Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 45. Hukuk Dairesi 2022/40 E. 2022/364 K. 23.03.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
45. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/40
KARAR NO: 2022/364
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2020/454 Esas
KARAR NO: 2021/473
KARAR TARİHİ: 17/06/2021
DAVA: Alacak (Sözleşmeden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 23/03/2022
6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353. maddesi uyarınca dosya incelendi,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı … (“…”) ile … A.Ş. arasında (yeni unvanı “… A.Ş.) 16.06.2005 tarihinde “Atatürk Hava Limanı Dış ve İç Hatlar Terminal Binası, Katlı Otopark ile Genel Havacılık Terminalinin İşletme Haklarının Kiralanmak Suretiyle Verilmesine İlişkin Kira Sözleşmesi”nin imzalandığını ve bu sözleşme ile İstanbul Atatürk Havalimanı’nın işletmesinin 03.07.2005 tarihinden itibaren 15 yıl 6 ay süreyle (02.01.2021 tarihine kadar) …’a verildiğini, Davalı … ile … arasında yapılan 16.06.2005 tarihli sözleşmeye dayanılarak … ile … A.Ş. arasında 03.07.2005 tarihli “Atatürk Havalimanı Dış Hatlar Terminal Binası Dahilindeki Tüm Gümrük Hattı Dışı Eşya Satış Mağazalarının İşletilmesine İlişkin İşletme Sözleşmesi”nin imzalandığını ve bu sözleşmede, işletme süresinin, … ile … arasındaki sözleşme süresine paralel olarak yine 15 yıl 6 ay olarak (02.01.2021 tarihine kadar sözleşme yürürlükte kalacak şekilde) belirlendiğini, …’nin 07.04.2019 tarihi itibariyle İstanbul Atatürk Havalimanı’nı uçuşa kapatmak suretiyle … ile arasındaki sözleşmeyi süresinden (02.01.2021 tarihinden) önce feshettiğini ve Yeni İstanbul Havalimanı’nı kullanıma açtığını, bu sebeple davacı … ile … arasındaki 03.07.2005 tarihli “Atatürk Havalimanı Dış Hatlar Terminal Binası Dahilindeki Tüm Gümrük Hattı Dışı Eşya Satış Mağazalarının İşletilmesine İlişkin İşletme Sözleşmesi”nin de süresinden önce sona erdiğini ve davacı …’nün bu nedenle zarara/kar kaybına uğradığını, davalı …’nin …’a, kendi aralarındaki sözleşmenin süresinden önce sona ermiş olması nedeniyle 389 milyon Avro ödemesine karşın, …’nün zararını gidermeyi kabul etmediğini, … ile … arasındaki sözleşmenin “İşbu Sözleşmenin …’a Karşı Kendiliğinden Hükümsüz Kalması” başlıklı 11.3 hükmü uyarınca, sözleşmenin … tarafından …’ye devredildikten sonra … tarafından süresinden önce sona erdirildiğinin kabul edilmesi gerektiğini, …’nin …’dan devraldığı … ile arasındaki sözleşmeyi erken feshetmesi nedeniyle …’nün kar kaybını gidermek üzere tazminat ödemekle yükümlü bulunduğunu, … ile … arasındaki sözleşmenin m. 11.3 hükmü uyarınca … tarafından DHMİ’ye devredilmiş olduğu kabul edilmese bile, …’nin İstanbul Atatürk Havalimanı’nı 02.01.2021 tarihinden önce uçuşa kapatarak haksız fiil işlediğini ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun (“TBK”) 49. maddesi uyarınca …’nün bu nedenle uğradığı zararı tazmin etmekle mükellef olduğunu, davalı …’nin İstanbul Atatürk Havalimanı’nı 02.01.2021 tarihinden önce uçuşa kapatması nedeniyle haksız fiil hükümleri çerçevesinde sorumluluğu bulunduğu iddiası kabul edilmeyecek olsa dahi, …’nin …’nün bu nedenle uğradığı zararı “fedakarlığın denkleştirilmesi” hükümleri çerçevesinde tazmin etmekle yükümlü bulunduğunu ileri sürerek dilekçesinde bildirdiği diğer nedenlerle şimdilik 5 milyon USD tutarındaki kar kaybının Atatürk Havalimanı’nın kapatıldığı tarih olan 07/04/2019 tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi gereği hesaplanacak faizi ile birlikte davalıdan tazmin ve tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davaya bakmada görevin İdari Yargı mercilerine ait olduğunu; davanın, davayı açanlar bakımından taraf ve dava ehliyeti bulunmadığından dava dilekçesinin reddi gerektiğini; müvekkili şirket ile davacı şirket arasında yapılmış herhangi bir sözleşme bulunmadığını, davacının dilekçesinde bahsi geçen sözleşmenin dava dışı … A.