Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
45. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2020/97
KARAR NO : 2021/64
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 17/10/2017
NUMARASI: 2014/376 Esas – 2017/850 Karar
DAVANIN KONUSU: Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 27/01/2021
6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353. Maddesi uyarınca dosya incelendi,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:DAVA Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin davalı yan ile üretmiş olduğu makinaların ürün kataloglarının İngilizce, Arapça, Fransızca, İtalyanca, İspanyolca, Rusça ve Almanca dillerine tercüme edilmesi konusunda anlaştıklarını, bu anlaşma uyarınca müvekkili şirket tarafından çevirisi yapılacak olan ürün kataloğu ve bu katalogda yer alan ürünlere ilişkin tüm bilgi ve belgelerin davalı yana gönderildiğini, çevirilerin davalı tarafça yapılmasından sonra katalogların ve broşürlerin basımının gerçekleştirildiğini ve müvekkili şirketin yurt içi ve yurt dışındaki bayilerine dağıtıldığını, dağıtımdan sonra yurt dışındaki bayilerden şikayet ve uyarı içerikli yazıların kendilerine ulaştığını, bu yazılarda gerçekleştirilen tercümelerin yeterli olmadığı, yapılan tercümelerin terim olarak tam karşılığının bulunmadığı gibi eksikliklerin de olduğu, bu haliyle katalog ve broşürlerin anlaşılır olmadığı hususlarına yer verildiğini, bu durumun öğrenilmesinden sonra Rusça , Almanca ve İspanyolca dillerine ilişkin katalogların basımının durdurulduğunu, söz konusu eksiklik ve yanlışlıkların davalı yana bildirildiğini, davalı yanın kontrollerin sağlanması için süre istediğini, bu işlemlerin uzun sürmesi nedeniyle matbaa sürecinin geciktiğini, belirtilen nedenle yurt içi ve yurt dışında gerçekleştirilen ve sektör için önem taşıyan fuarlara müvekkili şirketin katalog bulunmadan katıldığını, bu durumun müvekkili şirket açısından kar ve prestij kaybına neden olduğunu, davalı tarafın edimini tam olarak yerine getirmediğini, müvekkili şirket tarafından katalog ve broşürlerin tercüme bedeli olarak davalı yana ödenen 6.500,00 TL, çevirilerin eksik ve yanlış olması nedeniyle kullanılamaz durumda olan katalogların basımı için harcanan 25.000,00 TL, grafik tasarımı için harcanan 12.000,00 TL ve yanlış ve eksik tercümeler nedeniyle ticari hayatının sekteye uğraması ve sektörde uğradığı prestij kaybı nedeniyle uğranılan zarar için 5.000,00 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak müvekkiline ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı firmaya sunulan hizmetlerden müvekkiline atfedilecek bir kusur olmadığını, sunmuş oldukları yazışma içerikleri incelendiğinde davacı tarafın istek ve talepleri doğrultusunda davacı tarafa hizmet sunulduğunu, davacı tarafın mail yoluyla istemiş olduğu tüm çevirilerin eksiksiz ve doğru biçimde kendilerine ulaştırıldığını, akabinde ise fatura kesildiğini, davacı tarafın hataya düştüğü noktalar sıralandığında, davacı tarafın öncelikle bir metni hedef dillere çevrilmesini müvekkilinden talep ettiğini, akabinde ise metnin çevrilerek gönderildiğini ancak devam eden süreçte yapılan çevirilerin sektördeki terminolojiye uygun olmadığının müvekkili firmaya bildirildiğini, daha sonra ise daha önce düz metin olarak gönderilen tercüme taleplerinin resimli ürün kataloglarının istenildiği ve bir kısmının davalı firmaya iletildiğini, bu aşamada resimlere uygun terminolojik bazı değişiklikler yapıldığını, katalog ve broşürlerin anlaşılır olmadığı isnadının müvekkilinin kusurundan kaynaklanmadığını, katalog ve broşürlerin içerisindeki hedef dil çevirilerinin içerikler ile uyuşmadığı iddiasının taraflarına atfedilebilmesi için davacı tarafın öncelikle bu katalog ve broşürlerdeki resim ve fotoğrafları taraflarına bildirmiş olduğunu ispat etmesi gerektiğini, diğer sorunlardan biri olan Fransızca çevrilen bir metnin ürün kataloğunda İtalyanca kısma konulmuş olmasının da davacının kusurundan kaynaklandığını, katalogların tasarım ve baskı işlemlerinden müvekkilinin sorumlu olmadığını, davalı tarafa sadece kendisine e-posta ile gönderilen cümlenin/metnin hedef dile uygun olarak çevrilmesinden sorumlu olduğunu, tercihe bağlı değişikliklerin hiçbir şekilde davacı tarafa hatalı çeviri olarak yansıtılamayacağını, kendisine referans olarak herhangi bir görsel sunmayan davacının yapılan çevirinin katalogdaki görsellere uygun olmadığı yönünde müvekkilini suçlayamayacağını belirterek tüm bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI İstanbul 18. