Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 45. Hukuk Dairesi 2023/197 E. 2023/251 K. 15.02.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
45. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2023/197
KARAR NO: 2023/251
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2015/746
KARAR NO: 2019/169
DAVA TARİHİ: 07/08/2015
KARAR TARİHİ: 15/02/2019
BİRLEŞEN DOSYA
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2016/918
KARAR NO: 2017/7
DAVA: Sigorta Sözleşmesinden Kaynaklı Rücuen Tazminat
KARAR TARİHİ: 15/02/2023
6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353. Maddesi uyarınca dosya incelendi,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
ASIL DAVA Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkil şirket tarafından yangın sigorta poliçesi ile sigortalı olunan dava dışı … Mal San. Tic. Ltd. Şti.’ne ait iş yerinde bulunan ve dayanak poliçe eki zeyinname ile poliçe kapsamına alınan … San. Ve Tic.’e ait emtiaların 07/08/2014 tarihinde sigortalı işyerinin bulunduğu binadaki üst katta yer alan ve davalının kiracı konumunda bulunduğu iş yerinden akan suların alt kattaki sigortalı iş yerine sirayet etmesi sonucu ıslanarak hasara uğradığını, hasar bedelinin sigortalıya 09/01/2015 tarihinde ödenerek sigortalının haklarına halef olunduğunu, davalının TBK’nın 49 ve 69.maddeleri gereğince zarardan sorumlu olmasına rağmen zararı ödemediğini ileri sürerek 25.899,00 TL’nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin iş yerinde kiracı olduğunu, yeri sadece depo olarak kullandığını, hasarın 07/08/2014 tarihindeki aşırı yağış sebebiyle yaşanan su baskını sonucu meydana geldiğini, sel sularının kot farkı sebebiyle bina dışındaki giderlerin tıkanması sonrası havalandırma penceresinden içeri girerek müvekkil şirketin kullandığı bağımsız bölümün içinde toplantıktan sonra binanın kalorifer tesisatlarının bulunduğu deliklerden geçerek alt katlarda bulunan sigortalıya ait işyerine girdiğini, kiracı olan müvekkilinin herhangi bir kusur veya sorumluluğunu olmadığını, davanın … sigortaya ihbarını talep etmiştir.
BİRLEŞEN DAVA Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Asıl dava dilekçesinde belirttiği hususları tekrarlayarak, asıl davada yapılan yargılama sırasında malikin Aycem Şirketi olduğunun öğrenilmesi üzerine HMK 124.maddesi uyarınca talepleri mahkemece kabul edilmediği için eldeki davanın açıldığını, taşınmaz maliki davalının zarardan sorumlu olduğu ileri sürerek 25.899,00 TL’nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; hasarın doğumundan sonra düzenlenen poliçe kapsamında sigortalıya ödeme yapıldığını, hasara uğrayan …ya ait emtiaların hasar tarihinden sonraki zeyinnamelerle sigorta örtüsü altına alındığını, zeyilnamelerin geçersiz olduğunu, davalı tarafça hatır ödemesi yapıldığını savunarak davanın reddini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI Mahkemece; “Dava, yangın sigorta poliçesi tarafından sigortalı tarafından yapılan ödemenin tahsili istemine ilişkindir. Somut olayda … sigortası türlerinden yangın sigorta poliçesi kapsamında 30/04/2014 başlangıç tarihli poliçeyle dava dışı …Ltd.