Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
45. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/799
KARAR NO: 2022/658
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2021/538
KARAR NO: 2022/315
KARAR TARİHİ: 25/03/2022
DAVA: İtirazın İptali
KARAR TARİHİ: 02/06/2022
6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353. Maddesi uyarınca dosya incelendi,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin … Yapı Kooperatifinin ortağı olduğu dönemde üzerine konut yapılan … ada … parselin yanında … ada … parselin de hissedarı olduğunu, … ada … parsel üzerine yapılan konutlardan 9 numaralı konutun müvekkiline tahsis edildiğini, davalı Birliğin 2006 yılında kooperatif ortaklarından tapu verilmesi için … ada … parsele yapılacak otopark ve sosyal tesis için 4.000 USD istediğini, müvekkilinin de 2006 yılında davalı Birliğin … Şubesindeki hesabına 4.000 USD yatırdığını ancak 2008 yılında yapılan imar planı değişikliği ile … ada … parselin yeşil alana dönüştürüldüğünü, 2014 yılında otopark yapımından vazgeçildiğini, müvekkilinden alınan 4.000 USD’nin Birlikte kaldığını, müvekkilinin 2008 yılında tamamlanan dairesini sattığım ancak … ada … parseldeki hissesini, Birlikten 4.000 USD alacağını ve kooperatif üyeliğini alıcıya devretmediğini, davalı Birliğin 13/11/2017 tarihli ihtarnameye rağmen 4.000 USD’yi iade etmeyerek sebepsiz zenginleştiğini, ihtarnameye cevap vermediğini, Büyükçekmece … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasından yapılan takibe haksız olarak itiraz ettiğini, bu sebeple dava açmak zorunda kalındığını ileri sürerek sürmüş; itirazın iptaline ve takibin devamına, davalının alacağın % 20’sinden aşağı olmamak icra inkara tazminatı ödemesine, karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP Davalı cevap dilekçesinde özetle; müvekkil birliğe usulüne uygun bildirim yapılmadığını, davanın yönetim kurulu üyesine yapılan bildirimden öğrenildiğini, davacının birlik üyesi olmaması sebebiyle müvekkilin herhangi bir ödeme yükümlülüğünün olmadığını, Birliğin 13/07/2017 tarihli genel kurulunda üye kooperatiflere liste hazırlama ve ödeme talep etme görevi verildiğini, davacının üye olduğu kooperatifin 2008 yılında tasfiye edildiğini ve konutunu satan davacının üye olma sıfatının ortadan kalktığını, davacının önce üyesi olduğu kooperatifi canlandırması gerektiğini, müvekkilin buna göre gerekeni yapacağını savunarak davanın husumet yokluğundan ret edilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI Bakırköy 7. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2018/287 E. 2020/190 K. sayılı 14/02/2020 tarihli kararı ile; “Davacı vekili, müvekkilinin 2009 yılında davalı birliğin üyesi olan … Kooperatifinin başlangıçta üyesi olduğunu, 2006 yılında davalı üst birlik tarafından otopark ve sosyal tesis yapımı için 4.000 USD istenildiğini, müvekkili tarafından bu paranın davalı üstbirliğin hesabına yatırıldığını, daha sonra otopark yapımından vazgeçildiğini ve müvekkilinden alınan 4.000 USD’nin sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca müvekkiline iadesini talep etmekte ise de, Konut Yapı Kooperatifleri Birliği en az 7 kooperatif tarafından Kooperatif Kanunu hükümlerine göre kurulan tüzel kişiliğe haiz değişir ortaklı, değişir sermayeli ve sınırlı sorumlu bir kooperatif üst kuruluşu olup, davalı birlik kayıtlarına göre davacının dava dışı … Yapı Kooperatifinin ortağı olduğu, … Yapı Kooperatifinin ise davalı …nin ortakları arasında bulunduğu, ancak 24/06/2010 tarihinde ortaklığın sona erdiği ve yerine bir başka kooperatifin ortak alındığı, davalı birliğin 22/06/2017 tarihli genel