Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 46. Hukuk Dairesi 2021/1892 E. 2023/1974 K. 21.09.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
46. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2021/1892
KARAR NO: 2023/1974
KARAR TARİHİ: 21/09/2023
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 15/12/2020
NUMARASI: 2020/133E. – 2020/1040K.
DAVANIN KONUSU: Teminat Mektubunun Hükümsüzlüğü
Taraflar arasında ilk derece mahkemesinde görülen davanın yapılan yargılaması neticesinde verilen karara ilişkin davalı vekilince süresi içerisinde istinaf edilmesi üzerine, istinaf dilekçesinin esasa kaydı sonrası dosya içerisindeki bütün belge, bilgi ve kağıtlar okundu.
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü: Dava; davacının İstanbul İli, Bahçelievler İlçesi, … Mah. … Pafta, … Parsel üzerinde yapılacak olan inşaatlar için konut alanı çevresi yol katılım bedeli taahhüt miktarı olarak … A.Ş. Oto Center Şubesi’ne ait 80.000,00 TL’lik 25/07/2013 tarihli kesin ve süresiz teminat mektubunu davalı tarafa verdiği, müvekkili tarafından inşaatların tamamlandığı, herhangi bir zarar ve ziyan durumu oluşmadığı belirtilerek teminat mektubunun hükümsüzlüğüne karar verilmesi isteminden ibarettir. Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı vekili tarafından açılan, davalı aleyhine Bahçelievler İlçesi … Mah. … pafta … parsel üzerinde yapılacak konut projesinin uygulaması aşamasında imar durumunda belirtildiği üzere ulaşım ve trafik düzenleme kararı alındığını, davacı tarafından yapılacak inşaatın ulaşım ve trafiğe getireceği yük göz önünde bulundurularak davalı tarafından 25/07/2013 tarihli, … sayılı … Aş. Oto Center şubesine ait kesin ve süresiz teminat mektubu verildiğini, kesin ve süresiz teminat mektubunun inşaat tamamlandığı halde kendilerine iade edilmediğinden dolayı teminat mektubunun hükümsüzlüğüne karar verilmesi istemli haksız davanın reddinin gerektiğini, söz konusu projenin ulaşım ve trafiğe getireceği yük göz önünde bulundurularak davalı tarafından yapılacak yol ile ilgili projelerin imalatına katkıda bulunulacağı taahhüt edildiğini, 30/07/013 tarihli UTK 2013/30-23 sayılı ulaşım ve trafik denetim komisyonu kararı alındığını, davalı tarafından verilen teminat mektubunun iade edilmediğini, davacı tarafından mahkemeye sunulan iş bitirme tutanaklarının Bahçelievler Belediyesi İmar Şehircilik Müdürlüğü teknik görevlileri tarafından imzalandığnı ve İstanbul Büyükşehir belediyesi’ne karşı hukuki yükümlülük isnat edilemeyeceğini, bu nedenle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. İlk Derece Mahkemesi’nce; “İstanbul İli Bahçelievler İlçesi … Mah. … pafta … parsel üzerinde yapılacak konut projesinin uygulaması aşamasında imar durumunda ulaşım ve trafik düzenleme kararı alındığını, davacı tarafından yapılacak inşaatın ulaşım ve trafiğe getireceği yük göz önünde bulundurularak davalı tarafından 25/07/2013 tarihli, … sayılı … Aş. Oto Center şubesine ait kesin ve süresiz teminat mektubu alındığı anlaşılmıştır. Teminata konu konut projesi yönünden 10.08.2015 tarihinde iskan belgesi verildiği; dava tarihi itibariyle üzerinden yaklaşık olarak 4,5 yıl geçtiği, bu dönem içerisinde yapılan bu konut sebebiyle ulaşım ve trafiğe getireceği yükten kaynaklı davacının sorumlu olduğuna dair herhangi bir işlem yapıldığının davalı tarafça ispat edilemediği, yapılan konuttan kaynaklı olarak verilen teminatın bu aşamada davalıya herhangi bir hak bahşetmesini gerektirecek bir sebebin bulunmadığı değerlendirilerek..” gerekçesi ile, “Davacının davasının KABULÜ İLE; Yargılamaya konu … tarafından verilen 25/07/2013 tarih ve … numaralı 80.000,00 TL tutarlı teminat mektubunun hükümsüzlüğüne,” şeklinde hüküm tesis edilmiştir. İlk derece mahkemesi kararına karşı, davalı yanca istinaf yoluna başvurulmuştur. Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; teminat mektuplarının niteliği Garanti sözleşmesi olup, BK.110 Md ve 128. Md hükümleri de paralel olarak değerlendirildiğinde sorumluluk ilişkisi devam ederken, bir tarafın edimi tamamlanmamışken, taraflardan biri aleyhine teminat mektubunun hükümsüzlüğüne karar vermenin yasa ve yüksek Mahkeme kararlarına aykırı olduğu, 30/07/2013 tarihli UTK 2013/30-23 sayılı Ulaşım ve Trafik Denetim Komisyonu kararı ile “10/05/2002 tarih, 2002/3-1 sayılı UKOME Kararına istinaden, Bahçelievler ilçesi, … Mh. … Pafta, … parsel üzerinde tesise ait otopark araç giriş- çıkışının ulaşım ve trafik açısından tetkikinde yalnızca hizmet vereceği yoldaki trafik emniyetini olumsuz etkileyip etkilemeyeceği bakımından incelenmiş, söz konusu bölgede ileride yapılacak olan yol, kavşak ve geometrik düzenlemelerden gelebilecek etkilenme koşullarına uyulması kaydıyla ek projede gösterildiği şekilde girişlerin paşa sokaktan çıkışların ise Badem Sokaktan yapılması sadece ulaşım ve trafik açısından uygun görülmüştür” denilmekte olduğu, imar durumu incelendiğinde, uygulama aşamasında (otopark kapasitesi ve giriş çıkışlar hususunda TK (Ulaşım ve Trafik düzenleme komisyonu) kararı alınacağı, Otopark yönetmeliğine göre hesaplanacak otopark ihtiyacının bodrum katlarda karşılanacağı, 21/06/2018 tarih S/8159 sayılı başkanlık onayına istinaden düzenlenmiş olup, askı süresi tamamalanmadan Ruhsat verilemeyeceğinin belirtilmiş olduğu, söz konusu projenin ulaşım ve trafiğe getireceği yük göz önünde bulundurularak İdaremizce yapılacak yol ile ilgili projelerin imalatına katkıda bulunulacağı taahhüt edilmiş, 30/07/2013 tarihli UTK 2013/30-23 sayılı Ulaşım ve Trafik Denetim Komisyonu kararı alınmış olduğu ve İdaremize verilen 25/07/2013 tarihli, … sayılı …bank A.Ş Oto Center Şubesine ait kesin ve süresiz teminat mektubunun iade edilmediği, davacı tarafından Mahkemeye sunulan iş bitirme tutanaklarının ilçe, Bahçelievler Belediyesi İmar Şehircilik Müdürlüğü teknik görevlileri tarafından imzalanmış olduğu, İdaremize hukuki yükümlülük isnad edilemeyeceği, dava konusu teminat mektubuna ilişkin davada delil teşkil etmeyeceği, teminat mektubu, Resmi kurum ve kuruluşlar ile diğer tüzel ve gerçek kişilere hitaben, belirli bir işin veya hizmetin saptanan şartlar uyarınca ve belirli süreler içinde yerine getirileceği, aksi halde işi yüklenen tarafından tazminat olarak ödemesi gereken belirli bir tutarın, mektubu veren banka tarafından kayıtsız şartsız (gayrikabil-i rücu) ödeneceğinin garanti edilmesine ilişkin verilen mektuplar olduğu, dolayısı ile işin veya hizmetin saptanan şartlar uyarınca ve belirli süreler içinde yerine getirilmediği olayımızda teminat mektubunun hükümsüzlüğüne ilişkin istemin mesnetsiz olduğu, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu kapsamındaki teminat mektuplarının vadesiz olarak düzenlenmesinin gerekli ve kural vade dolmadan sözleşmenin