Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
45. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2020/293
KARAR NO: 2021/667
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2017/148 Esas
KARAR NO: 2018/73
KARAR TARİHİ: 06/02/2018
KARAR TARİHİ:23/06/2021
6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 352. Maddesi uyarınca dosya incelendi,
DAVA Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin bir kısım köprü ve otoyolların işletmesini aldığını; davalı şirkete ait çok sayıda aracın bu köprü ve otoyollarından ihlalli geçiş yaptığını; bu ihlalli geçişler nedeniyle ödenmeyen geçiş tutarları ve yasadan kaynaklı para cezalarının tahsili için davalı aleyhine İstanbul Anadolu … İcra müdürlüğünün … sayılı dosyası ile icra takibi başlatıklarını, davalının haksız bir itirazla takibi durduğunu bildirerek ;itirazın iptaline, takibin devamına ve davalıdan % 20 icra inkar tazminatı takibine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin 500’ten fazla ağır vasıtaya sahip bir araç filosuna sahip olduğunun, araçların tamamı için bankalardan HGS/OGS aldıklarını, bankaya otomatik ödeme talimatı verdiklerini, bankada sürekli hesaplarının bulunduğunu, ancak davacı tarafın sadece 10 kat ceza alabilmek için tüm vatandaşlara olduğu gibi müvekkiline de yeterli bilgi vermeden icra takibi başlattığını; davadan önce asıl borcu ödediklerini, bankada ki hesaptan para çekmesi gereken davalının, kendisi sistemlerinden oluşan nedenlerden dolayı bu parayı çekememişse bundan müvekkilinin sorumlu olamayacağını; davacının kötü niyetli olduğunu, müvekkilinin takipten önce cevabı ihtar ile durumu davacıya bildirmesine rağmen icra takibine girişen davacı aleyhine % 20 den aşağı olmamak nedeniyle kötü niyetli tazminatı ve müvekkili ile kendi arasındaki 5.000,00 TL vekalet ücretininde HMK 329/1 gereğince davacıdan tahsiline karar verilmesini savunmuştur.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI Mahkemece ” ihlalli geçişlere ilişkin belgeler ibraz edilmiş, davalı tarafta, ihlalli geçiş yaptığı iddia edilen araçlara ilişkin banka ekstrelerinin ve görüntülerini sunmuş; mahkememizce otomatik ödeme talimatı verilen banka ile yazışma yapılmış; tüm deliller toplanmak suretiyle sonuca gidilmiştir. Toplanan deliller çerçevesinde, davalının söz konusu araçlar yönünden HGS/OGS aldığı, almış olduğu bankaya, geçişler yönünden ödeme yapması için otomatik ödeme talimatı verdiği; ancak her ne şekilde olduğu belli olmayan içinde geçiş ücretlerinin otomatik ödeme talimatına rağmen çekilmediği/ çekilemediği belirlenmiş olup; otomatik ödeme talimatına rağmen neden çekilemediğinin tesbiti mümkün değildir. Ancak, geçişler karşılığında davalının hesabından herhangi bir para çıkmadığı davalınında kabulünde olup; bu sebeple geçiş bedellerinin iş bu davadan önce davalı yanca ödendiği anlaşılmaktadır. Fakat, getirtilen banka belgelerinden ihlali geçiş tarihlerinde de olmak üzere, davalının HGS/OGS hesaplarında hiç bir zaman eksi bakiye gözükmediği, geçiş ücretleri için her zaman para bulunduğu; bu nedenle kendisine ceza uygulanamayacağı; bu durum davalı tarafça davalıya zaten bildirildiği, ihtarla gönderildiği nazara alınarak iş bu davanın açılması ve davalıdan cezai miktarı talep edilmesi yerinde görülmemiş davanın reddine karar verilmiş; ancak ortada geçiş anında alınmamış bir para bulunduğundan davacının kötü niyetli takipte bulunduğu söylenemeyeceğinden davalının kötü niyetli takip tazminatı talebi kabul edilmemiş; HMK 329/1 maddesine uygulanmasınada yer olmadığı nazara alınarak ” davanın reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ Davacı vekili yasal süre içerisinde sunmuş olduğu istinaf dilekçesinde özetle; Mahkeme