kurul toplantısında ” Belediyenin uhdesinde bulunan park alanı olan … ada … parseldeki otopark için otopark yapım parasını ödeyen üye kooperatiflerin paralarının iadesinin” karara bağlandığı, ortak kooperatiflerin banka hesaplarına ödeme yapma görev ve yetkisi verildiği, alınan kararda ve yapılan işlemde Kooperatifler Kanunu ve Birlik ana sözleşmesine aykırılık bulunmadığı, davacının davasını üyesi olduğu kooperatife yöneltmesi gerekirken davalı birliği yönelttiği” gerekçesiyle davanın pasif husumet nedeni ile reddine karar verilmiştir. Karara karşı davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine Dairemizin 27/05/2021 tarih ve 2020/2126 E. 2021/558 K. sayılı ilamıyla; “…Emsal ilamda belirtildiği gibi, somut dosyada da, davalı birliğin ortağı davacının ortak olduğu terkin edilen kooperatif ise de, davacının ödemeleri davalı birlik hesabına yaptığı, davalı birliğin davacı ile aynı konumda olan ancak yeni daire maliklerinden muvafakat getiren kooperatif ortaklarına, genel kurul kararı uyarınca iadeleri yapmış olduğu da tespit edilmekle, davalının pasif husumet ehliyetinin bulunduğunun kabulü gerekmektedir. Yine ödemeler davacı tarafından yapıldığı için, iade işleminin de davacıya yapılması gerekmektedir. Açıklanan nedenlerle, dosya kapsamında alınan bilirkişi raporunda yaptığı ödemeleri iade edilen ortaklardan ana arter bedeli ile daire aidat ve okul katkı payı adı altında bir kısım kesintilerin yapılmış olması sebebiyle, dosyanın rapor düzenleyen önceki bilirkişiye tevdi ile davalı birlik kayıtlarında bilirkişi incelemesi yaptırılarak, davacının yapmış olduğu ödeme miktarının net olarak tespit edilmesi, davacının ödediği bedelden, davalı birliğin tahsil etmesi gereken bir bedel olup olmadığının belirlenmesi ve ödemenin davacı tarafından bizzat davalı birliğe yapılmış olması sebebiyle kalan kısmın davacıya iade edilmesi gerektiğinden, ilk derece mahkemesi kararının 6100 sayılı HMK’nun 353/1.a.6 maddesi uyarınca kaldırılması ve Dairemiz kararı doğrultusunda yargılama yapılarak karar verilmesi için dosyanın ilk derece mahkemesine iadesine” karar verilmiştir. Kaldırma kararının ardından mahkemece yapılan yargılama neticesinde; “İncelenen tüm dosya kapsamı, tarafların iddia ve savunmaları, bilirkişi raporu içeriğine göre; dosya kapsamında verilen kararın İstabul BAM 45.HD nin 2021/2126 esas, 2021/558 karar sayılı ilamı ile kaldırılarak mahkememizce yeni esasa kaydı ile kaldırma kararı doğrultusunda dosyanın bilirkişiye verildiği, davacının, davalı kooperatifin ve birlik ortaklığından 2010 yılında ayrılan … Konut Yapı Kooperatifinin ortağı aynı zamanda … ada … parsel sayılı alanın maliki olduğu, davalının 01.09.2004 tarihli toplantısında alınan karar gereği … ada … parselde bulunan (imar uygulamasından sonra … ada …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, … parseller) tüm ortakların otopark inşaatı katılım bedeli olarak 3000 usd karşılığı TL ödemeleri kararlaştırıldığı ancak daha sonra otopark yapımından vazgeçildiği ve buna ilişkin daha sonra davalının 22.06.2017 tarihli genel kurulunda … ada … parseldeki otopark yapımı için ödeme yapan kooperatiflerin paralarının iadesine karar verildiği ve ancak … Yapı Kooperatifinin terkin edilmesinden dolayı birliğin iade için belirlediği işlemlerin uygulanamadığı anlaşılmakla, davacının 2006 yılında 1.000 usd ve otopark yapımı için üç senet karşılığı 3000 usd olmak üzere toplam 4000 usd birlik genel kurul kararında kararlaştırıldığı gibi yaptığı ödemenin 3000 usd nin vazgeçilen otopark yapım ücreti olduğu ve bu ücretin iadesinin, kurul kararı alınmış ise de yapılmadığından davanın