Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 45. Hukuk Dairesi 2023/782 E. 2023/1074 K. 12.07.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
45. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2023/782
KARAR NO: 2023/1074
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 06/02/2023
ESAS NO: 2022/1049
KARAR NO: 2023/114
DAVA: İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 22/11/2022
KARAR TARİHİ: 12/07/2023
6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353. Maddesi uyarınca dosya incelendi,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin operatörlü ve operatörsüz vinç ve iş makinasi kiralama ve bu makinelerle hizmet verme işini yaptığını, davalı şirkete operatörlü vinç kiralama hizmeti verdiğini, davacı tarafından verilen hizmete ilişkin faturalar düzenlendiğini ve davalı şirkete teslim edildiğini, davalı şirket tarafından faturaya ilişkin herhangi bir itiraz sunulmadığını, sekiz gün içinde münderecatına itiraz edilmeyen faturanın münderecatı kabul edilmiş olduğunu, alıcı ile satıcı arasında oluşan ticari ilişki sonucunda düzenlenen iş bu fatura bu ilişkinin şartlarına uygun olarak düzenlendiğini, uygunluk mevcutsa ve yasaya göre, itiraz süresi olan sekiz gün içinde itiraz edilmeyen faturanın içeriği kabul edilmiş olduğudur, söz konusu faturanın yanlar arasındaki yazılı sözleşme şartını değiştirecek içerikli olmadığın, sözleşmenin içeriğine bire bir uygun olduğunu, söz konusu fatura akdin ifasına yönelik olarak düzenlendiğini, taraflar arasındaki ticari ilişkiden kaynaklanan cari hesap alacağına ilişkin olarak davalı borçlu hakkında Küçükçekmece … İcra Dairesi … Esas sayılı dosyasında takibe başlanıldığını, davalı borçlu tarafından borcu olmadığı itirazı ile takibe itiraz edildiğini, davalı tarafla alacak miktarı için görüşmeler devam etse de bir sonuç alınamadığını, davalı borçlunun alacak miktarını ödemekten kaçındığını bu nedenlerle itirazın iptaline, takibin devamına davalının %20 icra inkâr tazminatına mahkûm edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP Davalı vekili dava dilekçesinde özetle; Alacak iddiasını kabul etmemekle beraber davacı tarafından iddia edilen dava konusu alacak taşınır kira sözleşmesinden kaynaklandğını davacı tarafından ileri sürülen alacak iddiasının temelinde bir kira ilişkisinin varlığı belirtildiğinden 6100 sayılı HMK’nun 4. maddesi uyarınca görevli mahkemenin Sulh Hukuk Mahkemesi olması gerektiğini, görev yönünden itiraz ederek HMK 114/c maddesi uyarınca dava şartlarından olan re’sen davanın her aşamasında incelenmesi gereken görev itirazımızın kabul edilmesiyle usul ekonomisi ilkesi uyarınca tahkikat aşamasına geçilmeden görevsizlik kararı verilmesini talep ettiklerini, Küçükçekmece … İcra Müdürlüğü … E. sayılı icra dosyası celbedildiğinde icra dosyasında 25.07.2022 tarihinde yapmış oldukları borca ve yetkiye itiraz dilekçesinde de görüleceği üzere müvekkili şirketin ikamet adresinin Sincan/ANKARA olduğundan yetkili icra müdürlüğünün Ankara Batı İcra Müdürlükleri ve yetkili mahkemenin de Ankara Batı Mahkemeleri olduğunu, icra müdürlüğüne yapılan itirazda da açıkça yetkili icra müdürlüğü ve mahkemenin Ankara Batı İcra Müdürlükleri ve Mahkemeleri olduğu hususunun açıkça belirtilmiş olduğunu, davacı ve müvekkili şirket arasında ticari ilişki bulunmadığını, müvekkili şirketin taşeronu ile davacının iş ilişkisi bulunmasına rağmen faturaların müvekkili şirkete yöneltilmesinin hukuka aykırı olduğunu, bu nedenlerle öncelikle görev ve yetki itirazlarının incelenerek karar verilmesini, dava konusu hizmetin dava dışı üçüncü bir şirkete verilmesi ve müvekkil şirkete hizmet verilmemesi nedeniyle pasif husumet