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2014/376 E. 2017/850 K. sayılı 17/10/2017 tarihli kararı ile; “…Taraflarca gösterilen tüm deliller toplanmış, katalog ve broşürler üzerinde, taraflara ait ticari defter ve belgeler üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılarak alınan rapor dosyaya bırakılmıştır.Duruşmada dinlenen davacı tanıkları beyanında; davacı şirkette 14 yıldır kalite yönetim müdürü olarak çalıştığını, davacı şirketin alüminyum ve PVC işleme makinaları ürettiğini, davaya konu katalogların üretmiş oldukları makinaların tanıtımı için yapıldığını, üretmiş oldukları makinanın özelliklerini yani çevirisi yapılacak hususları hazırlayarak davalı tarafa gönderdiklerini, ayrıca makinanın detaylı bilgilerinin, resimlerinin davacı şirkete ait olan internet sitesinden görebileceklerini söyleyerek internet adreslerini verdiklerini, davalı tarafın çeviriyi yaparak metinleri word sayfasında kendilerine gönderdiğini, bu çevirileri çalıştıkları grafik hizmeti sunan şirkete gönderdiklerini, bu şirketin ürettikleri makinaların resimlerini de çekerek davalı tarafla yapılan tercümeleri ilgili makina ve aksamların bulunduğu sayfalar üzerine yerleştirdiklerini, grafikçinin hazırladığı kataloğu kendilerine gönderdiğini, kendilerinin sadece görsel olarak inceleme yapabildiğini, çünkü davacı şirkette çeviri istedikleri dilleri bilen eleman olmadığını, görsel olarak inceledikleri katalogları matbaaya verdiklerini basılan katalogları da dağıttıklarını, daha sonra katalogların çevirilerinin uygun olmaması nedeniyle iade edildiğini beyan etmiştir.Duruşmada dinlenen davalı tanıklarından … beyanında; Rusça tercümeleri kendisinin yaptığını, metinlerin kendilerine geldiğini ve bunu kendi bilgileri doğrultusunda tercüme yaptıklarını, her sektörün kendine özgü spesifik terimleri olduğunu, tercümenin kusursuz olması için firmanın yardımcı olması gerektiğini, spesifik terimlerin liste halinde vermesi gerektiğini, resim de sunması gerektiğini, ayrıca parçaların ve kullanım şekillerinin açıklamalı bildirilmesi gerektiğini, tercümeden sonra da dosyadaki partnerlerine tercümeyi kontrol ettirmesi gerektiğini, kendilerine sadece metin geldiğini, terim listesi ve resim gelmediğini, bir müddet sonra tercümelerle ilgili şikayet geldiğini, davalı şirket tarafından kendisine iletildiğini, kendisinin de söz konusu terimlerin alternatifli olmaları nedeniyle yapmış olduğu çevirilerin doğru olduğunu, rapor halinde çalıştığı firmaya bildirdiğini, diğer davalı tanıkları da çeviri talep edilen hususların mail yoluyla düz bir metin halinde gönderildiğini belirterek resim olmadığı gibi katalog şeklinde de gönderilmediğini, parça parça gönderildiğini, teslimden bir ay sonra davacı tarafın tercümelerin hatalı olduğunu bildirerek makinalara ait katalog resimlerini sunduğunu, kendilerinin de gerekli kontrolleri yaptırdıklarını, hata olmadığını bildirdiklerini, davacı firmayı ziyaret ettiklerinde başka firmaya yaptırmış oldukları düzeltmeleri kendilerine gösterdiklerini, incelediklerinde düzeltmelerin tercihe ve terminolojiye bağlı olduğunu gördüklerini beyan etmişlerdir. Diğer davalı tanığı Kamil … ise beyanında; yapacağı tercümelerin davalı şirket tarafından kendisine verildiğini, birkaçında resim olduğunu, kendisine göre bu iş için terminoloji gerekmediğini, kendisinin internetten terminolojiye ulaşabileceğini beyan etmiştir. Davacı tarafından sunulan mailler incelendiğinde; 19 Mart 2013 tarihli mailde resimlerin görülebilmesi açısından 2013 kataloğunun on-line olarak gönderildiği, 07 Mayıs 2013 tarihli mail incelendiğinde; çevirilerde sorun yaşandığının iletildiği, yeni gelen çeviriler ile eskileri arasında çok değişiklik olması nedeniyle katalog tasarımcısının revize yapmak için neredeyse sıfırdan başladığı tasarım ücreti talep ettiğinin bildirildiği görülmüştür.Davacı vekilince 08/11/2013 tarihli dilekçe ekinde dosyaya sunulan faturalar incelendiğinde; tercüme gideri olarak 2012 yılının sonlarına ve 2013 yılı başlarına ait faturalar toplamının 6.551,38 TL olduğu, yine … Medya tarafından davacı tarafa kesilen katalog- broşür basımına ilişkin fatura tarihinin 12/03/2013 olduğu , bedelinin ise KDV dahil 25.450,25 TL olduğu, grafik tasarımı ile ilgili sunulan 3 adet fatura incelendiğinde; Mart 2013 dönemine ait katalog tasarım fotoğraf düzenleme konulu KDV dahil 4.696,40 TL , 4.871,04 TL bedelli ve kartvizit , renkli kaşe açıklamalı 1.569,40 TL bedelli toplam 12.000TL bedelli faturaların sunulduğu görülmüştür.Dosya önce İngilizce, Almanca, Rusça ve Fransızca dili bilen makine mühendisi bilirkişiler ile eser sözleşmelerindeki ayıp konusunda uzman bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, 03/06/2016 tarihli rapor incelendiğinde; İngilizce çeviri açısından dil grametiği ve anlatım kalitesi yönünden bazı hatalar barındırdığı, bazı yerlerde yanlış veya anlamayı zorlaştırıcı mahiyette çevirilerin yer aldığı, ana dili İngilizce olan bir kimse tarafından yadırganabilir olmasına rağmen genel itibariyle anlaşılır vaziyette olduğunu, kataloğun iadesini gerektirecek ölçüde ayıp olmadığını, Almanca yapılan çeviriler incelendiğinde, teknik terimlerin karşılıklarının önemli ölçüde yanlış olduğunu ve doğru çevrilmediğini, Almanca tercüme yerine bazı kelimelerin İngilizce çevirisinin yapıldığını, çevirinin bu haliyle ayıplı olduğunu, Rusça çeviriler incelendiğinde; bazı hatalar bulunmasına rağmen basımını engelleyecek