Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi 2017/1491 E. 2019/723 K. 16.05.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
9.HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R
ESAS NO : 2017/1491
KARAR NO : 2019/723
İNCELENEN DOSYANIN
MAHKEMESİ: İstanbul Anadolu 7. Asliye Ticaret Mahkemesi
KARAR TARİHİ: 03/05/2017
NUMARASI : 2014/1384 Esas 2017/393 KararL
DAVA : Maddi (Destekten Yoksun Kalma) ve Manevi Tazminat
KARAR TARİHİ: 16/05/2019
Yukarıda yazılı İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine, Dairemiz Heyetince yapılan müzakere sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Asıl davada davacılar vekili dava dilekçesinde özetle: 14/12/2012 tarihinde davalılardan …’ın sevk ve idaresinde olan Kartal Belediyesi adına kayıtlı, davalı sigorta şirketine sigortalı … plakalı araçla gerçekleşen kaza neticesinde araçta yolcu konumundaki müvekkillerden …’in eşi, diğer müvekkillerin annesi olan …’in vefat ettiğini, kazaya ilişkin alınan raporlarda davalı …’ın 8/8 asli kusurlu olduğunun tespit edildiğini, müvekkillerinin müteveffanın ölümü ile maddi kayıplar yaşadıklarını, ayrıca yaşanan bu ani kaza ve müteveffanın ezilerek ölmesi sebebiyle müvekkillerinin büyük bir üzüntü yaşadıklarını ileri sürerek, fazlaya ilişkin talep ve dava hakları ile manevi tazminat talep hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik her bir davacı için 2.500,00’er TL olmak üzere toplam 10.000,00 TL maddi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep ve dava etmiştir. Davalı Kartal Belediye Başkanlığı vekili cevap dilekçesinde özetle: Müvekkili belediyeye ait olan ve kazaya karışan… plakalı aracın davalı sigorta şirketine sigortalı olduğunu, Belediye Destek Hizmetleri Müdürlüğünden dava ile ilgili gönderilen evrakında davacılardan …’e 50.027,00 TL ödeme yapıldığının bildirildiğini, ikinci bir tazminat talebinde bulunmalarının haksız ve sebepsiz zenginleşmeye neden olduğunu savunarak davanın reddini talep etmiştir.Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle: Müvekkilinin diğer davalı Kartal Belediyesinde şoför olarak çalıştığını, toplu iş sözleşmesinin 63. maddesi gereğince sorumluluğun iş veren olan davalı belediyeye ait olduğunu, meydana gelen kazada asıl sorumlunun belediyede olduğunu, aracın bakım ve muaynelerinden davalı belediyenin sorumlu olduğunu belirterek davanın reddini istemiştir.Davalı …Sigorta Şirketi vekili cevap dilekçesinde özetle: Davacılar tarafından bu dava açılmadan önce poliçeden kaynaklı tazminat talebi nedeniyle davacı …’e 50.027,00 TL ödeme yapıldığını, bu nedenle müvekkilinin sorumluluğunun sona erdiğini belirterek davanın husumet nedeniyle reddini istemiştir. Birleşen dosyda davacılar vekili dava dilekçesinde özetle: Asıl davadaki beyanlarını tekrarla, davacı eş … için 50.000,00 TL ve diğer davacılar için 40.000,00’er TL olmak üzere toplam 170.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan (davalı sigorta şirketi yönünden sigorta poliçesi ile sınırlı olmak üzere) müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmiştir.İlk Derece Mahkemesi tarafından yapılan yargılama sonunda: “Asıl davamız yönünden; Davalı Kartal Belediye Başkanlığı aleyhine açılan davanın görev yönünden reddine, davacılar …, … ve … yönünden destek tazminatı taleplerinin reddine, davacı … için açılan destek tazminatı davasının kabulüne, 13.712,76 TL destek tazminatının davalılar… ve … Sigorta A.Ş’den müştereken ve müteselsilen alınarak davacı …’e ödenmesine, Hüküm altına alınan … için destek tazminatına, davalı … yönünden kaza tarihi olan 04/12/2012 gününden itibaren, davalı … Sigorta A.Ş yönünden ise temerrüt tarihi olan 02/02/2013 gününden itibaren yasal faiz işletilmesine; Birleşen İstanbul Anadolu 5. