Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 45. Hukuk Dairesi 2020/2279 E. 2023/1663 K. 22.11.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
45. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2020/2279
KARAR NO: 2023/1663
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2014/1276 Esas
KARAR NO: 2020/229
KARAR TARİHİ: 03/03/2020
DAVA: Tazminat (Rücuen Tazminat)
KARAR TARİHİ: 22/11/2023
6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353. Maddesi uyarınca dosya incelendi,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesi ile; müvekkiline sigortalı bulunan dava konusu iş yerine ilişkin poliçe düzenlendiğini, iş yerine bitişik halde bulunan davalı …’ya ait iş yerinde yangın çıktığını ve bu yangın nedeniyle sigortalısının iş yerinde maddi zarar meydana geldiğini, bu zararlar kapsamında müvekkili tarafından sigortalısına 9.917,00-TL ödeme yapıldığını, poliçe nedeniyle müvekkilinin sigortalısının haklarına halef olduğunu, alınan raporlar ile davalının yangının meydana gelmesinde kusurlu olduğunun tespit edildiğini, davalıya ait iş yerinin bulunduğu taşınmazın malikinin diğer davalı … olduğunu ve yine aynı iş yerinin davalı sigorta şirketine sigortalandığını belirterek davanın kabulü ile 9.917,00-TL’nin davalılardan tahsiline, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı … AŞ. cevap dilekçesi ile; müvekkil hakkında açılan davanın öncelikle usuli açıdan itirazlarının değerlendirilerek husumet, görev ve zamanaşımı yönünden reddine, esasa girildiği takdirde illiyet bağının bulunmadığını, olayın oluş tarzı hatalı yansıtıldığını, hasar bedelinin afaki gösterildiğini, müterafik kusurlar belirlenmediğini belirterek davanın esastan reddi ile mahkeme giderleri ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir. Diğer davalılar cevap dilekçesi sunmamıştır.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI Mahkemece, ” …Ceza dosyası kapsamında alınan bilirkişi raporunda; yangının meydana geldiği … Mağazasının, l Nisan 2010 tarihinden beri … tarafından kullanıldığı, daha önce de ayakkabı dükkanı olarak kullanıldığı için, elektrik tesisatında önemli değişiklik yapılmadığı, sadece armatürler değiştirilerek faaliyete geçildiği, elektrik projesinin mevcut olmadığı, yeni değişikliklerin, … bildirilip onaylatılmadığı, tesisatın kontrolsüz, denetimsiz ve yetkisiz elektrikçiler eliyle yaptırıldığı, tesisatta bulunması yönetmelik gereği zorunlu olan ve kaçak ile yangınlarda devreyi kapatarak önleyici görevi yapan kaçak akım ve yangından koruma rölelerinin bile takılmamış olduğu, dükkana girildiğinden beri yıllarca elektrik tesisatının bakım ve onarımının yaptırılmamış olduğu, flüoresan lambasından yangın çıkması zor bir ihtimal olmakla birlikte; flüoresan lambası müştemilatında bulunan ve arızaya kaynaklık teşkil eden starter ile balast bağlantılarından yangın çıkma ihtimalinin bulunduğu, özellikle yetkisiz elektrikçiler eliyle denetimsiz ve kontrolsüz yaptırılan tesisatın her zaman arıza kaynağı olduğu belirtilmiştir. Bu tespitler dikkate alındığında yangının davalı … işletmekte olduğu iş yerinin elektrik tesisatının bakım ve onarımının yaptırılmamasından kaynaklandığı, bu nedenle meydana gelen hasardan davalı … ile sigortacısı olan … AŞ’nin sorumlu olduğu kanaatine varılmıştır. Ödenen bedelin hesaplanan miktar dikkate alındığında kadri maruf olduğu bilirkişilerce tespit edildiğinden, davalılar … ve …AŞ’den tahsiline karar verilmiştir. Davalı … hakkında da yangının meydana geldiği taşınmaz maliki olduğu iddiası ile dava açılmış ise de taşınmazın 01/06/2001 tarihinden itibaren … adına kayıtlı olduğu tespit edildiğinden bu davalı yönünden davanın reddine karar verilerek” davanın kısmen kabulü ile 9.917,00-TL’nin davalı … yönünden 07/05/2014, davalı … AŞ yönünden 21/06/2014 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte bu davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesine, davalı … yönünden davanın reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ Davalı … vekili yasal süresi içinde sunmuş olduğu istinaf dilekçesinde; davaya konu maddi hasarlı olayda davalı müvekkil …’ın herhangi bir