Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
53.HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/204
KARAR NO: 2023/466
TÜRK MİLLETİ ADINA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: KOCAELİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 21/06/2018
NUMARASI: 2015/406 Esas, 2018/341 Karar
DAVANIN KONUSU: Alacak
KARAR TARİHİ: 16/05/2023
Taraflar arasında görülen davanın yerel mahkemece yapılan yargılaması sonucunda verilen hükme karşı istinaf yoluna başvurulmuş olup, duruşmasız olarak dosya üzerinde yapılan inceleme ve istinaf talepleriyle sınırlı olarak yapılan değerlendirme sonunda;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile davalı şirket arasında Gebze’ de yapılmakta olan müvekkiline ait iş yerinde ”630 KVA Trafo Tesisi ve Bina İçi Kuvvetli Akım ve Zayıf Akım Tesisi” ‘nin …’tan onaylanan proje ve enerji müsaadesine uygun olarak yapılması hususunda 18/12/2013 tarihinde yüklenici sözleşmesinin imzalandığını, davalı tarafça işin belirli bir seviyeye getirildiğini ve yapılan işle ilgili olarakta bir kısım hakediş yapıldığını, bilahare müvekkili tarafından sözleşmenin 4.1, 4.2 maddesinden doğan hakkına ve görülen lüzum üzerine, hakedişler üzerinde … Mühendislik – …’e kontrol yaptırıldığını, yapılan kontrollerde davalının özellikle hakedişlere konu etmiş olduğu imalat ile fiili olarak gerçekleştirdiği imalatlar arasında farklılıklar olduğu, sözleşme ekinde yer alan keşif listesindeki işler dışında yapılan işlerin yeni birim fiyatlarının da sözleşmeye aykırı olarak müvekkili aleyhine belirlendiğini, bu ve başkaca sebeplerle müvekkilinden olması gereken hakedişe göre 188.788,69 TL fazla tahsilat yapıldığının öğrenildiğini belirterek; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 172.733,33 TL alacağının avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı ile yapılan sözleşmenin eki keşif listesindeki işlerin bedelinin 978.125,00 TL (kdv hariç) olarak belirlendiğini, müvekkilinin iddia edilenin aksine yüklendiği işe büyük bir hızla başladığını, gerek sözleşme eki keşif listesindeki işleri ve gerekse de davacı tarafından istenilen ek işlerin büyük bir kısmını tamamladığını, hakedişlerini gerçekleştirdiğini, bu hakedişlere ilişkin kesilen faturaların davacı tarafından imzalanarak kabul edildiğini, sözleşmenin imzalanmasından sonra davacının fabrikasının organizasyonunda değişiklikler yaptığını, bu nedenle keşif listesinin dışında kalan işleri de içeren sözleşmenin 10.2. Maddesine göre hesaplanmış yeni birim fiyatlı hakedişlerin davacı tarafça itirazsız olarak kabul edildiğini, bedellerinin kısmen ödendiğini, davacının müvekkili şirket gibi diğer yüklenicilere de ödeme yapmadığını, çalışma yapmalarını da engellediğini, yüklenici şirketin tamamladığı işleri teslim almayan, ödeme yapmayan, yüklenici müvekkilini fabrikaya almayan davacının başka bir kişiye kabulü yapılan işlerle ilgili rapor hazırlattığını, taraflarına gönderilen ihtarname ile 188.788,69 TL ödenmesinin talep edildiğini, davacının sözleşmenin imzalanmasından sonra ihtiyaç ve taleplerini sürekli değiştirmesinin sebebinin müvekkili değil aksine basiretsiz davacı olduğunu, davacının elektrik mühendisi olmayan bir kişiye ısmarlama çalışma yaptırarak, sözleşmeyi feshetmeye çalışarak mali ve hukuki kurallara aykırı olarak iade faturası düzenleyerek basiretsizliğini sürdürdüğünü ve haksız davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Mahkemece; toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; oluşa uygun ve yeterli kabul edilen 27/03/2013 tarihli bilirkişi raporu ile tarafların incelemeye sunulan 2013-2014 ve 2015 yıllarına ait ticari defterlerinin usule uygun olarak tutulduğu, taraflar arasında sözleşmeye dayalı ticari ilişkinin olduğu, davalı şirketin 2013-2014 ve 2015 yılı yasal defter ve kayıtlarına göre, bu dönemlerde toplam 1.168.305,50 TL tutarında fatura düzenlediği, bu faturalara karşılık 1.118.268,18 TL tahsilat yaptığı, bakiye olarak 50.037,32 