kısmen kabulü ile davacıya ödenmesi gereken 3000usd yönüyle itirazın iptaline takibin devamına, fazlaya ilişkin talebin reddine karar vermek gerekmiş olup yine, davanın İİK.nun 67. maddesi uyarınca açılan itirazın iptali davası olması ve açılan itirazın iptali davasında hüküm altına alınan alacak bilinebilir, bir başka deyişle likit olduğundan hükmedilen miktarın % 20’si oranında İİK.nun 67. maddesi uyarınca davacı yararına tazminata hükmedilmesine” karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ Davalı vekili yasal süre içerisinde sunmuş olduğu istinaf dilekçesinde özetle; Davacı tarafça ödendiği iddia edilen otopark ücreti, dava dışı … KYK’nın hesabına ödendiğini ve yevmiye defterine alacaklı olarak dava dışı yapı kooperatifinin kaydedildiğini, müvekkili birliğin hesabına ödediğini iddia ettiği bedelin banka hesabının 10 yıllık zamanaşımı nedeniyle davacı tarafça ispatlanamadığını, bu nedenle müvekkili birliğin yevmiye defterlerinin incelenmesi neticesinde; davacı tarafça yapıldığı iddia edilen ödemelerin dava dışı yapı kooperatifine yapıldığı ve alacaklı sıfatı olarak dava dışı yapı kooperatifinin yer aldığının tespit edildiğini, dava dışı yapı kooperatifi tarafından müvekkili birliğin hesabına aktarılan ödemelerin otopark ücretine ilişkin olduğuna dair yevmiye defterinde bir ibare yer almadığını, mahkemece eksik inceleme yapıldığını, davacının daha önce üyesi olduğu … Konut Yapı Kooperatifinin 2008 yılında tasfiye edildiğini, davacının ise kooperatife üye olmasına neden olan daireyi üçüncü şahsa devrettiğini, TMK’nın 683 ve devamında yer alan mülkiyetin içeriği hakkındaki hükümlere göre aksi yönde bir anlaşma yoksa, taşınmaz üzerinde yapılacak tasarruf işlemi asıl şeyin bütünleyici parça ve eklentilerini de kapsadığı için davacının asıl şeyin eklentisi konumunda olan hak ve alacağını da üçüncü kişiye devrettiğini ve buna karşı bir menfaati olduğunu ileri sürerek hak iddia edemeyeceğini, otopark yapım parasının iadesi için genel kurulda alınan karara göre, birliğe üye olan kooperatiflerin genel kurullarında alacakları karar üzerine yönetim kurullarının hazırlayacağı liste ve listedeki tutarın tespiti yükümlülüğünün yapı kooperatiflerine verildiğini, ödeme yükümlülüğü getiren işbu kararın bizatihi muhattabının dava dışı yapı kooperatifi olduğunu beyan ederek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında inceleme; 6100 sayılı HMK’nın 355.maddesi uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılmış, kamu düzenine aykırılık olup olmadığı ise re’sen gözetilmiş ayrıca HMK’nın 357. maddesindeki “İlk derece mahkemesinde ileri sürülmeyen iddia ve savunma istinafta dinlenemez ve istinafta yeni delillere dayanılamaz” kuralı nazara alınmıştır. Dava, sicilden terkin edilen … Yapı Kooperatifinin ortağı olan davacının, otopark yapımı için davalı üst birliğe ödediği bedellerin, otopark yapımının iptal edilmesi sebebiyle tahsili için başlattığı icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir. Büyükçekmece … İcra Dairesinin … E. sayılı takip dosyası ile davacı tarafından 4.000,00 USD’nin tahsili istemiyle başlatılan icra takibine ilişkin ödeme emrinin, davalıya 08/02/2018 tarihinde tebliği üzerine, davalı vekilinin 12/02/2018 tarihli dilekçesiyle borca itiraz ettiği, davanın İİK 67.maddesi uyarınca 1 yıllık yasal süre içerisinde açıldığı belirlenmiştir. Davacıya kooperatif ortaklığı nedeniyle tahsis edilen 9 no’lu bağımsız bölümün adına tescil edildiği ve davacının bu daireyi 3.kişiye satarak devrettiğini hususunda taraflar arasında ihtilaf bulunmamaktadır. S.S. … Yapı Kooperatifinin 28/06/2007 tarihinde tasfiye