Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
45. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2020/2126
KARAR NO : 2021/558
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2018/287
KARAR NO : 2020/190
KARAR TARİHİ: 14/02/2020
DAVA: İtirazın İptali
KARAR TARİHİ : 27/05/2021
6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353. Maddesi uyarınca dosya incelendi,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin … Kooperatifinin ortağı olduğu dönemde üzerine konut yapılan … ada 2 parselin yanında … ada … parselin de hissedarı olduğunu, … ada … parsel üzerine yapılan konutlardan 9 numaralı konutun müvekkiline tahsis edildiğini, davalı Birliğin 2006 yılında kooperatif ortaklarından tapu verilmesi için … ada … parsele yapılacak otopark ve sosyal tesis için 4.000 USD istediğini, müvekkilinin de 2006 yılında davalı Birliğin … Şubesindeki hesabına 4,000 USD yatırdığını ancak 2008 yılında yapılan imar planı değişikliği ile … ada … parselin yeşil alana dönüştürüldüğünü, 2014 yılında otopark yapımından vazgeçildiğini, müvekkilinden alınan 4.000 USD’nin Birlikte kaldığını, müvekkilinin 2008 yılında tamamlanan dairesini sattığım ancak … ada … parseldeki hissesini, Birlikten 4.000 USD alacağını ve kooperatif üyeliğini alıcıya devretmediğini, davalı Birliğin 13/11/2017 tarihli ihtarnameye rağmen 4.000 USD’yi iade etmeyerek sebepsiz zenginleştiğini, ihtarnameye cevap vermediğini, Büyükçekmece …. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasından yapılan takibe haksız olarak itiraz ettiğini, bu sebeple dava açmak zorunda kalındığını ileri sürerek sürmüş; itirazın iptaline ve takibin devamına, davalının alacağın % 20 ‘sinden aşağı olmamak icra inkara tazminatı ödemesine, karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP Davalı cevap dilekçesinde özetle; müvekkil birliğe usulüne uygun bildirim yapılmadığını, davanın yönetim kurulu üyesine yapılan bildirimden öğrenildiğini, davacının birlik üyesi olmaması sebebiyle müvekkilin herhangi bir ödeme yükümlülüğünün olmadığını, Birliğin 13/07/2017 tarihli genel kurulunda üye kooperatiflere liste hazırlama ve ödeme talep etme görevi verildiğini, davacının üye olduğu kooperatifin 2008 yılında tasfiye edildiğini ve konutunu satan davacının üye olma sıfatının ortadan kalktığını, davacının önce üyesi olduğu kooperatifi canlandırması gerektiğini, müvekkilin buna göre gerekeni yapacağını savunarak davanın husumet yokluğundan ret edilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI Bakırköy 7. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2018/287 E. 2020/190 K. sayılı 14/02/2020 tarihli kararı ile; “Dava, davacının, sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca davalıya ödediğini iddia ettiği paranın tahsili için davalı aleyhine giriştiği icra takibine vâki itirazın İİK’nun 67.maddesi gereğince iptali ile takibin devamına ve icra inkâr tazminatı istemine ilişkindir.Büyükçekmece …. İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı takip dosyası incelendiğinde; davacının davalı birlik aleyhinde 4.000,00 USD asıl alacağın takip tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte tahsili için ilamsız icra takibine geçildiği, borçluya ödeme emrinin tebliği üzerine borçlunun süresinde, borca itiraz ederek takibin durmasına sebebiyet verdiği, İcra Müdürlüğü’nce takibin durdurulmasına karar verildiği, davanın yasal bir yıllık süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.Taraflarca gösterilen deliller toplanmış ve konunun incelenmesinde uzmanlık gerektiren yönler olduğundan bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle dava sonuçlandırılmıştır.Bilirkişi 24/12/2019 havale tarihli raporunda özetle; birlik genel kurulunun, ortaklara, daire başına 3.000 Dolar otopark ödeme yükümlüğü getiren 01/09/2004 tarihli kararının muhatabının (yükümlüsünün) Birlik ortağı kooperatifler olduğu, Birlik kayıtlarının kararın gereğinin kooperatif tüzel kişiliğince yerine getirildiğini gösterdiği, Birliğin 22/06/2017 tarihli genel kurul