Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi 2018/2234 E. 2019/1277 K. 18.07.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
7. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2018/2234
KARAR NO : 2019/1277
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: KOCAELİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 03/10/2016
NUMARASI : 2014/417 Esas – 2016/946 Karar
DAVANIN KONUSU: Alacak
KARAR TARİHİ: 18/07/2019
K A R A R
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacıya ait taşınmaz üzerinde davalı lehine tesis edilen intifa hakkının EPDK nın intifa hakkı sürelerini sonlandıran ve sınırlandıran kararı sonrasında, intifa hakkı sözleşmesinin uzatılmadığını ve yenilenmediğini, intifa hakkının tapudan terkini için davalıya gönderilen ihtarnameye rağmen kaldırılmadığını, davalının talebi yerine getirmek için istediği 54.342,00 TL bedeli ihtirazi kayıtla ödendiğini, ayrıca fek işlemleri için davalının ödemes gereken 7.075,60 TL tapu harçlarınında davacı tarafça ödendiğini belirterek ihtirazi kayıtla ödenen bedelle fek masrafları toplamı 61.417,60 TL nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek faizle birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.Davalılar cevap dilekçesinde; husumet ve yetki itirazında bulunarak husumetin ortaklığa yöneltilemeyeceğini, yetkili mahkemenin Kadıköy Asliye Ticaret Mahkemesi olduğunu beyanla esasa dair itirazlarında fek masraflarının davacıya ait olduğunu, intifa hakkının 2004 ten başlamak üzere 10 yıl süre ile tesis edildiğini, erken fekten dolayı davalının uğrayacağı zararın mutabakat neticesinde 38.400,00 TL olarak anlaşıldığının, ayrıca davaya konu akaryakıt istasyonunda sağlanan demir baş ve yatırımlar içinde 15.942,00 TL ödeme konusunda anlaşıldığını beyanla davanın reddini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : Mahkemece “…Netice olarak davacı ile imzalanan intifa sözleşmesi sonrasında kurulan akaryakıt istasyonun dava dışı …Petrol tarafından işletildiği, davacının arsasına yapılan akaryakıt istasyonunda kullanılan demirbaş ve sabit yatırımların sözleşme feshedildikten sonra sökülerek arsanın üzerine ….İş Merkezi yapıldığından davacının demirbaşlara ve sabit yatırımlara ödediği bedelin iadesine karar verilmiştir.İntifa süresi 20.12.2004- 10.12.2014 tarihleri arasında 10 yıllık dönem için belirlenmiş ve intifa bedeli 01.11.1999 tarihinde peşin olarak ödenmiştir. Bilirkişi raporlarına göre, sözleşmenin süresinden önce sona erdirilmesi nedeniyle davalının uğradığı zararın güncellenmiş değeri karşısında davacının davalıya ödediği miktar daha az olduğundan davacının bu konudaki istirdat talebinin reddine…” şeklinde karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf başvurusunda özetle; müvekkilinin genel bir işlem olan intifa hakkını 5 yılla sınırlandıran rekabet kurulu kararını herkes gibi basın yoluyla öğrendiğini, kaldı ki denkleştirici adalet ilkesi gereği iade edilmesi gereken tutarın ödeme tarihindeki alım gücüne ulaştırılmasının gerekli ve yeterli olacağını, yapılan hesaplama tümüyle hatalı olduğunu, bilirkişi kurulunun 18.09.2010 tarihinden sonra intifa hakkının kullanılmadığını kabul etmekteyse de akaryakıt tesisinin 09.05.2011 tarihine kadar kullanıldığını ve davalının söz konusu tesise mal sattığını, intifa hakkının 09.05.2011 tarihinde sona erdiğinin kabulü zorunlu olacağını, tapu fek işlemleri için ödenmesi gereken tapu harçlarından davalıların sorumlu olduğunu, işletici firma ile davalı arasındaki ‘işleticilik anlaşması’nın 10. maddesine göre, müvekkiline ait gayrimenkulün emlak vergisi dahil tüm diğer vergilerinin … tarafından ödenmesi gerektiğini, açıklanan nedenlerle öncelikle tehir-i icra kararı ittıhaz olunarak, idm kararının ortadan kaldırılmasına, kısmen bozulmasına ve davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir. Davalılar vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; demirbaş ve yatırım bedelinden davacı malikin sorumlu olup bu talep yönünden davanın kabulüne karar verilmesinde hukuka uyarlık bulunmadığını, öncelikle icranın geri bırakılmasını, istinaf taleplerinin kabulü ile İDM kararında davanın kabulüne dair kısmın kaldırılarak davanın reddini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı taraf üzerinde bırakılmasını talep etmiştir.