Ş. ile yapıldığını ve sözleşmenin dava dışı bu şirket tarafından feshedildiğini, dolayısıyla iddia edilen zarardan tek sorumlunun dava dışı … olabileceğini, müvekkiline karşı dava açılmasında hukuki yarar bulunmadığını; genel yetki kuralı gereği yetkili mahkemelerin Ankara Mahkemeleri olduğunu; esas yönünden, davacı taraf ile dava dışı … arasında yapılmış sözleşme gereği müvekkili idare tarafından davacıya karşı herhangi bir taahhütte bulunulmadığını, ayrıca dava konusuna yönelik taleple ilgili olarak müvekkili idarenin muhatap olamayacağını, … ile … arasında yapılmış sözleşmenin feshedilmediğini, kararlaştırılan edimlerin ifasının imkansız hale gelmesi nedeniyle sona erdiğini; kabul anlamına gelmemek kaydıyla davacının tazminat talep ettiği mahalle ilişkin herhangi bir zarar iddiasının müvekkili idareye yöneltilemeyeceğini, davacının müspet yada menfi bir zararı bulunmadığını ileri sürerek dilekçesinde ayrıntılı olarak bildirdiği diğer nedenlerle davanın reddini savunmuştur. Davalı yanında feri müdahil … vekili dilekçesinde; uyuşmazlığın idari yargı yoluyla görülmesi gerektiğini; yetki ve görev itirazında bulunduklarını, davacının davada taraf sıfatının bulunmadığını, davacı ile davalı arasında imzalanan sözleşme bulunmadığını, bu nedenle davacının davalıdan herhangi bir talepte bulunamayacağını ileri sürerek dilekçesinde bildirdiği diğer nedenlerle davanın reddini savunmuştur.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI Mahkemece ”davacı ile … A.Ş (Yeni unvan … A.Ş) arasında yapılmış olan 03/07/2005 tarihli ‘Atatürk Havalimanı Dış Hatlar Terminal Binası Dahilindeki Tüm Gümrük Hattı Dışı Satış Mağazalarının İşletme Sözleşmesi’nin süresinden önce sonlandırılması nedeniyle mahrum kalınan kar ile uğranıldığı ileri sürülen zararlardan şimdilik 5 milyon USD’nin faizi ile birlikte davalıdan tahsili istemine ilişkindir. Davacı tarafça, davalı … A.Ş.’ne yönelik İstanbul 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/383 E. sayılı dosyasından açılan ve eldeki dava ile birleşen davanın, asıl ve birleşen davalara dayanak 03/07/2005 tarihli sözleşmeye (ATÜ Sözleşmesi), asıl davadaki davalının taraf olmaması, birleşen davadaki yargılama safahatinin yeni başlaması ve süreci dikkate alınarak usul ekonomisi açısından HMK’nın 167.maddesi gereğince asıl davadan ayrılmasına karar verilerek Mahkememizin 2021/412 Esas sırasına kaydı yapılmış ve yargılamaya o dosya üzerinden devam edilmiştir. Davalı hakkında açılan eldeki dava yönünden ise asıl dosya üzerinden yargılamaya devam edilmiştir. Yukarıda özetlendiği biçimiyle davacı taraf eldeki davasını davalı Devlet Hava Meydanları İşletmesi ile davalı yanında fer’i müdahil olarak davaya katılan … A.Ş. arasında imzalanmış 16/06/2005 tarihli sözleşmeye ve davacı … ile fer’i müdahil (birleşen davada davalı) … arasında imzalanmış 03/07/2005 tarihli sözleşmeye dayandırmıştır. Bilindiği üzere, sözleşmelerin nispiliği ilkesi uyarınca bir sözleşmeye dayalı olarak hak sahibi olunduğunun ileri sürülmesi halinde, hak iddia eden tarafın ya da kendisine yönelik hak iddiasında bulunulan tarafın sözleşmenin tarafı olması sözleşme hukukunun genel ilkelerindendir. Dosyada örneği bulunan ve imzalayan tarafların kabulünde olan 16/06/2005 ve 03/07/2005 tarihli sözleşmelerin incelenmesinden; davacının 16/06/2005 tarihli sözleşmenin, davalının ise 03/07/2005 tarihli sözleşmenin tarafı olmadığı anlaşılmaktadır. Esasında davacı davasını, tarafı olarak … ile imzaladığı 03/07/2005 