Şti’ne ait emtialar sel ve su baskını rizikosunuda içerir şekilde davacı tarafından sigorta örtüsü altına alınmış olup, riziko 07/08/2014 tarihinde meydana gelmiştir. Sigorta uyuşmazlıklarında rizikonun gerçekleştiğini kanıtlama yükümü sigortacıda, rizikonun teminat dışı olduğunu kanıtlama yükümlülüğü ise sigortacıya aittir. Riziko sonucu hasar gören emtialar sigortalı … Ltd.Şti’ne ait olmayıp grup şirketlerinden olduğu bildirilen … Şirketine aittir. Bu kapsamda sigortacı tarafından rizikodan sonra 08/08/2014 ve 24/10/2014 tarihli zeyinnameler düzenlenmiştir. Her ne kadar davacı ve bilirkişi kurulu zeyinnamelerin açıklama amacıyla düzenlendiğini bildirmiş iseler de, hasarın temel poliçede ki sigortalıya ait ürünlerde bulunmamasına rağmen hasarın bu sigortalıya yapıldığı dikkate alındığından 3 ve 4 nolu zeyinnamelerin yeni bir sigorta poliçesi olduğu sonucuna varılmıştır. TTK’nın 1485. Maddesi gereğince sigorta, sigorta koruması sözleşmenin yapılmasında önce ki bir tarihten itibaren sağlanacak şekilde yapılabilir. Ancak, rizikonun gerçekleştiği veya gerçekleşme ihtimalinin ortadan kalkmış olduğu, sözleşmenin yapılması sırasında, sigortacı ile sigorta ettiren ve sigortalan haberi olmak şartıyla, sigortalı tarafından biliniyorsa sözleşme geçersizdir. Bu durumda temel poliçede taraf olmayan ve temel poliçede başka şirketlerinde sigorta yapılan mahalde emtiaları bulunduğu anlaşılmadığından 3 ve 4 nolu poliçelerin riziko tarihinden sonra düzenlenmesi nedeniyle geçersiz olduğu anlaşılmıştır. Her ne kadar poliçe geçersiz ise de, sigortacı ödeme yaptıktan sonra sigortalının hak ve alacaklarını usulüne uygun belge ile kanıtlamak koşuluyla alacağın temliki usullerine göre devir almış ise, bu kez sigortacının TBK’nın 183 ve devamı maddeleri kapsamında alacaklı olduğu kabul edilebilir. Ne var ki mahkememizce verilen tüm sürelere rağmen sigortacı tarafından TBK’nın 183 ve devamı maddeleri gereğince alacağın temlik edildiğine ilişkin yazılı temlikname sunulmaması sonucunda sigortacının rucü talebi yerinde görülmemiş, asıl ve birleşen davanıın reddine karar verilmiştir. Son olarak ta birleşen davada ki davalı iş yerinde kiracı olup, davacı vekilince TBK’nın 49 ve 69 maddeleri kapsamında talepte bulunulmuştur. TBK’nın 69.maddesinde bina malikinin sorumluluğu düzenlenmiş olup, asıl dava da davalı şirketin bina maliki olmaması nedeniyle binanın yapımında ki bozukluklardan veya bakımındaki eksikliklerden doğan zararlar nedeniyle TBK ‘nın 69.maddesi kapsamında bir sorumluluğu bulunmamaktadır. Ancak kiracıdan herhangi bir kusur bulunması halinde kiracının da TBK’nın 49 ve devamı maddeleri gereğince zarardan sorumluluğu tartışmasızdır. Somut olayda rizikonun sigortalıdan kaynaklı bir kusur, tesisat veya bakım eksikliğinden kaynaklanmadığı, binanın yapım bozukluğundan kaynaklı şekilde yağmur sularının binanın penceresinden içeri girdikten sonra kalorifer tesisatı yerlerinden alt kata sızması sonucu hasarın meydana geldiği anlaşılmakla bu yönden dahi asıl davanın reddi gerekeceğinden, belirtilen gerekçelerle asıl ve birleşen davanın reddine” karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ Davacı vekili yasal süre içerisinde sunmuş olduğu istinaf dilekçesinde özetle; rizikonun gerçekleşmesinden evvel riziko mahallindeki emtiaların sigorta kapsamına alındığı mevcut