Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 45. Hukuk Dairesi 2023/210 E. 2023/507 K. 29.03.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
45. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2023/210
KARAR NO: 2023/507
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2021/711
KARAR NO: 2022/652
KARAR TARİHİ: 01/11/2022
DAVA: İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 29/03/2023
6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353. Maddesi uyarınca dosya incelendi,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; taraflar arasında 15/02/2017 tarihinde imzalanan telsiz röle cihazları kiralama sözleşmesi ile müvekkili şirketin, mülkiyeti kendisinde olan telsiz ve diğer cihazların kullanımını 5 yıl boyunca davalıya sağlayacağı ve bu hizmet karşılığında davalının ise müvekkiline sözleşmenin 4. maddesinde belirtilen miktarlarda ödeme yapacağının kararlaştırıldığını, müvekkili tarafından telsiz ve diğer cihazların kurulumu sağlanarak eksiksiz ve çalışır şekilde davalıya teslim edilmesine rağmen davalı şirketin 18.435,86 TL borcunu ödememesi üzerine öncelikle ihtarname gönderildiğini, ihtara rağmen de borç ödenmediği için Bakırköy … İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, söz konusu icra takibine davalı tarafından haksız ve kötü niyetle itiraz ettiğini belirterek, itirazın iptali ile takibin devamına karar verilmesini ve icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Bakırköy Asliye Ticaret Mahkemesinin yetkili olduğunu, müvekkili şirketin davacıya herhangi bir borcu bulunmadığını beyan ederek davanın reddini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI Mahkemece; “…davacı şirket ile davalı şirket arasında 15/02/2017 tarihli sözleşme düzenlendiği, bu sözleşme doğrultusunda davacı tarafça alacaklı olduğu iddia edilerek davalı hakkında davaya konu icra takibinin başlatıldığı ve takibe karşı davalı tarafça süresi içerisinde itiraz edilerek takibin durduğu, davacı tarafça itirazın iptali talepli bu davanın açıldığı, taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin başlık kısmında telsiz röle cihazları kiralama sözleşmesi yazılı olduğu, yine sözleşmenin ikinci maddesinde sözleşme konusunun bu cihazların kurulumunun yapılarak kiralanması olarak belirtildiği, taraflar arasında kira ilişkisi temelli bir hukuki ilişki bulunduğu, sözleşmenin kira sözleşmesi olduğu ve davanın kira ilişkisinden kaynaklanan alacağının tahsili amacıyla başlattığı icra takibine yapılan itirazın iptali istemine ilişkin olduğu ve 6100 sayılı HMK’nun 4/1-a maddesi uyarınca iddianın ileri sürülüş biçimi, dava dilekçesindeki anlatım ve dosya kapsamı dikkate alındığında uyuşmazlığın Sulh Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerektiği, yine aynı sözleşme kapsamında davacı tarafından davalıya karşı Bakırköy 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2022/165 Esas sayılı dosyasında da itirazın iptali davası açıldığı mahkemece görevli mahkemenin Sulh Hukuk Mahkemeleri olduğu belirtilerek görevsizlik kararı verildiği, verilen bu karara karşı istinaf yasa yoluna başvurulduğu, yukarıda belirtilen İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 36. Hukuk Dairesi’nin 2022/1887 Esas 2022/1522 Karar sayılı kararında da görevli mahkemenin Sulh Hukuk Mahkemesi olduğunun belirtildiği, göreve ilişkin usul kuralları HMK’nun 114/1-c maddesi uyarınca dava şartı olup, dava şartlarının ise kamu düzeninden olup kamu düzenine ilişkin hususların resen dikkate alınacak hususlardan olması nedeniyle dava şartı yokluğu halinde HMK’nun 115/2. maddesi gereğince dava şartı yokluğundan davanın usulden reddine” karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ Davacı vekili yasal süre içerisinde sunmuş olduğu istinaf dilekçesinde özetle; taraflar arasında sadece kira ilişkisi bulunmadığını, müvekkili tarafından projelendirme çalışması yapıldığını bir takım cihazların kurulumu sağlanarak ayrıca cihazlar için bakım onarım