sorumluluğunun dolmayacağı olduğu, olayımızda yukarıda da açıklandığı üzere, teminat mektubuna konu işte ruhsatın alınamadığı belirtildiğinden, işin bitirilememiş, dolayısı ile edim tamamlanmamış sorumluluğun devam etmekte olduğu, ilgili yasa hükümleri gereği kesin ve teminat mektubunun hükümsüzlüğüne yönelik kararın yasa hükümlerine açıkça aykırı olduğu, kesin vadesiz teminat mektuplarında sorumluluğun sona ermesi yönünde 10 yıllık zamanaşımı süresinin bitmesinin beklenilmesinin zorunlu olduğu ileri sürülerek yerel mahkeme kararının kaldırılması talep edilmiştir. İstinaf sebeplerinin değerlendirilmesi ve gerekçe, Hukuk Muhakeme Kanununun 341. maddesi gereğince istinaf kanun yolu açık olan ve istinaf incelemesi açısından yasal şartları taşıdığı anlaşılan eldeki davada; İstinaf incelemesi, Hukuk Muhakeme Kanunu’nun 355. maddesinin amir hükmü gereğince resen nazara alınması gereken ve kamu düzenine aykırılık teşkil eden haller dışında; taraflarca yargılama aşamasında ileri sürülen iddia ve savunma kapsamında kalan ve istinaf dilekçesinde ortaya konulan istinaf sebepleri ile sınırlı olarak yapılmıştır. Dava, İstanbul İli Bahçelievler İlçesi … Mah. … pafta … parsel üzerinde yapılacak konut projesinin uygulaması aşamasında davacı şirket tarafından yapılacak inşaatın ulaşım ve trafiğe getireceği yük göz önünde bulundurularak, davalı … tarafından alınan 25/07/2013 tarihli, … sayılı … Aş. Oto Center şubesine ait kesin ve süresiz teminat mektubunun hükümsüzlüğünün tespiti istemidir. Davalı vekilinin istinaf dilekçesi incelendiğinde; teminat mektuplarının niteliği Garanti sözleşmesi olup, BK.110 Md ve 128. Md hükümleri de paralel olarak değerlendirildiğinde sorumluluk ilişkisi devam ederken, bir tarafın edimi tamamlanmamışken, taraflardan biri aleyhine teminat mektubunun hükümsüzlüğüne karar vermenin yasa ve yüksek Mahkeme kararlarına aykırı olduğu, 30/07/2013 tarihli UTK 2013/30-23 sayılı Ulaşım ve Trafik Denetim Komisyonu kararı ile “10/05/2002 tarih, 2002/3-1 sayılı UKOME Kararına istinaden, Bahçelievler ilçesi, … Mh. … Pafta, … parsel üzerinde tesise ait otopark araç giriş- çıkışının ulaşım ve trafik açısından tetkikinde yalnızca hizmet vereceği yoldaki trafik emniyetini olumsuz etkileyip etkilemeyeceği bakımından incelenmiş, söz konusu bölgede ileride yapılacak olan yol, kavşak ve geometrik düzenlemelerden gelebilecek etkilenme koşullarına uyulması kaydıyla ek projede gösterildiği şekilde girişlerin paşa sokaktan çıkışların ise … Sokaktan yapılması sadece ulaşım ve trafik açısından uygun görülmüştür” denilmekte olduğu, imar durumu incelendiğinde, uygulama aşamasında (otopark kapasitesi ve giriş çıkışlar hususunda TK (Ulaşım ve Trafik düzenleme komisyonu) kararı alınacağı, Otopark yönetmeliğine göre hesaplanacak otopark ihtiyacının bodrum katlarda karşılanacağı, 21/06/2018 tarih S/8159 sayılı başkanlık onayına istinaden düzenlenmiş olup, askı süresi tamamalanmadan Ruhsat verilemeyeceğinin belirtilmiş olduğu, söz konusu projenin ulaşım ve trafiğe getireceği yük göz önünde bulundurularak İdaremizce yapılacak yol ile ilgili projelerin imalatına katkıda bulunulacağı taahhüt edilmiş, 30/07/2013 tarihli UTK 2013/30-23 sayılı Ulaşım ve Trafik Denetim Komisyonu kararı alınmış olduğu ve İdaremize verilen 25/07/2013 tarihli, … sayılı … A.