Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi 2021/734 E. 2021/916 K. 03.06.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
8. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F MAHKEMESİ K A R A R I
DOSYA NO : 2021/734
KARAR NO : 2021/916
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İstanbul Anadolu 8. Asliye Ticaret Mahkemesi
TARİHİ: 05/11/2020
NUMARASI: 2018/790 2020/604
DAVANIN KONUSU: İtirazın İptali
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 03/06/2021
Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı, istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine yapılan inceleme sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı … A.Ş. adına kayıtlı müvekkili şirket nezdinde kaza tarihinde geçerli Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (Trafik Sigortası) Poliçesi ile sigorta teminatı altına alınan … plakalı aracın 23.06.2016 tarihinde dava dışı ehliyetsiz sürücü … sevk ve idaresinde iken asli kusurlu olarak sebebiyet verdiği trafik kazası sonucu … vefat ettiğini, dava dışı sürücü … kaza sonrası olay yerinden firar ettiğini, … plakalı aracın kusurlu olarak sebebiyet verdiği trafik kazası sonucunda vefat eden … hak sahiplerine müvekkili şirket tarafından toplam 273.741,13 TL destekten yoksun kalma tazminatı ödendiğini, kaza tarihinde geçerli olan Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası/Trafik Sigortası Genel Şartlar Hükümleri uyarınca müvekkili şirket tarafından tazmin edilmiş olan 3.kişilerin hasar tazminatının araç sahibi(işleten) sigortalıdan rücu yazısı ile talep edildiğini, davalı şirketin herhangi bir ödeme yapmadığını, müvekkili şirketin yapmış olduğu ödemenin rücuen tahsili amacıyla İstanbul Anadolu ….İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasından icra takibi başlatıldığını, davalı borçlunun haksız ve mesnetsiz şekilde itirazı sonucunda takibin durdurulduğunu belirterek, davalı şirketin vaki itirazının iptali ile takibin devamına ve %20’den az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; kazaya karışan ve mülkiyeti müvekkili şirkete ait … plaka sayılı aracın müvekkili şirketçe 16.04.2014 tarihli, … nolu “Uzun Dönem Otomobil Kiralama ve Hizmet Sözleşmesi” ile … Tic. Ltd. Şti.’ne 18 ay süreyle kiraya verildiğini ve sözleşme kapsamında … plakalı aracın kiracı firmaya teslim edildiğini, müvekkili şirketin taraf sıfatı bulunmadığından husumet İtirazında bulunduklarını ve davanın kiracı şirket …Ltd. Şti. ile araç sürücüsü… ihbar edilmesini talep ettiklerini, 22.07.2015 tarihinde davacı … ile müvekkili şirket arasında imzalanan protokol ile davacı sigorta şirketinin müvekkilinin işleten sıfatının bulunmadığını kabul ettiğini, söz konusu protokolün taraflar arasında düzenlenecek genişletilmiş kasko, ihtiyari- zorunlu mali sorumlulk, ferdi kaza ve excess mali sorumluluk sigorta poliçelerinin tanzimi ile tarafların hak ve yükümlülüklerine ilişkin olduğunu belirterek, davanın husumet, olmazsa esastan reddini, en az %20 kötü niyet tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.Dava İhbar olunan … vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın müvekkili bakımından reddini ve davanın … T.C Kimlik Numaralı … ihbarını talep ettiklerini, müvekkilinin ekte sunulu 22.06.2016 tarihli araç kiralama sözleşmesiyle … plakalı aracını … 7 Gün süreyle kiralanmış olduğunu, müvekkilinin araç kiralama sözleşmesini KTK ile diğer kanun ve Yönetmeliklere uygun şekilde ehliyet sahibi … ile yapmış olduğunu, ancak … söz konusu kiralık aracı ehliyet sahibi olmayan … yasalara ve Kiralama Sözleşmesine