Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 45. Hukuk Dairesi 2020/512 E. 2021/1028 K. 20.10.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
45. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2020/512
KARAR NO: 2021/1028
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: KOCAELİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2016/1033
KARAR NO: 2017/805
DAVA TARİHİ: 10/08/2016
KARAR TARİHİ: 27/11/2017
DAVA: İtirazın İptali (Kooperatif Aidat Borcundan Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 20/10/2021
6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353. Maddesi uyarınca dosya incelendi,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı …’ın müvekkili kooperatife üye olduğunu, üye aidatlarını ödememesi nedeniyle önce sözlü olarak defalarca bildirimde bulunulduğunu, ödememesi nedeniyle davalıya ihtar çekildiğini ve yine de bedelin ödenmediğini, bu nedenle Gölcük İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyasıyla icra takibine geçildiğini, davalının borca itirazı üzerine takibin durduğunu, davalının borca itirazının haksız olduğunu, genel kurullarda 2009 yılından itibaren bir üyelik için aylık 50,00 TL aidat belirlendiğini, hazirun cetvellerinde davalının imzası bulunduğunu, davalı …’ın iki üyelik aidatı ödemesi gerekirken tek üyelik ödemesi yaptığını, 31/08/2014 tarihinden sonra hiç aidat ödemesi yapmadığını, … ruhsatlı hat için 2011 yılı Mayıs ayından istifa tarihine kadar, … ruhsatlı hat için 2015 Ocak ayından istifa tarihine kadar (06/05/2015) aidat borcu bulunduğunu, sunulan genel kurul kararları ve hazirun cetvellerine göre davalının bu kararlara itiraz etmediğini, bu nedenle takibe itirazının haksız olup itirazının iptali ve takibin devamına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP Davalı taraf cevap dilekçesi sunmamıştır.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI Mahkemece; “Toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; davalının davacı kooperatifin üyesi olduğu, davalının üyeliğinin 2011 yılında başladığı, genel kurul toplantılarında üye aidatlarının belirlendiği, zamanında ödenmeyen aidatlar için faiz kararı alınmadığı, dosya kapsamında davacı kooperatif defterlerinde yapılan incelemede davacı kooperatifin, davalıdan tahsili gereken bir aidat alacağının bulunmadığı, diğer bir ifadeyle kooperatif kayıtlarına göre davalının yapması gereken aidat ödemelerini yaptığının davacı kooperatif defterinden tespit edildiği, incelenen kooperatif defterlerinin davacı iddialarını desteklemediği, davacı kooperatifin davalıdan dosya kapsamında her hangi bir alacağının tespit edilememesi nedeniyle” davanın reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ Davacı vekili yasal süre içerisinde sunmuş olduğu istinaf dilekçesinde özetle; aidat bedellerinin kooperatif genel kurul kararlarıyla belirlendiğini, davalınını iki üyeliği bulunduğunu, davalının en son … no.lu ruhsatlı araç için 2011 yılı nisan ayına kadar, … no.lu ruhsatlı araç için 2014 yılı aralık ayına kadar olan aidat bedellerini ödediğini, bu tarihlerden sonra ödeme yapmadığını, bilirkişi raporunda aidat miktarının aylık 50,00 TL olup, genel kurul kararlarında muhalefet şerhi olmadığının da tespit edildiğini, ancak raporda “tespit edilen aidat bedellerinin alacak olarak kooperatif defterlerine işlenmediğinden kooperatifin alacağı bulunmamaktadır” şeklinde bir değerlendirme yapıldığını, bu raporun esas alınarak hüküm kurulmasının hukuka aykırı olduğunu, bilirkişinin toplam aidat miktarını hesaplaması gerekirken bu yönde inceleme yapılmadığını, bilirkişi raporunun sonuç ve kanaat kısmında “davalıdan tahsili gereken bir aidat alacağının bulunduğuna dair kaydın kooperatif kayıtlarında gözükmediği” belirtilmiş ise de bu tespitin genel kurul kararları ile karar altına alınan aidat bedelleri bulunduğu yolundaki tespitle açıkça çeliştiğini, tahsil edilmeyen aidatların ayrıca kaydının tutulması gibi bir uygulama yapılmasının mümkün olmadığını, aidat borcu olan davalının dosyaya aidat bedellerini ödediğini ispat etmesi gerektiğini, kooperatifin tahsil edilmeyen