Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi 2022/2369 E. 2023/212 K. 09.02.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
8. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F M A H K E M E S İ K A R A R I
DOSYA NO: 2022/2369
KARAR NO: 2023/212
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 03/10/2019
NUMARASI: 2013/307Esas – 2019/591Karar
DAVANIN KONUSU: Tazminat
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 09/02/2023
Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı, istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine yapılan inceleme sonucunda;
K A R A R Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; 07/11/2011 tarihinde, davalılardan … şirketine ait, … idaresindeki … plakalı tur otobüsünün müvekkillerinin murisi …’un kullandığı … plakalı motorsiklcte arkadan çarparak …’un ölümüne sebebiyet verdiğini; … plakalı tur otobüsünün davalılardan … şirketi nezdinde sigorta poliçesinin mevcut olduğunu,maddi ve manevi zararların karşılanması amacı ile 20/11/2011 tarihinde müracaat edildiğini, ölen …’utı iş adamı olduğunu ancak Motorlu Taşıt Bürosu’nca aylık gelirinin 2,150 TL esas alınarak tazminat hesabı yapıldığını müvekkillerine toplam 230.378-TL olarak ödeme gerçekleştirildiğini ödemeyi ihtirazi kayıt ile kabul ettiklerini, yabancı plakalı aracın … şirketi nezdinde Macaristan’da düzenlenmiş sigorta poliçe limitinin Türkiye’de geçerli olan limitlerin üzerinde olduğunu, 20/09/2010 tarihinde Macaristan’da kaza limiti olarak poliçede kaza başına 5.286,000 Euro’nun belirlendiğini, müvekkillerine kısmi tazminat ödemesi yapıldığını ileri sürerek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere ölenin eşi davacı … için 3,000 Euro maddi (8.157,00-TL), 500,000 Euro (1.359.500-TL) manevi, davacı kızı … için 1.000 Euro (2.719-TL) maddi 500.000 Euro(1.359.500-TL) manevi ve oğul … için l.000 Euro ( 2.719-TL) maddi 500,000 Euro(1.359.500-TL) manevî olmak üzere toplam 1.505,000 Euro tazminatın kaza tarihinden itibaren yıllık Euro üzerinden uygulanacak % 12 faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve mütesclsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.Davacılar … ‘nun cevap dilekçesine özetle; dava konusu kaza İle ilgili davacılar …’a 12,009-TL, …’a 171.481,39-TL, …’a 16,509,11-TL vc ayrıca 30.378- TL işleyen faiz olarak tazminat ödendiğini, davacıların hiçbir hak ve alacaklarının kalmadığını, yabancı plakalı aracın yeşil kart poliçesini düzenlemiş bulunan yabancı sigorta şirketinin gerekse bu şirket adına müvekkil Türkiye Motorlu Taşıt Bürosu’tıun manevi tazminatlarla ilgili ve limit üstü taleplere ilişkin sorumluluğu ancak ve ancak adına hareket etliği yabancı sigorta şirketinin ihtiyaren teminat vermesi halinde söz konusu olacağını, şayet böyle bir teminatı yabancı şirket vermezse Türkiye Motorlu Taşıt Bürosu’nun sadece maddi tazminat bakımından ve yalnızca ülke limitleri ile sınırlı olacağını, yabancı sigorta şirketi ile bu hususta yazışmalar yapıldığını, cevap alınamadığını belirterek davanın reddini istemiştir. Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; davaya konu kazanın Türkiye’de meydana gelmiş olması nedeni ile MÖHUK m,34 gereği davanın esasına Türk Hukukunun uygulanacağını, yeşil kart konusu tazminat taleplerinin kazanın meydana geldiği ülkedeki mali sorumluluk sigortası mevzuatı kapsamında ele alınacağını, buna göre kazanın meydana geldiği 2011 yılı itibari İle Türkiye’de yayınlanmış poliçe limitinin 200,000-TL olduğunu, davalı … tarafından poliçe limitinin ödendiğini belirterek davanın reddini istemiştir. Mahkemece yapılan yargılama sonucunda;”…07/11/2011 tarihinde meydana gelen trafik kazasında davalılardan … firmasına ait yine davalılardan …’ye sigortalı ve davalılardan … yönetimindeki tur otobüsünün davacıların murisinin kullandığı motorsiklete çarpması sonucu destek olan …’un vefat ettiği, davalıların sigortacı, işleten/malik, sürücü olarak müştereken ve müteselsilen sorumluluklarının bulunduğu davalılardan Türkiye Motorlu Taşıt Bürosu’nun da kuruluş kanunu ve Çalışma Esas ve Usulleri hakkındaki yönetmeliğe göre yabancı plakalı araçların Türkiye’de karıştıkları kazalarda geçerli yeşil kart sigorta poliçesinin bulunması halinde yeşil kart sigortacısına izafeten kusur oranına göre kaza tarihinde Türkiye’de geçerli zorunlu mali sorumluluk sigortası teminat limitiyle sınırlı olarak davalılarla birlikte sorumluluğunun bulunduğu, 2011 yılı Türkiye’de geçerli zorunlu mali sorumluluk sigorta teminatının yeşil kart sigortacısına izafeten Türkiye Motorlu Taşıt Bürosu’nca davacılara ödenmiş olduğu, teminat limiti ödenmiş olduğundan yeşil kart sigortacısı olan …’nin ve ödemeyi yapan Türkiye Motorlu Taşıt Bürosu’nun sorumluluğunun kalmadığı, zaten bu davalılar yönünden manevi tazminat talepleri sigorta poliçesi kapsamında yer almadığından manevi tazminattan da sorumlu tutulamayacakları, bu iki davalı yönünden davanın reddine karar verilmesi gerektiği, davalı … ve …’in bakiye kalan destekten yoksun kalma tazminatından ve manevi tazminattan sorumlu oldukları fakat ıslah yapılmadığından maddi tazminat talepleri yönünden dava dilekçesindeki taleple bağlı kalınarak ayrıca haksız fiillere bağlı tazminat davasında TL üzerinden hüküm kurulması gerektiğinden bilirkişi incelemesi sonucunda hesaplanan tazminat miktarlarına kaza tarihinden itibaren yasal faiz yürütülmek suretiyle davalı … ve … yönünden açılan maddi tazminat davasının kabulüne, manevi tazminat talebi yönünden ise tarafların sosyo-ekonomik durumları gözönüne alınarak kazanın oluş şekli, çekilen elem ve ızdırap , ölüm nedeniyle davacı eş ve çocuklarda meydana gelen acı ve yoksunluk duyguları nedeniyle her bir davacı yararına 150.000-TL manevi tazminata hükmetmek gerektiği” gerekçesiyle, A) Davalı … ve Davalı … açısından açılan davanın REDDİNE, B) Davalı … ve Davalı … yönünden açılan davada; a)Maddi tazminat istemi olan destekten yoksun kalma tazminatı yönünden açılan davanın KABULÜNE, Taleple bağlı kalınarak davacı … açısından 8.157,00-TL , … açısından 2.719,00-TL, … açısından 2.719,00-TL toplamda 13.595,00-TL destekten yoksun kalma tazminatının kaza tarihi olan 07/11/2011 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar … ve Davalı … dan müştereken ve müteselsilen tahsiline, b)Manevi tazminat yönünden açılan davanın KISMEN KABULÜNE, Davacı … yararına 150.000.00-TL , Davacı … yararına 150.000,00-TL, Davacı … yararına 150.000.00-TL olmak üzere toplamda 450.000.00-TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 07/11/2011 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar … ve Davalı … dan müştereken ve müteselsilen tahsiline, fazlaya ilişkin istemine reddine, karar verilmiştir. Karara karşı davacılar vekili tarafından istinaf yasa yoluna başvurulmuştur. İstinaf nedenleri: Davacılar vekili; kazaya nedenolan yabancı plakalı aracın zorunlu mali sorumluluk sigortası ve kasko sigortası da olmasına rağmen salt yeşil kart sigortası kapsamında, hasar ödemesini Türkiye’de kaza tarihindeki 200.000.