nitelikte olmadığını, Fransızca çeviriler incelendiğinde; bazı ayıpların bulunmasına rağmen genel itibariyle müşteri tarafından yanlış algılanacak nitelikte hatalar bulunmadığı, sonuç itibariyle İngilizce, Rusça ve Fransızca dillerindeki hataların malın kullanımını engellemeyeceği, Almanca daki çevirinin ise katalogların basımını engelleyecek nitelikte olduğunu, taraflar arasında eser sözleşmesi olup eserin ayıplı olması halinde iş sahibinin sahip olduğu hakların BK 360 (TBK 475 ) Maddesi hükmünde düzenlendiğini, iş sahibinin bu hakları kullanabilmesi için gözden geçirme ve bildirim külfetini yerine getirmesi gerektiğini, olaydaki ayıp tercüme hatası niteliğinde olduğundan iş sahibi davacının söz konusu ayıbı olağan bir gözden geçirme ile tespit etmesinin mümkün olmayıp , ancak katalogların nihai kullanıcının eline geçmesi ile bunlardan gelen şikayetler neticesinde tespitinin mümkün olduğunu , bu nedenle ayıbın gizli ayıp olduğu, bu durum gecikmeksizin davalıya bildirildiğinde davacının sözleşmeden dönme , bedelde indirim ve eserin ücretsiz onarımını talep edebileceğini, davacı tarafın tercüme bedeli olan 6.500 TL yi isteyerek eser sözleşmesinden dönmeyi talep ettiğini, dönme talep edilebilmesi için eserin iş sahibinin kullanamayacağı hakkaniyet gereği kabule zorlanamayacağı derecede ayıplı olması gerektiğini, Almanca çevirideki hataların katalogların basımını engelleyecek nitelikte olduğundan Almanca çeviriye ödenen bedel için davacının sözleşmeden dönmesi mümkün olduğu, İngilizce, Rusça ve Fransızca dillerindeki hataların malın kullanımını engellememekle birlikte ayıp olarak nitelendirilmelerini mümkün olduğundan bu çevirilere ilişkin olarak ödenmiş bedellerde ayıp oranında bedelden indirim yapılması gerektiğini, öte yandan davacının katalogların basımı için ödediği bedelin ise TBK 470, TBK 475 yollamasıyla TBK 112 Maddesine göre tazmini gerektiği, bütün dillere ait tercümelerin katalogta ilgili resimlerin yanına konulduğunda , katalogların basımının her dil için ayrı ayrı yapılmadığından Almanca dilindeki tercüme hatasının tek başına bu katalogların tekrar basılması sonucu doğurduğundan katalog basımından doğan zararın giderilmesi gerektiği yönünde rapor tanzim edildiği görülmüştür.Dosya daha sonra İtalyanca, İspanyolca, Arapça çevirileri incelemesi için içinde mali müşavir ve eser sözleşmesinden anlayan bilirkişilerin de bulunduğu bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, 17/04/2017 tarihli rapor incelendiğinde; İspanyolca çevirilerde bazı hatalar olmasına rağmen anlam ve amacı etkileyen bir hataya rastlanmadığını, Arapça çeviriler incelendiğinde gramer ve kelime seçimleri açısından bazı yerlerde hata yapıldığını, ancak kullanılan muadil kelimelerin mana ve anlam kaybettirmediğini, imla hataları yüzünden anlam değişikliklerine rastlandığını, bu çeviri açısından bazı sorunlar yaşanabileceğini, İtalyanca çeviri incelendiğinde; bazı hatalar olmasına rağmen anlaşılabilecek nitelikte olduğu belirlenmiş, eser sözleşmesi konusunda uzman bilirkişi önceki rapordaki görüşüne uygun şekilde görüş bildirdiği tespit edilmiştir.Daha sonra tüm bilirkişilerden tarafların ticari defter ve belgeleri incelenerek davacıların tazminat istemi nedeniyle rapor tanzim etmeleri istenilmiş, incelendiğinde; tercüme bedeli yönünden davacının davalıya 24.400,32 TL ödeme yaptığı, yapılan ödemelerden hangi dil için ne kadar ödendiğinin anlaşılamadığı, bu nedenle tüm tercümeler için eşit ödeme yapıldığı varsayımı ile 8 adet yabancı dil çevirimi yapıldığından her bir dildeki tercüme için 3.485,76 TL ödendiği, çevirilerdeki ayıp oranına göre Almanca çevirinin tamamen hatalı, İngilizcede %15, diğerlerinde %1 oranında ayıp bulunduğu dikkate alınarak davacının davalıdan tercüme bedeli olarak 4.182,91 TL talep edebileceği, davacının yeni katalog basımı için 25.450,25 TL ödeme yaptığının tespit edildiğini, söz konusu katalogların basımında oluşabilecek fiyat farklılığından dolayı %10 indirim yapılarak davacının bu husustaki zararının 22.905,23 TL olarak belirlendiği, davacının grafik tasarımı için 9.567,44TL ödeme yaptığının tespit edildiği, bundan %10 oranında indirim yapılarak 8.610,70 TL talep edebileceğini, davacı tarafın hatalı tercüme nedeniyle uğradığını iddia ettiği prestij kaybı yönünden iddiasını ispatlayacak yeterli delil ve belgeyi sunmadığı şeklinde rapor tanzim edilmiştir.Davacı vekili sunduğu dilekçede katalogların yeniden basımı ve yeniden grafik tasarımı için harcanan bedelleri istemediklerini, hatalı katalogların basımı ve hatalı kataloglara ödenen grafik tasarımı bedelini istediklerini belirterek buna ilişkin faturalar sunulmuş, incelendiğinde ; hatalı katalogların basımı için … KDV dahil 25.450,25 TL ödediklerini, hatalı katalog ve broşürlerin grafik tasarımı için … 3 adet fatura karşılığında toplam 12.000 TL ödediklerini, Taximpro Kreatif Medya ya 09/01/2014 tarihli fatura ile katalogların yeniden basımı için 22.650TL , katalog tasarımı için 3.960,00 TL