TL alacaklı olduğu, davacı şirketin 2013-2014 ve 2015 yılı defter ve kayıtlarında, davalı şirketten 1.168.305,50 TL tutarında fatura aldığı, bu faturalara karşılık 1.118.268,18 TL ödeme ve 222.770,65 TL’de iade faturası düzenleyerek davalı şirketten bakiye 172.733,33 TL alacaklı olduğu, bu tutarın 50.037,32 TL’sini hatalı kayıt ile 122.696,01 TL’sini ise 31.12.2015 tarihinde Şüpheli Ticari Alacaklar hesabına aktararak kapattığı, onaylanmış ilk dört hakedişe göre yüklenicinin alacağı miktarın 990.089,41 TL göründüğü, 5 nolu hakedişin onaylanmadığı için dikkate alınmadığında yukarıda belirtilen kesintiler yapıldığında; 990.089,41 TL – 79.118,04 TL = 910.971,37 TL (davalıya yapılan fazla ödeme miktarı) hakediş bulunduğu (KDV hariç), KDV dahil hakediş tutarının 1.074.946,21 TL, eğer onaylanmayan 5 nolu hakediş dikkate alınırsa; 983.244,87 TL + %18 KDV = 1.160.228,95 TL hakediş olduğu, hakedişlere konu edilen imalat ile fiili olarak gerçekleştirilen imalat arasında 79.118,04 TL fark bulunduğu, onaylanan dört hak edişe göre davacı işveren tarafından davalı yüklenici firmaya ödenmiş 1.118.268,18 TL den; davacı işveren firmaca fazla yapılan ödemelerin mahsup edilerek imalata göre hesaplanması gereken hak ediş tutarı 1.074.946,21 TL’nin düşümü yapıldığında 43.321,97 TL’yi davacı … San. ve Tic.Ltd. Şti. nin davalı … İnş. Taah.Dan. Hizm.San. ve Tic. Ltd. Şti. den talep edebileceği, eğer onaylanmayan 5. hakediş de kabul edilirse hesaplanan 1.160.228,95 TL tutarın, yüklenici firmaca faturalandırılmış 1.168.305,50 TL den düşümü yapılınca bu sefer 8.076,55 TL yi davalı … Taah.Dan. Hizm.San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin davacı … Turizm İnş.İth.İhr. San. ve Tic.Ltd. Şti den talep edebileceği, sözleşme haricinde iş artışı bulunmakta olup ilk dört hak edişe kadar ödemelerin davacı tarafından itirazsız yapıldığı ancak hak edişe konu imalatla fiili olarak gerçekleştirilen imalat arasında sonradan tespit edilebilmiş bir uyumsuzlukta bulunduğundan davalı yüklenicinin ödemesi yapılmış hak ediş imalatlarıyla ilgili davacı işverene karşı sorumluluğunun devam ettiği, davacı tarafından davalıya iş bıraktırıldığında ne kadarlık işin yarım kaldığına dair bir tespitin olmadığı sadece eksik kalan imalatların işin teknik kontrollüğünü yapan firmaca tamamlandığı ve eksik işlerle ilgili ne bir ataşman ne bir tutanak olmadığından tam bir tespit yapılamayacağı 19/09/2016 tarihli bilirkişi raporu ile tespit edilerek 5 nolu hak ediş onaylanmadığı için dikkate alınmamasının yerinde olduğu anlaşılmakla onaylanan 4 hak edişe göre davacının davalıdan 43.321,97 TL alacaklı olduğu gerekçesi ile; Davanın KISMEN KABULÜ ile; 43.321,97 TL nin dava tarihinden itibaren değişen oranlarda avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, Fazlaya ilişkin talebin reddine, karar verilmiş, karara karşı, davalı vekilli istinafa başvurmuştur. Davalı vekili istinaf dilekçesi ile; bilirkişi yorumunda ataşman yapılmadığının belirtildiğini, sözleşmede ataşman ibaresi olmadığını, dolayısı ile ilk dört hakkedişte ataşman verilmediğini, ancak 5. hakkediş için kontrollerde müvekkilinin ataşman verdiğini, aynı zamanda delil tespit davasıyla da 5. Hakkediş kapsamındaki imalatların yapıldığının ispatlandığını, hakkedişleri yapıldığı halde ve sözleşmede ataşman ibaresi yokken ve müvekkilide iyi niyetinden ataşman vermesine rağmen davacının imzalamadığını, bilirkişilerin %99,9 olumlu rapor verdiğini, 5. Hakedişin bedelinin yaklaşık KDV dahil 85.000 TL olduğunu, bilirkişi Üzeyir beyin 1. Maddede bahsettiği Yapı İşleri Teknik Şartnamesinin devlet işlerinde geçerli olduğunu, taraflar arasında yapılan sözleşmede ve ekinde böyle bir yapı işleri teknik şartnamesi bulunmadığını, yüklenici olarak (YBF yani yeni birim fiyatlı işler) YBF leri şantiye rutin toplantılarında gerekli gördükleri ve listelerinde olmayan ürünlerin tespitini yaptıklarını ve alt taşeronları olan … Enerji firmasının kendilerine kestiği birim fiyat