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/513 Esas Sayılı Davası Yönünden; Kartal Belediye Başkanlığı aleyhine açılan davanın görev yönünden reddine, … Sigorta A.Ş aleyhine açılan davada hüküm kurulmasına yer olmadığına, Davalı … aleyhine açılan manevi tazminat davasının kısmen kabulüne, Davacı …için 15.000,00 TL, diğer davacılar …, …ve … için 7.500,00’er TL manevi tazminatın davalı …’dan kaza tarihi olan 04/12/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte alınarak davacılara ödenmesine, fazlaya dair manevi tazminat isteminin reddine” şeklinde karar verilmiş, karara karşı davalı Kamuran vekili ile davacılar vekili (katılma yoluyla) istinaf başvurusunda bulunmuşlardır. Davacılar vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle: Hükmedilen manevi tazminat miktarının mağduriyeti giderici olmadığını, hakkında görevsizlik kararı verilen davalı Kartal Belediyesi lehine vekalet ücretine hükmedilmesinin ve görevsizlik kararı verilmesinin hukuka aykırı olduğunu, yaklaşık beş yıl süren ve daha öncesinde de görevsizlik kararı bulunan dava dosyasında davalı belediye yönünden hüküm celsesinde görevsizlik kararı verilmesinin hukuk mantığıyla örtüşmediğini belirterek yerel mahkeme kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.Davalı … vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle: Müvekkilinin diğer davalı Kartal Belediyesinin işçisi olduğunu, işverenin emir ve talimatları doğrultusunda kendisine verilen aracı kullandığını, davalı belediyenin İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği tedbirlerini uygulamadığını, ceza dosyasında tutulan tutanakta müvekkilinin kullandığı aracın lastiklerinde yapılan incelemede araç lastiklerinin yazlık lastik olduğunu, mevsim şartları itibariyle aracın lastiklerinin kışlık lastik olması gerektiğini, Kastamonu iklimine uygun olmadığının tespit edildiğini, toplu iş sözleşmesinin 63. maddesi gereğince sorumluluğun iş veren olan diğer davalı belediyeye ait olduğunu, manevi tazminat miktarlarının fazla olduğunu belirterek yerel mahkeme kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.Asıl dosyada dava, trafik kazasından kaynaklanan ölüm nedeniyle destekten yoksun kalma; birleşen dosyada ise, manevi tazminat istemlerine ilişkindir. HMK’nın 355. maddesi kapsamında istinaf itirazları ve kamu düzenine ilişkin hususlarla sınırlı olarak yapılan inceleme sonunda: Tarafların dosyaya yansıyan ekonomik ve sosyal durumları, davalı sürücünün olaydaki kusur durumu, davacılar desteğinin yolcu konumunda ve kusursuz oluşu, paranın alım gücü gibi yargısal uygulamalarda manevi tazminat için uygulanagelen ölçüler TBK’nın 56/2. maddesindeki düzenlemeye uygun olarak İlk Derece Mahkemesince tespit edilip sonuca varılmış ve hakkaniyete uygun olarak manevi tazminat miktarı belirlenmiş olmakla, davacılar vekilinin manevi tazminat miktarının az; davalı Kamuran Aydın vekilinin de fahiş olduğuna ilişkin istinaf itirazlarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır. Ancak; Trafik kazasından (haksız fiilden) kaynaklanan davada araç sürücüsünün, işleteninin ve trafik sigortacısının meydana gelen zarardan müteselsil sorumlulukları kapsamında eldeki dava, davacıların desteğinin yolcu olarak bulunduğu aracın sürücüsüne, sigortacısına ve işleteni olan Kartal Belediyesine karşı açılmıştır.2918 sayılı Kanun’un 106. maddesinde; “Genel ve katma bütçeli kuruluşlara, il özel idareleri ve belediyelere ve kamu iktisadi teşebbüslerine ve kamu kuruluşlarına ait motorlu araçların sebep oldukları zararlardan dolayı bu kanunun işletenin hukuki sorumluluğuna ilişkin hükümleri uygulanır” denilmektedir. Aynı Kanun’un 85-90. maddelerinde, motorlu araçların trafik