aidatlar yönünden her ay kayıtlarına borç kaydı yapması gerektiğinden söz edilemeyeceğini, genel kurul kararlarında belirlenen miktarlara göre istifa tarihine kadar 2 üyelik aidatının hesaplanması ve inceleme sırasında aidat makbuzlarında yer alan açıklamaların dikkate alınması gerektiğini, davalıya ilk ihtarın gönderildiği tarihten itibaren faiz işletilmesi gerektiğini, müvekkili kooperatif tarafından aynı tarihte başka bir ortak yönünden açılan davada Kocaeli 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2016/1032 E. 2018/150 K. sayılı ilamı ile karar verildiğini, bu kararıda raporunu düzenleyen aynı bilirkişi tarafından eksik hesaplama yapılmış olsa da kısmen kabul kararı verildiği, işbu dosyada davanın reddine karar verilmesinin hukuka aykırı olduğunu beyanla kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında inceleme; 6100 sayılı HMK’nın 355. maddesindeki düzenleme gereğince, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine ilişkin aykırılık bulunup bulunmadığı yönü gözetilerek yapılmıştır. Dava, kooperatif aidat alacağının tahsili için başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir. Gölcük İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyasıyla; davacı tarafından 3.470,00 TL asıl alacak, 282,42 TL ihtar masrafı ve 97,16 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 3.849,58 TL alacağın yasal faizi ile birlikte tahsili istemiyle 22/12/2015 tarihinde takip başlatıldığı, borcun sebebi olarak ”3.470,00 TL bedelli kooperatif genel kurul kararı, Gölcük … Noterliği’nin 28/08/2015 tarih … yevmiye nolu ve Gölcük … Noterliği’nin 15/10/2015 tarih … yevmiye nolu ihtarnamelerine göre muaccel hale gelen üye olunan dönemlere ilişkin aidat bedellerinin toplamı” olarak belirtildiği anlaşılmış olup, takip dosyasında ödeme emri tebliğ evrakı ve itiraz dilekçesi bulunmamaktadır. Davacı Kooperatif tarafından davalıya keşide edilen Gölcük … Noterliği’nin 28/08/2015 tarih … yevmiye nolu 1.ihtarnamesiyle; davalının kooperatife iki hisseli üyeliği nedeniyle 3.470,00 TL borçlu olduğu, iş bu borcun ihtarnamenin tebliğinden itibaren 10 gün içerisinde ödenmemesi halinde yasal yollara başvurulacağı” ihtar edilmiştir. Davacı Kooperatif tarafından davalıya keşide edilen Gölcük … Noterliği’nin 15/10/2015 tarih … yevmiye nolu 2. İhtarnamesiyle; davalının kooperatife iki hisseli üyeliği nedeniyle 3.470,00 TL borçlu olduğu, iş bu borcun ihtarnamenin tebliğinden itibaren 10 gün içerisinde ödenmemesi halinde yasal yollara başvurulacağı ikinci kez ihtar edilmiştir. Mahkemece mali müşavir bilirkişiden alınan raporda; Yönetim kurulu karar defterinde davalının 05/01/2013 tarih 17 nolu kararla davalının üyeliğe kabul edildiği, kararın 3.maddesinde 23/12/2011 tarihinde … ve … ruhsatlı üyelik hissesinin davalıya devredilmesi sonucu davalının üyeliğe kabul edildiği, davalının üyeliğinin 2011 yılında başladığının kabulüne göre hesaplamaların yapıldığı, genel kurul toplantılarında üye aidatlarının 50,00 TL olarak belirlendiği, zamanında ödenmeyen aidatlar için faiz kararı alınmadığı, davacının toplam 2.810,00 TL tahsilat yaptığı, … ruhsatlı hat için 2011 yılı haziran ayından 06/07/2015 tarihine kadar toplam aidat miktarının 2.460,00 TL, … ruhsatlı hat için 2015 yılı ocak ayından 06/07/2015 tarihine kadar toplam aidat miktarının 310,00 TL olmak üzere her ikisinin toplamının 2.770,00 TL olduğu, davalı tarafça 2.810,00 TL ödeme yapıldığı için davacının bakiye alacağın bulunmadığı ifade edilmiştir. Davacı vekilinin itirazı üzerine alınan ek bilirkişi raporunda sonuç olarak; davacı kooperatif defterlerine göre davacı kooperatifin davalıdan aidat alacağının bulunmadığı, davacı kooperatif tarafından dosyaya sunulan makbuzların kooperatif defterlerinde üzerlerinde yazılı yıla (2011 sonrası cari döneme) ilişkin aidat tahsilatı olarak yer aldığı, kök raporunda da bu minvalde bir tespit yapılarak kooperatifin davalıdan aidat alacağı bulunmadığı tespitinin yapıldığı, dosyaya sunulan ödeme makbuzlarının açıklamalarında belirtilen aidat tutarlarının takip dönemine ait kabul edilmeyip, 2011 yılı öncesine