Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 45. Hukuk Dairesi 2020/916 E. 2022/1358 K. 30.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
45. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2020/916
KARAR NO: 2022/1358
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2014/1291 Esas
KARAR NO: 2019/36
KARAR TARİHİ: 25/01/2019
BİRLEŞEN İSTANBUL 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’NİN
2015/4 ESAS SAYILI DOSYASINDA ;
DAVA: Banka Teminat Mektubunun İadesi Ve Depo Edilmesi (Tahsil İstemli), Kayıt Kabul
KARAR TARİHİ: 30/11/2022
6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353. Maddesi uyarınca dosya incelendi,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Asıl davada davacı vekili dava dilekçesi ile; müvekkil bankanın Teşvikiye Şubesi ile dava dışı Müflis … AŞ arasında akdedilen Genel Kredi sözleşmesine ve eki Bankacılık işlemleri sözleşmesine istinaden firmaya teminat mektubu kredisi kullandırıldığını, kredi sözleşmesinde davalıların müşterek borçlu ve müteselsil kefil sıfatıyla imzaları bulunduğunu, dava dışı Müflis … lehine 4 adette toplam 41.345,00 TL’lık teminat mektubu verildiğini, mektupların geçerli olduğunu, asıl kredi borçlusu Müflis … A.Ş.nin iflası ile teminat mektubu kredisi 28.03.2014 tarihi itibariyle kat edildiği, Beyoğlu …Noterliğinin 28.03.2014 tarihli, … yevmiye sayılı ihtarname ile mektupların müvekkil bankaya iadesi mümkün olmadığı takdirde teminat mektubu bedellerinin 24 saat içinde faizsiz hesaba depo edilmesinin ihtar edildiği, sözleşmenin 34. maddesi gereği müşteri ve kefillerin temerrüt halinde cari kredi faizinin en yüksek olanı % 50 fazlası nispetinde temerrüt faizi uygulanacağının kabul edildiği, bankanın en yüksek faiz oranı % 39,20 olduğu % 50 fazlası ile temerrüt faizinin toplam 58,80 olarak tespit edildiği, belirtilen nedenlerle toplam 41.345,00 TL.nin müvekkil bankada faiz getirmeyen bir hesapta aynen depo edilmek üzere tahsiline tazmin edilmesi halinde en yüksek faizin % 50 fazlası ile faiz ve faizin gider vergisi ile tahsil edilmesi, toplam 41.345,00 TL için davalıların malları üzerinde ihtiyati haciz konulmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Birleşen İstanbul 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2015/4 Esas sayılı dosyasında davacı vekili dava dilekçesi ile; davalı … Ticaret A.Ş.’nin iflasına karar verilmiş olup iflas masasına 03/12/2014 tarihinde müflisin müvekkili bankaya olan davalı tarafından asaleten kullanılan krediden kaynaklanan 4 adet mer’i teminat mektupları bedelleri toplam 41.345,00-TL gayrinakit alacağı ile davalı müflis şirketin … Ticaret A.Ş.’ne kefil olması sebebiyle 79.860,00-TL çek karnesinden doğan gayrinakit alacağı ve yine müflis şirketin …’ne kefil olması sebebiyle 107.580,00-TL çek karnesiden doğan alacağı olmak üzere toplam 228.785,00-TL gayrinakit alacak kaydı yapıldığını, iflas tarihinden sonra güncel bilgileri içeren beyan dilekçesi iflas idaresine verildiğini, iflas idaresi bila tarihli ve taraflarına 24/12/2012 tarihinde tebliğ edilen kararı ile gayrinakit alacağı olan 4 adet teminat mektubu bedeli olan 41.345,00-TL’lik kısmın kabul ettiğini, çek yapraklarının sorumluluk bedelinden kaynaklanan kısmını ise belgelerin yetersiz bulunduğunu tutarın tespit edilememiş olması iddiasını ileri sürerek reddettiğini, iflas idarenin red kararı yasaya ve hukuka aykırı olduğunu, davalı müflisten dava tarihi itibari ile 36.110,00-TL teminat mektubu sorumluluk bedelinden kaynaklanan alacağı ile 34.980,00-TL bedele tekabül eden 53 adet çek yaprağı sorumluk bedelinden kaynaklanan gayrinakit alacağın toplam 71.090,00-TL gayrinakit alacaklarının bulunduğunu, gayrinakit alacağın reddedilen kısmınında iflas masasına alacak olarak kaydedilmesini toplam 71.090,00-TL üzerinden icra iflas yasasının 235. Maddesi gereği ikinci alacaklılar toplantısına katılınması yönünde karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davacı vekili ibraz ettiği 21/07/2014 havale tarihli dilekçede özetle; Davanın açılmasından sonra 16/07/2014 tarihinde davalılar tarafından 1 adet teminat mektubunun müvekkili bankaya iade edildiğini, bu teminat