DELİLLER: 20/01/2016 tarihli bilirkişi raporu, 14/07/2015 tarihli bilirkişi kurulu raporu, 17/02/2014 tarihli bilirkişi raporu, 26/11/2013 tarihli ek raporu, 25/07/2013 tarihli bilirkişi ek raporu, 02/02/2013 tarihli bilirkişi raporu, 14 Kasım 1996 tarihli 18485 yevmiye numaralı ortaklık sözleşmesi, tapu kaydı, sunulan ve toplanan delillerin dosyada bulunduğu anlaşılmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, intifa hakkının terkini sırasında itirazi kayıtla davalıya ödenen 54.342,00 TL ile fek işlemleri nedeni ile tapu harcı olarak ödenen 7.075,60 TL nin davalılardan tahsili talebine yöneliktir.
Davacı ile davalılardan … arasında intifa hakkı sözleşmesi yapıldığı, buna göre söz konusu taşınmaz üzerinde 20/12/1989 tarihinden itibaren 15 yıl müddetle … Petroleri A.Ş. lehine intifa hakkı tesis edildiği, 01/11/1999 tarih 4104 yevmiye numaralı Tapu Sicil Müdürlüğünce düzenlenen resmi senede göre 02/12/2004 tarihinden başlamak üzere 12.400.000.000 TL bedel karşılığında 20/12/2014 tarihine kadar 10 yıl müddetle …Akaryakıt Ortaklığı yönetici ortağı … lehine intifa hakkının uzatıldığı, EPDK’nın intifa hakkı sürelerini sonlandıran ve sınırlandıran kararına göre 18/09/2005 tarihinden önce yapılan ve süresi 5 yılı aşan sözleşmelerin rekabet kurulu tarafından uygulanan ” azami hadde indirme” ilkesi gereğince 18/09/2010 tarihine kadar tebliğde yer alan muafiyetten yararlanabileceğine, bu tarihten sonra muafiyet koşullarının ortadan kalkacağına ilişkin düzenleme yapıldığı, bu çerçevede davacı tarafça davalı …Ş. ile aralarındaki intifa hakkı sözleşmesinin Eylül 2010 yılında sona ereceğini, uzatılmayacağını ve yenilenmeyeceğinin noterlik ihtarnamesi ile davalı şirkete bildirildiği, intifa hakkı sahibi … ile davaya dahil edilen … arasında yapmış olduğu sözleşme gereğince oluşturdukları …’nın davacı tarafa ait söz konusu gayrimenkul üzerindeki işletmecilik yapan… Petrolleri Nakliye ve Tic. A.Ş. nin tedarikçisi durumunda olduğu, …. Akaryakıt Ortaklığı ile Asya Şirketi arasında işletmecilik anlaşmasının düzenlendiği ve anlaşmanın 10. Maddesine göre gayrimenkule ait emlak vergisi dahil tüm vergilerin … tarafından ödenip işleticiden tahsil edileceğinin düzenlendiği, davacının intifa hakkının terkini için davacı tarafça itirazi kayıtlı davalı …Ş. ye intifa hakkının terkini için istenen süre nedeni ile 38.400,00 TL ve akaryakıt istasyonundaki demirbaş ve yatırımlar için 15.942,00 TL toplamı 54.342,00 TL nin davacı tarafça davalıya ödenerek intifa hakkının fekkinin sağlandığı, ayrıca fek işlemleri nedeni ile davacı tarafça 7.075,60 TL tapu harcını yatırdığı dosya kapsamından anlaşılmaktadır. Davada çözülmesi gereken taraflar arasındaki uyuşmazlık intifa hakkının terkini nedeni ile davacının davalılara herhangi bir bedelden sorumlu olup olmadığı, terkin tapu masraflarından kimin sorumlu olduğu ve söküp götürülemeyen demirbaşların bedellerinin davalıya ödenip ödenmeyeceği noktasındadır.