-TL.limit ile sınırlı olarak ödendiğini, Motorlu Taşıt Bürosunun web sayfasında bulunan tabloda Macaristan’da düzenlenen Yeşil Kart sigorta sertifikasının bağlı olduğu zorunlu mali sorumluluk sigortasının kaza tarihi itibariyle kaza başına limit 5.286.000 Euro olduğunu, iş bu davanın yeşilkart sıgortasını aşan kısmın tazmini için açıldığını, davalılar … ve … yönünden davanın reddine karar verilmesinin hatalı olduğunu, eksik inceleme ile hüküm tesis edildiğini, merkezi Macaritan’da bulunan sigorta şirketinin düzenlediği sigorta poliçesine göre kapsam (limit) ve nitelik(maddi/manevi) belirlenmesi gerektiğini, davalı … davda vekil ile temsil edilmemesine rağmen lehine vekalet ücretine hükmedilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, manevi tazminat tutarının düşük belirlendiğini, Euro cinsinden karar verilmesi gerektiğini belirterek kararın kaldırılmasını istemiştir.6100 sayılı HMK’nın 355. maddesindeki düzenleme gereğince, İstinaf edenin sıfatına, istinafın kapsam ve nedenleriyle sınırlı olmak kaydıyla yapılan inceleme ve değerlendirme sonucunda; Dava, trafik kazasından kaynaklanan destekten yoksun kalma tazminatı ve manevi tazminat istemine ilişkindir.Sigorta şirketlerinin teminat altına aldıkları riziko türleri ve teminat altına alınan zarar türlerinin her birine sağladıkları güvence limitleri sigorta ettiren ile yaptıkları sigorta poliçesinde belirlenmektedir. Zorunlu mali sorumluluk sigortasında ise bu durum ayrıksı olarak her ülke devletinin kendi iç düzenlemeleri ile belirlenmektedir.Türkiye Motorlu Taşıt Bürosu’nun çalışma esas ve usulleri hakkındaki 26.10.1991 gün ve 21033 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan yönetmeliğin “Büronun amacı” başlığını taşıyan 5. maddesinin 3. bendi uyarınca, yurt dışında sigortalanmış bulunan ve geçerli olan sigorta sertifikası taşıyan motorlu kara taşıt araçları sahipleri veya sürücüleri tarafından Türkiye’de sebebiyet verilmiş hasarların, doğrudan doğruya idare ve ödenmesi hususundaki işlemleri yapmak, büronun amaçları arasında sayılmıştır. Bu nedenle yabancı plakalı araçların Türkiye’de karıştıkları kazalarda, şayet geçerli bir yeşil kart sigortaları varsa, bunların sigorta yaptırmalarına gerek olmaksızın araçlarının neden olacağı zararlar karşılanacaktır. Bir başka deyişle, yeşil kart poliçesi o ülkede düzenlenmiş zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesi gibi kabul edilecektir. Buna göre yeşil kart sigortası, anlaşmaya dahil yabancı ülkelerin zorunlu mali sorumluluk sigortalarını biraraya getiren üniform ve beynelminel bir sigorta poliçesi olarak tanımlanmaktadır. Memleketimizin de üyesi bulunduğu Avrupa Konseyi mensuplarının 20 Nisan 1959 tarihinde imzaladıkları “Beynelminel Mecburi Mesuliyet Sigortasına dair Avrupa Sözleşmesi” gereğince ülkemizde de tüzel kişiliği haiz … Şirketleri Birliği Motorlu Taşıt Bürosu kurulmuş olup, yeşil kart sistemi uygulanmaktadır. Karayolları Trafik Kanunu’nun 91. maddesi ile Ülkemizin de üyesi bulunduğu Avrupa Konseyi mensuplarının 20 Nisan 1959 tarihinde Strazburg şehrinde imzaladıkları “Beynelminel Mecburi Mesuliyet Sigortası İhdası” ile igili anlaşma hükümleri uyarınca, yabancı plakalı motorlu araçların, şayet milletlerarası geçerli olup Türkiye’de de kabul edilen sigortaları varsa, bunların sigorta