kararıyla mezkur paranın iadesinde yine kooperatiflere görev verildiği tespit edilmiş ve alınan kararlarda ve yapılan işlemde Kooperatifler Kanunu ile Birlik anasözleşmesi hükümlerine aykırı bir husus bulunamadığını, davacının muhatabının dava dışı … Kooperatifi olması nedeniyle doğrudan Birlik aleyhine takip yapamayacağı görüş ve kanaatini bildirir rapor sunulmuştur.Dava ve cevap dilekçesi, bilirkişi raporu ve dosyaya sunulan tüm delillerin birlikte değerlendirilmesinde;Davacı vekili, müvekkilinin 2009 yılında davalı birliğin üyesi olan … Yapı Kooperatifinin başlangıçta üyesi olduğunu, 2006 yılında davalı üst birlik tarafından otopark ve sosyal tesis yapımı için 4.000 USD istenildiğini, müvekkili tarafından bu paranın davalı üstbirliğin hesabına yatırıldığını, daha sonra otopark yapımından vazgeçildiğini ve müvekkilinden alınan 4.000 USD’nin sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca müvekkiline iadesini talep etmekte ise de, … Birliği en az 7 kooperatif tarafından Kooperatif Kanunu hükümlerine göre kurulan tüzel kişiliğe haiz değişir ortaklı, değişir sermayeli ve sınırlı sorumlu bir kooperatif üst kuruluşu olup, davalı birlik kayıtlarına göre davacının dava dışı … Kooperatifinin ortağı olduğu, … Kooperatifinin ise davalı …nin ortakları arasında bulunduğu, ancak 24/06/2010 tarihinde ortaklığın sona erdiği ve yerine bir başka kooperatifin ortak alındığı, davalı birliğin 22/06/2017 tarihli genel kurul toplantısında ” Belediyenin uhdesinde bulunan park alanı olan … ada … parseldeki otopark için otopark yapım parasını ödeyen üye kooperatiflerin paralarının iadesinin” karara bağlandığı, ortak kooperatiflerin banka hesaplarına ödeme yapma görev ve yetkisi verildiği, alınan kararda ve yapılan işlemde Kooperatifler Kanunu ve Birlik ana sözleşmesine aykırılık bulunmadığı, davacının davasını üyesi olduğu kooperatife yöneltmesi gerekirken davalı birliği yönelttiği” gerekçesiyle davanın pasif husumet nedeni ile reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ Davacı vekili süresi içerisinde sunmuş olduğu istinaf dilekçesinde özetle; Müvekkilinin otopark yapılmak üzere 4.000,00 USD ödediğini, dairenin satılmasına rağmen otoparkın yapılacağı parseldeki hissenin devredilmediğini ve otopark yapımı için ödenen bedelin yeni malike temlik edilmediğini, alınan karara rağmen bedeli iade etmeyen birliğin sebepsiz zenginleştiğini, dava sebepsiz zenginleşmeye dayandığı için pasif husumet ehliyetinin bulunduğunu beyanla kararın kaldırılmasını ve davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında inceleme; 6100 sayılı HMK’nun 355. maddesindeki düzenleme gereğince, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine ilişkin aykırılık bulunup bulunmadığı yönü gözetilerek yapılmıştır. Dava, sicilden terkin edilen … Kooperatifinin ortağı olan davacının, otopark yapımı için davalı üst birliğe ödediği bedellerin, otopark yapımının iptal edilmesi sebebiyle tahsili için başlattığı icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.Büyükçekmece …. İcra Dairesinin … E. sayılı takip dosyası ile davacı tarafından 4.000,00 USD’nin tahsili istemiyle başlatılan icra takibine ilişkin ödeme emrinin, davalıya 08/02/2018 tarihinde tebliği üzerine, davalı vekilinin 12/02/2018 tarihli dilekçesiyle borca itiraz ettiği, davanın İİK 67.maddesi uyarınca 1 yıllık yasal süre içerisinde açıldığı belirlenmiştir.Davacıya kooperatif ortaklığı nedeniyle tahsis edilen 9 no’lu bağımsız bölümün adına tescil edildiğini ve bu daireyi 3.kişiye satarak devrettiğini beyan etmektedir. Ancak ilgili tapu kayıtları dosya kapsamında bulunmadığından incelenememiştir. Aynı dava konusuna ilişkin Dairemizin 2021/276 Esas sayılı dosyasında … Kooperatifine ilişkin kayıtların incelenmesinde; kooperatifin 28/06/2007 tarihinde tasfiye sürecine girdiği, tasfiye işlemlerinin tamamlanarak 02/01/2009 tarihinde 2007 olağan genel kurul toplantısının yapıldığı, toplantıya ortaklar listesine kayıtlı 20 ortaktan 15 tanesinin asaleten 5 tanesinin vekaleten katıldığı, davacının