Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 45. Hukuk Dairesi 2022/108 E. 2022/97 K. 02.02.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
45. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/108
KARAR NO: 2022/97
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 02/12/2021
NUMARASI: 2019/490 Esas (Derdest)
DAVA: İflasın Ertelenmesi
KARAR TARİHİ: 02/02/2022
6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353. Maddesi uyarınca dosya incelendi,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili 02/02/2021 havale tarihli dilekçesinde; iflasın ertelenmesi davası sürecinde bulunan müvekkili şirketin tesislerinde oluşan hasarlar ve zararlarla ilgili olarak, borçlunun malvarlığının muhafazası, şirketin faaliyetlerine devamının tesisi gerektiğini, müdahil alacaklı … Bankası A.Ş tarafından, kendi kuruluşları sigortacıdan gerçekleşen sigorta riziko ve hasar bedelinin tahsil edilerek el konulduğunu, oysa bu bedelin şirkete ödenerek hasarların gideriminde kullanılması gerektiğini, müvekkili şirkete poliçe kapsamında 2018 yılında bildirimi yapılmış (hasar dosya no: …) 176.364,30 Euro tutarlı hasar ile ilgili hasar ekspertizinin tamamlandığını, tespit dosyaları sonrası hasarın 116.971,44 Euro olarak tespiti ile şirket hesabına ödenmesi konusunda sigorta şirketi ile mutabakat sağlandığını, bu bedelin müvekkili şirket hesabına ödenmesi koşuluna bağlı olarak ibraname verildiğini ancak sigorta tarafından bu paranın müvekkiline değil … Bankasına ödendiğini, bu nedenle 365.000 m2 yapı alanına sahip projedeki dijital güvenlik alt yapısındaki hasarların giderilerek devreye alınmasının mümkün olmadığını, bankanın iflas dairesinin bu yöndeki kararlarını da uygulamadığını, 01/11/2020 tarihli genel kredi sözleşmesine ek 02/11/2010 tarihli tarihli sözleşmenin 5.8 maddesinde “kredi süresi boyunca proje ve tüm teminatlarla ilgili bütün sigortalar bankanın uygun görüldüğü şekilde yaptırılacak ve olası sigorta gelirleri bankaya temlik edilecektir, banka tüm sigortalarda dain mürtehin olarak yer alacaktır ancak banka ve borçlu hasar tazminat tutarı işlem bazında 1 Milyon Euroyu ve yıllık toplamda 15 Milyon Euoru veya ödemenin yapılacağı günkü TCMB döviz satış kuru üzerinden hesaplanacak TL değer karşılığını aşmayan hasar bedellerinin, doğrudan borçluya ödeneceği, söz konusu tutarı aşan hasar bedelinin ise bankaya ödeneceği hususunda peşin onay verdiklerini gayrikabilrücu olarak beyan ve taahhüt ederler, banka ile borçlu bu hususun poliçelere eklenmesi konusunda mutabıklardır” denildiğini, bu maddeden de anlaşılacağı üzere sigortalı için, giderilmesi mümkün olan hasarların tahsil edilecek hasar tazminatı ile giderilerek faaliyete devam edilmesinin amaçlandığını, giderilmeyen hasarların hali hazırda risk oluşturmakla kalmayıp yeni risklerin de oluşmasına sebebiyet verdiğini, hasar bedellerinin müvekkili şirkete ödenmemesi nedeniyle 08/01/2021 tarihindeki elektrik kesintisi sonrası yeni hasarların oluştuğunu, 09/01/2021 gününden beri hasarın kısmen giderildiğini ancak yangın, su basması, hırsızlık önleme, izleme, kontrol ve diğer güvenlik sistemlerinin çalışmadığını, 365.000 m2 alana sahip, 2 otel, gösteri merkezi, fuar ve sergi alanları, 250 bağımsız bölümden oluşan AVM ve temalı parkın tamamen korumasız ve risk altında olduğunu belirterek daha önceki poliçe nedeniyle … Bankası A.