tarihli sözleşmeye (… Sözleşmesi) dayandırmakta olup; davalı bu sözleşmenin tarafı değildir. Bu bilgilere göre, Atatürk Havalimanı’nın davalı tarafından erken uçuş trafiğine kapatılması nedeniyle zarara uğradığını ileri süren davacının taleplerini, dayanmış olduğu 03/07/2005 tarihli … Sözleşmesinin diğer tarafına (…) yöneltmesi gerekeceği kuşkusuzdur. Diğer bir anlatımla davacı sözleşmeye dayalı hakkını, sözleşmenin tarafı olmayan eldeki davanın davalısından talep edemez. Atatürk Havalimanı’nın erken uçuş trafiğine kapatılması nedeniyle davalı DHMİ, 16/06/2005 tarihli sözleşme ilişkisi içerisinde olduğu …’a ödeme yaptığından, bu sözleşmenin tarafı olmayan davacının, bu sözleşmeye dayanarak davalıdan bir talepte bulunması az yukarıda değinildiği gibi olanaklı değildir. Davacı ile … arasındaki 03/07/2005 tarihli … Sözleşmesinin, sözleşme hükümleri gereği davalıya devredildiği yönündeki iddia ise, bu sözleşmenin tarafı olmayan davalıyı bağlamaz. Tüm bu açıklamalara göre; 03/07/2005 tarihli … sözleşmesine dayanılarak davacı tarafça davalıya yönelik açılan davada, sözleşmenin tarafı olmayan davalıdan bir talepte bulunulamayacağı; talebin sözleşmenin diğer tarafı olan …’a yöneltilmesi gerekeceği ve … hakkında da tefrikine karar verilen davada (İstanbul 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/383 E. sayılı dosyasında açılıp, dosyamızla birleştirilen ve tefrik edilerek mahkememizin 2021/412 E. sırasına kaydı yapılan davada) talepte bulunulduğu anlaşıldığından, husumetin yanlış yöneltildiği davalıya yönelik açılan davanın pasif husumet yokluğundan reddine” dair karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ Davacı vekili yasal süresi içinde sunmuş olduğu istinaf dilekçesinde özetle; mahkemece husumetin yanlış tarafa yönlendirildiği yönündeki kararın dosya kapsamına uygun olmadığı, zira davalının sözleşmeyi imzalayan taraflardan biri olmaması olgusuna dayandığı ancak pasif husumet yokluğundan karar verilebilmesi için davanın esasına girilerek vakıalarının tartışılması gerektiğini, sözleşmede, sözleşmenin devredildiği iddiasının mevcut olduğu, sözleşme hükümleri incelendiğinde … ile … arasında taliki şarta bağlı sözleşmenin devri sözleşmesinin bulunduğunun anlaşılacağı, nitekim … sözleşmesinin 13/4 fıkrasında …‘ın 3. şahıslarla akdetmiş olduğu mevcut kira sözleşmesinin …ye intikal etmesi konusunda … ile … arasında varılan mutabakat sözleşmenin devri hükmünde olduğu, mahkemece 1. celsedeki ara kararlar uyarınca davalı tarafın cevap dilekçesinde ileri sürdüğü husumet itirazının reddedildiğini, somut olayda maddi hukuk incelemesi yapılmaksızın husumet yönünden bir karara varabilmenin mümkün bulunmadığını, davanın ispatına yönelik mahkemeye sunulan delil listesinde eksikliklerin celp edilmediğini, davacının ATÜ tarafından tazminat davasının hukuki sebebi olarak sırasıyla sözleşmeye aykırılık, TBK madde 49/1 uyarınca Haksız ve hukuka aykırı fiil ve TBK madde 49/2 uyarınca haksız ve Ve ahlaka aykırı fiil ve fedakarlığın denkleştirilmesi esasına dayandığı belirtilerek mahkemece verilen kararın kaldırılması talep edilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE GEREKÇE İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında inceleme; 6100 sayılı HMK’nun 355. maddesindeki düzenleme gereğince, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine ilişkin aykırılık bulunup bulunmadığı yönü gözetilerek yapılmıştır. Dava, Atatürk Havalimanının erken kapatılması nedeniyle uğranıldığı iddia olunan maddi zararın tazmini istemine ilişkindir. Atatürk Havalimanı dış ve iç hatlar terminal binası, katlı otopark ile genel havacılık terminalinin işletme haklarının kiralanmak suretiyle verilmesine ilişkin 16.06.2005 tarihli … A.