Ş Oto Center Şubesine ait kesin ve süresiz teminat mektubunun iade edilmediği, davacı tarafından Mahkemeye sunulan iş bitirme tutanaklarının ilçe, Bahçelievler Belediyesi İmar Şehircilik Müdürlüğü teknik görevlileri tarafından imzalanmış olduğu, İdaremize hukuki yükümlülük isnad edilemeyeceği, dava konusu teminat mektubuna ilişkin davada delil teşkil etmeyeceği, teminat mektubu, Resmi kurum ve kuruluşlar ile diğer tüzel ve gerçek kişilere hitaben, belirli bir işin veya hizmetin saptanan şartlar uyarınca ve belirli süreler içinde yerine getirileceği, aksi halde işi yüklenen tarafından tazminat olarak ödemesi gereken belirli bir tutarın, mektubu veren banka tarafından kayıtsız şartsız (gayrikabil-i rücu) ödeneceğinin garanti edilmesine ilişkin verilen mektuplar olduğu, dolayısı ile işin veya hizmetin saptanan şartlar uyarınca ve belirli süreler içinde yerine getirilmediği olayımızda teminat mektubunun hükümsüzlüğüne ilişkin istemin mesnetsiz olduğu, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu kapsamındaki teminat mektuplarının vadesiz olarak düzenlenmesinin gerekli ve kural vade dolmadan sözleşmenin sorumluluğunun dolmayacağı, olayımızda yukarıda da açıklandığı üzere, teminat mektubuna konu işte ruhsatın alınamadığı belirtildiğinden, işin bitirilememiş, dolayısı ile edim tamamlanmamış sorumluluğun devam etmekte olduğu, ilgili yasa hükümleri gereği kesin ve teminat mektubunun hükümsüzlüğüne yönelik kararın yasa hükümlerine açıkça aykırı olduğu, kesin vadesiz teminat mektuplarında sorumluluğun sona ermesi yönünde 10 yıllık zamanaşımı süresinin bitmesinin beklenilmesinin zorunlu olduğu ileri sürülerek yerel mahkeme kararının kaldırılması talep edilmiştir. Yerel mahkeme kararı incelendiğinde de; teminata konu konut projesi yönünden 10.08.2015 tarihinde iskan belgesi verildiği; dava tarihi itibariyle üzerinden yaklaşık olarak 4,5 yıl geçtiği, bu dönem içerisinde yapılan bu konut sebebiyle ulaşım ve trafiğe getireceği yükten kaynaklı davacının sorumlu olduğuna dair herhangi bir işlem yapıldığının davalı tarafça ispat edilemediği, yapılan konuttan kaynaklı olarak verilen teminatın bu aşamada davalıya herhangi bir hak bahşetmesini gerektirecek bir sebebin bulunmadığı gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiş olup, bu minvalde Hukuk Muhakeme Kanunu’nun 355. maddesinin amir hükmü gereğince resen nazara alınması gereken ve kamu düzenine aykırılık teşkil eden haller dışında; taraflarca yargılama aşamasında ileri sürülen iddia ve savunma kapsamında kalan ve istinaf dilekçesinde ortaya konulan istinaf sebepleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda; somut olayda davanın tarafları arasında teminat mektubunun verilmesini gerektirecek herhangi bir akdi ilişki bulunmadığı, yerel mahkemenin de kabulünde olduğu ve dosya kapsamından da anlaşılacağı üzere dava konusu kesin ve süresiz teminat mektubunun, İstanbul İli Bahçelievler İlçesi … Mahallesi … pafta … parsel üzerinde yapılacak konut projesinin uygulaması aşamasında imar durumunda ulaşım ve trafik düzenleme kararı alınmış olması ve davacı tarafından yapılacak inşaatın ulaşım ve trafiğe getireceği yük göz önünde bulundurularak alındığı, ayrıca dosyada mübrez Bahçelievler Belediye Başkanlığı İmar ve Şehircilik Müdürlüğü tarafından gönderilen imar işlem dosyası kapsamında da dava konusu teminat mektubunun verilme amacı olan İstanbul İli Bahçelievler İlçesi … Mahallesi … pafta … parsel