bir poliçe bulunduğunu, söz konusu yangın sigorta poliçesinde emtea klozuna yer verildiğini, ortada anılan poliçe klozunun geçersiz kılınmasını gerektirecek bir durum bulunmadığını, zeyilnamelerde belirtilmiş olan … Soğutma grup şirketinin hasar gören emtealarının söz konusu yangın sigorta poliçesi kapsamında teminat altında olduğunu ancak söz konusu poliçede emtiaları sigorta teminatında bulunan grup şirketlerin unvanları yazılı olmadığından sadece bu yanlışlığın giderilmesi amacına matuf zeyilnameler ile grup şirketlerin isimlerinin belirtildiğini, yani zeyilnameler ile yeni bir teminat durumu oluşturulmadığını, bilirkişi raporunda da 3 ve 4 no.lu zeyilnamelerin grup şirketlerin isimlerinin detaylandırıldığı, poliçenin emtia teminatlarını içermekte olduğu, rücu hakkının gerçekleştiği tespitlerine yer verildiğini beyan ederek kararın kaldırılmasını ve davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.Dairemizin geri çevirme kararına istinaden davacı vekili tarafından birleşen dosya yönünden de istinaf başvurma ve karar harçları yatırılmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında inceleme; 6100 sayılı HMK’nın 355.maddesi uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılmış, kamu düzenine aykırılık olup olmadığı ise re’sen gözetilmiş ayrıca HMK’nın 357. maddesindeki “İlk derece mahkemesinde ileri sürülmeyen iddia ve savunma istinafta dinlenemez ve istinafta yeni delillere dayanılamaz” kuralı nazara alınmıştır. Dava, davacı sigorta şirketinin, dava dışı sigortalısına aralarındaki sigorta poliçesine dayanarak ödediği hasar bedelinin, sorumlu olduğunu iddia ettiği davalılardan 6102 sayılı TTK’nın 1472. maddesi uyarınca rücuen tahsili istemine ilişkindir. Davacı tarafından … poliçe no.lu, 30/04/2014-15/05/2015 vadeli, Yangın Sigorta Poliçesi ile dava dışı sigortalı … Elektrik Malzemeleri San ve Tic. Ltd. Şti’ne ait işyeri, poliçede belirtilen riziko ve limitler dahilinde teminat altına alınmış emtia teminatı 9.211.500,00 TL olarak belirlenmiş, dava konusu olay 07/08/2014 tarihinde meydana gelmiştir. Riziko adresinde bulunan 3.kişilere ait emtiaların teminat kapsamında olduğuna dair poliçede bir hüküm yer almamaktadır.Hasar tarihinden sonra 08/08/2014 tarihinde düzenlenen 08/08/2014-30/04/2015 vadeli “Yangın Sigorta Zeyilnamesi Poliçe No:… Zeyil No:…” başlıklı zeyilname ile emtia teminatı 8.011.500,00 TL olarak belirtilmiş ve “Emtia bedellerinin grup şirketlerine göre dağılımı aşağıdaki şekilde olacaktır. … Malzemeleri San ve Tic. Ltd. Şti. 7.200.000 TL, … Tük. Mal. Elek. Mad. Eşya Mak. San. Ltd. Şti 311.500 TL, … Soğutma 500.000 TL” ibaresi eklenmiştir. Yine hasar tarihinden sonra 24/10/2014 tarihinde düzenlenen 24/10/2014-30/04/2015 vadeli “Yangın Sigorta Zeyilnamesi Poliçe No:… Zeyil No:…” başlıklı zeyilname ile “İş bu poliçe düzenlendiği tarihten itibaren 30/04/2014 aşağıdaki firmalar mevcuttur. … Malzemeleri San ve Tic. Ltd. Şti. Adres: … Cad. No:… Dolapdere/İST…, … Tük. Mal. Elek. Mad. Eşya Mak. San. Ltd. Şti. Adres: … Cad. No:… Dolapdere/İST…, … San. Tic. Ltd. Şti. Adres: … Mah. … Sok. No:… Esenyurt/İST…” olarak belirtilmiştir. Davacı sigorta şirketi tarafından sigortalısına 25.899,00 TL hasar ödemesi yapıldığı dosya kapsamında