yokluğundan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI Mahkemece “Dava, vinç kiralama hizmetinde kaynaklı düzenlenen faturaların tahsili amacıyla başlatılan Küçükçekmece … İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı icra takibine vaki itirazın iptali ve icra inkar tazminatı istemine ilişkindir.Küçükçekmece … İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı takip dosyası incelendiğinde; davalı tarafça icra dairesinin yetkisine itiraz etmiş olduğu görülmüştür.Bu durumda İİK’nun 50. maddesi gereğince öncelikle icra dairesinin yetkilerine yönelik itiraz incelenerek takip konusu icra dairesi yetkili ise dosyanın esasına girilecektir.Mahkememizce yapılan yargılama ve toplanan delillere göre; davalı tarafın icra dairesinin yetkisine itiraz ettiği görülmüştür, taraflar arasında geçerli bir yetki sözleşmesinin olmadığı, davalının yerleşim yerinin Ankara/Sincan olduğu anlaşılmıştır. Davalı borca ferilerine itiraz etmiştir. Davalı tarafından temel borç ilişkisinin inkar edilmesi halinde davacının artık kendi yerleşim yerinde dava açma hakkı bulunmamaktadır. Bu husus Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 05/05/2004 tarihli 2004/12-260 Esas 2004/249 Karar sayılı ilamında da belirtilmiştir. İtirazın iptali davalarında icra dairesinin yetkili olması dava şartıdır. Mevcut olayda icra dairesi yetkili değildir. Yetkili icra dairesi genel kural gereği borçlunun ikametgah adresi olan Ankara Batı İcra dairesidir. Geçerli olmayan icra dairesinde yapılan takip nedeniyle artık itirazın iptali davasının da görülemeyeceği anlaşılmıştır. Yetkili icra dairesinde açılmayan davanın HMK 114/2 ve 115. Maddeleri gereğince dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine” karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ Davacı vekili yasal süresi içinde sunmuş olduğu istinaf dilekçesinde özetle; TBK 89. Madde gereğince icra takibinin yetkili icra dairesinde başlatıldığını, dava şartının gerçekleştiğini beyan ederek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE GEREKÇE HMK’nın 355. ve 357. maddeleri gereğince istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle bağlı olarak ve kamu düzenine aykırılık hususlarını da gözetilerek yapılan inceleme neticesinde; Dava, operatörlü vinç kiralama hizmetinden kaynaklı alacağın tahsili amacıyla başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.Küçükçekmece … İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyası incelendiğinde; davacı tarafından davalı aleyhine, faturalardan kaynaklı bakiye toplam 42.554,80 TL alacağın tahsili amacı ile ilamsız icra takibi başlattığı, davalı borçlu şirket vekili, yasal süre içerisinde, yetkili icra müdürlüğünün borçlu şirketin merkezinin bulunduğu Ankara Batı İcra Müdürlüğü olduğunu belirtip icra müdürlüğünün yetkisine, borca ve ferilerine itiraz etmiştir. Davalı taraf davaya verdiği cevap dilekçesinde ise yetkili icra müdürlüğünün Ankara Batı İcra Müdürlükleri ve yetkili mahkemenin de Ankara Batı Mahkemeleri olduğunu ileri sürmüştür.Mahkemece yetkili icra dairesinin Ankara Batı icra daireleri olduğunu kabul ederek yetkili icra dairesinde açılmayan davanın HMK 114/2 ve 115. Maddeleri gereğince dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verilmiştir.Yargıtay’ın kararlılık kazanmış uygulamasına göre, itirazın iptali davasını gören mahkemenin, icra takibinin yapıldığı icra dairesinin yetkisine yönelik itirazı öncelikle incelemesi gerekir. Mahkemenin yetkisine yönelik bir itirazın var olup olmaması, bu sonuca etkili değildir. İcra takibi yetkisiz yerde başlatılmış ve yetkiye itiraz edilmişse, itirazın iptali davası dinlenemez. Bu da, yetkili yer icra dairesinde takip başlatmış olmayı, özel yasada düzenlenen