Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 45. Hukuk Dairesi 2021/1156 E. 2021/905 K. 22.09.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
45. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2021/1156
KARAR NO: 2021/905
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 19/02/2021
NUMARASI: 2019/490 Esas (Derdest)
DAVA: İflasın Ertelenmesi
KARAR TARİHİ: 22/09/2021
6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353. Maddesi uyarınca dosya incelendi,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: İstanbul 18. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2019/490 E. sayılı dosyasında 19/02/2021 tarihli kararına karşı müdahil … Bankası A.Ş. vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya istinaf incelemesi yapılmak üzere dairemize gönderilmesi üzerine Dairemizin 06/05/2021 tarihli kararı ile emsal mahiyette Yargıtay 15. Hukuk Dairesinin 12/12/2019 tarihli 2019/3744 E. 2019/5131 K. sayılı, Yargıtay 3. Hukuk Dairesinin 31/10/2019 tarihli 2019/3493 E. 2019/8590 K. sayılı, Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin 16/09/2019 tarihli 2019/4524 E. 2019/8088 K. sayılı ilamları, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 6723 sayılı yasa ile değişik geçiçi 3. maddesinin 2. fıkrasında yer alan düzenlenme uyarınca Yargıtay denetiminden geçen dosyalar ile ilgili Bölge Adliye Mahkemelerinin göreve başlama tarihinden sonra nihai karar sayılmayan bir karar verilmiş olsa bile dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine gönderilemeyeceği gerekçesiyle geri çevrilmesine karar verilmiş ise de Yargıtay 15. Hukuk Dairesinin 17/06/2021 tarihli 2021/5050 E. 2021/2817 K. sayılı kararı ile talebin Bölge Adliye Mahkemesince değerlendirilmesi gerektiği belirtilerek dosyanın iade edilmesi sebebiyle Dairemizin yukarıdaki esasına kaydedilmiştir. İstinaf incelemesine konu dava iflas erteleme istemine ilişkin olup 05/07/2012 tarihinde açılmıştır. İstanbul (Kapatılan) 50. Asliye Ticaret Mahkemesinin 17/09/2013 tarihli 2012/157 E. 2013/219 K. sayılı kararı ile iflas erteleme talebinin reddine ve davacı şirketin iflasına karar verilmiş, temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 23. Hukuk Dairesinin 30/05/2014 tarih 2014/332 E. 2014/4185 K. sayılı ilamı ile bozulmuş, bozma sonucu İstanbul 18. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2014/1190 E. sırasına kaydedilmiş, İstanbul 18. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2014/1190 E. 2018/118 K. sayılı ve 08/02/2018 tarihli kararı ile davacı şirketin iflasına karar verilmiş, bu kararın temyiz edilmesi sonucu Yargıtay 23. Hukuk Dairesinin 2019/1116 E. 2019/3288 K. sayılı ve 04/07/2019 tarihli ilamıyla karar düzeltme aşamasında “…mahkemece, konusunda uzman yeni oluşturulacak bir bilirkişi kurulundan alınacak raporla, yukarıda açıklanan ilkeler çereçesinde davacı şirketin, son durumu itibariyle rayiç değerler üzerinden borca batık olup olmadığının tereddüte yer bırakmayacak şekilde belirlenmesi, borca batıklıktan çıkmış olduğunun tespiti halinde davanın reddine karar verilmesi, borca batıklığın devam ettiğinin tespiti halinde ise; dosyada mevcut raporlar kapsamında iyileştirme projesinde yer almakla birlikte ortaklara ait gayrimenkullerin satılarak şirkete nakdi sermaye olarak konulmadığı, sermaye konulmadığı için inşaat eksikliklerinin giderilmediği, şirketin tek malvarlığı olan tesisin bu nedenle faaliyete geçirilmediği, hisse satışlarınında yapılmadığı nazara alınıp, karar tarihine kadar gerçekleşen değişikliklerde değerlendirilerek bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olmuştur…” gerekçesiyle bozularak İstanbul 18. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2019/490 Esasına kaydedilmiştir. Davacı vekili 02/02/2021 havale tarihli dilekçesinde, iflasın ertelenmesi davası sürecinde bulunan müvekkili şirketin tesislerinde oluşan hasarlar ve zararlarla ilgili olarak, borçlunun malvarlığının muhafazası, şirketin faaliyetlerine devamının tesisi gerektiğini, müdahil alacaklı … Bankası A.Ş tarafından, kendi kuruluşları sigortacıdan gerçekleşen sigorta riziko ve hasar bedelinin tahsil edilerek el konulduğunu, oysa bu bedelin şirkete ödenerek hasarların gideriminde kullanılması gerektiğini, müvekkili şirkete poliçe kapsamında 2018 yılında bildirimi yapılmış (hasar dosya no: 372012) 176.364,30 Euro tutarlı hasar ile ilgili hasar ekspertizinin tamamlandığını, tespit dosyaları sonrası hasarın 116.971,44 Euro olarak tespiti ile şirket hesabına ödenmesi konusunda sigorta şirketi ile mutabakat sağlandığını, bu bedelin müvekkili şirket hesabına ödenmesi koşuluna bağlı olarak ibraname verildiğini ancak sigorta tarafından bu paranın müvekkiline değil … Bankasına ödendiğini, bu nedenle 365.000 m2 yapı alanına sahip projedeki dijital güvenlik alt yapısındaki hasarların giderilerek devreye alınmasının mümkün olmadığını, bankanın iflas dairesinin bu yöndeki kararlarını da uygulamadığını, 01/11/2020 tarihli genel kredi sözleşmesine ek 02/11/2010 tarihli tarihli sözleşmenin 5.8 maddesinde “kredi süresi boyunca proje ve tüm teminatlarla ilgili bütün sigortalar bankanın uygun görüldüğü şekilde yaptırılacak ve olası sigorta gelirleri bankaya temlik edilecektir, banka tüm sigortalarda dain mürtehin olarak yer alacaktır ancak banka ve borçlu hasar tazminat tutarı işlem bazında 1 Milyon Euroyu ve yıllık toplamda 15 Milyon Euoru veya ödemenin yapılacağı günkü TCMB döviz satış kuru üzerinden hesaplanacak TL değer karşılığını aşmayan hasar bedellerinin, doğrudan borçluya ödeneceği, söz konusu tutarı aşan hasar bedelinin ise bankaya ödeneceği hususunda peşin onay verdiklerini gayrikabilrücu olarak beyan ve taahhüt ederler, banka ile borçlu bu hususun poliçelere eklenmesi konusunda mutabıklardır” denildiğini, bu maddeden de anlaşılacağı üzere sigortalı için, giderilmesi mümkün olan hasarların tahsil edilecek hasar tazminatı ile giderilerek faaliyete devam edilmesinin amaçlandığını, giderilmeyen hasarların hali hazırda risk oluşturmakla kalmayıp yeni risklerin de oluşmasına sebebiyet verdiğini, hasar bedellerinin müvekkili şirkete ödenmemesi nedeniyle 08/01/2021 tarihindeki elektrik kesintisi sonrası yeni hasarların oluştuğunu, 09/01/2021 gününden beri hasarın kısmen giderildiğini ancak yangın, su basması, hırsızlık önleme, izleme, kontrol ve diğer güvenlik sistemlerinin çalışmadığını, 365.000 m2 alana sahip, 2 otel, gösteri merkezi, fuar ve sergi alanları, 250 bağımsız bölümden oluşan AVM ve temalı parkın tamamen korumasız ve risk altında olduğunu belirterek daha önceki poliçe nedeniyle … Bankası A.Ş hesabına yatırılan 116.971,44 Euro hasar bedelinin, kayyım gözetiminde davacı şirkete ait hasarların giderilmesinde kullanılmasını teminin şirket hesabına yatırılmasına karar verilmesini talep etmiştir. Mahkemenin 08/02/2021 tarihli ara kararında “Genel Kredi Sözleşmesinin 5.8 maddesi, sigorta yapılmasının amacının davacı şirkete ait taşınmazlarda oluşacak zararın ve hasarın giderilmesine yönelik olduğu, hasarların giderilmemesi halinde yeni hasarların doğması ihtimali nedeniyle, sigortadan alınan hasar bedelinin hasarın giderilmesinde kullanılması gerektiği” belirtilerek; “1-372012 hasar dosyası nedeniyle sigorta şirketi tarafından müdahil … Bankasına ödenen 116.971,44 Euro hasar bedelinin, … Bankası tarafından davacı şirkete ait … Bankası A.