Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
45. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2020/78
KARAR NO: 2020/297
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İstanbul Anadolu 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2015/768
KARAR NO: 2017/930
KARAR TARİHİ: 17/10/2017
DAVA: ALACAK
KARAR TARİHİ: 14/12/2020
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ
DAVA Davacı vekili tarafından verilen dava dilekçesinde özetle; taraflar arasında 07/08/2013 tarihli teklife istinaden davacı firmanın … … Cad. No: … Çorlu/Tekirdağ adresindeki fabrikasında bulunan 2 adet robotun bakım ve programlanmasına dair 02/09/2013 tarihinde anlaşmaya varıldığını; davalının hizmet bedelinin anlaşmada 30.000,00 EURO + KDV olarak belirlendiğini; fiyata safware ve işçilik dahil olduğunu; malzeme ihtiyacı olduğunda davacıya bildirilerek ve bu malzeme davacı firma tarafından temin edileceğini; saha çalışmasının 23/09/2013 ve 30/09/2013 tarihlerinde yapılacağı ve ödemenin de %50 sinin sözleşme nakit, diğer %50 sinin de kurulumdan sonra nakit ödeneceğinin kararlaştırıldığını; davacının sözleşme bedelinin %50 si olan 15.000,00 EURO’yu 30/09/2013 tarihinde davalı şirkete ödediğini; ancak, sözleşme yapılıp sözleşme bedelinin %50’lik kısmı davalıya ödedikten sonra davalı firmanın yalnızca robotların bir kısım hafif bakımını yaptığını; geriye kalan hiçbir taahhüdünü yerine getirmediğini; durumun, davacı tarafından Çorlu Sulh Hukuk Mahkemesi’nde 05/05/2014 tarihinde 2014/31 D.iş sayılı delil tespiti dosyası üzerinden tespitinin yaptırıldığını; sözleşmedeki yükümlülüklerini yerine getirmeyen davalı tarafın fazla aldığı ödemeyi de davacıya iade etmediğini; bu nedenlerle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla dava tarihinden itibaren ticari avans faizi ile birlikte şimdilik 10.000,00 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, karar verilmesini; talep ve dava etmiştir.
CEVAP Davalıya, dava dilekçesi ekli açıklamalı davetiye tebliğ edilmiş ancak, davalının yasal süresi içinde davaya karşı cevap dilekçesi vermediği anlaşılmaktadır.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI Mahkemece, ”Taraflar arasındaki uyuşmazlığın çözümü amacıyla yapılan yargılama ve yargılama sırasında bilirkişilerden alınan denetime elverişli rapor içeriklerine göre; taraflar arasında 02/09/2013 tarihli (5) sayfalık “robot bakımı, sistem eğitimi, sistemin devreye alınması” adı altında, devriye alınması sözleşmesi yapıldığı; dava konusu olayda; işin tamamlanamamasının temel sebebinin PLC sistemini şifreli olması ve bu şifrenin çözülememesi olduğu; genel işleyişte bu tip programların, işi yapan firma tarafından işi yaptıran firmaya kod yapısında ve şifreleri ile verilmesinin gerektiği; ancak, PLC’ye ait kod ve şifrelerin ilk kurulumu yapan firmadan davacı tarafından temin edilemediği; davalı firmanın da PLC’ye ait programı, davacıda olmadığı ve şifreli olabileceği konusunda hiçbir inceleme yapmadan sözleşmeyi kabul ettiği; yapılan işlerde gözönüne alındığında; olayda, her iki tarafın, sözleşme konusu işin ifası için yüklendikleri sorumlulukları yerine getirmemeleri sebebiyle eşit düzeyde [½=%50] kusurlu bulunduğunun kabulünün gerektiği; bu kapsamda, taraflar arasındaki sözleşmede yapılacak işin karşılığının 30.000,00 Euro+ KDV olduğu; davacı tarafından, sözleşmenin imzalanması ile davalı tarafa 15.000,00 Euro’luk ödeme yapıldığı; taraflar arasındaki 02/09/2013 tarihli sözleşmede yapılacak işlere dair bedeller net olarak ortaya konulmadığından teknik olarak işin ağırlığına göre bilirkişi kurulunca maddi değerleri yaklaşık olarak bilirkişi raporundaki tabloda gösterildiği şekilde davalının yaptığı işlerin toplam değerinin 12.125,00 Euro olarak saptandığı; bu durumda; davacı tarafından