mektubu yönünden karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesini ancak davalılar davanın açılmasına sebebiyet verdiklerinden yargılama gideri ve vekalet ücreti tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Asıl davada davalılar vekili cevap dilekçesi ile; dava konusu teminat mektuplarının, dava dışı Müflis … AŞ ile yapılan kredi sözleşmesine istinaden ve yine Müflis firmaya verilmiş mektuplar olduğundan öncelikle davanın Müflis … AŞ iflas idaresine ihbarı gerektiğini, dava konusu 3 adet teminat mektubu lehdarı Enerji Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğünden dava dışı asıl borçlu Müflis … AŞ tarafından teslim alındığı, İflas işlemlerinin İstanbul …İflas Müdürlüğünün … sayılı dosyası ile yürütüldüğünü, davacının dava konusu mektuplardan kaynaklı bir riski bulunmadığını, mektubu sunan … AŞ bu maden ruhsatlarını 2009 yılında … A.Ş:’ye devir ettiğini, yasal mevzuat gereği ruhsatların yeni maliki … AŞ Maden İşleri Genel Müdürlüğüne kendi teminat mektuplarını sunduğunu, kendi teminat mektubunu sunan yeni malike geçtiğinden nakde çevrilme riski de ortadan kalktığını, dava konusu 14.03.2008 tarihli … no.lu 5.235 TL tutarlı teminat mektubunun Bankaya iade edildiğinden dava bu mektup yönünden konusuz kaldığını, belirtilen nedenlerle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Birleşen İstanbul 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2015/4 Esas davada davalı vekili cevap dilekçesi ile; davacının alacak kaydı talebinden kaynaklanan 4 adet teminat mektubunun toplam 41.345,00-TL’lik gayari nakit alacak şarta bağlı alacak olarak iflas idaresinde kabul edildiğini ve sıra cetveli olarak 208 numara altına kaydedildiğini, söz konusu teminat mektubundan kaynaklanan alacağının İstanbul 41. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2014/168 esas sayılı dosya ile depo talep davasına konu olduğu davanın ikame edilmesinden sonra 5.235,00-TL bedelli 1 adet teminat mektubu iade edildiğini beyan ettiğini, kalan 3 adet teminat mektubu bedeli olan 36.110,00-TL’nin sıra cetveline değiştirilmesini hususunda bir diyeceğinin olmadığını, çek yapraklarına ilişkin olarak davacı … Müflis şirketin … A.Ş. Ve …ye kefil olması sebebiyle verilen çek karnelerinden kaynakladığından bahisle toplam 284 adet olan çek yaprağının sorumluluk bedeli olan toplam 187.440,00-TL’nin gayri nakdi alacak olarak sıra cetveline kaydının talep edildiğini, iflas idaresince dosyaya sunulan belgelerin incelenmesinden sonra sunulan belgelerin yetersiz olması çek koçanlarına ilişkin teslim belgesinin bulunmaması ve ilgili tutarın tespit edilmemesi sebebiyle talep edilen alacağın sıra cetveline kaydı reddedildiğini, davacının mahkemenize sunulan dava dilekçesinde İstanbul 41. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2014/166 ve 2014/167 sayılı dosyaları ile depo talep davasına konu olduğu belirtildiğini, söz konusu davanın ikame edilmesinden sonra toplam 231 adet çek yaprağının davacıya iade edildiğini ifade ettiğini, alacak kayıt dilekçesindeki talebin farklı olarak toplam 53 adet çek yaprağı sorumluluk bedeli olduğu iddia edilen toplam 34.980,00-TL’nin alacağa konu olduğunu belirttiğini, çek karnelerine ilişkin ek belgeler dosyaya ibraz edilmiş olsa dahi iflas idaresinin sıra cetveli hazırlıkları esnasında esas aldığı ve yalnızca dosyaya mübrez belgelerin incelenmesinde yükümlü olduğu belgeler arasında söz konusu belgelerin mevcut olmadığını, be nedenle iflas idaresince davacı …’nin 26/05/2014 tarihinde alacak kaydı dilekçesi ve ekleri esas alarak incelenmesi tamamlanmış ve söz konusu alacağın sıra cetveline kaydının hukuka uygun olarak reddedildiği, davacının sunmuş olduğu belgeler, dilekçe ve açıklamalar tutarlıktan uzak olup alacağın varlığına yeterli delil ile ispatı söz konusu olmadığını, davacının sıra cetveline kaydı reddedilen alacağına ilişkin talepleri bakımından davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI Mahkemece, ” Gerek asıl davanın davalılarının gerekse birleşen davanın davalısının kefil olarak imzaladıkları genel kredi sözleşmesinde çek ve teminat mektubu depo talebine ilkişkin net bir ifadeye rastlanılamadığı, kefilin teminat mektubu ve gayrinakdi kredilerin deposundan sorumlu tutulabilmesi için açık ve net bir şekilde sorumluluk içeren düzenleme bulunmaması nedeniyle Yargıtay içtihatları doğrultusunda davacı bankanın çek ve teminat mektubu talebinin yerinde olmadığı kanaatine varıldığı, Birleşen İstanbul 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2015/4 Esas sayılı dosyası’nda; Birleşen davaya konu genel kredi sözleşmesini birleşen davanın davalısı Müflis … Ticaret A.