Ş Giyimkent Şubesi nezdindeki … nolu hesaba yatırılmasına, İlgili banka şubesine yazı yazılarak yatırılacak söz konusu sigorta hasar bedellerinin ancak kayyım tarafından çekilebileceği hususunda kayıtlara şerh düşülmesi istenilmesine, İlgili sigorta şirketine yazı yazılarak 372012 nolu hasar dosyasının gönderilmesinin istenilmesine, Yatırılacak iş bu hasar bedelinin, hasar dosyasında belirlenen hasarların gideriminde kullanılmasına, Hesaba yatırılacak paranın sadece kayyım tarafından çekilerek, sadece hasar dosyasındaki hasarların gideriminde kullanılarak bu kullanımın, hasar bedelinin ödenmesiyle ilgili sözleşmeler ve faturaların kayyım tarafından dosyamıza ibraz edilmesinin istenilmesine, 2-… nolu hasar dosyasına konu poliçeden sonra, hangi sigorta firması tarafından sigorta yaptırıldığının müdahil … Bankasınca mahkememize bildirilmesine, Daha sonra yapılan sigorta poliçelerinden dolayı dain mürtehin sıfatıyla sigorta şirketlerince … Bankasına ödenecek hasar bedellerinin hasarın giderilmesine kullanılması amacıyla yine aynı şekilde 1 nolu ara kararında belirtilen hesaba yatırılmasına ve 1 nolu ara kararında belirtildiği şekilde kayyım tarafından söz konusu paranın, hasar dosyasında belirtilen hasarların giderilmesinde kullanılarak bunu kanıtlayacak fatura, yapılan ödemelerle ilgili belgeler ve sözleşmelerin kayyım tarafından dosyaya sunulmasına, … Bankasınca bildirilecek sigorta şirketlerine yazı yazılarak sigorta poliçelerinin, risk analizlerinin, poliçeler kapsamında yapılan ödemelerle ilgili mahkememize bilgi verilmesinin istenilmesine…” karar verilmiştir. Bu ara karara karşı müdahil … Bankası AŞ vekili tarafından itiraz edilmesi üzerine, 18/02/2021 tarihinde yapılan duruşmada itiraz reddedilerek, 19/02/2021 tarihli gerekçeli karar oluşturulmuş ve “Müdahil … Bankası vekilinin ihtiyati tedbire itiraz dilekçesinde de belirtildiği üzere … Bankası’nın taşınmazdaki ipotek hakkı nedeni ile, davacıya ait Bayrampaşa İlçesi … Mahallesinde bulunan … ada … ve … ada … parseldeki bina ve müştemilatların genel kredi sözleşmesinin 16.maddesi uyarınca yangın, yıldırım, inflak , deprem, sel ve su baskını, dahili su, hırsızlık, elektirik hasarları, yer kayması, heyelan, taşıt çarpması, cam kırılması, makine kırılması gibi tehlikelere karşı kombine sigorta poliçesi ile sigortalandığını, sigorta poliçelerinin yıllık olarak … Sigorta Aş , … Sigorta Aş , … Sigorta Aş ve … Sigorta Aş tarafından düzenlendiği, sigorta poliçelerinde … Bankası Aş’nin dain mürtehin hakkı var ise de ; İİK’nın 179/a bendine göre ” mahkeme…. Ayrıca şirketin ve kooparatifin mal varlığını korunması için gerekli tedbirleri alır” hükmü nedeni ile, sigorta poliçelerinin dava konusu taşınmazda meydana gelecek hasarlar için yapıldığı, söz konusu hasarlar giderilmediği takdirde dava konusu taşınmazın zarara uğrayacağı gibi hasarların artmasına da neden olacağı yine taraflar arasında düzenlenen genel kredi sözleşmesine ek sözleşmenin 5.8.maddesi dikkate alınarak mahkememizce verilen 08/02/2021 tarihli ihtiyati tedbir kararı usul ve yasaya uygun olduğundan ayrıca davanın iflas erteleme davası olması nedeni ile teminat alınması da gerekmediğinden, ihtiyati tedbire yapılan itirazın reddine” karar verilmiştir. Müdahil … Bankası A.Ş. vekili tarafından bu karara karşı sunulan istinaf dilekçesinde; Davacı firmaya ait ve müvekkili bankaya ipotekli, İstanbul ili, Bayrampaşa ilçesi, … mahallesi … ada … parsel ve … ada … parselde bulunan bilumum bina ve müştemilat (temeller, peyzaj ve dekorasyon dahil), sabit makine ve tesisatların taraflar arasında imzalanan Genel Kredi Sözleşmesinin 16.maddesi uyarınca, yangın, yıldırım, infilak, deprem, sel ve su baskını, dahili su, hırsızlık, elektrik hasarları, yer kayması, heyelan, taşıt çarpması, cam kırılması, makine kırılması vb. gibi tehlikelere karşı, kombine sigorta poliçesi ile sigortalandığı, davacının hasar bildirimi üzerine 17/12/2018 tarihinde düzenlenen ekspertiz raporunda 70.182,86 Euro … Sigorta AŞ., 23.394,29 Euro … Sigorta AŞ., 17.545,72 Euro, … Sigorta AŞ. ve 5.848,57 Euro, … Sigorta AŞ. tarafından ödenmek üzere toplam 116.971,44 Euro