Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
45. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2020/2107
KARAR NO: 2020/280
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2014/358 Esas
KARAR NO: 2019/1130
KARAR TARİHİ: 12/12/2019
DAVA: ALACAK
KARAR TARİHİ:18/11/2020
6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 352. Maddesi uyarınca dosya incelendi,
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ
DAVA Davacı dava dilekçesinde özetle; davacının 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu kapsamında ve EPDK (Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu)’dan aldığı dağıtıcı lisansı doğrultusunda akaryakıt sektöründe faaliyet göstermekte ve bu ticari faaliyetini sahibi olduğu “…” ve ” … ” marka ve logosu altında; maliki bulunduğu veya intifa/kira sözleşmeleriyle hukuksal tasarruf hakkına sahip bulunduğu akaryakıt istasyonlarında; gerek bizzat gerekse sözleşmeli bayileri vasıtasıyla sürdürdüğünü, davalılardan …’in maliki bulunduğu ve tapuda Ankara ili, Keçiören ilçesi, … mahallesi, … ada, … parsel, … cilt, … sayfada kayıtlı toplam … m2 yüzölçümlü taşınmazı 10.11.2006 başlangıç tarihli kira sözleşmesi ile 12 yıl süreli olmak üzere 300.000,00- USD karşılığında kiralandığını ve kira sözleşmesi tapu kütüğüne 08.11.2006 tarih ve 20771 yevmiye numarasıyla şerh edildiğini, davalılardan malik …le kira sözleşmesi imzalayarak tapu kayıtları yukarıda belirtilen taşınmazın kiracılık hakkını alan davacı şirket kira sözleşmesi doğrultusunda diğer davalı bayi şirket ile 03.11.2006 tarihli bayilik sözleşmesini imzaladığını ve bu sözleşme ile taşınmazın ve üzerinde kurulu olan akaryakıt istasyonu ve müştemilatının işleticiliğini ve kullanılmasını davalı şirkete bıraktığını, davalı bayi şirketin, kiracılık hakkı davacı şirkete ait olan taşınmazı ve üzerindeki akaryakıt istasyonunu imzalanan bayilik sözleşmesi kapsamında … akaryakıt istasyonu olarak işletmeye başlamış olup sözleşmelerin davalı tarafından Ankara … Noterliğinin 07 Temmuz 2011 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile feshedildiği 03.11.2011 tarihine kadar da … istasyonu olarak faaliyette bulunduğunu, davalı bayi şirket ile ticari ilişki sorunsuz olarak devam ederken Rekabet Kurumu tarafından akaryakıt dağıtım şirketleri ile bayileri arasındaki intifa/kira sözleşmelerinin ve bayilik sözleşmelerinin 4054 Sayılı Rekabetin Korunması Hakkındaki Kanun kapsamında incelenmesi sonucunda 12.03.2009 tarihinde resmi internet sitesinde bir duyuru yayınlandığını, bu duyuru kapsamında taşınmazın maliki olan davalı (1 numaralı davalı )ile davacı şirket arasında imzalanan ve kiracılık hakkına esas teşkil eden kira sözleşmesinin Rekabet Kurulu kararlarında ve Rekabet Kurumu’nun grup muafiyeti teblülerinde öngörülen süreyi asan kısmının ifası hukuken ve fiilen imkansız hale geldiğini, Rekabet Kurulu’nun kararı doğrultusunda davalı malik adına kayıtla taşınmaz üzerinde davacı şirket lehine tesis edilen kiracılık hakkının şerh edildikten sonraki 5 yıllık süresinin sona erdiğini,12 yıl olarak tesis edilen kira sözleşmesi süresinin bakiyesinin ifası hukuken ve fiilen imkansız hale geldiğini belirterek davalılardan …’e peşin olarak ödenen 432.720,00- TL kira bedelinin güncellenmiş değeri olan 375.493,33-TL’nin 03.11.2011 tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faiziyle birlikte (1 nolu) davalıdan tahsiline karar verilmesine, davalı malik adına kira sözleşmesi nedeniyle ödenen 122.049,00-TL stopaj vergisinin de güncellenmiş değeri olan 106.009,17-TL’nin 03.11.2011 tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faiziyle birlikte davalı malik (1 nolu davalıdan) tahsiline, davalı bayi şirkete ( 2 numaralı davalı ) işletme yatırım destek bedeli olarak ödenen 5.962.882,00-TL’nin güncellenmiş değeri olan 5.174.298,46-TL ‘nin sözleşmelerin sonlandırıldığı 03.11.2011 tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faiziyle birlikte davalı bayi şirketten tahsiline karar verilmesini, duran varlık inşaat yatırımı olarak davacı şirket tarafından yapılan ödemeler toplamı olan 831.202,42-TL’nin de güncellenmiş değeri olan 727.323,55- TL ‘nin 27.09.2011 tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faiziyle birlikte davalı bayi şirketten tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP Davalı cevap dilekçesinde özetle; usule