yer alan ödeme kayıtlarının tetkiki ile tespit edilmiştir. Sigortalı şirkete ait işyerine, üst kattaki işyerinden akan suların sirayet etmesi, sigortalı isyerinde bulunan emtianın hasara uğraması nedeniyle eldeki dava açılmıştır. Asıl dosya davalısı … firmasının kiracı olması nedeniyle, birleşen dosyada husumet ayrıca bina maliki olan … firmasına yöneltilmiştir. Somut olayda uyuşmazlık, hasar tarihinden sonra düzenlenen 3 ve 4 no.lu zeyilnamelerin ana poliçenin detaylandırılması mahiyetinde mi yoksa yeni bir sigorta poliçesi hükmünde mi olduğu, bu bağlamda hasar nedeniyle ödenen bedelin poliçe teminatı kapsamında kalıp kalmadığı noktasında toplanmaktadır. Hasarın ardından yapılan inceleme neticesinde … Hiz. Ltd. Şti tarafından tanzim olunan 22/09/2014 tarihli kesin ekspertiz raporunda; üst katlardan sirayet eden sulardan dolayı muhtelif cins ve miktarda emtianın ıslanmak suretiyle hasarlandığı, sigortalıdan hasarlı emtianın fiyatlı listesi, giriş faturaları, beyan, vergi levhası ve kira kontratının istenildiği, temin edilen faturaların kontrolü sonrasında hasarlı malların sigortalı firmaya ait olmadığı, … Elektrik Malz. San. Tic. Ltd. Şti.’ye ait olduğunun tespit edildiği, bunun üzerine sigortalı ve acente yetkilisi ile görüşüldüğünde acente yetkilisinin poliçenin yanlış düzenlendiğini, işyerinde bulunan malların 3.kişiye ait olduğunu belirttiği ayrıca hasardan sonra zeyil yapılarak bu firmaların poliçeye eklendiğini ifade ettiği belirtilmiş ve raporun sonuç kısmında poliçe sadece … Malzemeleri San ve Tic. Ltd. Şti. firması adına düzenlenmiş olduğundan hasarın teminat dışı olduğu ifade edilmiştir. Aynı ekspertiz şirketi tarafından düzenlenen 11/11/2014 tarihli ek raporda; ekspertiz raporunun tamamlanarak sigorta şirkete gönderilmesinin ardından, sigorta şirketinden gelen bilgide … Elektrik Malz. San. Tic. Ltd. Şti. firmasının zeyil ile poliçeye eklendiği ve hasarın buna göre değerlendirilmesi istenildiğinden, zeyilnameye istinaden hesaplama yapıldığı belirtilmiş ve hasar miktarı 25.899,00 TL olarak hesap edilmiştir. Mahkemece smm, sigortacı ve elektrik/elektronik mühendisi bilirkişi heyetinden alınan 13/03/2018 tarihli raporda özetle; emtianın hasarlanmasına sebep olan suyun kiracı olan davalı … şirketinin kullanımındaki sıhhi yada pis su tesisatı kaynaklı olduğuna ilişkin tespit bulunmadığından olay nedeniyle kiracı asıl dosya davalısı … şirketinin, mal sahibi birleşen dosya davalısı … şirketinin %100 kusurlu olduğu, hesaplanan ve ödenen bedelin piyasa rayiç değerlerine denk geldiği ve gerçek zarar miktarı olduğu, 3 ve 4 nolu zeyinnamelerde grup şirketlerin isimlerinin detaylandırıldığı anlaşılmakla hasar tarihinde geçerli bir sigorta poliçesinin bulunduğu belirtilmiştir. 6102 sayılı TTK’nın “Geçmişe Sigorta” başlıklı 1458.maddesinde; “Sigorta, sigorta koruması sözleşmenin yapılmasından önceki bir tarihten itibaren sağlanacak şekilde yapılabilir. Ancak, rizikonun gerçekleştiği veya gerçekleşme ihtimalinin ortadan kalkmış olduğu, sözleşmenin yapılması sırasında, sigortacı ile sigorta ettiren ve sigortadan haberi olmak şartıyla, sigortalı tarafından biliniyorsa sözleşme geçersizdir. Rizikonun gerçekleştiği veya gerçekleşme ihtimalinin ortadan kalktığının