Ş.’nin müşterek borçlu ve müteselsil kefil olarak imzaladığı, taraflar arasında imzalanan sözleşmede kefil için için çek ve teminat mektubu depo edilmesine ilişkin net ve açık bir hüküm bulunmaması nedeniyle davacı bankanın Yargıtay içtihatları doğrultusunda davalıdan çek depo talebinde bulunamayacağı ” gerekçesiyle asıl davada 1 adet teminat mektubu yargılama aşamasında iade edildiği ve bu teminat mektubu yönünden dava konusuz kaldığından bu yönden davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına, asıl davada 3 adet teminat mektubu yönünden açılan depo talebinin reddine, birleşen İstanbul 3 ATM nin 2015/4 esas sayılı dosyasında dava konusu 16 çek yönünden açılan depo talep davasının reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ Davacı vekili tarafından dava dilekçesindeki nedenler tekrarlanarak istinaf yasa yoluna başvurulmuştur.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE GEREKÇE HMK’nın 355. ve 357. maddeleri gereğince istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle bağlı olarak ve kamu düzenine aykırılık hususlarını da gözetilerek yapılan inceleme neticesinde; Asıl dava genel kredi sözleşmesi ve bankacılık işlemleri sözleşmesinden kaynaklı banka teminat mektubunun iadesi, olmadığı takdirde ve bedellerin depo edilmesi, birleşen dava, genel kredi sözleşmesi ve bankacılık işlemleri sözleşmelerinden doğan gayrinakit alacağın İİK 235. maddesi gereğince açılmış olan sıra cetveline kayıt kabul istemine ilişkindir. Birleşen dava yönünden; İstanbul … İflas Dairesi’nin … İflas sayılı dosyasından gelen 20/01/2015 tarihli cevabı yazıda; Müflis … Tic A.Ş. hakkında İstanbul 39. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2013/283 esas sayılı dosyasından 18/02/2014 tarihinde iflas kararı verildiği, davacı … tarafından 208 kayıt numarası ile 228.785,00 TL alacak kaydı yaptırıldığı ve tebliğ gideri için avans verildiği, iflas idaresince çek karnelerinden kaynaklanan 187.440 TL gayrinakit alacağın dayanak olarak sunulan belgelerin yetersiz olması, çek koçanlarına ilişkin teslim belgesi bulunmaması, İlgili tutarların tespit edilememesi nedeniyle reddine, teminat mektuplarından doğan 41.345,00 TL’lik gayri nakit alacağın şarta bağlı olarak sıra cetveline kaydına karar verildiği, alacaklı tarafından masraf yatırıldığından sıra cetveli ilanı ve masa kararının davacı vekiline 24/12/2014 tarihinde tebliğ edildiği bildirilmiştir. Davacı vekili tarafından masraf yatırıldığından masa red kararın tebliğ tarihi olan 24/12/2014 tarihinden itibaren yasal 15 günlük hak düşürücü süre içerisinde 05/01/2015 tarihinde davanın açıldığının anlaşılması üzerine işin esasının incelenmesine geçilmiştir.Davacı alacaklı iflas masasına yapmış olduğu başvuru talebinde iflas tarihi itibariyle, davalı … idaresince şarta bağlı alacak olarak kabul edilen müflis şirkete teslim edilen 4 adet toplam 41.345,00 TL teminat mektubundan doğan gayri nakit alacak dışında, dava dışı … Tic. A.Ş’ ile imzalanan genel kredi sözleşmesine davalı müflis bankanın kefaletine binaen 121 adet çek yaprağından kaynaklanan 79.860,00 TL çek sorumluluk bedeli ile dava dışı … Tic A.