da toplantıya katılan ortaklar arasında yer aldığı, yapılan toplantı sonucunda kooperatifin tasfiyesinin sonuçlandırılarak sicilden terkinine karar verildiği, sicile 09/01/2009 tarihinde tescil edilerek, 15/01/2009 tarihli Türkiye Ticaret Sicil Gazetesinde ilan edildiği anlaşılmıştır.Sicilden terkin edilen … Kooperatifi, davalı … Kooperatifler Birliğinin eski ortağıdır. Birliğin 22/06/2017 tarihli 2016 hesap yılı olağan genel kurul toplantısındaki 5 no’lu gündem maddesi; “Belediyenin uhdesinde bulunan park alanı olan 633 ada 5 parseldeki otopark için otopark yapım parasını ödeyen üye kooperatiflerin paralarının iadesinin görüşülüp karara bağlanması” olup, “Üye kooperatifin genel kurullarından aldıkları veya alacakları karara istinaden, yönetim kurulunun hazırlayacağı listeye ve listedeki tutar birlik yönetim kurulu tarafından ilgili kooperatifin banka hesabına aktarılmasına oy birliği ile karar verildi.” şeklinde karara bağlanmıştır.Dosya kapsamında alınan 24/12/2019 tarihli raporunda özetle; birlik genel kurulunun, ortaklara, daire başına 3.000,00 USD otopark inşaatı katılım bedeli ödeme yükümlüğü getirdiği, 01/09/2004 tarihli kararının muhatabının (yükümlüsünün) Birlik ortağı kooperatifler olduğu, Birlik kayıtlarının kararın gereğinin kooperatif tüzel kişiliğince yerine getirildiğini gösterdiği, Birliğin 22/06/2017 tarihli genel kurul kararıyla mezkur paranın iadesinde yine kooperatiflere görev verildiği tespit edilmiş ve alınan kararlarda ve yapılan işlemde Kooperatifler Kanunu ile Birlik anasözleşmesi hükümlerine aykırı bir husus bulunamadığını, davacının muhatabının dava dışı … Yapı Kooperatifi olması nedeniyle doğrudan Birlik aleyhine takip yapamayacağı, davacı tarafından her biri 1.000,00 USD olan 3 senet ile 3.000,00 USD ödendiği, davalı birlik tarafından … Yapı Kooperatif ortağı olup dairesini satan bir ortağın aynı genel kurul kararı uyarınca başvurusu üzerine, yeni malikten muvafakat getirmesi üzerine ödediği 4.000,00 USD’den 700,00 USD daire aidat ve okul katkı payı, 700,00 USD ana arter bedeli olmak üzere 1.400,00 USD kesinti yapılarak kalan 2.600,00 USD’nin iadesine, yine aynı şekilde muvafakat alarak başvuran bir ortağa ise ödemiş olduğu 3.000,00 USD’den 700,00 USD ana arter bedeli kesintisi yapılarak kalan 2.600,00 USD’nin iadesine karar verildiği tespit edilmiştir. Dava 4.000,00 USD ödediğini iddia ederek işbu davayı açmış olup, bilirkişi tarafından yapılan incelemede 3.000,00 USD ödendiği ve ödemeler bizzat davacı tarafından birlik hesabına yapıldığı belirtilmiştir.Bedellerin tahsil sebebi alt yapı otopark katılım payı olup, otoparkın yapılmasından vazgeçildiği için ödenen bedellerin ise iadesine karar verildiği açıktır. Yargıtay 23. Hukuk Dairesinin 26/09/2011 tarihli 2011/1167 E. 2011/614 K. sayılı ilamında, davacının dava dışı Çukurova Pamuk Yerfıstığı ve Yağlı Tohumlar Kadirli Tarım Satış Kooperatifi üyesi, davalının ise Çukurova Pamuk Yerfıstığı ve Yağlı Tohumlar Tarım Satış Kooperatif Birliği olduğu davada;; “Davacı vekili, müvekkilinin, davalı kooperatifin üyesi olduğunu, kooperatifin ortaklarına borç olarak verdiği emtialara karşılık 3 nüsha bono tanzim edildiğini, nüshalardan birinin Çukobirlik Genel Müdürlüğü’ne gönderildiğini, bir diğerinin Kooperatifin Kadirli’deki muhasebe servisinde muhafaza edildiğini, tahsil edilen makbuzlar için tahsilat makbuzu verilmediğini, bir bono tahsil edilmeden bir diğer sonraki tarihli bononun tahsilinin yapılmadığını, kooperatifin teftişi sırasında, müfettişlerce, muhasebe servisindeki yetkililerin tahsil ettikleri paraları genel müdürlük hesaplarına aktarmadıklarının tespiti üzerine, üzerinde ödendi kaşesi olmayan bonolar hakkında takibata girişildiğini, müvekkilinin 2008 yılından borcu olmamasına rağmen 19/06/2006 vade tarihli 4.800,00 TL ve 23/05/2007 vade tarihli 3.350,00 TL olmak üzere toplam 8.150,00 TL bedelli bono bedellerinin ödenmesinin kendisinden talep edildiğini ileri sürerek, 19/06/2006 vade tarihli 4.800,00 TL ve 23/05/2007 vade tarihli 3.350,00 TL olmak