olmak üzere KDV dahil toplam 31.389,80 TL ödediklerini belirterek ilgili faturaları sunmuştur.Son celsede davacı vekili mahkememizce sorulması üzerine katalogların ve broşürlerin matbaa tarafından basılabilmesi için yazıların ve görsellerin grafik tasarımının yapılması gerektiğini , tercümede hata olması nedeniyle tekrar basılması aşamasında yeniden grafik tasarımının gerektiğini bu nedenle revize ücreti istendiğini belirtmiş, davalı vekili de revize ücreti söz konusu olduğunda tasarımın tekrar yeni baştan yapılmadığı için ufak tefek değişiklikler yapıldığından dolayı sıfırdan ücret talep edilmesinin haklı olmadığını belirtmiştir.Toplanan tüm deliller alınan bilirkişi raporları bir bütün halinde değerlendirildiğinde; davacı tarafın üretmiş olduğu makinaları tek bir katalog içinde İngilizce, Arapça, Fransızca, İtalyanca, İspanyolca, Rusça ve Almanca dillerine tercüme yaptırdığı , bilirkişi raporlarına göre Almanca çevirinin tamamen kullanılamaz durumda olduğu, diğer dillere çevirilerde de oranları en son raporda belirtilen oranlarda hatalar bulunduğu, bütün çevirilerin aynı katalogda olması nedeniyle kataloğun yeniden basılması gerektiği anlaşılmıştır. Tanık beyanlarına göre çevirilerdeki hata davalı tarafa ulaştırılmış, davalı taraf tekrar gözden geçirme işlemi yapmıştır. Ayıbın gizli ayıp olduğu da dikkate alınarak ihbarın ayıp öğrenilir öğrenilmez makul sürede yapıldığı anlaşılmaktadır. Taraflar arasındaki ilişki eser sözleşmesidir. Davacı taraf çeviri için davalıya 24.400,32TL ödemiş olup, hata oranlarına göre davacının 4.182,91 TL çeviri bedelini davalıdan talep edebileceği, Almanca daki hata nedeniyle katalogların yeniden basılması gerektiğinden davacının hatalı katalogların basım ücreti için ödediği 25.000 TL yi davalıdan talep edebileceği anlaşılmıştır. Davacı taraf hatalı katalogların grafik tasarımı için ödediği meblağı gösterir 3 adet fatura sunmuş olup, bunlardan kartvizit açıklamalı 1.569,40 TLlik faturanın tasarımla ilgisinin olmaması nedeniyle geri kalan fatura toplamı 9.567,44 TL ödediği anlaşılmış, daha sonra ise grafik tasarımı için davacı tarafın belirttiği üzere yeni firmaya revize ücreti olarak 3.960 TL + KDV ödemiştir, grafik tasarımı yapılırken sadece hatalı olan kısımlar revize edildiğinden davacı taraf, ancak ödemiş olduğu revize bedelini talep edebilecektir. Bu denle davacının talep edebileceği miktar 4.182,91 TL tercüme gideri, 25.000 TL hatalı kataloglara ödediği basım ücreti, KDV dahil 4.672,80 TL de grafik tasarımı için ödediği revize ücreti olmak üzere davacının talep edebileceği miktar 33.855,71 TL dir, davacı taraf hatalı katalog nedeniyle prestij kaybettiğini belirterek maddi tazminat talebinde bulunmuş ise de bu talebine yönelik delil ve belgeler sunmadığından buna yönelik talebini ispat edememiştir…” gerekçesiyle davanın kısmen kabulü ile 33.855,71 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ Davacı vekili süresinde sunmuş olduğu istinaf dilekçesinde özetle; Katalogların kullanılamaz hale gelmesi nedeni ile tüm işlemlerin yeniden başka bir firmaya yaptırıldığının ve yeniden grafik tasarım hizmeti alındığının dosyaya ibraz edilen Ajans…. tarafından tanzim edilen 05/03/2013 tarih 4.696,40 TL bedelli, 06/03/2013 tarih 4.871,04 TL bedelli iki adet fatura ile sabit olduğunu, duruşmada revize ücreti olarak belirtilen kalemlerin bu faturalara konu bedeller olduğunu, yine dosyaya Taximpro-… tarafından tanzim edilen 09/01/2014 tarih 31.399,80 TL faturanın ibraz edildiğini, belirtilen şirket ile katalogların yeniden basımı için yapılan anlaşma uyarınca kurumsal katalog tasarımının da yeniden ve sıfırdan gerçekleştirildiğini, Mahkemece grafik tasarımı yapılırken sadece hatalı kısımların revize edildiğine ilişkin farazi değerlendirme yapıldığını ancak dosya kapsamında yer alan kayıtlarla sabit olduğu üzere gerek grafik tasarımının, gerekse katalog basımının sıfırdan başka bir şirkete yaptırıldığını, bu durumun aksini ispatlar önceki tasarımların kullanıldığını gösterir herhangi bir bilgi ve belge de bulunmadığını, grafik tasarım için harcanan 9.567,44 TL’nin de tahsiline karar verilmesi gerekirken Yerel Mahkemece eksik inceleme ve değerlendirme ile hüküm tesis edilmesinin hatalı olduğunu, Mahkemece müvekkili şirketin prestij kaybına ilişkin olarak maddi kayıt tespit edilemediği belirtilmiş ise de bu değerlendirmenin kabul edilmesinin mümkün olmadığını, ibraz edilen kayıtlarda yer aldığı üzere 2013 yılında yaşanan bu olay nedeni ile Mihran ünvanlı Lübnan menşeli firmanın 2013 yılında satış değeri 75.150 Euro iken 2014 yılında 5.915 Euro’ya düştüğünü, müvekkili şirket tarafından üretimi gerçekleştirilen makinelerin teknik özellikleri açısından hassas ürünler olup, kataloglardaki yanlış anlaşılmalar nedeni ile kullanımdan kaynaklanacak hatalardan makinelerde telafisi imkansız zararların oluşacağının tartışmasız olduğunu, davalı tarafın müvekkili şirket ile akdetmiş olduğu sözleşme uyarınca üzerine düşen yükümlülüğü yerine