kurallarına ve gereklerine aykırı davranışları sonunda meydana gelen zararlar nedeniyle gerçek ve özel kişilerle, kamu tüzel kişileri ayrımı yapılmaksızın aynı sorumluluk kurallarına bağlı olmaları öngörülmüştür. Buna göre kanun, kamu idare ve kurumlarının özel kişilerle eşit şartlarda aynı esaslara göre sorumlu tutulması gerektiğini kabul etmiştir.Yine 2918 sayılı kanunun görev ve yetkiye ilişkin 110. maddesinde “işleteni veya sahibi Devlet ve diğer kamu kuruluşları olan araçların sebebiyet verdiği zararlara ilişkin olanları dahil, bu kanundan doğan sorumluluk davaları, adli yargıda görülür” şeklinde düzenleme vardır. Bu durum karşısında, kamu araçlarının verdikleri zararlardan dolayı idare, kamu hukuku kurallarına göre değil, “işleten” sıfatıyla özel hukuk kurallarına göre sorumlu tutulabilecektir.Somut olayda, davalı Kartal Belediyesine ait aracın karıştığı kazada meydana gelen zararlardan, davalı Kartal Belediyesinin sorumluluğu hizmet kusuruna değil, araç işletenin sorumluluğu ilkelerine dayanmakta olup bu kuralları uygulamakla görevli olan yargı kolu da adli yargı olduğundan, mahkemece açıklanan yasal düzenlemeler gözetilmeksizin davalı Kartal Belediyesi bakımından “yargı yolunun caiz olmaması nedeniyle görev yönünden davanın reddine” karar verilmesi doğru görülmemiş, bu yönüyle davacılar vekilinin ve davalı … vekilinin istinaf itirazlarının kabulüne karar verilmiştir. Belirtilen nedenlerle; davacılar vekilinin ve davalı … vekilinin istinaf başvurularının kabulü ile, HMK’nın 353/1-b/2. maddesi uyarınca, düzeltilerek yeniden esas hakkında karar verilmek üzere İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere :
A- Davacı vekilinin ve davalı … vekilinin istinaf başvurularının KABULÜ ile,
Yukarıda esas ve karar numarası belirtilen İlk Derece Mahkemesi kararının, HMK’nın 353/1-b/2. maddesi uyarınca düzeltilerek yeniden esas hakkında karar verilmek üzere KALDIRILMASINA,
Buna göre:
-ASIL DAVA YÖNÜNDEN;
1-Davacılar …., …. ve …yönünden destek tazminatı taleplerinin REDDİNE,
2-Davacı A…’in destekten yoksun kalma tazminatına ilişkin davasının KABULÜNE, 13.712,76 TL destek tazminatının tüm davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı …’e verilmesine,
3-…için hüküm altına alınan destek tazminatına davalılar …. ve Kartal Belediyesi yönünden kaza tarihi olan 04/12/2012 gününden itibaren, davalı …Sigorta A.Ş yönünden ise temerrüt tarihi olan 02/02/2013 gününden itibaren yasal faiz işletilmesine,
4-Alınması gereken 936,72 TL harçtan peşin olarak alınan 170,80 TL ve ıslah ile alınan 209,09 TL harcın mahsubu ile bakiye kalan 727,63 TL harcın tüm davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
5-Davacı tarafça ödenen 24,30 TL başvuru harcı, 170,80 TL peşin harç ve 38,29 TL ıslah harcı olmak üzere toplam 233,39 TL harcın tüm davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı …’e ödenmesine,
6-Davacı tarafça yapılan 1.671,30 TL yargılama giderinin davanın kabul ve ret oranına göre hesaplanan takdiren 1.086,35 TL sinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı …’e ödenmesine, fazlaya dair yargılama giderinin davacılar üzerinde bırakılmasına,
7-Davalı … tarafından yapılan 50,00 TL yargılama giderinin davanın kabul ve ret oranına göre hesaplanan takdiren 20,00 TL’sinin davacılar … ve …den alınarak bu davalıya ödenmesine, fazlaya dair yargılama giderinin davalı üzerinde bırakılmasına,
8-Davalı Kartal Belediyesi tarafından yapılan 24,00 TL yargılama giderinin kendisi üzerinde bırakılmasına,
9-Davacı … kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince tespit olunan 2.725,00 TL vekalet ücretinin (davalı … 1.980,00 TL ile müteselsil sorumlu olmak üzere) davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı ….’e verilmesine,