Ş. (kiracı) ile İdare (… Genel Müdürlüğü) arasında düzenlenen kira sözleşmesi’nde: Davalı … ile dava dışı … Anonim Şirketi arasında 16.06.2005 tarihinde Atatürk Havalimanı dış ve iç hatlar terminal binası katlı otopark ile genel havacılık terminalinin işletme hakkının kiralanmak suretiyle verilmesine ilişkin kira sözleşmesi düzenlenmiştir.İşbu kira sözleşmesinin incelenmesinde sözleşme konusu ve amacının 1. maddede belirtildiği ve “… 03.07.2005 tarihi saat 00.01 den itibaren 15,5 yıl süreyle kiralanması, kiralama – işletme dönemi içerisinde tesislerin uluslararası norm ve standartlarda İşletilmesi, bakım, periyodik bakım ve onarımları yapılması ve kiralama dönemi sonunda sözleşme konusu tesisin ve tesisin tüm sistem ve cihazları ile demirbaş malzemelerinin bakımını ve kullanılabilir durumda mal sahibi idareye devri değişiklik sözleşmede yer alan tüm hükümleri eksiksiz olarak ve sözleşmede belirlenmiş sürelere bağlı kalarak yürütülmesi, b)mal sahibi idarenin Dış ve İç Hatlar Terminali için öngörüldüğü EDS Güvenlik Sistemlerinin temin ve tesisi, 23 adet dış hatlar yolcu köprülerine 9 adedi ise iç hatlar yolcu köprülerine olmak üzere 32 adet PCA sistemini temin ve tesisi, iç hatlar terminaline CUTE sisteminin temin ve tesisi, dış hatlar terminali CCTV sistemine 23 adet sabit, 8 adet hareketli, iç hatlar terminali CCTV sistemine 48 adet sabit, 4 adet hareketli olmak üzere toplam 83 adet ilave güvenlik kamerasının temin ve tesisi, iç hatlar terminali uçak Park ettirme sistemini (guiding) Yenilenmesi, ayrıca projeleri idare tarafından onaylanmak kaydıyla iç hatlar terminal ile dış hatlar terminalinin mevcut bağlantısının yolcu konfor ve kolaylığının sağlayacak şekilde yeniden düzenlenmesi, iç hatlar terminalinin kara ve hava tarafının mevcut dış cephesinin dış hatlar terminali ile uyumlu hale getirilmesi, iç hatlar terminalinin kara tarafının giriş kapısının yeniden düzenlenmesi işleminin ilk kira (işletme) yılında yapılması iş bu iş sözleşmesinin konusunu teşkil eder, madde: 2 Tanımlar İdare – Mal sahibi :Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğünü Kiracı: iş bu sözleşmenin 3. maddesinde derç edilen kira sözleşmesinin tarafı olan işletmeci şirketi, Taraflar: kiracı – işletmecilik ve idareyi madde:13 Terminaldeki Mahallerin Kiralanmasında Uygulanacak Esaslar: Kiracı, ticari mahalleye ilişkin olarak üçüncü şahıslarla akdedeceği kira sözleşmesinde tesisin kira (İşletme) dönemini göz önünde bulunduracak, kira (İşletme) dönemini aşan ve idareyi yükümlülük altında bırakan sözleşme akdetmeyecek ve sözleşmelerde kiralama hakkının kira sözleşmesi süresiyle sınırlı olduğu yönünde hükümlere yer verilecektir. Bu hükme aykırı hareket halinde kiracı idarenin uğrayacağı zararı tazmin etmekle yükümlüdür. Kiracı, iç hatlar terminalinde görev yapan havayolu şirketleri, yer hizmet kuruluşları ve müstecirleri, idare ile bağıtlanmış bulunan sözleşmelerle birlikte devir alacaktır. Bu şartname ekinde yer alan ticari mahallerden ayrı olarak, ek ticari mahal yaratılmasına ihtiyaç duyulması halinde kiracı tarafından idarenin yazılı onayı alınacaktır. Bu mahallerin yaratılması için gerekli giderleri kiracı üstlenecektir. Kiracı bu yerler için idareye elde ettiği tüm gelirin (kira,kar payı,ciro, reklam v.b … gibi) %50’sini ödeyecektir. Kira (İşletme) döneminin sona ermesinden önce kira sözleşmesinin idare tarafından feshedilmesi ve kira konusu tesise el konulması durumunda, fesih kararı alındığı tarihteki kiracının, üçüncü şahıslarla akdetmiş olduğu mevcut kira sözleşmeleri tüm hak ve yükümlülükler birlikte idareye intikal edecektir. Kiracının belirli dönemini kapsayan kira bedellerinin kiracılardan peşin olarak almış olması halinde, peşin aldığı kira bedellerinden idarenin tesisi devralma tarihinden sonraki döneme isabet eden kısmı, idarenin tebliği müteakip 30 gün içerisinde kiracı tarafından idari ödenecektir. Alınan meblağ bu süre içinde ödenmediğinde idarenin bu meblağı mevcut teminatlardan ve /veya kiracının sair alacaklarından mahsup etme hakkı olacaktır.” hükümleri yer almaktadır. … A.