aykırı şekilde kullandırmak suretiyle kazanın oluşumuna ve işbu davaların ikame edilmesine sebebiyet verdiğini, müvekkilinin … ile hiçbir hukuki bağının bulunmadığını, meydana gelen kazadan ve maddi neticelerinden … müştereken ve müteselsilen sorumlu olduklarını, müvekkilinin huzurdaki davada sorumluluğunu gerektiren bir illiyet bağının bulunmadığını belirterek, davanın kiralayan … ihbarını ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Dava İhbar olunan … San. Ve Tic. Ltd. Şti vekili cevap dilekçesinde özetle: İhbar olunan olarak aleyhlerine hüküm kurulmasına imkân olmadığını, müvekkili şirket ile davalı … arasında herhangi bir hukuki ilişkinin mevcut olmadığını, kazaya karışan … plakalı aracın davalı … firmasından uzun dönem araç kiralama sözleşmesi ile kiralanmış olduğunu, aynı aracın yine uzun dönem kira sözleşmesine istinaden dava dışı … kiralanmış olduğunu, müvekkili şirketin bu olayda aracı kiralayan olmadığı gibi kazaya sebebiyet veren şahıs ile de herhangi bir hukuki ilişki içinde olmadığını, müvekkili şirketle …. arasında imzalanan kiralama sözleşmesinde kira başlangıç tarihinin 24.04/2015 tarihi, kiralama süresinin 18 ay ve kira sözleşmesinin sona erdiği tarihin 15.0.2016 olduğunun hükme bağlanmış olduğunu, kazalar nedeniyle oluşabilecek tüm sorumluluk, tazminat ve giderlerden tek başına sorumlu olacağının hükme bağlanmış olduğunu ve … bu hükümleri kabul ettiğini, meydana gelen kazanın oluş sebebinin tam olarak bilinmediğini, kazanın nedenlerinin ve tarafların kusur oranlarının bilinmediğinden davacı tarafça ödenen miktarın rucu en talep edilmesinin mümkün olmadığını, olay yerini terkin başlı başına rücu sebebi olmadığını, ispat külfetinin davacıda olup davacı tarafın davasını ispat edebilmiş olmadığını, davanın işleten sıfatına haiz … ihbarını talep etmişlerdir. İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonunda; “Davanın, davalı şirket adına kayıtlı ve davacı sigorta şirketine ZMMS ile sigortalı … plakalı aracın dava dışı sürücü … kullanımında iken yapılan kaza sonucu … vefatı sonucunda müteveffanın destekçilerine ödenen destekten yoksun kalma tazminatının sürücünün ehliyetsiz araç kullandığından bahisle, ödenen bedelin araç maliki davalı şirketten rücu amacıyla başlatılan icra takibine yönelik itirazın iptali talebine ilişkin olduğu, davalı şirketin … plakalı aracın maliki olup, söz konusu aracı Uzun Süreli Kira Sözleşmesiyle dava dışı … kiralaması nedeniyle araç üzerinde işleten sıfatının kalmadığı dolayısıyla husumetlerinin bulunmadığını ileri sürerek davanın reddini talep ettiği, davalı şirket ve ihbar olunan … ticari defterlerinin incelenmesi sonucu; davalı şirketin maliki bulunduğu davaya konu … Marka, … Plakalı, 2015 model hususi sedan otomobilin, davalı tarafından 30.05.2011 tarihinde imzalanan Uzun Dönem Otomobil Opsiyonel Kiralama ve Hizmet Sözleşmesi kapsamında, 29.04.2015 tarihinde, aylık 345,00 € kira bedeliyle, 18 ay süreyle ihbar olunan dava dışı … Ltd. Şti’ne kiralanmış bulunduğu, dava dışı … tarafından davalı taraftan kiralanan … plakalı aracı ihbar olunan … 24.04.2015 tarihinde aralarında akdettikleri “Motorlu Kara Nakil Araçları Kiralama Sözleşmesi” ile 24.04.2015 tarihinden başlamak ve 15.10.2016 tarihinde sona ermek üzere 18 ay süreyle ihbar olunan … firmasına kiraladığı, bahsi geçen sözleşmelerin 18 Aylık süreler ile akdedilmiş oldukları, “…” antetli, “Kontrat ve teslim tesellüm belgesi/Kontrat No:…” İle Mülkiyeti davalı … şirketine ait … plakalı aracın dava dışı ihbar olunan … Firması adına dava dışı ihbar olunan … isim ve imzası