getirmediğini, çevirileri gerçekleştirecek kişilerin makineler ile ilgili teknik bilgiye sahip olup olmadığını dahi incelemediğini, bu durumun dosya kapsamında dinlenen davalı tanık beyanlarıyla sabit olduğunu, bir çok davalı tanığının çevirileri gerçekleştirirken çeviriye konu makinaların ne makinesi olduğunu anlamadığını beyan ettiğini, bu yönü ile teknik tercüme işi yapan davalı kurumun gerekli ihtimam ve özeni göstermediği, çevirilerin ayıplı olduğu ve bu hali ile davalı yanın haksız ve kusurlu eylemi nedeni ile müvekkilin itibar kaybına uğradığını, dosya kapsamında mevcut bayi şikayet mektupları ve satış faturalarının bu hususun açık bir ispatı olduğunu belirterek kararın kaldırılmasını ve yeniden hüküm tesis edilmesini talep etmiştir. Davalı vekili süresinde sunmuş olduğu istinaf dilekçesinde özetle; İngilizce, Almanca, Fransızca ve Rusça çevirilerinin tamamında hata bulunmadığını, çevrilmesi istenilen metinlerin müvekkiline parça parça gönderilmesi ve hatta dönem dönem, cümle cümle çeviri talep edilmesinin, çevrilen metinlerin bütünlüğünde eksiklere ve yanlışlara neden olduğunu, çevrilecek metinlerin ürün açıklaması mahiyetinde olması, söz konusu ürünlerin görsellerinin müvekkiliyle paylaşılmamış ve çevrilecek metinlerin bir bütün halinde müvekkiline ulaştırılmamış olmasından kaynaklanan çeviri hatalarının müvekkiline yükletilemeyeceğini, Almanca çeviri dahil çevirilerin tamamını da müvekkili tarafından yapılmadığından, davacının öncelikle bir bütün halinde katalogların çevirisini talep ettiğini ve metinlerin tamamını müvekkili ile paylaştığını ispatlaması gerektiğini, metinlerin Rusça çevirisinde kataloğun basımına engel teşkil edecek hatalar olmadığının, ürünün anlaşılmasına ya da içeriğine ilişkin herhangi bir hata bulunmadığının bilirkişi incelemesi ile tespit edildiğini, bilirkişice ayıp olarak nitelendirilen hususların kullanım farkı olup herhangi bir hata, yanlış anlam barındırmadığını, Fransızca çevirinin de aynı şekilde olduğunu ancak bilirkişi tarafından yaygın kullanılan kelimenin kullanılmamış olması ayıp olarak nitelendirmişse de çeviride herhangi bir hata bulunamadığının aşikar olduğunu, İngilizce çevirinin katalogların iadesini gerektirecek düzeyde olmadığının raporda açıkça belirtildiğini, İspanyolca, Arapça ve İtalyanca çevirilerin ise edimine uygun yapıldığının, açık ve gizli ayıp bulunmadığının, katalogların bu hali ile kullanılmasının mümkün olduğunun, davacının tazminat talebinde haksız olduğunun alınan ek raporda açıkça belirtildiğini, müvekkili şirket tarafından davacı şirkete sadece dava konusu kataloglar yönünden çeviri hizmeti verilmediği için 24.400,32 TL’lik bedelin de sadece söz konusu katalogların çevirisi için ödenmediğini, dava konusu hizmete ilişkin ödenen bedel 6.500,00 TL olup davacı tarafça dilekçesinde bunun açıkça ifade edilerek, bu ödemelere ilişkin faturaların sunulduğunu bu nedenle 24.400,32 TL üzerinden sunulan raporun hükme esas alınmasının hatalı olduğunu, 03/03/2016 ve 17/04/2017 bilirkişi raporlarında da belirlendiği üzere Almanca çeviri dışında hiçbir dilde katalogların basımını engelleyen ve çevirinin anlamını değiştiren bir hata söz konusu olmadığından tercüme bedeli olarak hesaplanan 4.182,91 TL’lik bedele itiraz ettiğini, davacı tarafça ürün görsellerinin, katalog tasarımının ve çevirilerin metin olarak müvekkili şirkete gönderilmemiş ve katalogların son haline ilişkin müvekkilinden bilgi alınmamış olması sebebiyle davacının basiretli bir tacirin yükümlülüklerini yerine getirmediğini, 17/04/2017 tarihli bilirkişi raporunda da açıkça yazdığı gibi davacının katalog tasarımcısı ve tercüman arasında irtibat sağlaması veya tasarımın son halini kontrole göndermesi gerektiğinden katalog basımından kaynaklanan zararda müvekkili şirketin hiçbir kusurunun bulunmadığını, davacının kendi kusurundan ve ihmalinden kaynaklanan zararın tazminini müvekkilinden istenemeyeceğini ayrıca katalogların Arapça, İspanyolca ve İtalyanca olanlarında hatanın çeviriden değil tasarımdan kaynaklandığını, davacı yanın katalogların tasarımını yaptırmış olduğu kişi ya da kişilerin ürünlerle açıklamaları doğru eşleştirmediğini, ürünlerin görselleri müvekkiliyle paylaşılmadığından ürün/açıklama eşleştirmesinin müvekkili tarafından yapılmadığını, katalog tasarımcılarının ürünlerle, doğru açıklamaları eşleştirememesinden kaynaklandığını ve bu hususta müvekkilinin hiçbir kusuru olmadığını, açıklanan nedenlerle katalog basımından kaynaklanan zararda müvekkili şirketin hiçbir kusuru olmadığını belirterek kararın kaldırılarak yeniden hüküm kurulmasını talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında inceleme; 6100 sayılı HMK’nın 355. maddesindeki düzenleme gereğince, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine ilişkin aykırılık bulunup bulunmadığı yönü gözetilerek yapılmıştır.Dava, taraflar arasındaki çeviri hizmeti sözleşmesinden kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir. Davacı tarafça üretilen makinaların