Ş. ile … A.Ş. arasındaki 03.07.2005 tarihli Atatürk Havalimanı Dış Hatlar Terminali Binası Dahilindeki Tüm Gümrük Hattı Dışı Eşya Satış Mağazalarının İşletilmesine İlişkin İşletme Sözleşmesi: Başlangıç: …-…-… A.Ş. Atatürk Havalimanı dış ve iç hatlar terminali binası, katlı otopark ile Genel Havacılık Terminalinin işletme haklarının kiralamak setiyle girilmesine ilişkin olarak Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü’nün açmış olduğu ihaleyi kazanmıştır. Anılan ihale şartnamesinde yarınca …-…-… A.Ş ve diğer ilgili hissedarların kurmuş olduğu … AŞ (…) … ile Atatürk Havalimanı Dış ve İç Hatlar terminal binası, katlı otopark ile genel havacılık terminalinin işletme haklarının kiralanmak suretiyle verilmesine ilişkin kira sözleşmesini akdetmiştir. …, Atatürk Havalimanı dış ve iç hatlar terminal binası, katlı otopark ile genel havacılık terminalini … kira sözleşmesi kapsamında işletme hakkını haizdir. …’ın yukarıda izah edilen işletme hakkın Atatürk Havalimanı dış hatlar terminali binasının gelen (arrival) ve giden (departure) yolcu katlarındaki tüm gümrük hattı dışı eşya satış mağazalarının (klasik … mağazaları ile özel mağazalarının) kiraya verilmesi veya alt kiraya verilmesi haklarını kapsamaktadır. …, Atatürk Havalimanı dış hat dış hatlar terminal binasının gelen (arrival) ve giden (departure) yolcu katlarındaki yer alan (ve …’a tahsisli mağaza alanı dışında kalan) tüm gümrük hattı dışı eşya satış mağazalarının (klasik duty free mağazaları ile özel mağazalarının) işletilmesi hakkının münhasıran (tek işletmeci) hak, sıfatı ve yetkisiyle ATÜ ye devretmek İstemektedir. Binaenaleyh, … iş bu sözleşmenin imzasız suretiyle, yukarıda belirtilen ve … kira sözleşmesinden doğan işletme hakkı kapsamında olmak üzere sözleşmenin taraflar arasında geçerli bağlayıcı kaldığı süre boyunca Atatürk Havalimanı dış hatlar terminali binasının gelen yolcu (arrival) ve giden (departure) katlarında yer alan alan (ve …’a tahsisli mağaza alanı dışında kalan) tüm gümrük hattı dışı eşya satış mağazalarının (klasik duty free mağazaları ile özel mağazaların) bizzat veya alt işletmeye vermek suretiyle işletilmesi ve bu mağazalara tahsisli depo ve ofis alanlarının kullanılması haklarını münhasıran ve tek işletmeci sıfatıyla ATÜ ye iş bu sözleşme şartları çevre çerçevesinde devretmiştir” hükümleri yer almaktadır. Davaya konu somut olayda; mahkemece yapılan yargılama sonucunda; sözleşmelerin nispiliği ilkesi uyarınca sözleşmenin tarafı olmayan davalıdan bir talepte bulunamayacağı ve talebin sözleşmeyi imzalayan tarafa (TAV) yöneltilmesi gerekeceği belirtilerek davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine dair karar verilmiş ve iş bu karara yönelik davacı vekilince istinaf yasa yoluna başvurulmuştur. İş bu dava dosyasından tefrik (İstanbul 3 Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/383 E. sayılı) olunan İstanbul 11. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/412 dosyasının incelenmesinde; … ile dava dışı … Anonim Şirketi arasında 16.06.2005 tarihinde Atatürk Havalimanı dış ve iç hatlar terminal binası katlı otopark ile genel havacılık terminalinin işletme hakkının kiralanmak suretiyle verilmesine ilişkin kira sözleşmesi ve … A.Ş. ile … A.