davalıya [15.000,00 Euro-12.125,00 Euro=] 2.875,00 Euro fazla ödemede bulunduğu; davacının fazla ödemesini sebepsiz zenginleşme hükümlerince davalıdan istirdadını isteyebileceği; davalının, 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 117. maddesinin ikinci fıkrası son cümlesi uyarınca sebepsiz zenginleşmede iyiniyetli olduğunun kabulü gerektiği; bu nedenlerle, davacı tarafından davalı aleyhine açılan işbu davanın sübut bulduğundan kısmen kabulü ile [2.875,00 Euro fazla ödeme miktarı × (02/07/2015 tarihinde T.C. Merkez Bankasının (1) Euro için kabul ettiği efektif satış kuru=) 2.7082 TL kabul edilerek=] 7.786,08 TL’nin 03/07/2015 dava tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine dair ”dair karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ Davalı vekilince sunulan istinaf dilekçesinde özetle; bilirkişi raporunda %50 kusur isnad edilmesinin dosya kapsamına uygun olmadığı, davalı tarafından yapılan iş bedelinin 12.125 Euro olarak belirlenmesinin herhangi bir temel dayanağı bulunmadığı, Çorlu Sulh Hukuk Mahkemesince 2 adet rapor alındığı be bu raporların birbirleriyle çeliştiği, davalı tarafça makinalarda onarım yapıldığı, ancak davacının ödeme yapmamak için dava açtığı belirtilerek mahkeme kararının kaldırılması talep edilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE GEREKÇE Dava, 02.09.2013 tarihli sözleşme uyarınca (fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla ) şimdilik 10.000 TL bedelin tahsili talebine ilişkindir. Sözleşme: taraflar arasında düzenlenen 02.09.2013 tarihli sözleşme ile; -2 adet ağır robot bakımın yapımı -2 adet tüm robot bakımlarının tekrar yapılması -2 Adet PLC programının tekrar yapılması
-3 gün servis bakım hizmeti verilmesi -2 gün eğitim ve servis notları -1 adet I/O bağlantı şeması verilmesi -1 adet 2 yıl garanti Hizmetlerinin verilmesi ediminin davacı firma fabrikasında bulunan 2 adet … marka … tipi robotlarla ilgili olarak davalı şirketin hizmet verme edimini üstlendiği, Anlaşma bedeli olarak 30.000Euro +KDV belirlendiği, davacının 15.000 Euroluk kısmı 30.09.2013 tarihinde davalıya ödediği anlaşılmaktadır. Dava dilekçesi ile taraflar arasında düzenlenen sözleşmede yer alan robot bakımı, sistem eğitimi, sistemin devreye sokulması ile ilgili sözleşme maddeleri uyarınca … marka 2 adet robotun ağır bakımlarını yapma, servis işi ile ilgili eğitim verme , detaylı I/O bağlantı şeması çıkarılması gibi edimlerin davalı tarafça yerine getirilmediği, %50 lik kısma ilişkin bedel ödemesi yapıldıktan sonra robotların hafif bakımı yapıldığı diğer edimlerin yerine getirilmediği, , robotlardaki bir kısım arızanın davacı tarafça giderildiği, Çorlu Sulh hukuk mahkemesinde delil tespiti yaptırıldığı belirtilerek süresinde ve süresinden sonra yerine getirilmeyen işlerden dolayı uğranılan zararın tazmini talep edilmiştir. Tespit dosyası: davacı tarafça Çorlu Sulh Hukuk Mahkemesinin 2014/31 D.İş dosyası ile; teknik bilirkişiler eşliğinde keşif yapılmak suretiyle davacının zararın belirlenmesi için rapor tanzim edilmesi , mahkemeden talep edilmiş ve mahkemece elektrik- elektronik mühendisi eşliğinde yapılan keşif sonucu düzenlenen raporda özetle; tarafalar arasında düzenlenen sözleşme nazara alındığında, davalının robotlar üzerinde herhangi bir müdahale yapabilecek bilgi ve becerisi bulunmadığı , davalı firmanın yaptığı işler ve yapmadığı işler karşılaştırıldığında yarım bırakılan PLC müdahalesi, eğitim ve servis notları tespiti, I/O bağlantı şemasının kararlaştırılan işin 1/3 ününe karşılık geldiği belirtilmiştir. Davacı vekilince sunulan itiraz dilekçesi uyarınca makine, bilgisayar ve kontrol mühendisinden oluşan 3 lü bilirkişi heyetiyle tekrar keşif yapılmış ve düzenlenen bilirkişi heyet raporunda özetle; davalı firmanın sözleşmede