tazminat tutarı hesaplandığı, tazminat ödemesi yapılacağı sırada iflas kararı verilmiş olması sebebiyle … Sigorta AŞ. tarafından ödemesi gereken 17.545,72 Euro bedelin ödenmediği, diğer sigorta şirketlerince müvekkili bankaya 99.425,72 Euro ödeme yapıldığı, yapılan ödemenin ise TMK ve taraflar arasındaki genel kredi sözleşmesi hükümleri uyarınca davacının bankaya olan borcuna mahsup edildiği, mahsup işlemi 2019 yılında yapılmış olmasına rağmen davacı tarafça yapılan işlemin kanun ve sözleşmeye uygun olduğu bilindiğinden 02/02/2021 tarihine kadar hiçbir talepte bulunulmadığı, ihtiyati tedbir kararı ancak uyuşmazlık konusu hakkında verilmesi mümkün olduğundan ve dava konusu iflasın ertelenmesi istemine ilişkin olup, sigorta tazminatı uyuşmazlık konusu olmadığından tedbir şartlarının oluşmadığı, mahkemenin bu konuda görevsiz ve yetkisiz olduğu, Türk Medeni Kanunu’nun 879.maddesi “muaccel olan sigorta tazminatı, malike ancak bütün rehinli alacaklıların rızasıyla ödenebilir. Sigorta tazminatı taşınmazın eski hâle getirilmesi için harcanacaksa, malik tarafından yeterli bir güvence gösterilmesi koşuluyla kendisine ödenir” hükmü ve Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 2012/17-394 E. 2012/643 K. sayılı 28/09/2012 tarihli “…4721 Sayılı Türk Medeni Kanunun 879. maddesi gereğince, sigorta tazminatının öncelikle rehin hakkı sahibine verilmesi veya açık muvafakatinin alınması gerekmektedir…” şeklindeki kararı gereğince tazminatın öncelikle rehin hakkı sahibine ödenmesi gerektiği, taraflar arasında akdedilen Genel Kredi Sözleşmesinin 16/g maddesinde “Bankanın rehin hakkı sigorta tazminatı üzerinde de devam eder” ve 16/h maddesinde “Sigorta tazminatının doğrudan doğruya Bankaya ödenmesini müşteri kabul eder Banka bu tazminatı gerek ilgili Şube gerekse diğer Şubelerinde bu sözleşme dolayısıyla veya sair sebeplerle doğmuş bulunan alacaklarından herhangi birine mahsup etme yetkisine sahiptir” hükmü gereğince tazminatın müvekkili Bankaca kredi borcuna mahsup edilmesinin hukuka uygun olup, tazminatın davacıya ödenmesine muvafakatlerinin olmadığı, her ne kadar davacı tarafından ek sözleşme hükmüne dayanılmışsa da anılan hükmün kredi ilişkisinin devam ettiği dönem için düzenlendiği, mahkemece açıklanan hususlar dikkate alınmadan, … Sigorta AŞ. ödeme yapmadığı için müvekkili banka tarafından tahsil edilmeyen ve borca mahsup edilemeyen 17.545,72 Euro bedel de hesaba katılarak, teminata hükmedilmeden, hiçbir tespit ve bilirkişi incelemesi yaptırılmadan hasarın devam edip etmediği belirlenmeden doğrudan tazminatın davacıya ödenmesine karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu beyanla ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında inceleme; 6100 sayılı HMK’nın 355. maddesindeki düzenleme gereğince, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine ilişkin aykırılık bulunup bulunmadığı yönü gözetilerek
yapılmıştır. Dava; iflasın ertelenmesi davasıdır. İstinaf istemine konu karar ise, mahkemenin 08/02/2021 tarihinde verdiği, sigorta sözleşmesinden kaynaklanan ve sigorta şirketleri tarafından müdahil … Bankası AŞ’ye ödenen 116.971,44 Euro hasar bedelinin, müdahil … Bankası AŞ tarafından, davacı şirket hesabına yatırılması yönündeki ara kararının kaldırılması istemine ilişkindir. İflasın ertelenmesinin temel amacı, borca batık halde bulunan bir işletmenin, tasfiye yoluyla sona ermesi yerine tüzel kişiliği ayakta tutularak, erteleme süresince şirket aktiflerinin korunması, çalıştırılması, pasiflerin azaltılması ve nihayetinde şirketin mali durumunun düzeltilmesi ile iflas sürecinden çıkmasının sağlanmasıdır. İflasın ertelenmesi talebinde bulunulması halinde, hem iflas erteleme talebinde bulunan şirketin hem de alacaklıların korunması amacıyla mahkemece şirkete kayyım atanarak gerekli olan tedbirlerin alınacağı İİK’nun 