Ş. arasındaki 03.07.2005 tarihli Atatürk Havalimanı Dış Hatlar Terminali Binası Dahilindeki Tüm Gümrük Hattı Dışı Eşya Satış Mağazalarının İşletilmesine İlişkin İşletme Sözleşmesi dayanak kılınmak suretiyle, davacı (… A.Ş.) tarafça dava dışı … A.Ş. ‘ye yönelik Atatürk Havalimanı”nın erken kapatılması nedeniyle şirketin mahrum kalınan kardan şimdilik 5 milyon USD’lik kısmının faiziyle birlikte tazmini talep edilmiş ve iş bu dava dosyasında yargılamanın devam ettiği anlaşılmıştır. Öncelikle, yukarıda belirtilen sözleşmelerin bir bütün olarak değerlendirilmesinde, taraflar arasındaki ilişkinin belirlenmesinde salt kira ilişkisi hükümlerinin uygulanamayacağı, tarafları tacir olan sözleşmede hizmet yapım ve işletme unsurunun belirleyici nitelikte olduğu iş bu nedenle Asliye Ticaret Mahkemesi’nde görülen davada, istinaf sebeplerinin değerlendirilmesinde dairemizin görevli olduğu görülmektedir. 6100 sayılı HMK nun 166. maddesi’nde “Aynı yargı çevresinde yer alan aynı düzey ve sıfattaki hukuk mahkemelerinde açılmış davalar, aralarında bağlantı bulunması durumunda, davanın her aşamasında, talep üzerine veya kendiliğinden ilk davanın açıldığı mahkemede birleştirilebilir. Birleştirme kararı, ikinci davanın açıldığı mahkemece verilir ve bu karar diğer mahkemeyi bağlar” yer almaktadır. Davaların birleştirilmesi bakımından temel şart bağlantı bulunmasıdır. Bağlantı için ya ”aynı veya benzer sebep” bulunması ya da ”hükümlerin birbirini etkileyecek” olması şartı aranmalıdır. İster aynı mahkemede ister farklı mahkemelerde açılmış olsun bu şartlar mevcutsa birleştirme kararı verilebilir. (Arslan/Yılmaz/Taşpınar-Ayvaz, s.502) Davaya konu somut olayda, istinafa konu edilen İstanbul 11. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2020/454 E. ve 2021/412 E. (tefrik olunan) sayılı dava dosyalarında konu ve hukuki dayanağının aynı olduğunun ileri sürülmesi nazara alınarak HMK’nın 166. maddesi kapsamında birleştirme kararı verilerek, bu dava dosyası üzerinden yargılamaya devam edilmesi ve tarafların iddia ve taleplerinin sunulan deliller ve mahkemece yapılacak inceleme sonucunda varılacak sonuç çerçevesinde karara bağlanması gerekmektedir. Açıklanan gerekçelerle; davacı vekilinin istinaf dilekçesinde ileri sürülen sair istinaf sebepleri bu aşamada incelenmeksizin, istinaf talebinin HMK 355. madde uyarınca kabulü ile, kararın açıklanan gerekçeler doğrultusunda kaldırılmasına ve İstanbul 11. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/412 E. sayılı dava dosyasında HMK’nun 166. maddesinde verilecek birleştirme kararı sonrasında, yargılamaya devam edilmesi gerektiği anlaşılarak 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353-(1)-a.6 maddesi gereğince; dosyanın mahkemesine gönderilmesine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere; 1-Davacı tarafın istinaf başvurusunun KABULÜNE, 2-İstanbul 11. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin, 2020/454 Esas, 2021/473 Karar ve 17/06/2021 tarihli kararının HMK’nun 353/1a.6 maddesi uyarınca KALDIRILMASINA, 3-Dosyanın, Dairemiz kararına uygun şekilde yargılama yapılamak ve yeniden bir karar verilmek üzere mahal Mahkemesine İadesine, 4-Harçlar Kanunu gereğince davacı tarafından yatırılan 162,10 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcının hazineye GELİR KAYDINA, istinaf karar harcının talep halinde davacıya İADESİNE, 5-Davacının yapmış olduğu istinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince yeniden verilecek kararda dikkate alınmasına, 6-İstinaf yargılaması sırasında duruşma açılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, 7-Kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine, Dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 362/1-g bendi gereğince kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi.23/03/2022