taahhüt edildiği gibi … firmasının şifresi ile korunan PLC programına herhangi bir müdahalede bulunmadığı, tüm robot programlarının yapılması ve PLC programının tekrar yazılması yönünde bir çalışma yapmadığı, yazılımsal, algılayıcı ve eyleyici sorunların giderilmediği, davacı firmanın sözleşme ile beklediği eğitimin verilmediği, servis ve bakım notlarının davalı tarafça verildiğin tespit edilemediği belirtilmiştir. Tanık beyanları: Tanık Sami Ay ; ”ben davacı şirkette 2003 yılından beri teknik danışman olarak görev yapmaktayım, davaya konu B1 robotu 2007 yılında satın aldık, A1 robotunu ise 2009 yılında satın aldık, robotların bazı fonksiyonel eksiklikleri vardı, bunların giderilmesi için davalı şirket ile davacı şirket arasında bir sözleşme yapıldı, bu sözleşmeye göre fonksiyonel eksiklikler davalı şirket tarafından giderilecek, davacı şirketçe de davalı şirkete toplam 30.000 Euro ödeme yapılacaktı, davalı şirket ile önce ön bir görüşme yapıldı robotların eksiklikleri anlatıldı, daha sonra 2013 yılı eylül ayında davalı şirket ile sözleşme yapıldı, davalı şirket teknik personeli 30-09-2013 yılında dava konusu robotlar üzerinde gelerek inceleme yaptılar, önce mekanik bakım yapılmasının sonra da elektronik ve yazılım bakımı yapılması gerektiğini söylediler, bize robotun üretici firması olan … firmasından bir servo motor almamız gerektiğini söylediler, biz de 15.408,00 Euroya motoru satın aldık, … firması gelip motoru değiştirdi, davalı firma 2007 yılında alınan B1 robotun robotun ağır bakımını yaptı. bu bakımı … firması ile birlikte yaptı, yapılan bakımdan sonra robotların yazılım bakımı yapılamadı, PLC yazılımı şifreli olduğu için içine giremediklerini söylediler, davalı firmanın yapacağı işler robot bakımı sırasında personele bakım eğitimi verilecekti, robot programı silinip daha kolay anlaşılır şekilde yazılacaktı, … Personeline robot proglama eğitimi verilecekti, sistemdeki PLC programı yenilenecekti bu yenilemeden sonra yine personele yenilenmiş hali ile eğitim verilecekti, … personeline tüm programların yedekleri verilecekti, eğitim ve programlama dökümanları … ye teslim edilecekti, ayrıca detaylı bir I-O bağlantı şeması çıkarılıp … ye teslim edilecekti, ancak bunların hiç biri yapılamadı, sadece robot programlama eğitimi kısmen verildi, biraz öncede belirttiğim gibi robotun ağır bakımı yapıldı, A1 robotu ile ilgili de bakımları biz kendimiz kısmen yaptık, kısmen de davalı firma yaptı, motorların arızalı olduğu davalı firma tarafından tespit edildi, … firması ile garanti sözleşmesi yapıldı, elektrik elektronik departmanımızdaki personelimizde bakım yapan personeldir, bakım yapan elektrik – elektronik departmanı ben göreve başladığımdan beri vardır dava konusu robotlardaki sorunun çözümü için biz robotları kuran … firmasından yardım istedik onlar da hatalarını kabul ettiler, sorunların çözümü hususunda bir protokol yapıldı, sorun da çözüldü, sorun 2016 yılı Ocak ayında çözüldü, makineler 2016 yılı Ocak ayından beri sorunsuz çalışmaktadır. Tanık …; ” ben davacı şirkette elektrik – elektronik şefi olarak görev yapmaktayım, ilk önce B1 robot için anlaşma yapıldı, daha sonra davalı şirket çalışanları geldiğinde robotun yanına indik, yapılacak listeyi kendilerine verdik, daha sonra sözleşme imzalandı. Sözleşme imzalanırken ben yoktum, verilen listede sarı ile işaretli olan işlemleri yaptılar, sadece 1 tane motor değişimini … firması gelip yaptı, ayrıca ben yapılanlar diye ayrıntılı bir liste yapmıştım, bu da dosyaya sunulmuştu, daha sonra biz robotları aldığımız … firması ile irtibata geçtik, bu firma robotlardaki sorunu çözdü, davalı şirket bize sadece robotların el terminalinin kullanımı ile ilgili bir eğitim verdi, biz zaten belli ölçüde el terminalini kullanıyorduk, ekstradan bazı şeyler