Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi 2020/1154 E. 2023/640 K. 12.04.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
8. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F M A H K E M E S İ K A R A R I
DOSYA NO: 2020/1154
KARAR NO: 2023/640
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 04/12/2019
NUMARASI: 2018/711 Esas – 2019/986 Karar
DAVA TÜRÜ : Trafik Kazasından Kaynaklanan Hasar Bedeli, Değer Kaybı, Kazanç Kaybı
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 12/04/2023
Yukarıda bilgileri yazılı bulunan ilk derece mahkemesinin kararına karşı istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 355.maddesindeki düzenleme gereğince, istinaf edenin sıfatına, istinaf nedenlerine ve kamu düzenine ilişkin olup resen gözetilmesi gereken hususlara hasren yapılan inceleme ve değerlendirme neticesinde;
K A R A R Davacı vekili 06/08/2018 tarihli dava dilekçesinde özetle; 13/03/2017 tarihinde müvekkilinin işleteni olduğu dava dışı sürücü … sevk ve yönetimindeki … plakalı ticari taksi ile davalı … A.Ş’nin işleteni olduğu, … Sigorta A.Ş’ye ZMMS poliçesi ile sigortalı olan sürücü davalı … sevk ve yönetimindeki … plaka sayılı araçların çarpışması sonucu müvekkilinin aracının hasara uğradığını, müvekkilinin aracını tamir ettirerek toplam 15.958,98-TL ödeme yaptığını, davalının sigortasına başvurarak hasar bedelini talep ettiğini, ancak talebinin reddedildiğini belirterek, şimdilik araç hasar bedeli olarak 15.958,98 TL maddi tazminat ve bilirkişi raporuyla belirlendikten sonra artırılmak üzere şimdilik 1.000 TL araç değer kaybı nedeni ile oluşan maddi tazminatın araç sürücüsü ve araç malikinden kaza tarihi olan 13.08.2017 tarihinden itibaren, davalı sigorta şirketi yönünden temerrüt tarihi olan 24.05.2018 tarihinden itibaren işletilecek ticari avans faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsiline, 6000 TL kazanç kaybı nedeni ile oluşan maddi tazminatın araç sürücüsü ve araç malikten kaza tarihi olan 13.08.2017 tarihinden itibaren işletilecek ticari avans faizi ile birliktte müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı … Sigorta A.Ş. vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu kazanın haksız fiilden kaynaklandığından ticari faiz talep edilemeyeceğini, ancak dava tarihinden itibaren yasal faiz talep edilebileceğini belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı … Sanayi ve Ticaret A.Ş. vekili cevap dilekçesinde özetle; kazaya karışan … plakalı aracın müvekkili şirket tarafından … A.Ş.’ye kiralandığını, kiralama sözleşmesi sebebiyle aracı işleten sıfatının müvekkilinden kiracı … A.Ş.’ye geçtiğini, bu nedenle işleten sıfatları olmadığından müvekkiline husumet yöneltilemeyeceğini, …plakalı araç sürücüsünün kiracı … A.Ş.’nin çalışanı olduğunu, kaza tespit tutanağındaki kusur oranlarını kabul etmediklerini belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Dava ihbar olunan … A.Ş vekili cevap dilekçesinde; müvekkili ile … Otomotiv Sanayi ve Ticaret A.Ş arasında 10/08/2012 tarihinde uzun süreli araç kiralama sözleşmesi imzalandığını ve bu sözleşmeye ek olarak … nolu 21/07/2017 tarihli protokol imzalanarak kendisinden kiralanan araçların İBB personeline kullandırılması hususunda anlaşıldığını, bu kapsamda davalıdan bir kısım araç kiralanmış olup kazaya karışan … plaka sayılı aracın da bunlardan biri olduğunu, araç sürücüsü …’nun da İBB çalışanı olduğunu, davanın kendileri açısından husumetten reddi gerektiğini belirtmiştir. Diğer davalı davaya cevap vermemiş, yargılama sırasında kendini vekille