Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 45. Hukuk Dairesi 2020/763 E. 2022/675 K. 02.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
45. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2020/763
KARAR NO: 2022/675
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2018/156 Esas
KARAR NO: 2018/921
KARAR TARİHİ: 11/10/2018
DAVA: İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 02/06/2022
6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353. Maddesi uyarınca dosya incelendi,
DAVA Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin bir kısım köprü ve otoyolların işletmesini aldığını; davalı şirkete ait çok sayıda aracın bu köprü ve otoyollarından ihlalli geçiş yaptığını; bu ihlalli geçişler nedeniyle ödenmeyen geçiş tutarları ve yasadan kaynaklı para cezalarının tahsili için davalı aleyhine İstanbul … İcra müdürlüğünün … sayılı dosyası ile icra takibi başlatıklarını, davalının haksız bir itirazla takibi durduğunu bildirerek ;itirazın iptaline, takibin devamına ve davalıdan % 20 icra inkar tazminatı takibine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; OGS/HGS sistemlerinde hatalar meydana geldiğini, bu durumun basına da yansıdığını, sorunun müvekkilinden kaynaklı olmadığını, davaya konu hatalı geçişlerin yapıldığı iddia edilen araçlarda HGS/OGS cihazlarının bulunduğunu ve cihazlar içerisinde yeterli bakiyenin de bulunduğunu, buna rağmen ücret çekilmediğini, müvekkilinin bir kusurunun bulunmadığını, ayrıca cezalara ilişkin olarak müvekkiline bildirim yapılmasının yasal zorunluluk olduğunu belirterek davanın reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI Mahkemece ” …Tüm gişelerde etiket okunması için optik perde, bariyer ve görevli personel bulunduğu, gişede geçiş sırasında araçlarda optik perdeden çıkana kadar OGS, HGS etiketi taraması yapıldığı, etiket bilgisi alınmaz ise bariyerin kapalı kaldığı, nakit/kredi kartı/banka kartı ile ödeme yapabileceğinin sürücüye bildirildiği, sürücü tarafından ödeme yapılmaz ise bu durumun ihlalli geçiş olarak kayıt altına alındığı, ihlalli geçiş bildirimi düzenlenerek sürücünün bilgilendirildiği, bildirimde 15 gün içerisinde cezasız olarak ödemenin gerçekleştirilebileceği, 15 gün içinde ödeme yapılmaz ise geçiş ücreti, geçiş ücretinin 10 katı tutarında ceza ve takip sürecinde oluşacak diğer masraflarla birlikte tahsile geçileceğinin belirtildiği, geçiş ücreti tahsil edilmeden bariyer açılmayarak aracın geçişinin engellenmesi mümkün olmadığından ve 15 gün içerisinde cezasız ödeme yapılabileceğinden bariyerin açılarak aracın geçişinin sağlandığı, etiket bilgisi alınır ise provizyon sorgusu yapıldığı süresinin 3 saniye olduğu, bankadan olumlu provizyon alınması halinde bariyer açılarak araç çıkışının sağlandığı, bankadan olumsuz provizyon alınması halinde bariyerin kapalı kaldığı ve etiket bilgisi alınmaması halindeki sürecin işletildiği, bankadan provizyon bilgisinin gelmemesi halinde de olumsuz provizyon alınması durumunda olduğu gibi bariyerin kapalı kaldığı ve etiket bilgisi alınmaması halindeki sürecin işletildiği, İddia, savunma, toplanan deliller denetlenmiştir. Davalı şirkete ait …, …, …, …, …, …, …, … plakalı araçların Gebze-İzmir otoyolunda çeşitli tarihlerde geçiş yaptığı gişe ve köprü ücretleri olan toplam 1.552,10 TL’nin ödenmediği, geçiş ücretlerinin cezasız 15 günlük süre içerisinde de davalı tarafından ödenmediği bu nedenle davalının toplam 1.552,10 TL geçiş ücretinden sorumlu olduğu, 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun Geçiş Ücretini Ödememe ve Güvenliğin İhlali başlıklı 30’uncu maddesinin birinci fıkrasında otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yaptığı tespit edilen araç sahiplerine geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücretinin on katı tutarında idarî para cezası uygulanacağının belirtildiği ancak takip ve dava tarihinden sonra 16/05/2018 tarihli 7144 sayılı yasanın 18.maddesi ile yapılan değişiklik sonucu ilgili maddenin “4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin dört katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir.” şeklinde düzenlendiği, bu durumda geçiş cezasının 1.552,10 TL’nin 4 katı olan 6.208,40 TL olduğu ve toplam bedelin ise 7.760,50 TL olduğu hesap edildiği” gerekçesiyle davanın kısmen kabulü ile davalının takip dosyasına yapmış olduğu itirazın kısmen iptaline, takibin 7.760,50 TL üzerinden devamına, takip tarihinden itibaren talep doğrultusunda %9,75 oranında faiz uygulanmasına, fazlaya ilişkin istemin yasal değişiklik dikkate alınarak reddine, dava tarihinden sonraki yasal değişiklik nedeniyle davanın kısmen kabulüne karar verildiğinden, reddedilen miktar yönünden davalı lehine vekalet ücretine hükmedilmemesine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ Davalı vekili tarafından cevap dilekçesindeki nedenler tekrarlanarak istinaf yasa yoluna başvurulmuştur.