üzerinde yer alan konut projesi yönünden 10.08.2015 tarihinde iskan belgesi verildiği, eski adıyla iskân, günümüzdeki tabiriyle “yapı kullanma izin belgesi”nin, bir yapının ruhsat ve eklerine uygun olarak inşaa edilip tamamlandığını belirten; tapu kaydını, bağımsız bölümlerin cinslerini, numaralarını, metrekarelerini, sınıflarını ve mal sahiplerini gösteren belge, eş söyleyişle, bir taşınmazın belediyeye tasdik ettirilmiş projeye uygun yapılması durumunda oturma izni verildiğini gösteren belge olduğu, bu kapsamda da davalı yanın teminat mektubuna konu işte ruhsatın alınamadığı, işin bitirilememiş, dolayısıyla da edimin tamamlanmamış ve sorumluluğun devam etmekte olduğu şeklindeki istinaf talebinin yerinde olmadığı, ayrıca kesin ve süresiz teminat mektuplarında sorumluluğun sona ermesi yönünde 10 yıllık zamanaşımı süresinin bitmesinin beklenilmesinin zorunlu olduğu şeklindeki istinaf talebi yönünden ise; burada öngörülen 10 yıllık zaman aşımı süresinin ise teminat mektubunun geçerliği için öngörülen üst sınır olduğu, ancak teminat mektuplarının veriliş gayesinin gerçekleşmesi halinde bu süreye dayanarak hak iddia edilemeyeceği, somut olayda teminat mektubunun veriliş amacı olan inşaata, ruhsat ve eklerine uygun olarak inşaa edilip tamamlanması sonucu verilen iskan belgesi (yapı kullanma izin belgesi) ile teminat mektubunun veriliş amacının somut davada gerçekleştiği anlaşılmakla; Bu itibarla dosya HMK’nun 355. maddesi çerçevesinde resen nazara alınması gereken kamu düzenine ilişkin haller dışında yargılama aşamasında ileri sürülen iddia ve savunma kapsamında ortaya konulan istinaf sebepleri ile sınırlı olarak incelenmiş; tarafların iddia ve savunmaları ile dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillere, hukuki ilişkinin nitelendirilmesine ve İlk Derece Mahkemesi’nin objektif, mantıksal ve bilimsel veriler ile dosyadaki verilerle çelişmeyen tespitlerine, davanın vasıf- mahiyetine, ispat hukuku hükümleri çerçevesinde delillerin takdirinde ve hukuki mevzuatın olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmamasına göre, ayrıca istinaf talebine konu kararın hukuki güvenlik ve istikrarın temini açısından uygulama hukukuna yönelik istikrar kazanmış yüksek mahkeme kararlarına ile yargısal içtihatlara uygun olarak Dairemiz’ce de benimsenen usule ve maddi hukuka ilişkin yasal ve hukuksal gerekçelere dayandırılarak verilmiş olduğu, ileri sürülen istinaf sebeplerinin karar yerinde tartışıldığı, bu doğrultuda ortaya konulan gerekçenin isabetli olduğu değerlendirilerek; tüm istinaf sebepleri yerinde bulunmadığından istinaf isteminin HMK.353.1.b.1 maddesi gereğince reddine, oy birliği ile aşağıdaki hükmün kurulması cihetine gidilmiştir.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1.HMK m.353/1-b-1 gereğince davalının istinaf başvurusunun esastan REDDİNE, 2.İstinaf incelemesinin duruşmasız olarak yapılması nedeniyle AAÜT 2/2 hükmü uyarınca ücreti vekalet taktirine yer olmadığına, 3.Davalı harçtan muaf olmakla bu konu hakkında karar verilmesine yer olmadığına, 4.İstinaf başvurusu için yapılan yargılama giderlerinin HMK’nın 360 ıncı maddesi yollamasıyla, madde 323 uyarınca istinafı talep eden üzerinde bırakılmasına, 5.Dosyanın ilk derece mahkemesine iadesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda, 21/09/2023 tarihinde, oy birliğiyle ve kesin olarak karar verildi.