hizmeti verildiğini, bu nedenle tarafların tacir olduğu da dikkate alındığında Asliye Ticaret Mahkemesinin görevli olduğunu beyan ederek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında inceleme; 6100 sayılı HMK’nın 355.maddesi uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılmış, kamu düzenine aykırılık olup olmadığı ise re’sen gözetilmiş ayrıca HMK’nın 357. maddesindeki “İlk derece mahkemesinde ileri sürülmeyen iddia ve savunma istinafta dinlenemez ve istinafta yeni delillere dayanılamaz” kuralı nazara alınmıştır.Dava,taraflar arasında imzalanan Telsiz Röle Cihazları (OKTH) Kiralama Sözleşmesi kapsamında, bakiye cari hesap alacağının tahsili için başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir. Taraflar arasında 15/02/2017 tarihinde Telsiz Röle Cihazları (OKTH) Kiralama Sözleşmesi imzalanmış olup, sözleşmede davacı “OKTH”, davalı “Kiracı” olarak anılmaktadır. Sözleşmenin Konusu başlıklı 2.maddesinde; “İşbu Sözleşme, T.C. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun ilgili iznine istinaden, Türkiye genelinde işletmeci şirket olarak faaliyet gösteren OKTH’nin lisansları kapsamında kurulan OKTH Röle altyapısının (Kiracı’nın uhdesinde bulunan ister kiralık isterse mülkiyeti Kiracı’ya ait Telsiz cihazları kullanılmak üzere) projelendirilmesi ve kurulumunun yapılarak kiralanması için imzalanmıştır.” Sözleşmede Geçen Cihazlar başlıklı 3.maddesinde; “Kiralama yapılacak OKTH altyapısı KİRACI’nın taleplerini karşılaması amacıyla OKTH tarafından projelendirilen, kurulan Telsiz röle cihaz/cihazlarıdır. Kiracı’ya sağlanacak telsiz röle cihaz/cihazları ile ilgili EK-1’de ayrıntılı döküm yapılmıştır.” Sözleşme Bedeli başlıklı 4.maddesinde; “4.1. İşin süresi boyunca, OKTH tarafından Kiracı’nın kullanımına tahsis edilecek beher OKTH altyapısı için aylık kiralama bedli 90,00 USD + KDV (18%) ve + ÖİV (25%) olup toplamda 180,00 USD + KDV + ÖİV’dir. 4.2.Söz konusu kiralama bedelleri, OKTH tarafından üçer aylık dönemlerde ve dönem başları olan Ocak, Nisan, Temmuz ve Ekim ayları ilk haftasında içerisinde fatura edilecektir.” Sistemin Ve Cihazların Teslimi başlıklı 6.maddesinde; “6.1. OKTH altyapısı olarak kurulan Röle telsiz/telsizleri ve beraberindeki EK-1’de tahdidi sayılan ekipmanlar KİRACI’ya bir tutanak ile çalışır halde ve kurulumu yapılarak teslim edilir. Bu tutanağın imzası ile birlikte ilk kurulumun tam ve gereği gibi çalıştığı Kiracı tarafından itirazı kabil olmamak kaydıyla kabul edilmiş sayılır.” Kiracının Sorumlulukları başlıklı 8.maddesinde; “8.6.Kiracı tarafından kullanılmakta olan Röle telsizi cihazlarının arızalanması durumunda arızalı ekipman ve Röle telsizi cihazları için, fiili imkansızlıklar hariç (kar, fırtına, sel vb. gibi) olmak üzere bildirimden itibaren 72 (yetmişiki) saat içerisinde OKTH personeli tarafından yerinde teknik destek hizmeti verilecek olup teknik personel haricindeki her türlü müdahale yetkisiz müdahale sayılıp doğan zararlar EK-1 ve Ek-2’deki bedeller üzerinden fatura edilecektir. OKTH’nin belirtilen süre içerisinde teknik destek veremeyeceğinin anlaşılması halinde, bildirimden itibaren en geç 24 (yirmidört) saat içerisinde Kiracı gecikme hakkında yazılı olarak bilgilendirilecektir.” OKTH’ın Sorumlulukları başlıklı 9.maddesinde; “9.1.OKTK, Sözleşme kapsamında kiralanacak Röle telsizi cihazlarını, Kiracı’nın talep ettiği hizmetin gerektirdiği nitelikte model ye adetlere göre stoklar dahilince frekanslarını yükleyip, kurulumunu yaparak Kiracı’nın kullanımına tahsis edecektir. İşin süresi boyunca, Kiracı’nın ilave Röle telsizi cihazı talepleri, yine OKTH’ın stoklarındaki marka ve model cihazlarla ayni şartlarla karşılanacaktır.” Cezai Şart başlıklı 10.maddesinde; “10.1.OKTH’ın, Kiracı adına yapması gereken bürokratik işlemleri yapmamasından doğabilecek bir zararın oluşması, teknik arıza ve bakım işlemlerini süresi içerisinde tamamlayıp çalışır durumdaki cihazların Kiracı’ya zamanında teslim edilmemesi hali, işbu Sözleşme