kusuru bulunmadığını, kaldı ki yangın tarihinden sonra 09.04.2014 tarihinde Elektrik Mühendisi ve Yangın Uzmanı Bilirkişilerinin olay yerinde yaptıkları inceleme sonucunda “önemli sayıda insan sirkülasyonu olan ve insan sağlığı açısından önemli malzemeler satan market yetkililerinin yeterli önlemi almadıklarından ve başka dükkanlarla aralarında ki duvarı yeterince sağlam yapmadıklarından kusurlu olduğu…” tespiti yapıldığı üzere davalı müvekkilin yan tarafında yer alan davacı sigorta şirketinin sigortalısı konumunda olan marketin de olayda kusurunun olduğu ve başkaca birine rücu etmesinin mümkün olmadığını, ayrıca davalı müvekkile ait iş yerinde yer alan mallar yangın riskine karşı sigorta poliçesi ile … Anonim Şirketince sigortalandığını, söz konusu poliçe yangının çıktığı tarihte geçerliliğini koruduğunu, bu nedenle meydana gelen hasardan sigorta şirketi sorumlu olduğundan müvekkilin müşterek ve müteselsilen sorumlu olması hukuka aykırı olduğunu belirterek mahkeme kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE GEREKÇE HMK’nın 355. ve 357. maddeleri gereğince istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle bağlı olarak ve kamu düzenine aykırılık hususları da gözetilerek yapılan inceleme neticesinde; Dava, komşu binada çıktığı iddia olunan yangının sigortalıya ait binaya sirayet etmesi nedeniyle uğranılan zararın, 6102 Sayılı TTK’nın 1472 maddesi uyarınca rücuen tazmini istemine ilişkindir. Dosya kapsamına göre ; dava dışı sigortalı … şirketine ait işyerinin 31.12.2012 -2013 tarihleri arasında davacı sigorta şirketi nezdinde Kobi Yangın Sigorta Poliçesi ile sigortalandığı, 24/10/2013 günü sigortalı işyerinin yan tarafında bulunan ayakkabı mağazasında çıkan yangın sonucunda sigortalı iş yerine ısı ve duman sirayet ettiğinden bahisle sigortalı şirkete 09/01/2014 tarihinde 9.917,50 TL hasar ödemesi yapıldığı, sigortalıya ödenen tazminatın, yangının çıkmasına sebebiyet verdiği iddiası ile işletenden haksız fiil hükümleri, bina malikinden TBK 69. Maddesi, sigorta şirketinden mali mesuliyet sigorta poliçesi teminat kapsamında müştereken ve müteselsilen rücuen tazmini amacıyla işbu davanın açıldığı anlaşılmıştır. Diğer taraftan davalı işleten … ile davalı … şirketi arasında arasında 05.04.2013-2014 vadeli Sigorta Poliçesinde, 3. Şahıs mali mesuliyet teminatının mevcut bulunduğu, davalı … 3. Şahıslara karşı vereceği zararların teminat altına (41.000,00 TL) alındığı görülmüştür.Dava konusu yangının meydana geldiği, davalı … işlettiği taşınmaza ilişkin kayıtlar celp edilmiş olup, taşınmazın 01/06/2001 tarihli satış işlemi sonucu … adına devredildiği, davalı … dava tarihinde bina maliki olmadığı görülmüştür. 24.10.2013 tarihli Bursa Büyükşehir Belediye Başkanlığı, İtfaiye Daire Başkanlığı, yangın raporuna göre, olayın çıkış sebebi olarak; sigortalı binanın yan tarafında bulunan davalı … işlettiği ayakkabı mağazasının arka tarafında depo olarak kullanılan kısımdaki floresan lambanın kablolarında meydana gelen şase sonucu yangının çıktığı kanaatine varılmıştır. Mudanya (Kapatılan) 2. Sulh Ceza Mahkemesinin 2014/23 Esas sayılı dosyasının yapılan incelemesinde; Mudanya Cumhuriyet Başsavcılığının … nolu iddianamesi ile … ait ve … tarafından işletilen … isimli iş yerinin arka tarafında depo olarak kullanılan kısımdaki floresan lambanın kablolarında meydana gelen şase sonucu oluşan yangın nedeniyle … hakkında gerekli dikkat ve özeni göstermeyerek yangın çıkmasına sebebiyet verdiği iddiası ile taksirle yangına neden olma suçundan kamu davası açıldığı, ceza dosyası kapsamında alınan bilirkişi raporunda olay nedeniyle …’nın kastının olmadığı ancak yeterli tedbir almadığından asli kusurlu olduğunun tespit edildiği, yapılan yargılama neticesinde Mudanya (Kapatılan) 2. Sulh Ceza Mahkemesinin 2014/23 Esas, 2014/268 Karar sayılı kararı ile … hakkında beraat kararı verildiği, kararın temyiz edilmeksizin 13/06/2014 tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır. Ceza dosyası kapsamında, mahkeme heyeti ile birlikte yangın mahallinde yapılan keşif sonrası yangın uzmanı ile elektrik bilirkişisinden alınan raporda ; ” …İş yerinin ayakkabı