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE HMK’nın 355. ve 357. maddeleri gereğince istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle bağlı olarak ve kamu düzenine aykırılık hususlarını da gözetilerek yapılan inceleme neticesinde; İstanbul … İcra Müdürlüğünün … E. sayılı dosyası incelendiğinde davacı alacaklı tarafından davalı borçlu aleyhine 24/06/2017 tarihinde 1.552,10 TL geçiş ücreti, 15.521,00 TL ceza ücreti olmak üzere toplam 17.073,10 TL alacağın tahsili amacı ile takip başlatıldığı, davalının yasal süresinde borcun tamamına, faizine, ferilerine itiraz ettiği, davanın yasal 1 yıllık süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır. Dava konusu uyuşmazlık davacı tarafından işletilen otoyol ve köprülerden davalıya ait araçların ücret ödemeksizin geçişinden kaynaklanan ve geçiş tarihinden 15 günlük süre içerisinde geçiş bedelinin ödenmemesi nedeniyle ceza bedelinden davalının sorumluluğu tutulup tutulamayacağın belirlenmesi noktasındadır. 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki Kanun’un 30. maddesinde geçiş ücretini ödememe ve güvenliğin ihlali hali düzenmiş, 1. fıkrasında “Genel Müdürlük işletimindeki otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yaptığı tespit edilen araç sahiplerine Genel Müdürlük tarafından, geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücretinin on katı tutarında idarî para cezası verilir.” (25/05/2018 tarihli, 30431 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7144 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 18. maddesi ile “on” ibaresi “dört” şeklinde değiştirilmiştir.) 3. fıkrasında “Bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen idari para cezaları ile geçiş ücretleri ve ikinci fıkrasında yer alan idari para cezaları tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde ödenir. Bu sürede ödenmeyen geçiş ücretleri ve idarî para cezaları 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre ilgili vergi dairesi tarafından takip ve tahsil edilir. Vergi daireleri tarafından tahsil edilen geçiş ücretleri, tahsilatın yapıldığı ayı takip eden ayın sonuna kadar Genel Müdürlük hesaplarına aktarılır.”, 5. fıkrasında “4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin on katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir. Ücretin on katı fazlası olarak tahsil edilen ceza tutarının yüzde altmışı, tahsilini izleyen ayın yedinci günü mesai bitimine kadar, işletici şirket tarafından Hazine payı olarak, yıllık kurumlar vergisi yönünden bağlı olduğu vergi dairesine şekli ve içeriği Maliye Bakanlığınca belirlenen bir bildirimle ödenir. İşletici şirket tarafından Hazine payının eksik bildirilmesi veya hiç bildirilmemesi ya da bildirildiği halde süresinde ödenmemesi halinde, Hazine payının ödenmesi gerektiği tarih ile tahsil edildiği tarih arasında geçen süreye 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine göre uygulanacak gecikme zammı ile birlikte ilgili vergi dairesince 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre takip ve tahsil edilir.” (25/05/2018 tarihli, 30431 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7144 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 18. maddesi ile “on” ibaresi “dört” şeklinde değiştirilmiş, ikinci ve üçüncü cümleler yürürlükten kaldırılmıştır.) 6. fıkrasında “4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından ücretsiz geçiş yapan araçlar, işletici şirket tarafından bu maddenin yedinci fıkrasında öngörülen sürenin bitimini takip eden ilk iş gününde en yakın trafik kuruluşuna bildirilir.” 7. fıkrasında “Geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapanlardan, ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlere, bu maddenin birinci fıkrası ile beşinci fıkrasında belirtilen cezalar uygulanmaz.” 