daha öğrenmiş olduk, ancak PLC eğitimi bize verilmedi, davalı firma çalışanlarından üç kişi yaklaşık 1 ay kadar aralıklar ile gelip robotlar ile ilgili çalıştılar, Tanık …;”ben davacı şirkette işletme müdürü olarak görev yapmaktayım, ben makine mühendisiyim, davacı şirket ile davalı şirket arasında davaya konu robotların eksiklikleri ile ilgili bir sözleşme yapıldı, ancak davalı şirket edimlerini kısmen yerine getirdi, davalı şirket yetkilileri gerekli yazılımın şifrelerinin kendilerine verilmemesi nedeni ile robotların eksikliklerini yerine getiremeyeceklerini söylediler, bu şifrelerin olmadığı sözleşmenin başında davalı şirkete biz söylemedik çünkü böyle bir bilgimiz de yoktu böyle bir bilgiyi vermemiz gerektiğini de bilmiyorduk, davalı şirkette bize yazılımın şifrelerinin verilmesi gerektiğini söylememişti, işe başlandıktan sonra ilerleme kaydedilemeyince davalı şirket tarafından bu bize söylendi, biz de şifreyi temin edemedik, biz davalı şirket ile sözleşme yaptığımızda A1 robotu çalışıyordu, ancak B1 robotunda sorun vardı çalışmıyordu, bir ekseninde arıza vardı, bu arızayı davalı şirket tespit etti input ve output şeması çıkarılıp bize verilmedi, eğitime ben katılmadım, diğer arkadaşlarıma eğitim verildi, eğitimin içeriğini bilmiyorum, daha sonra davalı firma tarafından sorun çözülmeyince robotları aldığımız … firması ile irtibata geçildi ve bu firma robotlardaki sorunu çözdü, bu sorun 2016 yılı Ocak ayının başlarında çözüldü, Ocak ayında bu yana robotlar sorunsuz çalışmaktadır, 2013 yılından 2016 yılına kadar da eksiklikler ile birlikte robotlar çalışıyordu, şuanda PLC şifreleri şirketimizde mevcuttur, Ocak ayında … firması robotlardaki sorunu çözdüğünde bize bu şifreleri verdi, Tanık …;” ben davalı şirkette elektronik haberleşme mühendisi olarak ve ayrıca satış müdürü olarak görev yapmaktayım, taraflar arasında yapılan sözleşmeyi biliyorum, robot İtalya’dan alınmıştı, bazı sorunlar olmuştu, İtalyan firma hiç cevap vermiyordu, bizim firma ile davacı firma irtibata geçti, biz de sorunu çözebileceğimizi düşünülerek davacı firma ile sözleşme yaptık, ben bizzat kendim robotları görmek için geldim, ben geldiğimde B1 robotu hiç çalışmıyordu, birden fazla arıza uyarısı veriyordu, motorunun arızalı olduğunu anladım ve hemen yeni servo motor almaları gerektiğini söyledim, davacı şirkette servo motor aldı, motor takıldı, ancak yazılım ile alakalı sorun vardı, PLC programına müdahale edilmesi gerekiyordu bunun için de şifre gerekliydi ancak davacı firmadan şifreyi istediğimizde elinde şifre olmadıklarını söylediler, bizde sistemi kuran … firması ile irtibata geçip şifreyi almak istedik, ancak bu firmaya bir türlü ulaşamadık, şifreye ulaşamadığımız içinde programı çözemedik, sorunun çözülmemesi bundan kaynaklanmaktadır, ancak biz motor arızasını tespit edip bu sorunu çözünce robot eksik de olsa çalışmaya başladı, zaten PLC hariç robottaki tüm sorunları çözdüm, mesela robot kep koyamıyordu tava koyamıyordu, ürünler birbirine çarpıyordu, ben robot programının içerisine girerek ve italyanca olmasına rağmen İtalyanca da bilmeme rağmen sözlüklerle günlerce çalışarak bu sorunu çözdüm, ben yaklaşık 30 gün civarında davacı şirkete gelip bizzat robottaki sorunların çözümü ile uğraştım, benimle birlikte zaman zaman iki kişi zaman zaman üç kişi daha çalıştı, bazı zamanlarda tek çalıştım, PLC eğitimi haricindeki diğer tüm eğitimleri davacı şirket personeline verdik, bu eğitimi kendim bizzat personele robotların başında eğitim verdim, ayrıca dökümanları da mail adresimden ilgili personele ve … beye de gönderdim, bu dökümanları davalı vekili dosyaya sunabilir, şeklinde beyanda bulunmuşlardır. Talimat mahkemesince elektrik-elektronik, bilgisayar ve elektrik mühendisi eşliğinde yapılan keşif sonucu düzenlenen