ait aidat ödemeleri olduğu kabul edildiği takdirde davacı kooperatifin alacağının makbuz üzerinde yazılı dönem 20/05/2013 tarih … no’lu makbuz bedeli 510,00 TL (2009 yılı aidatları), 21/05/2013 tarih … no’lu makbuz bedeli 600,00 TL (2010 yılı aidatları) toplamı 1.110,00 TL olacağı belirtilmiştir. Karşılıklı hak ve yükümlük doğuran ortaklık ilişkisi, kooperatif amacına ulaşıncaya kadar süreklilik gerektiren bir niteliğe sahiptir. Bu kapsamda, ortağın aidat yükümlülüğünü yerine getirmesi son derece önemlidir. Kooperatif ortağı, istifasının noter ihtarı ile kooperatife ulaştığı ya da ihracın kesinleştiği tarihe kadar olan aidat borçlarından 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 16/son maddesi uyarınca sorumlu olup, üyelerin ödemeleri arasındaki eşitliğin istifanın ulaştığı ya da ihracın kesinleştiği tarih itibariyle bu şekilde sağlanması gerekir. Kural olarak ortak, üyesi olduğu kooperatifin genel giderlere ilişkin aidat borçlarının, sonradan istifa etmiş ya da ihraç edilmiş olsa dahi istifanın ulaştığı (istifa) ya da ihracın kesinleştiği (ihraç) tarihe kadar doğan kısmından sorumludur. Nitekim, anılan Kanun’un 27/son cümlesinde, ortaklığın düşmesinin ortağın anasözleşme veya diğer suretlerle doğmuş borçlarının yok olmasını gerektirmeyeceği düzenlemesine yer verilmiştir. Dosya kapsamında yer alan yönetim kurulunun 05/01/2013 tarih 17 no’lu kararı ile davalının 23/12/2011 tarihinde Gölcük … Noterliğinin … yevmiye no’lu devir ile … ve … olmak üzere iki adet üyeliği … isimli üyeden devraldığı belirtilerek, davalının üyeliğe kabulüne karar verilmiştir. Dava dilekçesinde ise davacının 2011 yılı Mayıs ayından itibaren aidat ödemediği ifade edilmiştir. Bu nedenle davacı vekiline talep edilen aidat alacağının hangi dönemlere ilişkin olduğu ve davalının yaptığı ödemelerin hangi dönemlere ilişkin olduğu yönünde açıklama yaptırılarak, davalının üye olduğu tarihten itibaren her iki üyeliği yönünden, genel kurul kararları ile belirlenen aidat miktarın istifa tarihine kadar tespit edilmelidir. Ayrıca hisse devrine ilişkin Gölcük … Noterliğinin … yevmiye no’lu üyelik devir sözleşmesi dosya kapsamında bulunmadığından, devir sözleşmesi dosya kapsamına alınmalı, yaptırılacak bilirkişi incelemesinde davalının üyeliği devraldığı …’ın yapmış olduğu ödemeler ile davalının üye olduğu tarihte üyeliği devraldığı …’ın aidat borcu olup olmadığı belirlenmeli, davalının yapmış olduğu ödemeler tespit edilerek varsa bakiye aidat borcu hesap edilmelidir. Bu nedenle alınan bilirkişi raporu hükme elverişli değildir. Açıklanan nedenlerle, öncelikle takip dosyasındaki ödeme emri tebliğ evrakı ve itiraz dilekçesi getirtilerek, itirazın süresinde olup olmadığının tespit edilmesi ve yukarıda yapılan açıklamalar uyarınca rapor alınarak karar verilmesi gerektiğinden, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının HMK 353/1.a.6 maddesi uyarınca kaldırılmasına, Dairemizin kararına uygun şekilde yargılama yapıldıktan sonra yeniden karar verilmek üzere dosyanın mahkemesine iadesine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere; 1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ ile Kocaeli 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2016/1033 E. 2017/805 K. sayılı 27/11/2017 tarihli kararının 6100 sayılı HMK’nun 353/1.a.6 maddesi uyarınca KALDIRILMASINA, 2-Dosyanın, Dairemiz kararına uygun şekilde yargılama yapılarak yeniden bir karar verilmek üzere mahal mahkemesine İADESİNE, 3-Davacı tarafça yatırılan 98,10 TL istinaf başvuru harcının Hazineye irat kaydına, 4-Davacı tarafından yatırılan 35,90 TL istinaf karar harcının talep halinde ilk derece mahkemesince iadesine, 5-Davacının yapmış olduğu istinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince yeniden verilecek kararda dikkate alınmasına, 6-İstinaf yargılaması sırasında duruşma açılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, 7-Kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine, Dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 362/1.g bendi gereğince kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 20/10/2021