Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
9.HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R
ESAS NO : 2018/2276
KARAR NO : 2020/3571
İNCELENEN DOSYANIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR TARİHİ: 31/01/2018
NUMARASI : 2016/570 Esas – 2018/39 Karar
DAVA : Tazminat (Ölüm ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat)
KARAR TARİHİ: 29/09/2020
Yukarıda yazılı İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine, Dairemiz Heyetince yapılan müzakere sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, 31/01/2016 tarihinde … plakalı aracın …. plakalı araca çarpması sonucunda meydana gelen kazada … plakalı araçta yolcu olarak bulunan müvekkillerinin murisi … vefat ettiğini, meydana gelen kazada … plakalı araç sürücüsünün %100 kusurlu olduğunu, …. plakalı aracın davalı … şirketine … no’lu poliçe ile sigortalı olduğunu, müvekkillerinin vefat edenin desteğinden mahrum kaldıklarını beyanla fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla 1.000,00 TL destekten yoksun kalma tazminatı, 1.000,00 TL cenaze ve defin gideri olmak üzere 2.000,00 TL maddi tazminatın davalıların hepsinden, 100.000,00 TL manevi tazminatın işleten davalı … A.Ş.’den tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.Davacılar vekili 14/08/2017 tarihli dilekçesi ile taleplerini 11.668,95 TL destekten yoksun kalma tazminatı ile 1.000,00 TL cenaze ve defin gideri olmak üzere 12.688,95 TL olarak ıslah etmiş, ıslah harcını yatırmıştır. Davalı …San. ve Tic. A.Ş. vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin söz konusu kaza nedeniyle herhangi bir sorumluluğunun olmadığını, …. plakalı aracın dava dışı … Tic. Ltd. Şti. tarafından işletildiğini, maddi tazminat taleplerinin ispatı gerektiğini, manevi tazminat taleplerini fahiş olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; … plakalı aracın müvekkili sigorta şirketi nezdinde ZMMS poliçesi ile sigortalı olduğunu, kaza nedeniyle vefat sonrasında davacılar vekili Av. … … Bankası hesabına müvekkili şirket tarafından yaptırılan aktüerya hesabına göre 05/05/2016 tarihinde ibraname karşılığında 126.065,00 TL tazminat ödemesi yapıldığını, ödeme neticesinde müvekkili sigorta şirketinin sorumluluğunu yerine getirdiğini, davacıların müvekkilini ibra ettiğini, müvekkilinin sorumluluğunun sigortalı araç sürücüsünün kusuru oranında olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.İlk Derece Mahkemesince “Davacı … yönünden maddi tazminat talebinin kabulü ile 11.668,95 TL’nin davalı … yönünden kaza tarihinden davalı … yönünden dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesine, davalı … şirketinin sorumluluğunun poliçe limiti ile sınırlandırılmasına, Davacı … yönünden açılan maddi tazminat talebinin reddine, Davacı … için talep edilen 1.000,00 TL cenaze giderinin davalılardan davalı … için davalı … yönünden dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsili ile birlikte davacıya ödenmesine, Davacı eş … için 15.000,00 TL davacı … İçin 15.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı … A.Ş’den tahsili ile davacılara ödenmesine” karar verilmiştir.Bu karara karşı davacılar vekili ile davalılar vekilleri tarafından istinaf yasa yoluna başvurulmuştur.Davacılar vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; … plakalı araç sürücüsünün asli ve tam kusurlu olduğunu, mahkeme aşamasında haberdar değilmiş gibi davranarak mahkemeyi yanılttığını, belirlenen manevi tazminatın az olduğunu, yargılama gideri ve vekalet ücretini davalı şirkete yükletilmesi gerektiğini belirterek istinaf yasa yoluna başvurmuştur. Davalı … A.