yaptırmalarına gerek olmaksızın araçlarının neden olacağı zararlar, zorunlu trafik sigorta güvencesinde olacaktır. Şayet böyle bir sigortası yoksa, bu araçlar için Türkiye sınırlarına girişlerinde, zorunlu trafik sigorta sözleşmesi yapılacaktır. Yine bu hükümler uyarınca Ülkemizde de geçerli bulunan “Yeşil Kart Sistemi”ne göre faaliyette bulunmak üzere “…” kurulmuştur. Somut olayda, yeşil kart sigortası kapsamında … tarafından davacılara ülkemizde kaza tarihinde geçerli olan ZMMS limiti olan 200.000-TL doğrultusunda ödeme yapıldığı anlaşılmıştır. Davacı tarafça kazaya karışan yabancı plakalı aracın, davalı … tarafından çoklu sigorta poliçesi ile sigortalı olduğu ileri sürülmüşse de yabancı plakalı aracın kaza tarihini kapsayan geçerli bir poliçesi bulunup bulunmadığı hususunda yerel mahkemece bir inceleme yapılmamıştır. Yukarıda da değinildiği gibi sigorta teminat türleri ve miktarlarının belirlenmesi bakımından sözkonusu sigorta poliçesinin temini zaruri olup, davacılar vekilinin iddiası, müvekkillerinin zararının Türkiye’deki ZMMS limitinin üstünde olduğu, davalı sigorta şirketi nezdinde düzenlenmiş poliçe bulunduğu, bu sigorta poliçesine göre kapsam (limit) ve nitelik(maddi/manevi) belirlenmesi gerektiği yönündedir. Kaldı ki davalı … Taşıt Bürosu tarafından da cevap dilekçesinde manevi tazminatlarla ilgili ve maddi tazminatlarda da limit üstü taleplere ilişkin sorumluluğun ancak ve ancak adına hareket etliği yabancı sigorta şirketinin ihtiyaren teminat vermesi halinde söz konusu olacağı belirtilmiştir.Bu durum karşısında mahkemece, kazaya karışan yabancı plakalı aracın, Macaristan’da bulunan davalı … tarafından kaza tarihini kapsayan geçerli sigorta poliçesi bulunup bulunmadığının tespiti, var ise kaza tarihini kapsayan bu sigorta poliçesinin temini ile teminat türlerinin ( kişi başına maddi-manevi) ve miktarlarının belirlenmesi, davalı … Taşıt Bürosu tarafından kaza tarihinde Türkiye’deki ZMMS teminat limiti dahilinde davacılara ödeme yapıldığı hususu da göz önüne alınarak, davalı sigorta şirketinin sorumluluk kapsamının buna göre belirlenmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir. (Bkz. Yargıtay 17. HD’nin 2013/15698 Esas,2014/5046 Karar sayılı ilamı) Açıklanan nedenlerle, davacılar vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile kararın HMK’nın 353/1-a.6 maddesi gereğince kaldırılmasına ve dosyanın belirtilen şekilde işlem ve yargılama yapılarak yeniden bir karar verilmek üzere mahkemesine gönderilmesine karar vermek gerektiği sonuç ve kanaatine varılmıştır.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ / Gerekçe uyarınca, 1-Davacılar vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ ile, İstanbul 7. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 03/10/2019 tarih ve 2013/ 307 Esas, 2019/591 Karar sayılı kararının HMK.m.353/1-a/6 hükmü uyarınca KALDIRILMASINA, 2-Dosyanın belirtilen şekilde işlem ve yargılama yapılarak yeniden bir karar verilmek üzere mahkemesine GÖNDERİLMESİNE, 3-Davacılardan tahsil edilen peşin harcın istek halinde kendilerine iadesine, 4-İstinaf yasa yoluna başvuran davacılar tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince yapılacak yargılama sonucunda verilecek hükümde dikkate alınmasına, 5-Dosya üzerinde inceleme yapılması nedeniyle vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda ve HMK.m. 353/1-a hükmü uyarınca KESİN olmak üzere oybirliği ile karar verildi. 09/02/2023