temsil ettirmiştir. İlk derece mahkemesince yapılan yargılıma sonunda; “Tüm dosya kapsamı ile alınan bilirkişi raporu denetime açık ve hüküm kurmaya elverişli olduğundan davanın kısmen kabulü ile; araç hasar bedeli olan 15.958,98 TL’nin davalı işleten ve sürücüden 13/08/2017, davalı sigorta şirketinden 24/05/2018 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalılardan müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, değer kaybı yönünden davanın reddine, aracın tamir süresince kullanılamamasından kaynaklı 4.800,00 TL zararın 13/08/2017 tarihinden itibaren davalı sürücü ile işletenden yasal faizi ile birlikte müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine karar vermek gerekmiştir.” gerekçesi ile; Davanın KISMEN KABULÜ İLE;1-Araç hasar bedeli olan 15.958,98 TL’nin davalı işleten ve sürücüden 13/08/2017, davalı sigorta şirketinden 24/05/2018 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalılardan müteselsilen tahsili ile davacıya VERİLMESİNE, 2- Değer kaybı yönünden davanın REDDİNE, 3-Aracın tamir süresince kullanılamamasından kaynaklı 4.800,00 TL zararın 13/08/2017 tarihinden itibaren davalı sürücü ile işletenden yasal faizi ile birlikte müteselsilen tahsili ile davacıya VERİLMESİNE karar verilmiş, verilen karar davalı … ve davalı … Otomotiv Sanayi ve Ticaret A.Ş vekili tarafından süresinde istinaf edilmiştir. Davacı vekilinin reddedilen değer kaybı ile ilgili davalılar lehine hükmedilen vekalet ücretinin düzeltilmesi ile ilgili tavzih talebi mahkemece 20/02/2020 tarihli kararla; HMK’nın 305 maddesi gereğince reddine karar verilmiştir Davalı … Otomotiv Sanayi ve Ticaret A.Ş vekilinin istinaf sebepleri; davaya konu trafik kazasına karışan ve sürücüsü diğer davalı … olan … plakalı aracın … Otomotiv Tic. San. A.Ş tarafından … A.Ş’ne uzun dönem kiralama sözleşmesiyle kiralandığı, bu nedenle müvekkili şirkete davada husumet yöneltilmesi hukuken mümkün değilken hatalı gerekçe ile müvekkili şirket aleyine hüküm kurulmasının hatalı olduğu, kazaya karışan şahsın dava dışı … A.Ş.’nin emrinde çalıştığı, adam çalıştıranın sorumluluğu da gözetilerek davanın bu şirkete yöneltilmesi gerektiği, olaya ilişkin tutulan ve davanın esasını teşkil eden trafik kazası tespit tutanağını ve bu tutanakla belirlenen ve taraflara atfedilen kusur oranlarını kabul etmediklerini, tüm dosya kapsamı uzman bilirkişilerce incelenerek ayrıntılı ve gerekçeli kusur oranlarının belirlenmesi gerektiği, davacının talebi olan miktarın sigorta limitleri dahilinde olduğu ve aracın sigortalı olduğunu bildiği halde müvekkilinin davalı gösterilerek huzurdaki davanın ikame edilmiş olmasının hatalı olduğu hususlarına ilişkindir. Davalı … vekilinin istinaf sebepleri; Müvekkili …’nun kullanmış olduğu ve trafik kazasına karışan … plakalı aracın … Otomotiv Tic. San. A.Ş tarafından … A.Ş.’ne bu firma tarafından da İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne sözleşmeyle kiralandığı, müvekkilinin İstanbul Büyükşehir Belediyesinde çalışan bir işçi olduğu, adam çalıştıranın, çalışanın, kendisine verilen işin yapılması sırasında başkalarına verdiği zararı gidermekle yükümlü olduğu, trafik kazası tespit tutanağının geçerliliğini ve bu tutanağa dayanılarak tespit edilen kusur oranlarını kabul etmedikleri için kusur oranı ile ilgili yeniden inceleme yapılması gerektiği, davacının talebi olan miktarın sigorta limitleri dahilinde olduğu ve aracın sigortalı olduğunu bildiği halde müvekkilinin davalı gösterilerek huzurdaki davanın ikame edilmiş olmasının hatalı olduğu, davacının yapması gereken tazmin talebini sigortacıya ve aracı işletenlerden biri olan İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve diğerlerine yöneltmek olduğu hususlarına ilişkindir. Dava, trafik kazasından kaynaklanan hasar tazminatı, araçta oluşan değer kaybı ve kazanç kaybı istemine ilişkindir. 