sigorta ettiren veya sigortalı tarafından bilinip sigortacı tarafından bilinmediği durumlarda, sigortacı sözleşme ile bağlı olmamakla birlikte, ödenmesi gereken primin tamamına hak kazanır.” hükmüne yer verilmiştir. Somut olayda, davacı vekili tarafından zeyilnamelerin yeni bir poliçe olmadığı, poliçe kapsamı değiştirmeksizin detaylandırıldığı ifade edilmiş ise de, asıl poliçede grup şirketlere dair herhangi bir ibareye yer verilmediği, poliçenin … Malzemeleri San ve Tic. Ltd. Şti. firması adına düzenlendiği, 3.kişiye ait emtialar yönünden poliçede bir hüküm yer almadığı, bu durumda grup şirketler olduğu ifade edilen … Tük. Mal. Elek. Mad. Eşya Mak. San. Ltd. Şti. Ve … Elektrik Malz. San. Tic. Ltd. Şti.’nin düzenlenen zeyilnameler ile poliçe kapsamına alındığı ancak zeyilnamelerin hasar tarihinden sonra tanzim edildiği, TTK 1458.maddesi uyarınca sigorta şirketinin ödeme yükümlülüğünün olmadığı, buna rağmen yaptığı ödemenin ise ancak lütuf ödemesi (ex gratia) olarak değerlendirilebileceği ve TTK 1472.maddesi kapsamında rücu imkanı bulunmadığı, mahkemece verilen süreye rağmen alacağın temlik alındığına dair davacı tarafça bir belge de sunulmadığı anlaşılmakla, mahkemece verilen kararın usul ve yasaya uygun olduğu kanaatine varılmıştır. Açıklanan nedenlerle; dosyadaki belgelere, kararın dayandığı delillere, duruşma sürecini yansıtan tutanaklara ve gerekçe içeriğine göre mahkemece taraflar arasındaki uyuşmazlığın somut olayın özelliklerine uygun olarak belirlendiği, yargılamanın 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda belirtilen usullere uygun olarak yürütüldüğü, taraflarca gösterilen hükme etki edecek delillerin usulüne uygun olarak toplandığı anlaşılmış, delillerin takdirinde ve yasa kurallarının olaya uygulanmasında bir isabetsizlik görülmemiştir. Kararda kamu düzenine aykırı herhangi bir husus bulunmadığından ayrıca kararın usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşıldığından davacı vekilinin asıl ve birleşen dosya yönünden istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1.b.1 bendi gereğince ayrı ayrı esastan reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere;1-Davacı vekilinin asıl ve birleşen dosya yönünden istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1.b.l bendi uyarınca AYRI AYRI ESASTAN REDDİNE,2-Davacı tarafından asıl ve birleşen dosya yönünden ayrı ayrı yatırılan istinaf başvuru harçlarının Hazineye irat kaydına,3-Asıl dosya yönünden Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 179,90 TL istinaf karar harcından, davacı tarafından yatırılan 44,40 TL’nin mahsubu ile bakiye 135,50 TL harcın davacıdan tahsili ile Hazineye irat kaydına,4-Birleşen dosya yönünden yatırılan istinaf karar harcı yeterli olduğundan yeniden harç alınmasına yer olmadığına,5-İstinaf yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, 6-Yatırılan gider avansından kalan kısmın davacıya ilk derece mahkemesince iadesine,7-İstinaf yargılaması sırasında duruşma açılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,8-Kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine,Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 362/1.a maddesi gereğince kesin olmak üzere oybirliği ile karar verildi. 15/02/2023