Ş hesabına yatırılan 116.971,44 Euro hasar bedelinin, kayyım gözetiminde davacı şirkete ait hasarların giderilmesinde kullanılmasını teminin şirket hesabına yatırılmasına karar verilmesini talep etmiştir. Mahkemenin 08/02/2021 tarihli ara kararında; “Genel Kredi Sözleşmesinin 5.8 maddesi, sigorta yapılmasının amacının davacı şirkete ait taşınmazlarda oluşacak zararın ve hasarın giderilmesine yönelik olduğu, hasarların giderilmemesi halinde yeni hasarların doğması ihtimali nedeniyle, sigortadan alınan hasar bedelinin hasarın giderilmesinde kullanılması gerektiği” belirtilerek; “1-372012 hasar dosyası nedeniyle sigorta şirketi tarafından müdahil … Bankasına ödenen 116.971,44 Euro hasar bedelinin, … Bankası tarafından davacı şirkete ait … Bankası A.Ş Giyimkent Şubesi nezdindeki … nolu hesaba yatırılmasına, …” karar verilmiştir. Bu ara karara karşı müdahil … Bankası AŞ vekili tarafından sunulan itirazın mahkemece 19/02/2021 tarihli karar ile reddedilmesi üzerine, karara karşı müdahil … Bankası A.Ş. vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur. Dairemizin 22/09/2021 tarihli 2021/1156 E 2021/905 K sayılı kararı ile; “…müdahil vekilinin hasar bedeli olarak tespit edilen 116.971,44 Euro tazminat tutarından, … Sigorta AŞ. tarafından ödemesi gereken 17.545,72 Euro bedelin ödenmediği, diğer sigorta şirketlerince müvekkili bankaya 99.425,72 Euro ödeme yapıldığı yönündeki itirazları ilk derece mahkemesince değerlendirilmemiş, bu husus araştırılmamıştır. Mahkemece … Sigorta AŞ. tarafından ödeme yapılıp yapılmadığı araştırılarak, ödeme yapılmadığının tespiti halinde, müdahil tarafından tahsil edilmeyen bedelin, müdahil banka tarafından ödenmesine karar verilemeyeceği açık olup, bu nedenle müdahil … Bankası AŞ vekilinin istinaf isteminin kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının 6100 sayılı HMK’nun 353/1.a.6 maddesi uyarınca kaldırılmasına…” karar verilmiştir. Dairemizin kaldırma kararı üzerine İstanbul 18. Asliye Ticaret Mahkemesince 02/12/2021 tarihli duruşmada; “Davacı tarafın ihtiyati tedbir talebinin kabulü ile … nolu hasar dosyası nedeniyle sigorta şirketleri tarafından müdahil … Bankası’na ödenen 116.971,44 Euro hasar bedelinin … Bankası tarafından davacı şirkete ait … Bankası AŞ Giyimkent Şubesi nezdindeki … nolu hesaba yatırılmasına, İlgili banka şubesine yazı yazılarak yatırılacak söz konusu sigorta hasar bedellerinin ancak kayyım tarafından çekilebileceği ve hasar gideriminde kullanılabileceği hususunun ihtarına” karar verilerek 03/12/2021 tarihli gerekçeli ara karar oluşturulmuş, 03/12/2021 tarihli gerekçeli karar ile; “… sigorta A.Ş’ne yazı yazılarak 17.545,72 Euro hasar bedelinin … Bankasına ödenip ödenmediği sorulmuş, … Sigorta A.