13/08/2017 tarihinde davalı … Otomotiv Sanayi ve Ticaret A.Ş’nin maliki olduğu, davalı … Sigorta A.Ş’ye ZMMS poliçesi ile sigortalı, dava dışı … A.Ş tarafından kiralanarak İBB çalışanlarına tahsis edilen … plaka sayılı araç davalı (İBB çalışanı) sürücü …’nun sevk ve yönetiminde seyir halinde iken davacının işleteni olduğu dava dışı sürücü … sevk ve yönetimindeki … plaka sayılı ticari taksiyle çarpışması sonucu hasar gördüğü, davacının aracı tamir ettirerek ödediği hasar bedeli ile araçtaki değer kaybı ve kazanç kaybının davalı araç maliki, sigortacısı ve sürücüden tahsili istemi ile eldeki davayı açtığı anlaşılmıştır. İşleten tanımı 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 3. maddesinde “Araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen veya aracın uzun süreli kiralama, ariyet veya rehni gibi hallerde kiracı, ariyet veya rehin alan kişidir. Ancak ilgili tarafından başka bir kişinin aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait olmak üzere işlettiği ve araç üzerinde fiili tasarrufu bulunduğu ispat edilirse, bu kimse işleten sayılır” şeklinde yapılmıştır. 2918 sayılı KTK’nın 85. maddesi ise “Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar” hükmünü içermektedir. Bu yasal düzenleme karşısında, kazaya karışan araçların meydana getirdikleri zararlardan araç sahibinin hukuken sorumlu olacağı ilkesi benimsenmiş, bu araçların sahipleri tarafından herhangi bir sebeple yararlanılmasının bir başka kimseye devir edilmesi halinde, artık üzerindeki fiili hakimiyetin kalmaması ve bu sebeple ekonomik yönden de bir yararlanma olanağının kalktığı durumlarda, o aracı kaza sırasında fiili hakimiyeti altında bulunduran ve ondan yararlanan kimsenin işleten sıfatıyla meydana gelen zarardan sorumlu tutulması gerekip, bunun sonucu olarak da araç malikinin sorumlu tutulmaması gerekecektir. Kiracının işleten sıfatını haiz olması için, kira sözleşmesinin uzun süreli olması, araç üzerinde fiili hakimiyet ve ekonomik yararlanma unsurlarının birlikte bulunması gerekmektedir. Ancak bu konuda getirilecek delillerin üçüncü kişileri bağlayabilecek nitelikte ve güçte olması gerekecektir. Somut olayda; davalı … Otomotiv Sanayi ve Ticaret A.Ş’nin maliki olduğu davaya konu aracı 10/08/2012 tarihinde uzun süreli kira sözleşmesi ile dava dışı … A.Ş’ye kiraya verdiği, dava dışı … A.Ş’nin de aracı İBB çalışanlarına tahsis ettiği, böylelikle davalı malikin kaza öncesi araç üzerinde fiili hakimiyetinin söz konusu olmadığı, bu nedenle işleten sıfatı bulunmayan davalı … Otomotiv Sanayi ve Ticaret A.Ş hakkında davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olduğundan, davalı … Otomotiv Sanayi ve Ticaret A.Ş vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, kararın HMK’nın 353/1-b/2 maddesi gereğince kaldırılmasına, bu husus yargılamayı gerektirmediğinden yeniden hüküm kurulmasına karar vermek gerekmiştir. Davalı … vekilinin istinaf itirazları yönünden; Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına, yargılama sırasında temin edilen ve makine mühendisi … tarafından düzenlenen 10/10/2019 tarihli ek raporundaki kusura ilişkin, olayla ilgili kırmızı ışık EDS görüntüleri de incelenmek suretiyle yapılan belirleme ve değerlendirmelerin dosyaya oluşa uygun denetlenebilir gerekçeler içermesi karşısında mahkemece hükme esas alınmasında usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına, kaza tutanağında kusur belirlemesi yapılmamış olmasına göre, davalı … vekilinin istinaf sebeplerinin HMK’nın 353/1-b/1 maddesi gereğince esastan reddine karar vermek gerektiği kanaatine varılmıştır.