karşılığında 18.05.2015 tarihinde teslim edildiği, davaya konu trafik kazasının gerçekleştiği 23.06.2016 tarihinde … plakalı aracın, dava dışı ihbar olunan … firması tarafından 22.06.2016 tarihli, “… Sanayi Ticaret Limited Şirketi” antetli, … Referans numaralı, … Kira Sözleşmesi ile, 22.06.2016 tarihinden başlamak 29.06.2016 tarihinde sona ermek üzere toplam 7(yedi) gün süreli olarak dava dışı … kiralanmış olduğu, … defterlerini ibraz etmediğinden … ile yapılan kiralama ilişkisinin ticari defterlerinde kayıtlı olup olmadığı hususunun tespit edilemediği, dosyaya celp edilen BA-BS form’ları tetkik edildiğinde dava dışı ihbar olunan … firmasının dava dışı … Firması ile olan Kiralama Hizmet Alımlarına ilişkin kira faturalarının BA formu beyanlarına konu edildikleri, davalı … ve dava dışı ihbar olunan … Firmalarının araç üzerindeki hakimiyet ve ekonomik yararlanmalarının Kiralama Sözleşmeleri kapsamında kesilen kiralama hizmet Bedeli Faturaları ile sınırlı olarak sürdürülmekte olduğu, Kira Sözleşmesi Damga Vergileri tahakkuk ve ödemelerinin yapılmış oldukları, Sözleşmeye konu Kira Bedellerine ilişkin düzenlenen Faturalara ilişkin BA/BS Formu bildirimlerinin Vergi Dairelerine yapılmış bulundukları, … plakalı aracın ihbar olunan …tarafından dava dışı ihbar olunan … firmasına 18.05.2015 tarihi itibarıyla teslim edilmiş olduğu, kazanın 29/06/2016 tarihinde meydana geldiği ve davalı şirketin aracı Uzun Dönem Kira Sözleşmesi ile ihbar olunan … kiralaması nedeniyle artık araç üzerinde fiili hakimiyetinin kalmadığının anlaşıldığı, dolayısıyla araç üzerinden işletenlik sıfatının devam etmeyeceği, aracın nihayetinde Uzun Dönem Kiralama Sözleşmesi ile … kiralandığı ve … işleten sıfatına haiz olduğu anlaşılmakla, davanın, davalının pasif husumeti bulunmadığından husumet yokluğundan reddine karar vermek gerekmiştir.” gerekçesiyle; davalının pasif husumeti bulunmadığından, davanın husumet yokluğundan reddine karar verilmiş, verilen karar davacı vekili tarafından süresinde istinaf edilmiştir. Davacı vekilinin istinaf sebepleri; yerleşik yargıtay içtihatlarından da anlaşılacağı üzere rücu taleplerinin yalnızca sigorta ettirene yöneltilebileceğini, taleplerinin sözleşmeden kaynaklı rücu talebi olduğunu, müvekkili şirketin sigortalısına rücu hakkının Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları B.4 maddesinden kaynaklandığını, Trafik Sigortası Genel Şartlarına göre; olay yerinden firar ve aracı ehliyetsiz kullanmanın rücu nedeni olduğunu, işleten değişikliğine dair iddiaları kabul etmediklerini, bu nedenle davanın reddine karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğu hususlarına ilişkindir. İstinaf edenin sıfatı ve istinaf sebepleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonunda;Dava, ZMM sigortalı aracın yapmış olduğu trafik kazası sonucunda ölenin hak sahiplerine ödediği bedeli sigortacının ehliyetsiz araç kullanma ve olay yerini terk nedenine dayanarak sigortalısından rücuan tahsili amacıyla başlattığı icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.Taraflar arasında … plaka sayılı aracın davalıya ait olduğu ve davacı şirket nezdinde ZMM sigortalı bulunduğu, taraflar arasında düzenlenen poliçe kapsamında sigortalı olan aracın, dava dışı sürücü … isimli şahsın ehliyetsiz olarak sevk ve idaresindeyken 23/06/2016 tarihinde asli kusurlu olarak sebebiyet verdiği trafik kazası sonucu … vefat ettiği, davacı sigortacı tarafından kaza sonucu vefat eden … hak sahiplerine 273.741,13 TL destekten yoksun kalma tazminatı ödendiği, trafik kazası tespit tutanağında sigortalı araç sürücüsü … kaza sonrası olay yerinden kaçtığı, sürücü belgesi geçici olarak geri alındığı halde araç kullandığının belirtildiği, aracın uzun süreli kira sözleşmesi ile … San. Ve Tic. Ltd. Şti.ne kiralandığına dair taraflar arasında bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Taraflar arasındaki uyuşmazlık böyle bir durumda davacı sigortacının, sigortalısından rücu hakkı olup olmadığı hususundadır.2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 91–101. maddelerinde Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası düzenlenmiştir. Bu sigortanın amacı trafik kazaları nedeniyle 3. kişilerin uğrayacakları zararların kolayca tazmin edilmesini sağlamaktır. Bu sigorta işleteni değil aracı takip etmektedir. Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası işletenin Karayolları Trafik Kanunu’nun 85/1. maddesine göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere yapılmaktadır. KTK’nın 91. maddesinde, işletenlerin bu kanunun 85/1. maddesine göre sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmalarının zorunlu olduğu, aynı yasanın 94. maddesinde, “sigortalı aracı işletenlerin değişmesi halinde, devreden kişi 15 gün içinde sigortacıya durumu bildirmek zorundadır. Sigortacı sigorta sözleşmesini durumun kendisine tebliği tarihi itibariyle 15 gün içinde fesh edebilir. Sigorta poliçesinin fesih tarihinden 15 gün sonrasına kadar geçerli olacağı” hükümlerine yer verilmiştir. Dosya kapsamından sigortalı davalı tarafından işletenin değiştiğine dair bir bildirimde bulunulmadığı, bu nedenle de ilk derece mahkemesince aracın kiralanması ve davalının işleten olmaması nedeniyle davanın husumetten reddine karar verilmesinde isabet bulunmadığı, anlaşılmıştır. Bundan ayrı dava dışı sürücü … ehliyetsiz olduğuna ilişkin iddia da bulunulmuş ise de; hasar dosyası içinde dava dışı sürücü … sürücü belgesine ait detay bilgilerinin bulunduğu, bu belgede sürücü belgesinin alkol nedeni ile iptal edildiğinin belirtildiği, bu durumda dava dışı sürücü … olay tarihi itibariyle geçerli bir sürücü belgesi bulunup bulunmadığının araştırılarak, bulunmaması halinde ise ZMMS poliçesi şartlarına aykırılık oluşturup oluşturmadığının açıkça belirlenmesi daha sonra tarafların diğer iddia ve delillerinin birlikte değerlendirilerek sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken bunun yapılmamış olduğu anlaşıldığından, davacı vekilinin istinaf isteminin kabulü ile kararın HMK.nun 353/1-a/6 maddesi uyarınca kaldırılması gerektiği sonuç ve kanaatine varılmıştır.
HÜKÜM: Gerekçe uyarınca;1-Davacı vekili tarafından yapılan istinaf başvurusunun yukarıda açıklanan nedenlerle KABULÜ ile istinaf istemine konu olan ve başlıkta yazılı bulunan ilk derece mahkemesi kararının HMK.nun 353/1-a/6 maddesi hükmü uyarınca KALDIRILMASINA,2-Dosyanın, yukarıda gösterilen biçimde inceleme ve değerlendirme yapılmak üzere mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,3-Kaldırma gönderme gerekçeleri gözetildiğinde davacı vekilinin diğer istinaf itirazlarının bu aşamada değerlendirilmesine YER OLMADIĞINA,4-İstinaf yoluna başvuran davacı tarafından peşin yatırılan istinaf karar ve ilam harcının istek halinde kendisine iadesine,5-Dosya üzerinde inceleme yapılması nedeniyle avukatlık ücreti takdirine YER OLMADIĞINA,6-İstinaf yasa yoluna başvuran davacı tarafından istinaf aşamasında yapılan giderlerin ilk derece mahkemesince verilecek nihai kararda dikkate alınmasına,HMK. m.353/1-a/6 hükümleri uyarınca, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda ve KESİN olmak üzere, oy birliğiyle karar verildi. 03/06/2021