üzere toplam 8.150,00 TL bedelli bono ve diğer borç miktarı yönünden borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.Davalı vekili, davalı Çukurova Pamuk, Yerfıstığı ve Yağlı Tohumlar Tarım Satış Kooperatifleri Genel Müdürlüğü’nün, 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu ve 4572 sayılı Tarım Satış Kooperatifleri ve Birlikleri Hakkında Kanun çerçevesinde faaliyet gösteren özel hukuk tüzel kişisi olduğunu, muhatabın dava dışı SS 228 numaralı Çukurova Pamuk, Yerfıstığı ve Yağlı Tohumlar Kadirli Tarım Satış Kooperatifi olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.Mahkemece, iddia, savunma ve dosya kapsamına göre, davalının Çukurova Pamuk, Yerfıstığı ve Yağlı Tohumlar Tarım Satış Kooperatifleri Genel Müdürlüğü’nün ve SS 228 numaralı Çukurova Pamuk, Yerfıstığı ve Yağlı Tohumlar Kadirli Tarım Satış Kooperatifi’nin ayrı tüzel kişilikleri bulunduğu gerekçesiyle davanın pasif husumet ehliyeti yokluğundan reddine karar verilmiştir.Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir. Taraflar arasındaki ilişkinin ve pasif husumet ehliyetinin belirlenmesi için; ileri sürülen borç ilişkisine dayanak ilgili bonolar, sözleşme ve varsa ödeme belgelerinin, konu ile ilgili dosyaya celbedilerek, bonolarda ve diğer belgelerde alacaklı sıfatının kime ait olduğu, ödemenin kime yapıldığı değerlendirilerek, dava dışı SS 228 numaralı Çukurova Pamuk, Yerfıstığı ve Yağlı Tohumlar Kadirli Tarım Satış Kooperatifine husumet yöneltilmesi gerekip gerekmediğinin araştırılıp, sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken mahkemece, bu yönden eksik incelemeyle yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.” şeklinde karar vermiştir.Emsal ilamda belirtildiği gibi, somut dosyada da, davalı birliğin ortağı davacının ortak olduğu terkin edilen kooperatif ise de, davacının ödemeleri davalı birlik hesabına yaptığı, davalı birliğin davacı ile aynı konumda olan ancak yeni daire maliklerinden muvafakat getiren kooperatif ortaklarına, genel kurul kararı uyarınca iadeleri yapmış olduğu da tespit edilmekle, davalının pasif husumet ehliyetinin bulunduğunun kabulü gerekmektedir. Yine ödemeler davacı tarafından yapıldığı için, iade işleminin de davacıya yapılması gerekmektedir.Açıklanan nedenlerle, dosya kapsamında alınan bilirkişi raporunda yaptığı ödemeleri iade edilen ortaklardan ana arter bedeli ile daire aidat ve okul katkı payı adı altında bir kısım kesintilerin yapılmış olması sebebiyle, dosyanın rapor düzenleyen önceki bilirkişiye tevdi ile davalı birlik kayıtlarında bilirkişi incelemesi yaptırılarak, davacının yapmış olduğu ödeme miktarının net olarak tespit edilmesi, davacının ödediği bedelden, davalı birliğin tahsil etmesi gereken bir bedel olup olmadığının belirlenmesi ve ödemenin davacı tarafından bizzat davalı birliğe yapılmış olması sebebiyle kalan kısmın davacıya iade edilmesi gerektiğinden, ilk derece mahkemesi kararının 6100 sayılı HMK’nun 353/1.a.6 maddesi uyarınca kaldırılması ve Dairemiz kararı doğrultusunda yargılama yapılarak karar verilmesi için dosyanın ilk derece mahkemesine iadesine dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere; 1-Davacı vekilinin istinaf talebinin KABULÜ ile Bakırköy 7. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2018/287 E. 2020/190 K. sayılı 14/02/2020 tarihli 6100 sayılı HMK’nun 353/1.a.6 bendi uyarınca KALDIRILMASINA,2-Dairemizin kararı doğrultusunda işlem yapılması için dosyanın mahkemesine İADESİNE,3-Davacı tarafından yatırılan istinaf başvuru harcının Hazineye irat kaydına,4-Davacı tarafından yatırılan istinaf karar harcının ilk derece mahkemesince iadesine,5-Davacı tarafından tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince yeniden verilecek kararda dikkate alınmasına,6-Yatırılan gider avansından kalan kısmın ilk derece mahkemesince iadesine,7-Kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine,Dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 362/1.g bendi gereğince kesin olmak üzere oybirliği ile karar verildi. 27/05/2021