faturalarını baz alarak sözleşmede yazan %25-%10-%5 oranlarını uygulayarak davacı firmaya fatura ettiklerini, yani sözleşmenin dışına çıkılmadığını, taşeronları … Enerji firmasının mal aldığı firmaların fiyatı üzerinden YBF uygulanmasının söz konusu olmadığını, sözleşmenin 10. Maddesinde bilirkişi … Beyin belirttiği gibi YBF ler için karşılıklı tutanak ibaresi de bulunmadığını, kendi iç denetimlerini … Mühendislik de çalışan ve mühendis olmayan …’e yaptıran davacı şirketin, bu kişiden aldığı yanlı ve yanlış beyanlar ile davayı açtığını, iş bittikten ve işletme faaliyete alındıktan sonra, fazla para ödendiği iddiası ile açılan davanın dinlenme olanağı bulunmadığını, davacının basiretli davranmadığını, davacının, … Yapı denetim firması ile anlaşmalı olarak gerekli denetimlerini bu firmaya yaptırdığını, müvekkilinin işi bitirme aşamasında kalan ödemelerinin yapılmayarak ve şirkete alınmayarak işi tamamlamasının engellendiğini, 5. hakkedişin haksız olarak onaylamadığını, onaylamayınca da fatura kesilmediğini, davacının, yurt dışından üretim makinalarını geç getirdiği için yaşanan gecikmeden davacının sorumlu olduğunu, bir tesiste birden fazla ADP (ana dağıtım panosu) olabileceğini, öncelikle işin devlet işi olmayıp özel bir iş olduğunu, sözleşmenin devlet ihalesi gibi düzenlenmediğini, davacının da işi müvekkiline vermeden doğal olarak başka firmalardan teklif almış olabileceğini, sözleşmeye harfiyen uyulduğunu, ataşman, kesin hesap gibi ibarelerin sözleşmede olmadığını, davacıya yaptıkları ADP’nin tek yekpare bir pano olmadığını, 3 adet ayrı ayrı işlevleri gören panoların yerine tesis edildiğini, üçünün de görevinin farklı olduğunu, üçünün de mali değerinin yaklaşık olarak birbirine eşit olduğunu, tesiste de çalışır durumda teslim edildiğini, geçici kabulü de yapılarak hem OSB hem de … yetkilileriyle tutanak altına alındığını, pano imalatlarında hakkedişte Ana Dağıtım panosunun 3 set olarak yazıldığını, bu panoların içeriklerinin de ana şalterin bulunduğu Ana Dağıtım Panosu, Jeneratör Panosu, Kompanzasyon Panosu ve Trafo Panosu olarak fabrikanın elektrik odasında bulunduğunu, bu panoların … marka kaliteli şalt elemanlarıyla donatıldığını, Ana Dağıtım Panosunun hastaneler olsun endüstriyel tesisler olsun vs illaki 1 set olacak diye bir kural olmadığını, bu panoların tesiste düzgün ve birbirini takip eder şekilde dizayn edildiğini, bunların hepsinin 1 set kabul edilmesinin mümkün olmadığını, netice itibarıyla Ana Dağıtım panosunun ilk keşif listesinde 1 set olarak verilmiş olabileceğini, fakat tesiste iş devam ederken bu set sayısının teknik zorunluluktan dolayı 3’ e çıktığını, ebat ve mali olarak da fiyatları aşağı yukarı aynı olduğu için aynı fiyattan fiyatlandırıldığını, bu panoların temelde Ana dağıtım panosu seti olduklarını, pano imalatlarının 2. Ve 3. Hakkedişlerde düzenlendiğini, taraflar arasında da 2. Ve 3. Hakkedişlerin … yapı denetim firması vasıtası ile imzalandığını, kabullerinin yapıldığını, bu panoların davacı tarafından kullanılmakta olup, faydalı işlerden olduğunu, 400 amperlik busbarın işini teknik olarak 315 amperlik busbarın da gördüğünü, teknik olarak bir sıkıntı olmadığını, işe 4-5 ay ara verilmesinin davacının ödeme yapmaması, davacının müvekkilinden habersiz … Mühendisliğe kafasına göre denetim yaptırması, fabrikaya makine tedarikinde davacının zaman kaybetmesi, müvekkilini iş yerine almaması gibi nedenlerden kaynaklandığını, işte bir ayıp söz konusu olmadığını, bir teknikerin lüzumsuz beyanı ile dava açıldığını ve hatalı bir karar verildiğini, davacı şirkete yapılan işler ve faydalı işlerin ödemesi tamamlanmadığı halde bir de iade kararı verilmesinin hukuki bir dayanağı olmadığını, olayda ayıba karşı tekeffül, sebepsiz zenginleşme, haksız fiil bulunmadığını, davacının iradesinin fesada uğratılmadığını, kısaca iadeye hukuki bir neden oluşturulmadan verilen kararın hukuka aykırı olduğunu belirterek istinafa başvurmuştur. Dava, eser sözleşmesi kapsamında fazla