dava şartları arasında göstermektedir. Çünkü icra dairesi yetkisiz ise ve usulüne uygun icra dairesinin yetkisine itiraz var ise, itirazının iptali davası görülememektedir.2004 sayılı İİK.nun 50.maddesinde yetki düzenlenmiştir. Düzenlemede, para ve teminat borcu için takip hususunda usul kanununun yetkiye dair hükümlerinin kıyas yolu ile tatbik olunacağı belirtilmiştir.Takip ve dava tarihinde yürürlükte bulunan 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun 6. maddesinde genel yetkili mahkeme düzenlenmiş ve genel yetkili mahkemenin, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesi olduğu ifade edilmiştir. Aynı Kanunun 10. maddesinde sözleşmeden doğan davalar için, sözleşmenin ifa edileceği yer mahkemesinin de yetkili olduğu belirtilmiştir ki bu da özel yetkiye ilişkin bir düzenlemedir. Ayrıca 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 89. maddesi uyarınca para alacağına ilişkin davalarda aksi kararlaştırılmadıkça para borcu alacaklının yerleşim yerinde ödenmesi gerektiğinden alacaklının bulunduğu yer mahkemesi de yetkilidir. Dolayısıyla takip, davacının seçimine göre, hem genel ve hem de özel yetkili mahkemelerin bulunduğu icra dairesinde başlatılabilir.Somut olayda; operatörlü vinç kiralama hizmetinden kaynaklı bakiye alacağın tahsili amacıyla başlatılan takipte; yetkili icra dairesi İİK’nın 50. maddesinin yollamasıyla HMK’nun 6 maddesi uyarınca davalının yerleşim yerinin bulunduğu Ankara Batı İcra Daireleri, taraflar arasında sözleşme ilişkisi var ise TBK’nın 89. Maddesi uyarınca icra takibinin yapıldığı tarihteki davacının yerleşim yerinin bulunduğu Başakşehir ilçesinin bağlı bulunduğu Küçükçekmece İcra Daireleri ile taraflar arasında sözleşme ilişkisi kurulduğu gözetilerek HMK 10. Madesi uyarınca sözleşmenin ifa edileceği yer mahkemesinin bulunduğu icra dairesidir. Mahkemece takibin yetkili icra takibinde başlatılmamış olması nedeniyle özel dava şartı yokluğundan davanın reddine karar verilmiş ise de öncelikle taraflar arasında sözleşme ilişkisinin bulunup bulunmadığı araştırılarak, ilişki var ise TBK’nın 89. Maddesi uyarınca icra takibinin yapıldığı tarihteki davacının yerleşim yerinin bulunduğu yetkili Küçükçekmece İcra Daireleri’nde takibin başlatıldığı dikkate alınarak işin esasına girerek bir karar verilmesi; sözleşme ilişkisi yok ise istinaf itirazına konu karar gibi hüküm kurulması gerekirken eksik inceleme ile karar verilmesi hatalı olmuştur.Açıklanan nedenlerle HMK’nın 353/1.a.6 bendi uyarınca sair itirazlar incelenmeksizin davacının istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına ve dosyanın mahal mahkemesine iadesine karar verilmiştir.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere; 1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ ile Bakırköy 7. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2022/1049 E. 2023/114 K. Sayılı 06/02/2023 tarihli kararının 6100 sayılı HMK’nun 353/1.a.6 maddesi uyarınca KALDIRILMASINA,2-Dosyanın, Dairemiz kararına uygun şekilde yargılama yapılarak yeniden bir karar verilmek üzere mahal mahkemesine İADESİNE,3-Davacı tarafça yatırılan istinaf başvuru harcının Hazineye irat kaydına,4-Davacı tarafından yatırılan istinaf karar harcının talep halinde ilk derece mahkemesince iadesine,5-Davacının yapmış olduğu istinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince yeniden verilecek kararda dikkate alınmasına,6-İstinaf yargılaması sırasında duruşma açılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,7-Kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine,Dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 362/1.g bendi gereğince kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi.12/07/2023