ürün kataloglarının İngilizce, Arapça, Fransızca, İtalyanca, İspanyolca, Rusça ve Almanca dillerine tercüme edilmesi konusunda davalı ile yapılan anlaşma gereğince, davalının yaptığı tercümelerin eksik ve hatalı olduğu iddiası ile davacının katalog ve broşürlerin tercüme bedeli olarak davalı tarafa ödediği 6.500,00 TL, çevirilerin eksik ve yanlış olması nedeniyle kullanılamaz durumda olan katalogların basımı için harcadığı 25.000,00 TL, grafik tasarımı için harcadığı 12.000,00 TL ile yanlış ve eksik tercümeler nedeniyle davacının ticari hayatının sekteye uğraması ve sektörde uğradığı prestij kaybı nedeniyle uğradığı 5.000,00 TL zararın davalıdan tazminini talep etmiştir. Davacı tarafça delil listesinde, tercüme bedeli olarak davalı tarafa ödenen 19/10/2012 tarih ve … no’lu 920,40 TL bedelli, 26/11/2012 tarih ve 697939 no’lu 2.761,20 TL bedelli, 27/11/2012 tarih ve … no’lu 922,76 TL bedelli, 25/12/2012 tarih ve … no’lu 1.253,16 TL bedelli, 28/12/2012 tarih ve … no’lu 280,84 TL bedelli, 24/01/2013 tarih ve 698526 no’lu 813,02 TL bedelli 6 adet fatura, grafik ve katalog tasarımı için .. ödenen 05/03/2013 tarih ve … no’lu 4.696,40 TL bedelli fatura, 06/03/2013 tarih ve 560 no’lu 4.871,04 TL bedelli fatura, 06/03/2013 tarih ve 561 no’lu 1.569,40 TL bedelli 3 adet fatura, katalog ve broşürlerin basımı için ….Ltd. Şti’ye ödenen 12/03/2013 tarih ve 6104 no’lu 25.450,25 TL bedelli 1 adet fatura ibraz edilmiştir. Yargılama aşamasında yaptırılan bilirkişi incelemesi neticesinde kök rapor ve 1. ek raporda çeviriler yönünden; İngilizce çevirinin dil gramatiği ve anlatım kalitesi yönünden bazı hatalar barındırdığı, bazı yerlerde yanlış ve/veya tercümenin anlaşılmasını zorlaştırıcı mahiyette çevirilerin yer aldığı, ana dili İngilizce olan bir kimse tarafından yadırganabileceği ancak genel itibariyle anlam kaybı olmaksızın anlaşılır mahiyette olduğu, kataloğun iadesini gerektirecek ölçüde hatalı olmadığı, ayıbın cüzi seviyede olduğu ve katalogların mevcut hali ile kullanılabileceği, Almanca çevirinin dil gramatiği ve anlatım kalitesi yönünden iyi olduğu ancak Almancaya çevrilen teknik terimlerin karşılıklarının önemli ölçüde yanlış ve doğru olmayan karşılıkları ile çeviri yapıldığı, Almanca tercüme yerine bazı kelimelerin İngilizce çevirisinin yapıldığı, çevirinin teknik bilgiye hakim olmayan bir çevirmen tarafından yapılmış olması nedeniyle Almanca çeviride ürünün teknik tanımının anlaşılmaz şekilde, özelliklerinin yanlış terimlerle ifade edildiği, Almanca çevirinin mevcut haliyle kullanılamayacağı, Rusça çeviride bazı hatalar bulunmasına rağmen katalogların basımını engelleyecek nitelikte olmadığı, Fransızca çeviride bazı hatalar mevcut olmakla birlikte bu hataların müşteri tarafından yanlış algılanacak nitelikte olmadığı, % 1 kusurlu olduğu, İspanyolca çeviride anlam ve amaç ile işlevi yanlış belirten bir hataya rastlanmadığı, çevirinin usulüne uygun yapıldığı, katalogların mevcut hali ile kullanılmasının mümkün olduğu, İspanyolca çeviride davacının tazminat talebinin haklı olmadığı, Arapça çeviride bir kısım harf hatalarından kaynaklanan anlam değişiklikleri bulunduğu, bazı teknik kelimeler yerine halk dilinde kullanılan kelimelerin tercih edildiği ayrıca kataloglarda bazı yerlerde tercümenin doğru olmasına rağmen katalog tasarımcısının Arapça alt yapısı için uygun program kullanmamasından kaynaklanan imla ve yazım hatalarının oluştuğu, çevirilerin mevcut hali ile basımına ve katalogların kullanılmasına engel teşkil eden bir hata olmadığı, İtalyanca çeviride daha çok tercih edilen bazı terimler yerine başka terimler kullanıldığı ancak bu hatalara rağmen kataloğun anlaşılabilecek nitelikte olduğu, sonuç itibariyle İngilizce, Arapça, Fransızca, İtalyanca ve Rusça dillerindeki hataların malın kullanımını engellemeyeceği ancak katalogların basımı her dil için ayrı ayrı yapılmadığından ve Almanca çevirideki hatalar ise kataloğun basımını engelleyecek mahiyette olduğundan katalogların tekrardan basımının gerektiği belirtilmiştir. İlk Derece Mahkemesince alınan 2. ek raporda ise; davacı şirket tarafından 2012 yılında verilen tercüme hizmetinden kaynaklı 16 adet fatura nedeniyle 16.234,35 TL, 2013 yılında verilen tercüme hizmetinden kaynaklı 6 adet fatura nedeniyle 8.154,98 TL olmak üzere toplam 24.400,32 TL ödeme yapıldığı, hangi dil için ne kadar ödeme yapıldığı faturalar üzerinde yazılı olmadığından ve 7 dile çeviri yapıldığından, her bir dil için çeviri bedelinin 24.400,32 TL / 7 = 3.485,76 TL olduğu, İngilizce çevirinin % 15 kusurlu olması sebebiyle zararın 522,86 TL, Arapça çevirinin % 1 kusurlu olması sebebiyle zararın 34,86 TL, Fransızca çevirinin % 1 kusurlu olması sebebiyle zararın 34,86 TL, İtalyanca çevirinin % 1 kusurlu olması sebebiyle zararın 34,86 TL, İspanyolca çevirinin % 1 kusurlu olması sebebiyle zararın 34,86 TL, Rusça çevirinin % 1 kusurlu olması sebebiyle zararın 34,86 TL, Almanca çevirinin % 100 kusurlu olması nedeniyle 3.485,76 TL olmak üzere davacının