Ş’ ile imzalanan genel kredi sözleşmesine davalı müflis bankanın kefaletine binaen 163 adet çek yaprağından kaynaklanan 107.580,00 TL çek sorumluluk bedelinden oluşan toplam 228.785,00 TL gayrınakit alacağın da iflas masasına kayıt ve kabulüne karar verilmesini talep ettiği, dava dilekçesinde davanın ikamesinden sonra 5.235,00 TL bedelli 1 adet teminat mektubunun, … şirketini verilen 121 adet çek yaprağından 84 adeti, … Tic. Şirketine verilen 163 adet çek yaprağından 147 adeti müvekkil bankaya teslim edildiğinden müflis bankanın asaleten kullandığı kredilerden doğan 3 adet toplam 36.110,00 TL, kefaletine bağlı kredilerden bakiye 53 adet çek yaprağı sorumluluk bedeli olan 34.980,00 TL olmak üzere genel toplam 71.090,00 TL gayri nakit alacağı bulunduğu, alacağın reddedilen kısmı olan 29.745,00 TL’nin iflas masasına kaydedilmesi ile neticeten toplam alacağın 71.090,00 TL olacak şekilde sıra cetvelinin düzeltilmesini talep etmiştir.Asıl davada, müflis şirkete teslim edilen 4 adet teminat mektubundan davalıların kefaleti nedeniyle sorumlu olduklarından bahisle teminat mektupların iadesi olmadığı takdirde bedellerinin depo edilmesi talep edilmiş, yargılama sırasında 5.235,00 TL bedelli 1 adet teminat mektubu iade edildiğinden bu teminat mektubu yönünden davanın konusuz kaldığı anlaşılmıştır. Dosya kapsamına göre, davacı banka ile birleşen dosya davalısı Müflis … A.Ş. arasında 09.08.2007 tarihinde 250.000 TL.lık Genel Kredi Sözleşmesi düzenlendiği, sözleşmeyi davalılar …, … Ticaret A.Ş, … ve … tarafından müşterek borçlu ve müteselsil kefil sıfatıyla imzaladıkları, genel kredi sözleşmesine istinaden davaya konu teminat mektuplarının verildiği, Davacı banka ile dava dışı … Sanayi A.Ş. arasında 28.02.2007 tarihli 2.000.000 USD bedelli genel kredi sözleşmesi ile dava dışı … arasında 28.02.2007 tarihli 1.000.000 TL ve 09.08.2007 tarihli 2.000.000 USD bedelli genel kredi sözleşmeleri düzenlendiği, sözleşmeleri davalı müflis şirket ile diğer davalıların müşterek borçlu ve müteselsil kefil sıfatıyla imzaladıkları, sözleşmelere istinaden davaya konu çek karnesi koçanların verildiği, Söz konusu sözleşmelerin 31. maddesinde, müşteri kullanılan teminat mektuplarının tazmini halinde garanti edilen tutar dışında kalan mektup tutarının mektup bankaca verildiği tarihten ödeme tarihine kadar geçecek günlere ait kanuni faiz ve gecikme zamları ile birlikte ödeme yapılması halinde bunları garanti tutarı ile birlikte ödemeyi kabul edeceği düzenlenmiştir. Gerek asıl davada, gerekse birleşen davada, davalıların, borçluya kullandırılan teminat mektupları ile çek karnesi koçanlarından kaynaklanan depo talebine ilişkin sorumlulukları, sözleşmeleri kefil olarak imzaladıklarından yani kefaletlerinden doğmaktadır. Emsal Yargıtay ilamlarında belirtildiği gibi, davacı bankanın, kefillerden teminat mektubu ile çek karnesinden kaynaklanan yasal sorumluluk bedelleri yönünden depo bedeli talebinde bulunabilmesi için taraflar arasında düzenlenen sözleşmede bu konuda kefiller için açık hüküm bulunması gerekir. ( Yargıtay 19. Hukuk Dairesi’nin 21/12/2015 tarih 2015/6251 Esas, 2017/17317 Karar, Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 27/04/2022 tarih 2020/8211 Esas. 2022/3473 Karar sayılı ilamları bu yöndedir) Taraflar arasında imzalanan sözleşmede kefiller için çek ve teminat mektupların depo edilmesine ilişkin net ve açık bir hüküm bulunmadığından konusuz kalan talep dışında asıl ve birleşen dava yönünden gayrinakdi kredi alacağına yönelik depo ve kayıt kabul talebinin reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.Açıklanan nedenlerle asıl ve birleşen davada ilk derece mahkemesinin kararında usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmadığından, HMK 353/1.b.1 bendi uyarınca davacı vekilinin istinaf başvusunun esastan reddine karar verilmiş aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere;1-HMK’ nın 353/1.b.1 Maddesi gereğince davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan REDDİNE,2- Harçlar Kanunu gereğince istinaf eden davacı tarafından yatırılan istinaf kanun yoluna başvurma harçlarının ayrı ayrı hazineye gelir kaydına, 3-Karar tarihi itibariyle Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 80,70 TL istinaf karar harcından, davacı tarafından yatırılan 44,40’ar TL harçların mahsubu ile bakiye 36,30’ar TL’ nin istinaf eden davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,4-Davacının yapmış olduğu istinaf yargılama giderlerinin kendi üzerine bırakılmasına,5-Kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine,Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 362/1.a maddesi gereğince kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi.30/11/2022