirkişisinden tespit edilen gelir üzerinden, gelir tespit edilemiyorsa asgari ücret üzerinden hesaplama yapılması, daha sonra ilk olarak zararla ilgili indirim sebepleri uygulanarak gerçek zarar belirlenecek (önce kusur indirimi, sonra yapılan ödemeler), sonra da tazminattan indirim nedenleri olan 6098 sayılı TBK’nın 51. maddesinde (mülga 818 sayılı BK’nun 43. maddesi) düzenlenen hatır taşıması indirimi ve 6098 sayılı TBK’nın 52. maddesinde (mülga 818 sayılı BK’nun 44. maddesi) düzenlenen müterafik kusur indirimi uygulanarak (davacıların %20 yapılması gerekirken, %25 müterafik kusur indirimi yapılmış olmasına istinafı bulunmaması nedeni ile davalılar lehine oluşan usuli kazanılmış hak da gözetilerek) gözetilerek zararın belirlenmesi için ek rapor alınması ve sonucuna göre karar verilmesi olmalıdır. Açıklanan nedenlerle davalı … A.Ş. vekili, davalı …, davalı … istinaf başvurusunun kabulü ile HMK’nın 353/1-a/6. maddesi uyarınca İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, dosyanın yukarıda belirtilen şekilde işlem yapılmak üzere mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
KARAR: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere :1-Davalı … A.Ş. vekili, davalı …, davalı … istinaf başvurusunun KABULÜ ile yukarıda esas ve karar numarası belirtilen İlk Derece Mahkemesi kararının HMK’nın 353/1-a/6. maddesi uyarınca KALDIRILMASINA,2-Davanın yeniden görülmesi için dosyanın Mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,3-İstinaf karar harcının istek halinde İlk Derece Mahkemesince yatırana iadesine,4-Duruşma yapılmadığından, vekalet ücreti hükmedilmesine yer olmadığına, 5-Davalı… A.Ş., davalı … davalı … tarafından yapılan istinaf yargılama giderinin İlk Derece Mahkemesince yeniden verilecek kararda dikkate alınmasına,6-İstinaf aşaması için yatırılan gider avansından artan kısmın yatıran tarafa iadesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK’nın 353/1-a maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi.23/02/2021