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ/ Gerekçe uyarınca, 1/Karar başlığında yazılı bulunan ilk derece mahkemesi kararına karşı davalı … vekili tarafından yapılan istinaf başvurusunun yukarıda açıklanan nedenlerle HMK’nın 353/1-b/1 maddesi gereğince esastan reddine, davalı … Otomotiv Sanayi ve Ticaret A.Ş vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne (HMK’nın 353/1-b/2),(a)İstinaf karar ve ilam harcının talebi halinde davalı … Otomotiv Sanayi ve Ticaret A.Ş’ye iadesine,(b)İstinaf eden davalı …’dan alınması gereken 1.418,05-TL istinaf karar ve ilam harcından, istinaf başvurusu sırasında alınan 355,00-TL’nin düşümü ile bakiye 1.063,05-TL istinaf karar ve ilam harcının adı geçen davalıdan tahsili ile Hazineye gelir kaydına, (c)İncelemenin duruşmasız olarak yapılması nedeniyle avukatlık ücreti takdirine yer olmadığına, 2/İstanbul 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/711 Esas – 2019/986 Karar sayılı ve 04/12/2019 tarihli kararının HMK’nın 353/1-b/2 maddesi gereğince kaldırılmasına,a/Davalı … Otomotiv Sanayi ve Ticaret A.Ş hakkındaki davanın husumetten REDDİNE,-Davalı kendini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince 9.200,00-TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı … Otomotiv Sanayi ve Ticaret A.Ş’ye VERİLMESİNE, b/Davalılar … ve … Sigorta A.Ş aleyhine açılan davanın KISMEN KABULÜ İLE;Araç hasar bedeli olan 15.958,98 TL’nin davalı …’dan 13/08/2017, davalı sigorta şirketinden 24/05/2018 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalılardan müteselsilen tahsili ile davacıya VERİLMESİNE, Değer kaybı yönünden davanın REDDİNE, Aracın tamir süresince kullanılamamasından kaynaklı 4.800,00 TL zararın 13/08/2017 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalı …’dan tahsili ile davacıya VERİLMESİNE, c/Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesaplanan 1.418,05 TL nispi karar harcının, peşin yatırılan 392,09 TL harçtan mahsubu ile noksan kalan 1.025,96 TL harcın (davalı sigorta şirketi 697,08 TL harçtan sorumlu olmak kaydıyla) davalılar … ile … Sigorta A.Ş’den müştereken ve müteselsilen tahsili ile Hazineye gelir kaydına, ç/Davacı lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 2.725,00 TL maktu vekalet ücretinin davalılar … ile … Sigorta A.Ş’den tahsili ile davacıya verilmesine, d/Davalı … kendini vekille temsil ettirdiğinden lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince red edilen miktar üzerinden hesaplanan 2.725,00 TL maktu vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile bu davalıya verilmesine, e/Davacı tarafından yapılan toplam 830,80 TL yargılama giderinden davanın kabul red miktar ve oranı göz önüne alınarak hesaplanan 751,19 TL yargılama gideri ile 392,09 TL peşin harç ve 35,90 TL başvuru harcı toplamı 1.179,18 TL’nin davalılar … ile … Sigorta A.Ş’den tahsili ile davacıya verilmesine, bakiye kısım ile davalı … Otomotiv Sanayi ve Ticaret A.Ş için yapılan yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına, f/Taraflarca yatırılan gider avansından kalanın kararın kesinleşmesi halinde yatırana iadesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda ve HMK’nın 362/1-a maddesi gereğince, kesin olarak oy birliğiyle karar verildi.12/04/2023