gerekçeside, müvekkil şirketi, ilgili hiçbir yasal düzenlemede, sözleşmede ve protokolde yer almamasına rağmen ilgili araca bağlı bulunan HGS/OGS hesabından çekim yapma zorunluluğu ile yükümlü kıldığını, ayrıca söz konusu hesaplardan çekim yapılamamasına ilişkin sebepler araştırılmaksızın eksik inceleme sonucu hüküm kurulduğunu, müvekkil şirketin geçiş ücretini, gecis sonrası fakat geçiş tarihinden itibaren 15 gün içerisinde, etiketlerdeki eksik bakiyenin tamamlanması halinde, otomatik olarak etiket hesaplarından tahsil etmesine (Otomatik Tahsilat Yöntemi) ilişkin kanuni bir yükümlülüğü olmadığı gibi bu hususta herhangi bir taahhüdü bulunmadığı ve bu doğrultuda ayrı bir yasal düzenleme ya da protokol bulunmadığını, OGS/HGS hesabından tahsilat yapılması bir nevi ödeme yöntemi olup, OGS/HGS etiketi vasıtasıyla ödemenin gerçekleşmemesi durumunda, geçiş ücretinin nakit veya kredi/banka kartı ile ödenmesi gerektiğini , kredi kartı da OGS/HGS etiketi gibi bir çeşit ödeme yöntemi olup müvekkil şirketten veya müşterinin kredi kartından kaynaklanan çeşitli sebepler ile POS cihazından çekim yapılamadığı durumda; nasıl ki müşterinin kredi kartında kullanılabilir limitinin olduğundan bahisle borçtan kurtulmayacağı izahtan vareste ise çeşitli nedenler ile OGS/HGS etiketi vasıtasıyla ödemenin gerçekleşmemesi durumunda da araç sahibinin borçtan kurtulması mümkün olmadığını, ihlalli geçiş ücretinin ödenmesi konusunda tüm sorumluluk ilgili yasal düzenleme gereği araç sahiplerinde olduğunu belirterek mahkeme kararının kaldırılmasını, davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE HMK’nın 355. ve 357. maddeleri gereğince istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle bağlı olarak ve kamu düzenine aykırılık hususlarını da gözetilerek yapılan inceleme neticesinde; İstanbul Anadolu … İcra Müdürlüğünün … E. sayılı dosyası incelendiğinde davacı alacaklı tarafından davalı borçlu aleyhine 13/12/2016 tarihinde 1.815,60 TL geçiş ücreti, 18.156,00 TL ceza ücreti olmak üzere toplam 19.971,60 TL alacağın tahsili amacı ile takip başlatılmış, ödeme emrinin 21/12/2016 tarihinde tebliğ edilmesi üzerine davalı süresine içerisinde 27/12/2016 tarihli itiraz dilekçesi geçiş ücreti olan 1.815.60 TL’yi kabul ederek ceza bedeli olan 18.156,00 TL’ye itiraz etmiş, geciş ücreti ödendiğinden, dava itiraz edilen 9.682,00 TL ceza bedeli yönünden İİK 67. maddesi uyarınca yasal 1 yıllık sürede açılmıştır. Dava konusu uyuşmazlık davacı tarafından işletilen otoyol ve köprülerden davalıya ait araçların ücret ödemeksizin geçişinden kaynaklanan ve geçiş tarihinden 15 günlük süre içerisinde geçiş bedelinin ödenmemesi nedeniyle ceza bedelinden davalının sorumluluğu tutulup tutulamayacağın belirlenmesi noktasındadır. Davacı, davalıya ait 28 adet aracın 61 adet ihlalli geçişinden doğan toplam 18.156,00 TL ceza tutarını talep etmektedir. Davalı, sahip olduğu tüm araçların HGS/OGS sistemine kayıtlı olduğunu, Türkiye dahilindeki tüm geçişler HGS/OGS otomatik bakiye yükleme sistemiyle tahsil edildiğini, geçişlerin yapıldığı tarihlerde HGS/OGS hesap bakiyelerinin devamlı para bulunduğunu hesabın eksiye düşmediğini, otomatik ödeme talimatına ve hesapta para bulunmasına rağmen geçiş ücretinin HGS/OGS’den tahsil edilmemesinde kusuru bulunmadığını savunmuştur. 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki Kanun’un 30. maddesinde geçiş ücretini ödememe ve güvenliğin ihlali hali düzenmiş, 1. fıkrasında “Genel Müdürlük işletimindeki otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yaptığı tespit edilen araç sahiplerine Genel Müdürlük tarafından, geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücretinin on katı tutarında idarî para cezası verilir.” (25/05/2018 tarihli, 30431 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7144 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 18. maddesi ile “on” ibaresi “dört” şeklinde değiştirilmiştir.) 