ödendiği iddia olunan iş bedelinin iadesi istemine ilişkin olup davacı iş sahibi, davalı yüklenicidir. Davacı vekili, taraflar arasında Gebze’ de yapılmakta olan müvekkiline ait iş yerinde ”630 KVA Trafo Tesisi ve Bina İçi Kuvvetli Akım ve Zayıf Akım Tesisi” ‘ nin …’ tan onaylanan proje ve enerji müsaadesine uygun olarak yapılması hususunda 18/12/2013 tarihinde yüklenici sözleşmesinin imzalandığını, işin yapımı sırasında müvekkilince hak edişler üzerinde yaptırılan kontrolde fiilen yapılan iş ile hak edişlere konu edilen iş arasında farklılıklar olduğunun tespit edildiğini, buna göre yapılan hesaplamada müvekkilinden fazladan ödeme alındığının tespit edildiğini belirterek bunların iadesi talep edilmiştir. Taraflar arasında eser sözleşmesi imzalandığı, yapılacak işlerin bedelinin keşif listesine göre birim fiyat esasına göre belirlendiği, birim fiyatı olmayan işlerin bedelinin nasıl belirleneceğinin düzenlendiği, sözleşmede işin bitim tarihinin belirlenmediği, davalı yüklenicinin işe başladığı, taraflar arasında 4 adet hak ediş düzenlendiği ve bunların itiraz edilmeksizin onaylandığı, 5. Hak edişin onaylanmadığı, davalı yüklenici tarafından düzenlenen faturalar ile davacı iş sahibi ödemeleri konusunda ihtilaf bulunmamaktadır. Sözleşme davacı iş sahibi tarafından ileriye etkili olarak tek taraflı feshedilmiştir. Uyuşmazlık fiilen yapılan iş ile hak edişleri düzenlenen ve faturalandırılan iş arasında farklılıklar bulunup bulunmadığı, buna göre yapılan işe karşılık fazla ödeme yapılıp yapılmadığı noktasında çıkmaktadır. Taraflar arasındaki sözleşme ileriye etkili olarak feshedildiğinden işin tasfiyesinin yapılması gerekmektedir. Gerek tespit dosyasında alınan bilirkişi raporu, gerekse mahkemece keşfen alınan bilirkişi raporlarında ayrıntılı olarak belirtildiği üzere, fiilen yapılan iş ile düzenlenen hak edişler arasında fark bulunmakta olup, bilirkişiler bu farkları raporlarında ayrıntılı olarak belirtmişlerdir. Fiilen yapılan işe ve sözleşmede kararlaştırılan fiyatlandırmaya göre fiilen yapılan iş bedelinden yapıldığı ihtilafsız olan ödemeler düşüldüğünde raporda belirtilen miktarda davacı iş sahibinin fazla ödeme yaptığı belirlenmiş olup, davalının bilirkişi heyet raporuna itirazı ek raporla ayrıntılı olarak karşılanmış, mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporu olaya uygun, gerekli açıklamaları içerir, denetime elverişli olması nedeniyle ve davalının rapora itirazları ek raporla tek tek ayrıntılı olarak karşılanmış olmakla mahkemece bilirkişi heyet raporu doğrultusunda karar verilmesi yerinde olmuştur. Açıklanan nedenlerle, 6100 sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzeni gözetilerek yapılan istinaf incelemesi sonucunda, dosya kapsamına, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenler ve ileri sürülen istinaf sebeplerine göre, mahkeme kararında usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı anlaşılmakla, davalı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b-1. bendi gereğince esastan reddine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1-Kocaeli 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 21/06/2018 tarih ve 2015/406 Esas, 2018/341 Karar sayılı kararında usul ve esas yönünden yasaya aykırı bir durum bulunmamasına göre, davalı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b-1 maddesi gereğince esastan REDDİNE, 2-Alınması gereken 2.959,32 TL nisbi istinaf karar harcından davalı tarafça peşin olarak yatırılan 739,85 TL harcın mahsubu ile bakiye 2.219,47‬ TL harcın davalıdan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA, 3-Davalı tarafça yapılan istinaf yargılama giderlerinin üzerinde BIRAKILMASINA, 4-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından vekâlet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA, Dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda, HMK’nın 362/1-a maddesi gereğince KESİN olmak üzere 16/05/2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.