mağazası olduğu, mağazanın 01.04.2010 tarihinden itibaren … tarafından işletildiği, elektrik tesisatında önemli değişiklik yapılmadığı, sadece armatürlerin değiştirilerek faaliyete geçildiği, elektrik projesinin mevcut olmadığı, yeni değişikliklerin, … bildirilip onaylatılmadığı, tesisatın kontrolsüz, denetimsiz ve yetkisiz elektrikçiler eliyle yaptırıldığı, tesisatta bulunması yönetmelik gereği zorunlu olan ve kaçak ile yangınlarda devreyi kapatarak önleyici görevi yapan kaçak akım ve yangından koruma rölelerinin bile takılmamış olduğu, dükkana girildiğinden beri yıllarca elektrik tesisatının bakım ve onarımının yaptırılmamış olduğu, flüoresan lambasından yangın çıkması zor bir ihtimal olmakla birlikte; flüoresan lambası müştemilatında bulunan ve arızaya kaynaklık teşkil eden starter ile balast bağlantılarından yangın çıkma ihtimalinin bulunduğu, özellikle yetkisiz elektrikçiler eliyle denetimsiz ve kontrolsüz yaptırılan tesisatın her zaman arıza kaynağı olduğu, iki mağaza arasının plastik eternit plaka ile ayrıldığı, ince plastik plakanın yangının daha çok artmasına sebep olduğu gibi, yangının tesirinin yan mağazaya geçmesine de sebep olduğu, şayet ara bölme bu plastik plaka yerine en ince bir duvarla bile ayrılmış olsa diğer marketin böyle küçük bir yangından hiçbir şekilde etkinlenmeyeceğinden farklı iki ticarethane olan yerlerin böyle basit bir malzemeden ile ayrılmasından dolayı her iki işyeri sahibinin de ihmali bulunduğu” tespiti yapılmıştır. Olayın teknik boyutu bulunması nedeniyle bilirkişi heyetinden alınan raporda özetle ; ” emtiaları yönünden zarar miktarının 12.073,60 TL olduğu, demirbaşlar yönünden zarar miktarının 307,68 TL olduğu, dekorasyon yönünden zarar miktarının 3.788,13 TL olduğu, davacı … AŞ’nin sigortalısına yaptığı 9.917,00TL ödemenin kadri maruf bulunduğu, yangın çıkan işyeri malikinin belirlenebilmesi yönünden tapu kayıtlarının celbinin gerekeceği, gelecek kayıtlara göre davalı … malik olup olmadığının belirlenebileceği, yangının çıktığı ve davalı … kullanımındaki iş yerinin, davalılardan … A.Ş tarafından sigortalandığı ve 3. şahıslara verilecek zararların teminat kapsamında bulunduğu, yangının davalı … kullanımındaki iş yerinin deposunda meydana geldiği ve Mudanya 2. Sulh Ceza Mahkemesinin 2014/23 sayılı dosyasından yapılan keşifte asli kusurlu bulunduğu, davalı … AŞ.’nin TTK 1427.maddesi uyarınca 21/06/2014 tarihinde temerrüde düştüğü, yönünde görüş ve kanaat sunulmuştur. Belirtilen yasal düzenlemeler ve açıklamalar doğrultusunda somut olay değerlendirildiğinde; davalı … haksız fiil hükümleri uyarınca yangına sebebiyet verdiğinden bahisle sorumluluğuna gidildiğinden çıkan yangında kusurun bulunması gerekmektedir. Dosyaya ibraz edilen itfaiye raporu, ceza dosyası kapsamında bilirkişi heyeti raporu ve iş bu dosyada alınan bilirkişi raporu hüküm kurmaya elverişli ve denetime açık olduğu, buna göre yangının, davalı … işlettiği ayakkabı mağazasındaki elektrik tesisatındaki bakım ve onarım eksikliğinden ve kaçak akım rölelerin takılmamasından kaynaklanması nedeniyle davalı …’nın aslı kusurlu hareketi nedeniyle meydana geldiği, davalı … 3. Şahıslara karşı vereceği zararların davalı sigorta şirketi nezdinde 41.000,00 TL ile sınırlı olmak üzere teminat altına alınmakla söz konusu hasardan davalı … haksız fiil hükümleri, diğer davalı sigorta şirketinin sigorta poliçesi kapsamında davacıya karşı müştereken ve müteselsilen sorumluluğu bulunduğu anlaşılmıştır.Öte yandan, zararın meydana gelmesinde veya artmasında zarar görenin de kusurunun bulunması halinde söz konusu olan müterafik kusur 6098 sayılı Borçlar Kanunu’nun 52. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre zarara uğrayan, zarar doğuran eyleme razı olmuş veya kendisinin sebep olduğu hal ve şartlar zararın meydana gelmesine etki yapmış veya tazminat ödevlisinin durumunu diğer bir surette ağırlaştırmış ise, hakim tazminat miktarını hafifletebilir. Müterafik kusur indiriminin tatbik edilebilmesi için, her somut olayın özelliğine göre olayın meydana geliş tarzı ve zararın artmasında zarar görenin kusurlu davranışının sonuca etkisi değerlendirilmesi gerekir. Buna göre ceza dosyası kapsamında alınan bilirkişi raporundan anlaşıldığı üzere market olarak işletilen dava dışı sigortalı işyeri ile davalı işyerinin çok ince plastik plaka ile ayrılması nedeniyle hafif bir yangının bile sigortalı işyerine sirayet etmesine sebebiyet verdiği, gerekli tedbirlerin alınması ile söz konusu yangının sigortalı işyerine sıçraması yada yangının olumsuz sonuçların engellenmesi mümkün iken söz konusu tedbirlerin alınmamasında dava dışı sigortalı işyerinin de ihmali nedeniyle müterafik kusuru bulunduğu gözetilerek hakkaniyete uygun %25 oranında kusur indirimi cihetine gidilmesi hukuka uygun olacaktır. Ne var ki bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden dava konusu olayda oluşan hasar nedeniyle davacının sigortalısına ödediği 9.917,00 TL’ den, sigortalısının % 25 oranındaki müterafik kusuruna denk gelen 2.479,25 TL’nin tenzili ile toplamda 7.437,75 TL miktar üzeriden davanın kısmen kabulüne karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile dava dışı sigortalının müterafik kusuru gözardı edilerek yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olmuştur.Açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin istinaf başvurusunun müterafik kusur yönünden kısmen kabulü ile HMK 353/b-2 madde uyarınca kazanılmış haklar gözetilerek davanın esası hakkında yeniden hüküm kurulmasına dair karar verilmiştir.
H Ü K Ü M:Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere,1-Davalı … vekili tarafın istinaf başvurusunun KABULÜ ile, HMK 353/1.b.2 maddesi uyarınca İstanbul 12. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2014/1276 Esas, 2020/229 Karar sayılı ve 03/03/2020 tarihli kararının KALDIRILMASINA ve YENİDEN HÜKÜM TESİSİNE,2-Davalı … yönünden açılan davanın husumet yokluğu nedeniyle REDDİNE, 3-Davalılar … A.Ş. Ve … yönünden açılan davanın KISMEN KABULÜ ile 9.917,00 TL nin 21/06/2014 tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalı … AŞ den, tahsilde tekerrür olmamak şartıyla 7437,75 TL nin 07/05/20214 tarihinden işleyecek avans faiziyle birlikte davalı … müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesine, a-Alınması gerekli olan 677,43 TL karar ilam harcından, başlangıçta peşin olarak alınan, 169,40-TL’nin mahsubu ile bakiye 508,43 TL eksik harcın ( davalı … yönünden kabul edilen miktar bakımından 338,70 TL’ye kadar kısmından sorumlu olmak üzere) davalılar … AŞ ile …’dan alınarak hazineye irad kaydına,b-Davacı tarafından peşin yatırılan 169,40 TL harcın davalılar … AŞ ile … alınarak davacıya verilmesine, bunun dışında 29,00 TL başvurma ve vekalet harcı, 198,40-TL yargılama gideri ile yargılama aşamasında yapılan 1.685,50-TL masraf olmak üzere toplam 1.912,90-TL yargılama giderinin, ( davalı … yönünden kabul-red oranı üzerinden hesaplanan 1.434,60 TL’ye kadar kısmından sorumlu olmak üzere) davalılar … AŞ ile … alınarak davacıya verilmesine,c-Davacı taraf vekille temsil edildiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 7.437,75 TL vekalet ücretinin ( davalı … A.Ş 3.400,00 TL’ye kadar olan kısmından sorumlu olmak üzere) davalılar … ile … A.Ş.’den alınarak davacıya ödenmesine d-Davalı … vekil ile temsil edildiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 3.400,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine, e-Davalı … vekil ile temsil edildiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 2.479,25 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, e-HMK 333. maddesi uyarınca karar kesinleştiğinde artan gider avansının yatıranlara resen iadesine, İstinaf Giderleri Yönünden; 4-Davalı … tarafından yatırılan başvurma harcının Hazineye irat kaydına,5-Karar tarihi itibariyle Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 269,85 TL istinaf maktu karar harcının davalı … tarafından yatırılan 169,35 TL harçtan mahsubu ile eksik kalan 100,50 TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına, 6-Davalı … tarafça sarf edilen 317,95 TL istinaf harç giderinin davacıdan alınarak davalı … verilemesine, 7-Kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun 362/1.a maddesi gereğince kesin olarak oy birliği ile karar verildi.22/11/2023