3. fıkrasında “Bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen idari para cezaları ile geçiş ücretleri ve ikinci fıkrasında yer alan idari para cezaları tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde ödenir. Bu sürede ödenmeyen geçiş ücretleri ve idarî para cezaları 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre ilgili vergi dairesi tarafından takip ve tahsil edilir. Vergi daireleri tarafından tahsil edilen geçiş ücretleri, tahsilatın yapıldığı ayı takip eden ayın sonuna kadar Genel Müdürlük hesaplarına aktarılır.”,5. fıkrasında “4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin on katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir. Ücretin on katı fazlası olarak tahsil edilen ceza tutarının yüzde altmışı, tahsilini izleyen ayın yedinci günü mesai bitimine kadar, işletici şirket tarafından Hazine payı olarak, yıllık kurumlar vergisi yönünden bağlı olduğu vergi dairesine şekli ve içeriği Maliye Bakanlığınca belirlenen bir bildirimle ödenir. İşletici şirket tarafından Hazine payının eksik bildirilmesi veya hiç bildirilmemesi ya da bildirildiği halde süresinde ödenmemesi halinde, Hazine payının ödenmesi gerektiği tarih ile tahsil edildiği tarih arasında geçen süreye 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine göre uygulanacak gecikme zammı ile birlikte ilgili vergi dairesince 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre takip ve tahsil edilir.” (25/05/2018 tarihli, 30431 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7144 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 18. maddesi ile “on” ibaresi “dört” şeklinde değiştirilmiş, ikinci ve üçüncü cümleler yürürlükten kaldırılmıştır.) 6. fıkrasında “4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından ücretsiz geçiş yapan araçlar, işletici şirket tarafından bu maddenin yedinci fıkrasında öngörülen sürenin bitimini takip eden ilk iş gününde en yakın trafik kuruluşuna bildirilir.” 7. fıkrasında “Geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapanlardan, ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlere, bu maddenin birinci fıkrası ile beşinci fıkrasında belirtilen cezalar uygulanmaz.” 25/05/2018 tarihli, 30431 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7144 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 18. maddesi ile 25/06/2010 tarihli ve 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’un 30. maddesine eklenen 9. fıkrada “Bu maddenin birinci, ikinci, üçüncü, dördüncü, yedinci ve sekizinci fıkraları Bakanlık tarafından işletilen otoyolları ve erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için; beşinci, altıncı ve yedinci fıkraları ise Bakanlık tarafından 3996 sayılı Kanun ve diğer ilgili kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için de uygulanır.”, 25/05/2018 tarihli, 30431 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7144 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 19. maddesi ile 25/06/2010 tarihli ve 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’un 30. maddesine eklenen Geçici 3. maddesinde “Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden yapılmış olan geçişlerde araç sahiplerine bu Kanunun 30 uncu maddesinin beşinci fıkrası uyarınca tahakkuk ettirilen ancak bu maddenin yürürlük tarihi itibarıyla tahsilatı yapılmamış olan para cezaları hakkında bu Kanunun 30 uncu maddesinde yer alan oranlar uygulanır.” düzenlemesi yer almaktadır. Mahkemece, davalıya ait ihlalli geçiş yaptığı iddia olunan araçların HGS/OGS