10-Davalılar kendilerini vekil ile temsil ettirdiklerinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince tespit olunan 1.980,00 TL vekalet ücretinin … dışındaki davacılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davalılara verilmesine,
11-Taraflarca peşin yatırılan gider/delil avansından bakiye kalan kısmın olması halinde kararın kesinleşmesinden sonra taraflara iadesine,
-BİRLEŞEN İSTANBUL ANADOLU 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİNİN 2015/513 ESAS SAYILI DOSYASI YÖNÜNDEN;
1-… Sigorta A.Ş aleyhine açılan davada HÜKÜM KURULMASINA YER OLMADIĞINA,
2-Davalılar …ve Kartal Belediyesi aleyhine açılan manevi tazminat davasının KISMEN KABULÜ ile,
a-Davacı… için 15.000 TL manevi tazminatın davalılar… ve Kartal Belediyesinden kaza tarihi olan 04/12/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte alınarak davacı …’e verilmesine,
b-Davacı …için 7.500 TL manevi tazminatın davalılar K… ve Kartal Belediyesinden kaza tarihi olan 04/12/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte alınarak davacı .. .’e verilmesine,
c-Davacı…için 7.500 TL manevi tazminatın davalılar K…ve Kartal Belediyesinden kaza tarihi olan 04/12/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte alınarak davacı …’e verilmesine,
d-Davacı … için 7.500 TL manevi tazminatın davalılar … ve Kartal Belediyesinden kaza tarihi olan 04/12/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte alınarak davacı …e verilmesine,
4-Fazlaya dair manevi tazminat istemlerinin REDDİNE,
5-Alınması gereken 2.561,63 TL harçtan peşin olarak alınan 580,64 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 1.980,99 TL harcın davalılar … ve Kartal Belediyesinden alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
6-Davacı tarafça ödenen 27,70 TL başvuru harcı, 580,64 TL peşin harç olmak üzere toplam 608,34 TL harcın davalılar …ve Kartal Belediyesinden alınarak davacılara ödenmesine,
7-Davacı tarafça yapılan 159,00 TL yargılama giderinin davanın kabul ve ret oranına göre hesaplanan takdiren 35,00 TL’sinin davalılar ….ve Kartal Belediyesinden alınarak davacılara verilmesine, fazlaya dair yargılama giderinin davacılar üzerinde bırakılmasına,
8-Davacılar kendisini vekil ile temsil ettirdiklerinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince tespit olunan 4.475,00 TL vekalet ücretinin davalılar….ve Kartal Belediyesinden alınarak davacılara ödenmesine,
9-Davalılar … ve Kartal Belediyesi kendilerini vekil ile temsil ettirdiklerinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT 10/2. maddesi gereğince tespit olunan 4.475,00 TL vekalet ücretinin davacılardan müştereken ve müteselsilen alınarak bu davalılara ödenmesine,
10-Davalı sigorta şirketi için hüküm kurulmadığından bu davalı yönünden yargılama gideri bakımından hüküm kurulmasına yer olmadığına,
11-Taraflarca peşin yatırılan gider/delil avansından kalan kısmın kararın kesinleşmesinden sonra ilgilisine iadesine,
B-İSTİNAF İNCELEMESİ BAKIMINDAN ;
1-Davacılar ve davalı… tarafından peşin olarak yatırılan istinaf karar harcının, istem halinde İlk Derece Mahkemesi tarafından iadesine,
2-İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılma sebebi ve Dairemiz kararının niteliği itibariyle, istinaf yoluna başvuranlar tarafından istinaf aşamasında yapılan yargılama giderlerinin kendileri üzerinde bırakılmasına,
3-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından, vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına,
4-İstinaf için yatırılan gider avansından artan kısmın yatıran tarafa iadesine,
Dair dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu, HMK’nın 362/1-a maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi.16/05/2019