Ş 24/11/2021 tarihli yazı cevabında 17.545,72 Euro’nun ödendiğini belirterek yazı ekinde 05/03/2021 tarihinde ödendiğine ilişkin dekontu eklediği görülmüştür. Gelen yazı cevabından 17.545,72 Euro hasar bedelinin … Bankasına ödendiği anlaşıldığından, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 45. Hukuk Dairesi 22/09/2021 tarihli 2021/1156 Esas 2021/905 Karar nolu ilamı da dikkate alınarak davacı tarafın ihtiyati tedbir talebinin kabulü ile, “Davacı tarafın ihtiyati tedbir talebinin kabulü ile … nolu hasar dosyası nedeniyle sigorta şirketleri tarafından müdahil … Bankası’na ödenen 116.971,44 Euro hasar bedelinin … Bankası tarafından davacı şirkete ait … Bankası AŞ Giyimkent Şubesi nezdindeki … nolu hesaba yatırılmasına, İlgili banka şubesine yazı yazılarak yatırılacak söz konusu sigorta hasar bedellerinin ancak kayyım tarafından çekilebileceği hususunda kayıtlara şerh düşülmesinin istenilmesine, Yatırılacak iş bu hasar bedelinin, hasar dosyasında belirlenen hasarların giderilmesinde kullanılmasına, hasar bedelinin yatırılması halinde, hasar bedelinin ödenmesi ile ilgili sözleşmeler ve faturaları dosyaya ibraz edilmesinin istenilmesine, Daha sonra yapılan sigorta poliçelerinden dolayı dain mürtein sıfatıyla sigorta şirketlerince … Bankası’na ödenecek hasar bedellerinin hasarın giderilmesinde kullanılması amacıyla yine aynı şekilde 1 nolu ara kararında belirtilen hesaba yatırılmasına, yatırılan paranın hasarların giderilmesinde kullanılmasına ve hasar gideriminde kullanıldığını kanıtlayacak fatura, yapılan ödemelerle ilgili belgeler ve sözlemelerin dosyaya sunulmasına…” karar verilmiştir. Mahkemece karara karşı müdahil … Bankası A.Ş. vekili tarafından sunulan itirazın duruşmalı olarak değerlendirilmesine karar verilmiş ise de 23/12/2021 tarihli celsede; “HMK 391/3 gereğince, … Bankası vekilince kararın doğrudan İstinafa götürüldüğü, HMK 391/3 gereğince ihtiyati tedbirin duruşmada … Bankası vekilinin yüzüne karşı verilmesi nedeniyle doğrudan istinafa tabi olması nedeniyle mahkememizce alınan 10/12/2021 tarihli ara kararından rücu edilmesine… itiraz ile ilgili karar verilmesine yer olmadığına” karar verilmiştir. Müdahil … Bankası A.Ş. vekili tarafından bu karara karşı sunulan istinaf dilekçesinde; Davacı firmaya ait ve müvekkili bankaya ipotekli, İstanbul ili, Bayrampaşa ilçesi, … mahallesi … ada … parsel ve … ada … parselde bulunan bilumum bina ve müştemilat (temeller, peyzaj ve dekorasyon dahil), sabit makine ve tesisatların taraflar arasında imzalanan Genel Kredi Sözleşmesinin 16.maddesi uyarınca, yangın, yıldırım, infilak, deprem, sel ve su baskını, dahili su, hırsızlık, elektrik hasarları, yer kayması, heyelan, taşıt çarpması, cam kırılması, makine kırılması vb. gibi tehlikelere karşı, kombine sigorta poliçesi ile sigortalandığı, davacının hasar bildirimi üzerine toplam 116.971,44 Euro tazminat tutarı hesaplandığı, sigorta şirketlerince rehin hakkı sahibi olarak müvekkili bankaya ödenen tazminatın TMK ve taraflar arasındaki genel kredi sözleşmesi hükümleri uyarınca davacının bankaya olan borcuna mahsup edildiği, ihtiyati tedbir kararı ancak uyuşmazlık konusu hakkında verilmesi mümkün olduğundan ve dava konusu iflasın ertelenmesi istemine ilişkin olup, sigorta tazminatı uyuşmazlık konusu olmadığından tedbir şartlarının oluşmadığı, mahkemenin bu konuda görevsiz ve yetkisiz olduğu, Türk Medeni Kanunu’nun 879.maddesi “muaccel olan sigorta tazminatı, malike ancak bütün rehinli alacaklıların rızasıyla ödenebilir. Sigorta tazminatı taşınmazın eski hâle getirilmesi için harcanacaksa, malik tarafından yeterli bir güvence gösterilmesi koşuluyla