25/05/2018 tarihli, 30431 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7144 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 18. maddesi ile 25/06/2010 tarihli ve 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’un 30. maddesine eklenen 9. fıkrada “Bu maddenin birinci, ikinci, üçüncü, dördüncü, yedinci ve sekizinci fıkraları Bakanlık tarafından işletilen otoyolları ve erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için; beşinci, altıncı ve yedinci fıkraları ise Bakanlık tarafından 3996 sayılı Kanun ve diğer ilgili kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için de uygulanır.”, 25/05/2018 tarihli, 30431 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7144 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 19. maddesi ile 25/06/2010 tarihli ve 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’un 30. maddesine eklenen Geçici 3. maddesinde “Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden yapılmış olan geçişlerde araç sahiplerine bu Kanunun 30 uncu maddesinin beşinci fıkrası uyarınca tahakkuk ettirilen ancak bu maddenin yürürlük tarihi itibarıyla tahsilatı yapılmamış olan para cezaları hakkında bu Kanunun 30 uncu maddesinde yer alan oranlar uygulanır.” düzenlemesi yer almaktadır. Somut olayda, davacı, davalıya ait 8 adet aracın 15 adet ihlalli geçişinden doğan 1.552,10 TL geçiş ücreti, 15.521,00 TL ceza ücreti olmak üzere toplam 17.073,10 TL alacağın tahsilini talep etmiş, davalı, sahip olduğu tüm araçların HGS/OGS sistemine kayıtlı olduğunu, Türkiye dahilindeki tüm geçişler HGS/OGS otomatik bakiye yükleme sistemiyle tahsil edildiğini, geçişlerin yapıldığı tarihlerde HGS/OGS hesap bakiyelerinin devamlı para bulunduğunu hesabın eksiye düşmediğini, otomatik ödeme talimatına ve hesapta para bulunmasına rağmen geçiş ücretinin HGS/OGS’den tahsil edilmemesinde kusuru bulunmadığını savunmuştur. Mahkemece, davalının savunmaları değerlendirilmeden, bu hususta davalıya ait varsa HGS kayıtları getirtilmeden, geçiş anında yeterli bakiyenin olup olmadığı, bakiye yeterli olması durumunda geçiş ücretinin niçin sistemden tahsil edilemediği, bakiye yeterli değilse otomatik yükleme yapılıp yapılmadığı, otomatik yükleme yapmış ise geçişten itibaren 15 gün içerisinde davacı tarafça tahsilat yapılıp yapılmadığı/tahsilatın mümkün olup olmadığı hususlarında bilirkişi raporu alınmadan eksik inceleme ile karar verilmiştir. O halde mahkemece yapılacak iş konusunda uzman bankacı ve bilgisayar mühendisi bilirkişi heyetinden davacıya ait sistem ile davalı HGS kayıtları üzerinde inceleme yaptırılarak, ihlalli geçiş yaptığı iddia olunan tüm araçların HGS/OGS sistemine kayıtlı olup olmadığı, her bir geçiş yönünden, geçiş anında yeterli bakiyenin olup olmadığı, bakiye yeterli olması durumunda geçiş ücretinin niçin sistemden tahsil edilemediği, bakiye yeterli değilse otomatik yükleme yapılıp yapılmadığı, otomatik yükleme yapmış ise geçişten itibaren 15 gün içerisinde davacı tarafça tahsilat yapılıp yapılmadığı/tahsilatın mümkün olup olmadığı hususlarında bilirkişi raporu alınarak karar verilmesi gerekmektedir. Açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne; kararın açıklanan gerekçeler doğrultusunda kaldırılmasına ve davanın yeniden görülmesi için 6100 sayılı HMK’nın 353-(1).a.6 maddesi gereğince dosyanın mahkemesine iadesine karar verilmiş aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere; 1-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ ile İstanbul 12. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2018/156 E. 2018/921 K. Sayılı ve 11/10/2018 karar tarihli kararının 6100 sayılı HMK’nrn 353/1.a.6 maddesi uyarınca KALDIRILMASINA, 2-Dosyanın, Dairemiz kararına uygun şekilde yargılama yapılarak yeniden bir karar verilmek üzere mahal mahkemesine İADESİNE, 3-Davalı tarafça yatırılan istinaf başvuru harcının Hazineye irat kaydına, 4-Davalı tarafından yatırılan istinaf karar harcının talep halinde ilk derece mahkemesince iadesine, 5-Davalının yapmış olduğu istinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince yeniden verilecek kararda dikkate alınmasına, 6-İstinaf yargılaması sırasında duruşma açılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, 7-Kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine, Dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 362/1.g bendi gereğince kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi.02/06/2022