Ş. vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; Müteveffa araçta yolcu konumunda olup hatır taşıması ve müterafik kusur nedeniyle tazminattan indirim yapılması gerektiğini, sigortalı araç sürücüsünün kusur oranını kabul etmediğini, davacı … yönünden davanın reddine karar verilmiş olmasına rağmen müvekkil şirket lehine vekalet ücretine hükmedilmediğini, davanın taleplerinin anlaşılır olmadığını, bilirkişi raporunda davacılardan … açısından destekten yoksun kalma tazminatı bulunmadığının tespit edildiğini, sadece davacı … için ıslah yapıldığını, her bir davacı için 500 TL olmak üzere toplamda 1.000 TL tazminat talebinin göz önünde bulundurulması gerektiğini, davacı … için 500 TL tazminat talebinin kabul edilmesi halinde davacı tarafından yatırılan harcın eksik olduğunu, bilirkişi raporunda yapılan hesaplamanın yürürlükte olan yasal mevzuat örtüşmediğini, müvekkil şirket tarafından davacıya 126.065,00 TL ödeme yapılarak poliçeden doğan tüm sorumluluğun yerine getirildiğini, cenaze ve defin talebinin teminat dışı olduğunu belirterek istinaf yasa yoluna başvurmuştur.Davalı … San. Tic. A.Ş. vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; … plakalı aracın dava dışı …Tic. Ltd. Şti. tarafından işletilmesinin mahkemece değerlendirilmediği, kazaya karışan ve İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığına sunulan 17.03.2016 tarihli bilirkişi raporunda asli kusurlu olduğu kanaatine varılan … şirketin sigortalı çalışanı olmayıp müvekkil şirketle hiç bir ilişiği olmadığını ve şirkete ait olmayan araçla yapmış olduğu kazadan sorumlu tutulamayacağını, kusur incelemesi yapılmadan bu raporun esas alındığını belirterek istinaf yasa yoluna başvurmuştur. Dava, ölümlü trafik kazasından kaynaklanan destekten yoksun kalma maddi-manevi tazminatı ile cenaze ve defin gideri istemine ilişkin olup istinaf açısından uyuşmazlık konusu HMK’nın 355. maddesine göre kamu düzeni ve istinaf nedenleri ile sınırlı olmak üzere İlk Derece Mahkemesince verilen kararın usul, yasa ve dosya içeriğine uygun olup olmadığıdır. Dosya kapsamından, 31/01/2016 tarihinde davalı … trafik sigortalı, davalı …. San. ve Tic. A.Ş. adına kayıtlı … plakalı aracın …. plakalı araç ile çarpışması sonucu ile meydana gelen kazasında …. plakalı yolcu olarak bulunan destek …ün vefat ettiği, olay nedeniyle vefat edenin desteğinden mahrum kalan davacıların destekten yoksun kalma tazminatı, cenaze ve defin gideri ve manevi tazminat talep ettiği anlaşılmaktadır.KTK’nın 3. maddesinde, “İşleten: Araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen veya aracın uzun süreli kiralama, ariyet veya rehin gibi hallerde kiracı, ariyet veya rehin alan kişidir. Ancak, ilgili tarafından başka bir kişinin aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait olmak üzere işlettiği ve araç üzerinde fiili tasarrufu bulunduğu ispat edilirse, bu kimse işleten sayılır.” şeklinde tanımlanmıştır. Aynı Kanun’un 85/1. maddesine göre “Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar. ” maddenin son fıkrasına göre ise “işleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur.” İşletenin bu sorumluluğu bir tehlike sorumluluğudur. 2918 sayılı KTK’nın 3. maddesinde işleten sıfatının belirlenmesinde şekli ve maddi ölçüt olmak üzere iki ayrı ölçüden yararlanılmıştır. Şekli ölçüye göre trafik sicilinde malik görülen kişi işletendir. Maddi ölçüye göre ise trafik sicilinde adı geçen kişinin önemi bulunmamakta olup önemli olan araç üzerindeki fiili hakimiyet, araçtan ekonomik yarar sağlama, masraf ve rizikolara katlanma gibi ölçütlerdir. İşletenin belirlenmesinde doktrin ve Yargıtay’ın kabul ettiği görüş maddi ölçüdür (Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin 28/02/2019 tarih, 2016/6712 E. ve 2019/2237 K. sayılı kararı).Davalı şirket … plakalı kamyonetin maliki olduğuna göre, işleten olarak kaza anında bu aracı kullanan sürücünün kusurundan dolayı doğan zarardan davacıya karşı müteselsilen sorumludur. Aracın bir başkası tarafından işletilmesi de bu sorumluluğu kaldırmayacaktır. Bu nedenle Mahkemece davalı şirket yönünden davanın kabulüne karar verilmesinde bir isabetsizlik yoktur.