kendisine ödenir” hükmü ve Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 2012/17-394 E. 2012/643 K. sayılı 28/09/2012 tarihli “…4721 Sayılı Türk Medeni Kanunun 879. maddesi gereğince, sigorta tazminatının öncelikle rehin hakkı sahibine verilmesi veya açık muvafakatinin alınması gerekmektedir…” şeklindeki kararı gereğince tazminatın öncelikle rehin hakkı sahibine ödenmesi gerektiği, taraflar arasında akdedilen Genel Kredi Sözleşmesinin 16/g maddesinde “Bankanın rehin hakkı sigorta tazminatı üzerinde de devam eder” ve 16/h maddesinde “Sigorta tazminatının doğrudan doğruya Bankaya ödenmesini müşteri kabul eder Banka bu tazminatı gerek ilgili Şube gerekse diğer Şubelerinde bu sözleşme dolayısıyla veya sair sebeplerle doğmuş bulunan alacaklarından herhangi birine mahsup etme yetkisine sahiptir” hükmü gereğince tazminatın müvekkili Bankaca kredi borcuna mahsup edilmesinin hukuka uygun olup, tazminatın davacıya ödenmesine muvafakatlerinin olmadığı, her ne kadar davacı tarafından ek sözleşme hükmüne dayanılmışsa da anılan hükmün kredi ilişkisinin devam ettiği dönem için düzenlendiği, mahkemece açıklanan hususlar dikkate alınmadan, teminata hükmedilmeden, hiçbir tespit ve bilirkişi incelemesi yaptırılmadan hasarın devam edip etmediği belirlenmeden doğrudan tazminatın davacıya ödenmesine karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu beyanla ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında inceleme; 6100 sayılı HMK’nın 355. maddesindeki düzenleme gereğince, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine ilişkin aykırılık bulunup bulunmadığı yönü gözetilerek yapılmıştır. Dava; iflasın ertelenmesi davasıdır. İstinaf istemine konu karar ise, mahkemenin 02/12/2021 tarihinde verdiği, sigorta sözleşmesinden kaynaklanan ve sigorta şirketleri tarafından müdahil … Bankası AŞ’ye ödenen 116.971,44 Euro hasar bedelinin, müdahil … Bankası AŞ tarafından, davacı şirket hesabına yatırılması yönündeki ara kararının kaldırılması istemine ilişkindir. İflasın ertelenmesinin temel amacı, borca batık halde bulunan bir işletmenin, tasfiye yoluyla sona ermesi yerine tüzel kişiliği ayakta tutularak, erteleme süresince şirket aktiflerinin korunması, çalıştırılması, pasiflerin azaltılması ve nihayetinde şirketin mali durumunun düzeltilmesi ile iflas sürecinden çıkmasının sağlanmasıdır. İflasın ertelenmesi talebinde bulunulması halinde, hem iflas erteleme talebinde bulunan şirketin hem de alacaklıların korunması amacıyla mahkemece şirkete kayyım atanarak gerekli olan tedbirlerin alınacağı İİK’nun 179/a maddesinde düzenlenmiştir. İİK’nun 179/a maddesinin 3.fıkrasında “Mahkeme ayrıca şirketin veya kooperatifin malvarlığının korunması ve faaliyetlerinin yürütülmesi için gerekli olan tedbirleri alır; 179/b maddesinin ikinci ve üçüncü fıkra hükümleri saklı kalmak ve toplam iflasın ertelenmesi süresinden sayılmak kaydıyla, 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanuna göre yapılan takipler de dâhil olmak üzere şirket veya kooperatif aleyhine takip yapılmasını yasaklayabilir veya evvelce başlatılmış takipleri durdurabilir. Bu süre içinde ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz kararları uygulanmaz; bir takip muamelesi ile kesilebilen zamanaşımı ve