179/a maddesinde düzenlenmiştir. İİK’nun 179/a maddesinin 3.fıkrasında “Mahkeme ayrıca şirketin veya kooperatifin malvarlığının korunması ve faaliyetlerinin yürütülmesi için gerekli olan tedbirleri alır; 179/b maddesinin ikinci ve üçüncü fıkra hükümleri saklı kalmak ve toplam iflasın ertelenmesi süresinden sayılmak kaydıyla, 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanuna göre yapılan takipler de dâhil olmak üzere şirket veya kooperatif aleyhine takip yapılmasını yasaklayabilir veya evvelce başlatılmış takipleri durdurabilir. Bu süre içinde ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz kararları uygulanmaz; bir takip muamelesi ile kesilebilen zamanaşımı ve hak düşüren müddetler işlemez.” hükmü gereğince iflas erteleme talebinden itibaren, şirketin veya kooperatifin malvarlığının korunması ve faaliyetini iyileştirme projesine göre yürütebilmesinin sağlanması için mahkemece gerekli olan tedbirlerin alınacaktır. İşletmenin güvenliğinin sağlanması ve olası tehlikelere karşı korunması için alınması gereken önlemler de alınacak tedbirler kapsamındadır. Hasar dosyasına göre, riziko adresi olan … AVM Bayrampaşa/İstanbul adresinde elektrik kesintileri nedeniyle birçok cihazda arıza meydana geldiği, hasarların … trafosunda patlama sonucu büyüdüğü tespit edilmiş, hasar giderim bedelinin 116.971,44 Euro olduğu tespit edilmiş, müşterek sigorta nedeniyle … Sigorta AŞ.’nin %60, … Sigorta AŞ.’nin %20, … Sigorta AŞ.’nin %15 ve … Sigorta AŞ.’nin %5 oranında sorumlu oldukları belirtilmiştir. … Bankası A.Ş. tarafından tahsil edilen bedel, … AVM’nin elektrik hasarları nedeniyle, hasarın giderilmesi için belirlenen bedeldir. Şirketin malvarlığının korunması ve faaliyetinin devamının sağlanması gerekli olduğundan, mahkemence ekspertiz incelemesi neticesinde hasarın giderilmesi için tespit edilen ve müdahil banka tarafından tahsil edilen bedelin, hasarların gideriminde kullanılması için banka tarafından, davacı şirket hesabına yatırılması yönünde verdiği tedbir kararı doğrudur. Ayrıca iflas erteleme süreci içerisinde olan şirket yönünden teminat alınmaması kararı da yerindedir. Ancak müdahil vekilinin hasar bedeli olarak tespit edilen 116.971,44 Euro tazminat tutarından, … Sigorta AŞ. tarafından ödemesi gereken 17.545,72 Euro bedelin ödenmediği, diğer sigorta şirketlerince müvekkili bankaya 99.425,72 Euro ödeme yapıldığı yönündeki itirazları ilk derece mahkemesince değerlendirilmemiş, bu husus araştırılmamıştır. Mahkemece … Sigorta AŞ. tarafından ödeme yapılıp yapılmadığı araştırılarak, ödeme yapılmadığının tespiti halinde, müdahil tarafından tahsil edilmeyen bedelin, müdahil banka tarafından ödenmesine karar verilemeyeceği açık olup, bu nedenle müdahil … Bankası AŞ vekilinin istinaf isteminin kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının 6100 sayılı HMK’nun 353/1.a.6 maddesi uyarınca kaldırılmasına, Dairemizin kararına uygun şekilde gerekli araştırma yapıldıktan sonra yeniden karar verilmek üzere dosyanın mahkemesine iadesine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere; 1-Müdahil vekilinin istinaf talebinin KABULÜ ile İstanbul 18. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2019/490 E. sayılı 19/02/2021 tarihli ara kararının 6100 sayılı HMK’nun 353/1.a.6 maddesi uyarınca KALDIRILMASINA, 2-Dairemiz kararına uygun şekilde araştırma yapılarak yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın mahal mahkemesine İADESİNE, 3-Müdahil tarafça yatırılan 162,10 TL istinaf başvuru harcının Hazineye irat kaydına, 4-Müdahil tarafından yatırılan istinaf karar harcının talep halinde ilk derece mahkemesince iadesine, 5-Kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine, Dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 362/1.g maddesi gereğince kesin olmak üzere oybirliği ile karar verildi. 22/09/2021