sürecine girdiği, tasfiye işlemlerinin tamamlanarak 02/01/2009 tarihinde 2007 olağan genel kurul toplantısının yapıldığı, toplantıya ortaklar listesine kayıtlı 20 ortaktan 15 tanesinin asaleten 5 tanesinin vekaleten katıldığı, davacının da toplantıya katılan ortaklar arasında yer aldığı, yapılan toplantı sonucunda kooperatifin tasfiyesinin sonuçlandırılarak sicilden terkinine karar verildiği, sicile 09/01/2009 tarihinde tescil edilerek, 15/01/2009 tarihli Türkiye Ticaret Sicil Gazetesinde ilan edildiği anlaşılmıştır. Sicilden terkin edilen … Yapı Kooperatifi, davalı … Konut Yapı Kooperatifler Birliğinin eski ortağıdır. Birliğin 22/06/2017 tarihli 2016 hesap yılı olağan genel kurul toplantısındaki 5 no’lu gündem maddesi; “Belediyenin uhdesinde bulunan park alanı olan … ada … parseldeki otopark için otopark yapım parasını ödeyen üye kooperatiflerin paralarının iadesinin görüşülüp karara bağlanması” olup, “Üye kooperatifin genel kurullarından aldıkları veya alacakları karara istinaden, yönetim kurulunun hazırlayacağı listeye ve listedeki tutar birlik yönetim kurulu tarafından ilgili kooperatifin banka hesabına aktarılmasına oy birliği ile karar verildi.” şeklinde karara bağlanmıştır. Dosya kapsamında alınan 24/12/2019 tarihli raporunda özetle; birlik genel kurulunun, ortaklara, daire başına 3.000,00 USD otopark inşaatı katılım bedeli ödeme yükümlüğü getirdiği, 01/09/2004 tarihli kararının muhatabının (yükümlüsünün) Birlik ortağı kooperatifler olduğu, Birlik kayıtlarının kararın gereğinin kooperatif tüzel kişiliğince yerine getirildiğini gösterdiği, Birliğin 22/06/2017 tarihli genel kurul kararıyla mezkur paranın iadesinde yine kooperatiflere görev verildiği tespit edilmiş ve alınan kararlarda ve yapılan işlemde Kooperatifler Kanunu ile Birlik anasözleşmesi hükümlerine aykırı bir husus bulunamadığı, davacının muhatabının dava dışı SS.Özyeni Gürkent Yapı Kooperatifi olması nedeniyle doğrudan Birlik aleyhine takip yapamayacağı, davacı tarafından her biri 1.000,00 USD olan 3 senet ile 3.000,00 USD ödendiği, davalı birlik tarafından … Yapı Kooperatif ortağı olup dairesini satan bir ortağın aynı genel kurul kararı uyarınca başvurusu üzerine, yeni malikten muvafakat getirmesi üzerine ödediği 4.000,00 USD’den 700,00 USD daire aidat ve okul katkı payı, 700,00 USD ana arter bedeli olmak üzere 1.400,00 USD kesinti yapılarak kalan 2.600,00 USD’nin iadesine, yine aynı şekilde muvafakat alarak başvuran bir ortağa ise ödemiş olduğu 3.000,00 USD’den 700,00 USD ana arter bedeli kesintisi yapılarak kalan 2.600,00 USD’nin iadesine karar verildiği tespit edilmiştir. Dairemizin kaldırma kararının ardından alınan 03/03/2022 tarihli ek raporda özetle; Davalı Birliğin 01/09/2004 tarihli genel kurul toplantısında ortak tüm kooperatiflerden daire başına 700,00 USD altyapı, … ada … parselde bulunan kooperatiflerden de daire başı 300,00 USD ada içi peyzaj ve 3.000,00 USD otopark inşaat bedeli ödeme istenildiği, … ada … parselin imar uygulaması sonucunda … ada …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, … parsellere dönüştüğü, davacının 2006 yılında ortağı olduğu … Konut Yapı Kooperatifi adına, davalı Birlik hesabına 1.000,00 USD ve üç senet karşılığı 3.000,00 USD olmak üzere toplam 4.000,00 USD ödeme yaptığı, davalı Birliğin 22/06/2017 tarihli genel kurul toplantısında … ada … parseldeki otopark için otopark yapım parası ödeyen kooperatiflerin paralarının banka hesaplarına aktarılmasına karar verildiği fakat … Konut Yapı Kooperatifi terkin edilmesinden dolayı Birliğin iade için belirlediği işlemlerin yerine getirilemediği, davacının sattığı konutunun … ada … parselde, otopark yerinin ise … ada … parselde bulunduğu, 4.000,00 USD tutarındaki ödemenin 3.000,00 USD’si yapımından vazgeçilen otopark inşaat bedeli için olduğu ve bu bedelin davalı Birlik tarafından ödenmesi gerektiği yönünde kanaat bildirilmiştir. Ek raporda davacının 1.000,00 USD ile üç senet karşılığı 3.000,00 USD olmak üzere toplam 4.000,00 USD’yi birlik hesabına ödediği bilirkişi tarafından tespit edilmiştir. Bedellerin tahsil sebebi alt yapı ve otopark katılım payı olup, otoparkın yapılmasından vazgeçildiği için otopark yapım bedelinin davalı Birliğin 22/06/2017 tarihinde yapılan genel kurul toplantısında alınan kararla iadesine karar verildiği açıktır. Dairemizin kaldırma kararında davalının pasif husumet ehliyetinin olduğu kabul edilerek, otopark yapımı için yapılan ödemenin davacıya iadesi gerektiğine işaret edilmiştir. Mahkemece bu doğrultuda yaptırılan bilirkişi incelemesi neticesinde, otopark yapımı için davacı tarafından ödenen bedelin 3.000,00 USD olduğu, bu ödemenin bizzat davacı tarafından yapıldığı tespit edilmiştir. Bu durumda mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır. Açıklanan nedenlerle; dosya kapsamına göre ilk derece mahkemesi kararının gerekçesinde dayanılan delillerle, delillerin tartışılması sonucu ulaşılan maddi olay ve hukuki değerlendirme usul ve yasaya uygundur. HMK’nun 355. maddesi uyarınca kamu düzenine aykırılık olup olmadığı hususunda re’sen ve istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak inceleme yapılmış, kamu düzenine aykırı herhangi bir husus tespit edilmemiştir. Davalı vekilinin istinaf dilekçesinde yer verdiği itirazların açıklanan gerekçeler yerinde olmadığı anlaşılmakla istinaf başvurusunun HMK 353/1.b.1 bendi gereğince esastan reddine karar verilmiştir. Yargıtay 6. Hukuk Dairesi’nin 14/09/2021 tarihli 2021/10 E. 2021/61 K. sayılı ilamında; 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 2. maddesinde ifade edilen (1) sayılı tarifenin 1/e bendinde belirtilen işin esasının hüküm altına aldığı kararlardan anlaşılması gerekenin, ilk derece mahkemesi yerine geçilerek verilen ve icra kabiliyeti söz konusu olan kararlar olduğu, ilk derece mahkeme kararlarına dair istinaf başvurusunun esastan reddi yönündeki kararların ise icra edilebilir karar niteliğinde olmadığı için maktu harca tabi olduğu ifade edilmiştir. Somut dosya yönünden Dairemizce yapılan inceleme neticesinde verilen istinaf başvurusunun esastan reddi kararı icra edilebilir bir karar niteliğinde değildir ve ilk derece mahkemesi kararının geçerliliği devam etmektedir. İlk derece mahkemesi kararı kaldırılarak esas hakkında yeni bir karar verilmediği için emsal ilamda açıklanan hususlar Dairemizce de uygun bulunarak, davalı yönünden istinaf karar harcının maktu olarak belirlenmesi gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere; 1-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1.b.l bendi uyarınca ESASTAN REDDİNE, 2-Davalı tarafından yatırılan istinaf 220,70 TL başvuru harcının Hazineye irat kaydına, 3-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 80,70 TL istinaf karar harcının, davalı tarafından yatırılan 201,52 TL’den mahsubu ile bakiye 120,82 TL harcın istemi halinde davalı tarafa İADESİNE, 4-İstinaf yargılama giderlerinin davalı üzerinde bırakılmasına, 5-Yatırılan gider avansından kalan kısmın davalıya ilk derece mahkemesince iadesine, 6-İstinaf yargılaması sırasında duruşma açılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, 7-Kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 362/1.a maddesi gereğince kesin olmak üzere oybirliği ile karar verildi. 02/06/2022