bilirkişi heyet raporunda özetle; keşif tarihinde robotların tüm fonksiyonlarını icra edecek şekilde faal ve hazır olduğu, 2016 yılı ocak ayında dava dışı … firması tarafından revize edildiği ve bu nedenle eksik bırakıldığı iddia olunan aksaklıklarla tespit yapmanın mümkün olmadığı, çalışamaz durumdaki B1 robotunun davalı tarafça A1 robotunun ağır bakımının ise hem davalı hem davacı tarafça birlikte yapıldığı, bakımla ilgili kısmen eğitim verildiği, robot programlama eğitiminin kısmen verildiği, PLC programına şifresine ulaşılamadığı için eğitiminin verilemediği, sistemle ilgili I/O bağlantı şemasının çıkarılmadığı, genel işleyişte bu tip programların işi yapan firma tarafından işi yaptıran firmaya kod yapısı ve şifreleri vermesi gerektiği, ancak PLC ye ait kod ve şifrelerin ilk kurulum yapan firmadan davacı tarafça temin edilmediği, ancak davalı firman da PLC ye ait programın davacı da olmadığı ve şifreli olabileceği konusunda hiçbir inceleme yapmadan sözleşmeyi kabul ettiği nazara alındığında her iki tarafın da kusurlu olduğu belirtilmiştir. Bilirkişi heyetince düzenlenen 1. Ek raporda özetle; kök raporda verilen bilgiler ve raporda değinilen hususlara ilgili olarak görüş ve kanaatlerinin aynı olduğu belirtilmiştir. Bilirkişi heyetince düzenlenen 2. Ek raporda özetle; kök raporda belirtilen kanaatte herhangi bir değişiklik olmadığı, ancak yapılan işlerle karşılık gelen bedellerin kalem kalem belirtilmesi talebi nazara alındığında ; taraflar arasında düzenlenen sözleşmede yapılacak işlere ait bedeller net olarak ortaya konulamadığından teknik olarak işin ağırlığına göre maddi değerler yaklaşık olarak hesaplandığında davalının yaptığı işler bedeli 12.125 Euro olarak değerlendirilmiştir. Davaya konu uyuşmazlıkta mahkemece hükme esas alınan bilirkişi heyet raporu gereğince, her iki tarafın 02.09.2013 tarihli ”robot bakımı, sistem eğitimi, sistemin devreye alınması” adı altında sözleşme düzenlendiği, işin tamamlanamamasının temel nedeninin PLC sistemin şifreli olmasından kaynaklandığı , iş bu sistem şifresinin davacı da olmadığı ve davalının da bu konuda ihtirazi kayıt koymadan sözleşmeyi imzaladığı, ilk kurulumu yapan firmadan da bu şifrenin temin edilemediği, ve bu haliyle her iki tarafında sözleşmede belirlenen edimlerin gereği gibi ifa edilememesinde yarı oranda (%50) kusurlu olduğu anlaşılmaktadır. Mahkemece iş bu kusur durumuna ve davacı tarafça sözleşeme kurulduğunda davacı tarafça yapılan 15.000 Euroluk ödeme uyarınca ve davalının yaptığı iş değerinin karşılığının 12.500 Euro olması göz önüne alındığında davacının 2.875,00 Euro fazla ödeme yaptığı anlaşılmaktadır. Mahkemece iş bu miktarının dava tarihindeki T.C Merkez Bankası nın kabul ettiği efektif satış kuru nazara alınmak suretiyle alacağının hesaplanmasının dosya kapsamına uygun olduğu anlaşılmakla davalı vekilinin istinaf talebinin HMK 353/1-b1 maddesi uyarınca reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm oluşturulmuştur.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere; 1-Davalı tarafın istinaf başvurusunun HMK’nun 353/1.b.1 Esastan Reddine, 2-Harçlar Kanunu gereğince istinaf eden tarafından yatırılan 85,70 TL istinaf başvuru harcının hazineye gelir kaydına, 3-Karar tarihi itibariyle Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 531,86 TL istinaf karar harcından, istinaf eden tarafından peşin olarak yatırılan 132,97 TL harcın mahsubu ile bakiye 398,89 TL’ nin davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına, 4-İstinaf yargılama giderlerinin istinaf talep eden üzerinde bırakılmasına,
5-Artan gider avansı varsa talep halinde avansı yatıran tarafa iadesine, 6-Kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu 362/1-c Maddesi gereğince kesin olarak oybirliği ile karar verildi.14/12/2020