İDM’ce yapılan yargılama sırasında üç farklı heyetten bilirkişi raporu aldırılmış ayrıca demirbaşlarla ilgili olarak da ayrıca bilirkişi raporu aldırılmış, mahkemece 14/07/2015 tarihli bilirkişi kurulunun vermiş olduğu rapora itibar edilmiştir.Davacının istinaf başvuru sebeplerinin incelenmesinde; Davacının intifa süresinin 5 yılla sınırlandıran Rekabet Kurulu kararını basından öğrendiği ve iyiniyetli olduğunun, ödenecek bedelin denkleştirici adalet ilkesine göre hatalı hesaplandığını belirterek kararı istinaf etmiş ise de taraflar arasındaki intifa sözleşmesine göre sözleşmenin geçerliliği 20/12/2004 tarihinden başlamak üzere 10 yıl süreli olduğu, ancak taraflarca mutabık kalınan 38.400,00 TL bedel karşılığında süresinden önce 09/05/2011 tarihinde terkin edildiği, taraflar arasındaki ilişkide intifa bedeli olarak ödenmiş olan miktarın intifanın terkininden sonraki zamana tekabül eden kısmının geçersiz kaldığı ve bu miktarın davalılarca talep hakkının yerindedir.Tüm bilirkişi raporları birlikte değerlendirildiğinde intifa hakkının geçersiz sayıldığı süredeki bedelin denkleştirici adalet ilkesine göre TUİK-ÜFE döviz kurları, altın fiyatları ve faiz üzerinden yapılan değerlendirmeye göre intifanın başlangıç ve terkin tarihleri dikkate alınarak 14/07/2015 tarihli bilirkişi kurulunun intifa bedelinin hesaplanması yöntemi yerinde olup sözleşmenin sonlandığı 18/09/2010 tarihinden sözleşmede belirlenen 20/12/2014 tarihine kadar kalan süreye isabet eden bölümün ve ödenen intifa bedelinin denkleştirici adalet ilkesine göre hesaplanması yerinde olup davacının intifa bedeline yönelik istirdadı gereken herhangi bir miktar bulunmadığından İDM’nin bu yöndeki kararı da yerinde olup davacının bu yöndeki istinaf başvurusunun yerinde olmadığı anlaşılmaktadır. Dosya kapsamı hükme esas alınan ve mahkemece kabul gören bilirkişi raporuna göre intifa hakkının terkini için davacı tarafça ödenen harçlardan Harçlar Kanunu 58. maddesine göre taşınmaz maliki sorumlu olduğundan davacının terkin harcının davalılardan talep hakkı bulunmamaktadır. Her ne kadar davacı … firması ile davalı arasındaki işletmecilik anlaşmasının 10. maddesine göre emlak vergisi dahil tüm vergilerin BP tarafından ödeneceğinin düzenlendiğini belirterek kararı istinaf etmiş ise de davaya konu 7.075,60 TL nin tapu harcı olduğu ve vergi olmadığından Harçlar Kanunu dikkate alındığında bu bedelden davacı sorumlu olduğundan davacının bu yöndeki istinaf başvurusunun yerinde olmadığı anlaşılmaktadır.Davalılar vekilinin istinaf başvurusunun incelenmesinde; dava konusu demirbaşlar için ödenen bedele yönelik olarak İDM’ce yapılan araştırmaya göre intifa hakkına konu taşınmaz üzerinde intifa sözleşmesinin sonrasında kurulan akaryakıt istasyonunun … ile işletmecilik sözleşmesi bulunan dava dışı …Petrolleri tarafından kullanıldığı, daha sonra buradan istasyonun kaldırılarak yerine iş merkezi yapıldığı, … Petrolleri Nakliyat ve Tic. A.Ş ye yazılan yazıya verilen 18/12/2015 tarihli cevabi yazıya göre taraflar arasında alacak davasına konu …ye ait demirbaşların …tarafından bir araç gönderilerek sökülüp götürüldüğü, bu işlem için teslim ve tesellüm belgesinin düzenlenmediğinin bildirildiği, cevabi yazıya karşılık davalı vekilince ilgili demirbaşların bir kısmının sökülemeyecek nitelikte olduğunun belirtildiği, ancak bu taşınmazların kendilerinde olmadığı yönünde herhangi bir delil sunulmadığı gibi bu demirbaşların davacıya ait taşınmazda kalıp sebepsiz zenginleşmesine sebebiyet verdiğinin de ispatlanamadığı, faturalandırılmış demirbaş bedeli tutarı olan 15.942,00 TL nin davacıdan istenemeyeceği anlaşılmakla bu bedelin davalılardan tahsiline ilişkin İDM kararında da herhangi bir isabetsizlik bulunmamaktadır. Bu nedenle davalılar vekilinin istinaf başvurusunun reddi gerekir.
Açıklanan nedenlerle İDM kararı usul ve yasaya uygun olduğundan taraf vekillerinin istinaf başvurularının HMK 353/1-b-1 maddesi gereğince esastan reddine temyiz yasa yolu açık olarak karar verilmesi gerektiği kanısına varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM :Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere;
1-Kocaeli Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 03/10/2016 tarih ve 2014/417 Esas 2016/946 Karar sayılı kararı usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşıldığından taraf vekillerinin istinaf başvurusunun 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b/1. maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-Harçlar tarifesince alınması gereken 44,40 TL istinaf maktu karar harcından peşin alınan 31,40 TL harcın mahsubu ile arta kalan 8,50 TL harcın davacıdan tahsiline,
3-Harçlar tarifesince alınması gereken 1.088,99 TL istinaf nispi karar harcından peşin alınan 272,25 TL harcın mahsubu ile arta kalan 816,74 TL harcın davalılardan tahsiline,
4-Taraflarca yapılan istinaf yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından kendisini vekille temsil ettiren taraflar yararına vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
İlişkin dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun 353/1. bendi ile aynı Kanun’un 361 ve 362. maddeleri gereğince gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde Yargıtay ilgili Hukuk Dairesi nezdinde temyiz kanun yolu açık olmak olmak üzere oy birliği ile karar verildi.18/07/2019