Davalı …Sigorta vekili cevap dilekçesinde davacının hatır için taşındığı yönünde iddia ve savunma ileri sürmemiştir. Mahkemece, taşımanın hatır için olduğu değerlendirilerek tazminattan hatır indirimi yapılabilmesi için davalının bu yönde savunma getirmesi ve taşımanın hatır için olup olmadığı, tarafların yakınlığı, varsa hatır için taşımanın kimin arzusu ve ne amaçla yapıldığı gibi olayın özel şartlarını ortaya koyması gerekmektedir. Davalı tarafın, süresinde dosyaya sunulan cevap dilekçesinde hatır taşıması olduğuna dair iddiası ve savunması olmadığına göre hatır indirimi yapılmamış olmasında; Yine hükme esas alınan aktüer bilirkişi raporunda, davalı … şirketinin davadan önce yaptığı ödeme güncellenerek hesaplanan tazminattan indirim yapılmış olmasına göre davalı … vekilinin bu hususlara değinen istinaf itirazları yerinde değildir. Araçta yolcu konumunda olan desteğin kazanın meydana gelmesinde kusurundan söz edilemeyeceğine (kaldı ki, davalının işleteni olduğu araç sürücüsünün olayda tam kusurlu olduğuna ilişkin ceza mahkemesince alınan raporun dosya içeriğine uygun, mahkeme ve tarafların denetimine elverişli olması nedeniyle sürücünün hiç bir kusuru ve dolayısıyla sorumluluğu bulunmadığının kabul edilemeyeceğine) göre davalı … Sigorta ve davalı …. San. Tic. A.Ş. vekili vekilinin kusura ilişkin istinaf itirazının yerinde olmadığı değerlendirilmiştir. Davacı vekili dava dilekçesinde 1.000,00 TL cenaze ve defin gideri talep etmiş ancak buna ilişkin delil sunmamış, mahkemece Kartal İlçe Müftülüğüne yazılan yazı cevabında da bilgi verilmemiştir. O halde mahkemece yeterli araştırma yapılmaksızın bu talep yönünden davanın kabul edilmesi de doğru olmamıştır.6100 sayılı HMK`nun 194/1. maddesinde; “…taraflar, dayandıkları vakıaları, ispata elverişli şekilde somutlaştırmalıdırlar…” hükmüne; 31. maddesinde ise “Hakim, uyuşmazlığın aydınlatılmasının zorunlu kıldığı durumlarda, maddi veya hukuki açısından belirsiz yahut çelişkili gördüğü hususlar hakkında, taraflara açıklama yaptırabilir, soru sorabilir, delil gösterilmesini isteyebilir.” hükmüne yer verilmiştir. Davanın doğru biçimde sonuçlandırılması için davanın ne olduğunun anlaşılması gerekir. Mahkemece, dilekçenin içeriğine göre davacının isteği belirlenip uyuşmazlık buna göre çözüme kavuşturulmalıdır.Somut uyuşmazlıkta, dosya kapsamı ve dava dilekçesinde hangi davacı için ne miktarda destekten yoksun kalma tazminatı talep edildiği açıklanmamış, toplamda 1.000,00 TL destekten yoksun kalma tazminatı talep edildiği belirtilmekle yetinilmiş; ıslah dilekçesinde ise “bilirkişi raporu ile davacı … için 11.668,95 TL destekten yoksun kalma tazminatı tespit olunduğu açıklanarak 1.000,00 TL cenaze ve defin gideri talebi de dahil edildiğinde toplam (11.668,95 + 1.000,00) 12.668,95 TL tazminatın tahsilinin talep edildiği” açıklanmıştır. İlk Derece Mahkemesince davacı …’in açtığı maddi tazminat davasının kabulüne, davacı …’ün destekten yoksun kalma tazminatı talep hakkı bulunmadığından bu davacı için maddi tazminat davasının reddine karar verilmiş, red edilen dava için karşı taraf lehine vekalet ücretine hükmedilmemiştir. Oysa HMK’nın 31 ve 194.maddeleri gereğince davacılar vekiline her bir davacı için talep edilen maddi tazminat miktarlarını açıklamak ve gerektiğinde düzeltmek konusunda süre verilmeden yazılı olduğu şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır. Açıklanan nedenlerle, davacılar vekili, davalı …. A.Ş. vekili, davalı ….San. Tic. A.Ş. vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile HMK’nın 353/1-a/6. maddesi uyarınca İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, dosyanın yukarıda belirtilen şekilde işlem yapılmak üzere mahkemesine gönderilmesine karar verilmiş, Dairemizin kararına göre diğer istinaf itirazları bu aşamada değerlendirmemiştir.
KARAR: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere :1-Davacılar vekili, davalı …. A.Ş. vekili, davalı …. San. Tic. A.ş. vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ ile yukarıda esas ve karar numarası belirtilen İlk Derece Mahkemesi kararının HMK’nın 353/1-a/6. maddesi uyarınca KALDIRILMASINA,2-Davanın yeniden görülmesi için dosyanın Mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,3-İstinaf karar harcının istek halinde İlk Derece Mahkemesince yatırana iadesine,4-Duruşma yapılmadığından, vekalet ücreti hükmedilmesine yer olmadığına, 5-Taraflarca yapılan istinaf yargılama giderinin İlk Derece Mahkemesince yeniden verilecek kararda dikkate alınmasına,6-İstinaf aşaması için yatırılan gider avansından artan kısmın yatıran tarafa iadesine, 7-İİK’nın 36/5. maddesi uyarınca, istinaf sonucuna göre … A.Ş. tarafından tehiri icra talebi kapsamında icra dosyasına sunulan, … Bankası A.Ş. Rıhtım Şubesinin 07/03/2018 tarih ve … numaralı 21.000,00 TL bedelli teminat mektubunun davalı …. A.Ş.’ye iadesine,Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK’nın 353/1-a maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi.29/09/2020