çeviriler nedeniyle toplam 4.182,91 TL zararının oluştuğu, davacının katalog ve broşürlerin basımı için ….Ltd. Şti’ye 12/03/2013 tarih ve 6104 no’lu fatura nedeniyle 25.450,25 TL ödediği ve söz konusu katalogların basımında oluşabilecek fiyat farklılığından dolayı % 10 indirim ile davacının zararının 25.450,25 TL X 90 / 100 = 22.905,23 TL olduğu, davacının grafik ve katalog tasarımı için … 05/03/2013 tarih ve 559 no’lu 4.696,40 TL bedelli fatura, 06/03/2013 tarih ve 560 no’lu 4.871,04 TL bedelli fatura nedeniyle toplam 9.567,44 TL ödeme yaptığından grafik tasarımında oluşabilecek fiyat farklılığından dolayı % 10 indirim ile davacının zararının 9.567,44 TL X 90 / 100 = 8.610,70 TL olduğu, davacının prestij kaybı nedeniyle uğradığı zararı belgeleyemediği belirtilerek toplam zararının 4.182,91 TL + 22.905,23 TL + 8.610,70 TL = 35.698,84 TL olduğu belirtilmiştir. İlk Derece Mahkemesince bilirkişilerce çeviri bedeli olarak hesaplanan 4.182,91 TL, hatalı katalogların basım ücreti için ödediği 25.000,00 TL ve grafik tasarımı için yeni firmaya revize ücreti olarak ödenen 3.960,00 TL + KDV = 4.672,80 TL olmak üzere toplam 33.855,71 TL davacı zararının olduğu gerekçesiyle bu bedel üzerinden davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Çeviri bedeli yönünden talep değerlendirildiğinde; davacı, davalıya çeviri bedeli olarak 6.500,00 TL ödediğini belirterek 6 adet faturaya dayanmıştır. Delil listesinde yer alan fatura bedelleri toplam 6.951,38 TL’dir. Bu bedel üzerinden zararın hesaplanması gerekirken, taraflar arasındaki tüm ticari ilişki ve çeviriler yönünden hesaplama yapılması hatalı olmuştur. Çeviri bedelleri her bir dil için ayrı ayrı belirlenmediğinden, eşit kabul edilmiş ve bir dil yönünden çeviri bedeli 6.951,38 TL / 7 = 993,05 TL hesap edilmiştir. Almanca çevirinin % 100 kusurlu olması nedeniyle davacının zararı 993,05 TL’dir. Ancak diğer dillerdeki çevirilerde yapılan hataların kataloğun basımına engel teşkil edecek mahiyette olmadığı bilirkişilerce yapılan inceleme neticesinde tespit edildiğinden çeviri bedeli yönünden davacının fazlaya ilişkin talebinin reddi gerekmektedir. Davacının katalog ve broşürlerin basımı için ….Ltd. Şti’ye 12/03/2013 tarih ve 6104 no’lu fatura nedeniyle 25.450,25 TL ödediği sabit olup, davacının bu kalem alacak yönünden talebi 25.000,00 TL’dir. Katalogların tüm diller için toplu olarak basıldığı ve Almanca çevirideki hataların kataloğun kullanılmasına engel teşkil edecek mahiyette olduğu tespit edildiğinden, davalı katalogların basımı nedeniyle ödenen bedelin tamamından sorumludur. Davacının diğer talebi grafik tasarımı için … ödediği 3 adet faturadan kaynaklanmaktadır. 06/03/2013 tarih ve 561 no’lu 1.569,40 TL bedelli fatura kartvizit tasarımı nedeniyle düzenlendiğinden ve kataloglara ilişkin olmadığından, davacının bu fatura yönünden talebi yerinde değildir. Grafik ve katalog tasarımı için ilgili firmaya 05/03/2013 tarih ve 559 no’lu fatura nedeniyle 4.696,40 TL, 06/03/2013 tarih ve 560 no’lu fatura nedeniyle 4.871,04 TL ödenmiştir. Davacı tarafından dosyaya ibraz edilen Taximpro-İlker Tulunay tarafından tanzim edilen 09/01/2014 tarih 31.399,80 TL faturada, katalog tasarım bedeli 3.960,00 TL + KDV, katalog basım bedeli ise 22.650,00 TL + KDV’dir. Grafik tasarımı yönünden ödenen 3.960,00 TL + KDV önceki tasarımının revize edilmesi sonucu ödenen bedel olduğu davacı vekilinin son celse beyanları ile de sabittir. Bu nedenle grafik tasarımı yönünden İlk Derece Mahkemesince de doğru şekilde tespit edildiği üzere davacının zararı 3.960,00 TL + 712,80 TL (KDV) = 4.672,80 TL’dir. 6098 sayılı TBK’nın 114/2. maddesi yollamasıyla, TBK’nın 58. maddesi hükmü uyarınca sözleşmeye aykırı davranışlar nedeniyle koşullarının bulunması halinde zarara uğrayan tarafın manevi tazminat isteminde bulunulması mümkündür. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 01/02/2012 tarih, 2011/4-687 E. 2012/26 K. sayılı ilamında da ifade edildiği üzere “Tüzel kişinin ekonomik faaliyetini yürütürken kazandığı saygınlık, onun kişisel değerleri içinde yer alır. Ticari şeref ve haysiyetin çiğnenmesi, onun ekonomik yaşam içindeki yerini ve durumunu sarsabilir. Ekonomik itibar da tüzel kişinin şeref ve haysiyetinin bir görüntüsüdür. Tüzel kişinin ekonomik faaliyetleri de toplum tarafından değerlendirilmektedir. Tüzel kişinin kişilik haklarından olan onur ve saygınlığı onun korunan değerlerinin başında gelir…” Davacı tarafça hatalı çeviriler nedeniyle şirketin itibar kaybına uğradığı iddia edilerek bu talep yönünden Mihran (Lübnan) firmasına, Roberto Cat (İtalya) firmasına ve Commercial (İspanya) firmasına ilişkin faturalar ile satış tutarlarına ilişkin kayıtlar ibraz edilmiş ise de; Arapça ve İtalyanca çevirilerde bir kısım hatalar mevcut ise de kataloğun basımını ve anlaşılmasını engeller mahiyette olmadığı, İspanyolca çeviride ise hata olmadığı tespit edildiğinden ayrıca bu firmalara ilişkin satış rakamlarında 2013 yılında bir düşüş de bulunmadığı