hak düşüren müddetler işlemez.” hükmü gereğince iflas erteleme talebinden itibaren, şirketin veya kooperatifin malvarlığının korunması ve faaliyetini iyileştirme projesine göre yürütebilmesinin sağlanması için mahkemece gerekli olan tedbirlerin alınacaktır. İşletmenin güvenliğinin sağlanması ve olası tehlikelere karşı korunması için alınması gereken önlemler de alınacak tedbirler kapsamındadır. Hasar dosyasına göre, riziko adresi olan … AVM Bayrampaşa/İstanbul adresinde elektrik kesintileri nedeniyle birçok cihazda arıza meydana geldiği, hasarların Bedaş trafosunda patlama sonucu büyüdüğü tespit edilmiş, hasar giderim bedelinin 116.971,44 Euro olduğu tespit edilmiş, müşterek sigorta nedeniyle … Sigorta AŞ.’nin %60, … Sigorta AŞ.’nin %20, … Sigorta AŞ.’nin %15 ve … Sigorta AŞ.’nin %5 oranında sorumlu oldukları belirtilmiştir. … Bankası A.Ş. tarafından tahsil edilen bedel, … AVM’nin elektrik hasarları nedeniyle, hasarın giderilmesi için belirlenen bedeldir. Şirketin malvarlığının korunması ve faaliyetinin devamının sağlanması gerekli olduğundan, mahkemence ekspertiz incelemesi neticesinde hasarın giderilmesi için tespit edilen ve müdahil banka tarafından tahsil edilen bedelin, hasarların gideriminde kullanılması için banka tarafından, davacı şirket hesabına yatırılması yönünde verdiği tedbir kararı doğrudur. Mahkemece, Dairemizin 22/09/2021 tarihli 2021/1156 E 2021/905 K sayılı kararı uyarınca gerekli araştırma yapılmış, … Sigorta AŞ. tarafından 17.545,72 Euro bedelin de müdahil bankaya ödendiği tespit edilmiştir. Ayrıca iflas erteleme süreci içerisinde olan şirket yönünden teminat alınmaması kararı da yerindedir. İflas erteleme davasına bakan mahkeme, şirketin malvarlığının korunması, faaliyetinin devamı ve iyileştirme projesine göre yürütebilmesi açısından gerekli tedbirleri alacağından, eldeki talep yönünden görevli ve yetkilidir. Açıklanan nedenlerle, istinaf kanun yoluna başvuranın dilekçesinde yer verdiği itirazların açıklanan gerekçeler ışığında yerinde olmadığından, kararda kamu düzenine ilişkin bir aykırılık tespit edilmediğinden, usul ve esas yönünden hukuka uygun olan ilk derece mahkemesi tedbir kararına ilişkin, müdahil … Bankası A.Ş. vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’nun 353/1.b.1 maddesi uyarınca esastan reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere; 1-Müdahil … Bankası A.Ş. vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 353/1.b.l bendi uyarınca ESASTAN REDDİNE, 2-Müdahil … Bankası A.Ş. tarafından yatırılan istinaf 162,10 TL başvuru harcının Hazineye irat kaydına, 3-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 80,70 TL istinaf karar harcından, Müdahil … Bankası A.Ş. tarafından yatırılan 59,30 TL’nin mahsubu ile bakiye 21,40 TL harcın Müdahil … Bankası A.Ş. tahsili ile Hazineye irat kaydına, 4-İstinaf yargılama giderlerinin Müdahil … Bankası A.Ş. üzerinde bırakılmasına, 5-Yatırılan gider avansından kalan kısmın Müdahil … Bankası A.Ş. ilk derece mahkemesince iadesine, 6-İstinaf yargılaması sırasında duruşma açılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, 7-Kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 362/1.f maddesi gereğince kesin olmak üzere oybirliği ile karar verildi. 02/02/2022