sistemine kayıtlı olduğu, davacının işlettiği otoyol ve köprülerden geçişlerde otomatik ödeme talimatı verildiği ancak her ne şekilde olduğu belli olmayan içinde geçiş ücretlerinin otomatik ödeme talimatına rağmen çekilmediği/ çekilemediği belirlendiği, otomatik ödeme talimatına rağmen neden çekilemediğinin tesbiti mümkün olmadığı, ancak getirtilen banka belgelerinden ihlali geçiş tarihlerinde de olmak üzere, davalının HGS/OGS hesaplarında hiç bir zaman eksi bakiye gözükmediği, geçiş ücretleri için her zaman para bulunduğu bu nedenle kendisine ceza uygulanamayacağı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de mahkemenin tespitleri hususunda bilirkişi incelemesi yapılmadığı anlaşılmıştır. Mahkemece, dosyaya sunulan banka kayıtlarından söz konusu araçların HGS/OGS sistemine kayıtlı olduğu tespiti yapılmış ise de dava dilekçesinde davalıya ait toplam 28 adet aracın 61 adet ihlalli geçişinden ceza talep edilmektedir. Mahkemenin tespitinde dayanak yapılan davalı vekilince USB içerisinde dosyaya sunulan banka kayıtlarından, davalıya ait 25 adet aracın OGS cihazı, HGS etiketinin banka tarafından satıldığı belirtilmiş ancak ihlalli geçiş yapıldığı iddia olunan 28 adet araçtan …, … ve … plakalı araçların bankanın bildirdiği dökümanda yer almadığı dolayısıyla söz konusu üç aracın HGS/OGS sistemine kayıtlı olup olmadığı tespit edilememiştir. Diğer bir husus mahkemece, otomatik ödeme talimatına rağmen geçiş ücretlerinin neden çekilemediği tespiti mümkün olmadığı ifade edilmiş ise de bu hususta banka ve davacı sistem kayıtları üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmadan bu şekilde tespit yapmak mümkün değildir. O halde mahkemece yapılacak iş konusunda uzman bankacı ve bilgisayar mühendisi bilirkişi heyetinden davacıya ait sistem ile davalı HGS kayıtları üzerinde inceleme yaptırılarak, ihlalli geçiş yaptığı iddia olunan tüm araçların HGS/OGS sistemine kayıtlı olup olmadığı, her bir geçiş yönünden, geçiş anında yeterli bakiyenin olup olmadığı, bakiye yeterli olması durumunda geçiş ücretinin niçin sistemden tahsil edilemediği, bakiye yeterli değilse otomatik yükleme yapılıp yapılmadığı, otomatik yükleme yapmış ise geçişten itibaren 15 gün içerisinde davacı tarafça tahsilat yapılıp yapılmadığı/tahsilatın mümkün olup olmadığı hususlarında bilirkişi raporu alınarak karar verilmesi gerekmektedir. Açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne; kararın açıklanan gerekçeler doğrultusunda kaldırılmasına ve davanın yeniden görülmesi için 6100 sayılı HMK’nın 353-(1).a.6 maddesi gereğince dosyanın mahkemesine iadesine karar verilmiş aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere; 1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ ile İstanbul Anadolu 7. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2017/148 E. 2018/73 K. sayılı 06/02/2018 tarihli kararının 6100 sayılı HMK’nun 353/1.a.6 maddesi uyarınca KALDIRILMASINA, 4-Dosyanın, Dairemiz kararına uygun şekilde yargılama yapılamak ve yeniden bir karar verilmek üzere mahal Mahkemesine İADESİNE, 5-Harçlar Kanunu gereğince istinaf eden davacı tarafından yatırılan 98,10 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcının Hazineye gelir kaydına, istinaf karar harcının talep halinde davacıya iadesine, 6-Davacı tarafın yapmış olduğu istinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince yeniden verilecek kararda dikkate alınmasına, 7-İstinaf yargılaması sırasında duruşma açılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, 8-Kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine, Dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 362/1-g bendi gereğince kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi.23/06/2021