konusu hizmetin verilmesi ile ilgili yasal herhangi bir izin olmaksızın hizmet verilmesi, izinsiz hizmet nedeniyle Kiracı’nın herhangi bir uyuşmazlık ile karşı karşıya kalması hallerinde her bir ihlal için bir yıllık Sözleşme bedeli tutarında cezai şart ödemeyi kabul, beyan ve taahhüt eder.” hükümleri yer almaktadır. Taraflar arasındaki sözleşme hükümleri incelendiğinde, telsizlerin salt kiralanması değil ayrıca projelendirilmesi ve kurulumunun sağlanması ile bakım ve onarım hizmetlerinin de verilmesine ilişkin olarak düzenlendiği, sözleşmenin 8.6 maddesinde ifade edilen Ek-2’deki bedellerin sair hizmet (bakım onarım, yazılım güncelleme, sistem kalibrasyon ayarları, sistem taşınması/yer değişimi, ilave simpeks bedeli, sistem kontrolü ve temizliği, frekans güncellemesi) bedellerine ilişkin olduğu, bu durumda taraflar arasındaki sözleşmenin sadece kira değil hizmet sözleşmesini de içeren karma bir sözleşme olduğu tespit edilmiştir. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 4/1. maddesinde, her iki tarafın da ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğan hukuk davaları ve çekişmesiz yargı işleri ile tarafların tacir olup olmadıklarına bakılmaksızın 4/1-a bendinde Türk Ticaret Kanunu’nda düzenlenen hususlar ile diğer alt bendlerde belirtilen hususlardan doğan hukuk davaları ve çekişmesiz yargı işlerinin ticari dava ve ticari nitelikte çekişmesiz yargı işi sayılacağı ve TTK’nın 5/1. maddesi gereği ticari davalara bakmakla görevli mahkemenin Asliye Ticaret Mahkemeleri olduğu belirtilmiştir. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu 1. maddesinde; “Mahkemelerin görevi, ancak kanunla düzenlenir. Göreve ilişkin kurallar, kamu düzenindendir.” hükmü yer almaktadır. HMK 114/1.c maddesi uyarınca “Mahkemenin görevli olması” dava şartlarından olup, HMK 138 maddesi dikkate alınarak dava şartlarının öncelikle karara bağlanması gerekmektedir. HMK 115. maddesinde ise “Mahkeme, dava şartlarının mevcut olup olmadığını, davanın her aşamasında kendiliğinden araştırır. Taraflar da dava şartı noksanlığını her zaman ileri sürebilirler. Mahkeme, dava şartı noksanlığını tespit ederse davanın usulden reddine karar verir…” düzenlemesi yer almaktadır. Her iki tarafın tacir sıfatını taşıdığı somut olayda, ihtilaf taraflar arasında imzalanan kira ve hizmet alımına konu sözleşmeden kaynaklandığı ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 4/1. maddesi uyarınca her iki tarafın da ticari işletmesiyle ilgili olduğu için uyuşmazlığın Asliye Ticaret Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir. Açıklanan nedenlerle mahkemenin görev dava şartı yokluğundan davanın usulden reddi yönündeki kararı hatalı olup, davacı vekilinin istinaf isteminin kabulü ile kararın 6100 sayılı HMK’nun 353/1.a.3 bendi uyarınca kaldırılmasına ve davanın esasına ilişkin inceleme yapılmak üzere dosyanın mahkemesine iadesine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere; 1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ ile İstanbul 19. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/711 E. 2022/652 K. sayılı 01/11/2022 tarihli kararının 6100 sayılı HMK’nın 353/1.a.3 bendi uyarınca KALDIRILMASINA,2-Dairemizin kararı doğrultusunda, davanın esasına yönelik inceleme yapılması için dosyanın mahkemesine İADESİNE,3-Davacı tarafından yatırılan istinaf başvuru harcının Hazineye irat kaydına, istinaf karar harcının ilk derece mahkemesince iadesine,4-Davacı tarafın yapmış olduğu istinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince yeniden verilecek kararda dikkate alınmasına,5-İstinaf yargılaması sırasında duruşma açılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,6-Yatırılan gider avansından kalan kısmın davacıya ilk derece mahkemesince iadesine,7-Kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine, Dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1.a.3, 362/1.c ve 362/1.g bendi gereğince kesin olmak üzere oybirliği ile karar verildi. 29/03/2023