belirlendiğinden, davacı tarafça manevi tazminat istemi yönünden başka bir delil de sunulmadığından itibar kaybı nedeniyle zarar talebi yerinde değildir. Bu durumda davacının hatalı çevirilerden kaynaklanan 993,05 TL, katalog ve broşürlerin basımından kaynaklanan 25.000,00 TL ve grafik tasarımının revize edilmesinden kaynaklanan 4.672,80 TL olmak üzere toplam 30.665,85 TL maddi zararı bulunmaktadır. Davacının maddi zarar yönünden fazlaya ilişkin talebi ve manevi zarar talebi ise yerinde değildir.Açıklanan nedenlerle, davacının hatalı çeviriler nedeniyle toplam zararı 30.665,85 TL olup, bu bedel üzerinden davanın kısmen kabulüne karar verilmesi gerekirken 33.855,71 TL yönünden davanın kısmen kabulüne karar verilmiş olması hatalı olduğundan davalı vekilinin istinaf talebinin kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının 6100 sayılı HMK’nın 353/1.b.2 bendi gereğince kaldırılarak, yargılamada eksiklik olmaması nedeniyle yeniden hüküm tesisine ve 30.665,85 TL yönünden davanın kısmen kabulüne, davacının maddi tazminat yönünden fazlaya ilişkin isteminin ve manevi tazminat isteminin reddine, davalı vekilinin sair istinaf taleplerinin ve davacı vekilinin tüm istinaf taleplerinin ise reddine karar verilmiştir. İlk derece mahkemesince manevi tazminat talebi reddedilmesine rağmen, davalı lehine manevi tazminat için ayrıca vekalet ücretine hükmedilmemiş olup, davalı tarafça bu yönde istinaf talebi bulunmadığından usuli kazanılmış hak ilkesi gözetilerek, davalı lehine toplam reddedilen miktar üzerinden vekalet ücretine hükmedilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
H Ü K Ü M :Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere,1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun REDDİNE, davalı tarafın istinaf başvurusunun KISMEN KABULÜNE,2-İstanbul 18. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2014/376 E. 2017/850 K. sayılı 17/10/2017 tarihli kararının KALDIRILMASINA ve YENİDEN HÜKÜM TESİSİNE,3-Davanın KISMEN KABUL KISMEN REDDİNE,a-Davacının maddi tazminat talebinin kısmen kabulü ile 30.665,85 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, davacının maddi tazminat yönünden fazlaya ilişkin talebinin reddine, b-Davacının itibar kaybı nedeniyle manevi tazminat talebinin REDDİNE, c-Hüküm tarihinde yürürlükte bulunan 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı tarife gereğince alınması gereken 2.094,78 TL karar ve ilam harcından, davacı tarafça yatırıan 828,30 TL harcın mahsubu ile bakiye 1.266,48 TL harcın davalıdan alınarak Hazineye irat kaydına, (İstanbul 18. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2014/376 E. sayılı dosyasında 2017/292 Harç No’lu ve 13/12/2017 tarihli harç tahsil müzekkeresinin denetlenerek dikkate alınmasına)ç-Davacı tarafından peşin yatırılan 828,30 TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,d-Davacı tarafından yapılan 28,05 TL ilk masraf, 549,00 TL posta gideri ve 7.500,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 8.077,05 TL yargılama giderinden, davanın kabul ve red oranına göre hesap edilen 5.106,31 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,e-Davalı tarafından yapılan 107,00 TL yargılama giderinden davanın kabul ve red oranına göre hesap edilen 39,35 TL’nin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, bakiye kısmın davalı üzerinde bırakılmasına,f-Davacı taraf vekille temsil olunduğundan hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca kabul edilen 30.665,85 TL maddi tazminat üzerinden hesap ve taktir olunan 4.599,88 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,g-Davalı taraf vekille temsil olunduğundan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca reddedilen 17.834,15 TL (12.834,15 TL maddi + 5.000,00 TL manevi) tazminat üzerinden hesap ve taktir olunan 4.080,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,ğ-HMK’nın 333. Maddesi gereğince, taraflarca yatırılan gider avansından artan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgili tarafa iadesine,3-İstinaf yargılama giderleri yönünden,a-Davacı tarafça yatırılan 85,70 TL istinaf başvuru harcının Hazineye irat kaydına,b-Hüküm tarihinde yürürlükte bulunan 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı tarife gereğince alınması gereken 59,30 TL istinaf karar harcından, davacı tarafça yatırılan 34,40 TL harcın mahsubu ile bakiye 24,90 TL harcın davacıdan tahsili ile Hazineye irat kaydına,c-Davalı tarafça yatırılan 85,70 TL istinaf başvuru harcının Hazineye irat kaydına,ç-Davalı tarafça yatırılan 546,77 TL istinaf karar harcının davalıya iadesine,d-Davacı tarafından istinaf yargılaması için yapılan giderlerin davacı üzerinde bırakılmasına,e-Davalı tarafından istinaf yargılaması için yapılan 85,70 TL harç giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,f-İstinaf yargılaması sırasında duruşma açılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 362/1.a maddesi gereğince kesin olmak üzere oybirliği ile karar verildi.27/01/2021