ilişkin beyanlarında, görev ve zaman aşımı yönünden itirazda bulunmuş ve davanın Sulh Hukuk Mahkemelerinin görev alanına girdiğini, davanın görev yönünden reddine karar verilmesi gerektiğini; esasa ilişkin beyanlarında ise davalı şirketin kendisine yapılan ödemeyi amacına uygun olarak kullandığını, davalı şirketin mamelekinde bir artış meydana gelmemiş olup, davacı tarafın beyan ve taleplerinin bu cihetten de kanuni dayanağı bulunmadığından reddine karar verilmesi gerektiğini, ticari ilişkinin devamı sırasında, davalı tarafından satışı gerçekleştirilen davacıya ait ürünlerden davacının elde etmiş olduğu gelirlerin, akaryakıt gelirleri dışında sair adlarla (otomasyon bedeli, promosyon bedeli, kredi kartı komisyonları vb…) davalıdan tahsil edilmiş bulunan bedellerin de davacı tarafça hiç dikkate alınmamış olmasının da, dava ile ileri sürülen taleplerin doğru olmadığını ve yasal dayanaktan yoksun olduğunu belirterek öncelikle davacının kira sözleşmesinden dolayı talep ettiği 375.493,33 TL kira alacağı talebi ile 106.009,17 TL stopaj iade taleplerinin davalı … açısından görev yönünden reddine, davanın her iki davalı açısından zaman aşımı yönünden reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI Mahkememizce, ” ‘…icra edilen yargılama ve tekmil dosya münderecatından edinilen vicdani kanaat gereğince; davanın kısmen kabulü ile; 5.174.298,46TL yatırım destek bedeli ve 100.740,00TL sabit yatırım bedeli olmak üzere toplam 5.275.038,46TL’nin 31.10.2011 temerrüt tarihinden itibaren değişen oranlarda avans faizi ile birlikte … Anonim Şirketi’nden tahsili ile davacı tarafa ödenmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine, davalı … yönünden dava dosyası tefrik edilip görevsizlik kararı verilmekle, karar tesisine yer olmadığına dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulması cihetine gidilmiştir.’ gerekçesi ile; Davanın kısmen kabulü ile; 5.174.298,46TL yatırım destek bedeli ve 100.740,00TL sabit yatırım bedeli olmak üzere toplam 5.275.038,46TL’nin 31.10.2011 temerrüt tarihinden itibaren değişen oranlarda avans faizi ile birlikte … Anonim Şirketi’nden tahsili ile davacı tarafa ödenmesine, fazlaya ilişkin istemin REDDİNE, Davalı … yönünden dava dosyası tefrik edilip görevsizlik kararı verilmekle, karar tesisine yer olmadığına,” dair karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ Davalı vekili yasal süresi içinde sunmuş olduğu istinaf dilekçesinde özet; davanın kısmen kabul kısmen reddine dair verilen kararın kaldırılarak davanın reddine dair karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE GEREKÇE İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2014/358 Esas, 2019/1130 Karar 12/12/2019 tarihli kararına karşı taraf vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuş, dosya istinaf incelemesi yapılmak üzere dairemize gönderilmiştir. Uyuşmazlık, bayilik sözleşmesi kapsamında, sözleşmenin uygulanmayan dönemine ilişkin yatırım destek bedelinin ve sabit yatırım bedelinin davalı bayiden tahsil edilip edilmeyeceğinden kaynaklıdır. 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri İle Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanunun 7035 sayılı kanun İle değişik 35. maddesi uyarınca, ceza ve hukuk dairelerinin numaraları ile aralarındaki iş bölümünün belirlenmesine ilişkin Hakimler ve Savcılar Kurulu Birinci Dairesinin kararı gereğince, Ticari nitelikteki alım-satım sözleşmesinden kaynaklanan her türlü davalar (ihtiyati haciz talebine ve ihtiyati hacze itiraza ilişkin davalar dâhil) sonunda verilen hüküm ve kararlara yönelik istinaf kanun yolu başvurularını İnceleme görevi İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. 13. 14. veya 43. Hukuk Dairesine verilmiştir. Açıklanan nedenlerle ve özellikle taraflar arasında Dairemizin görev alanına giren bir uyuşmazlık bulunmadığından, Dairemizin görevsizliğine, Dosyanın görevli ve İş bölümü bakımından yetkili İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. 13. 14. veya 43. Hukuk Dairesine gönderilmesine dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M:Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere, 1- İş bölümü yönünden Dairemizin GÖREVSİZLİĞİNE, 2- Dosyanın istinaf incelemesi yapmakla görevli İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. 13. 14. veya 43. Hukuk Dairesine GÖNDERİLMESİNE, 6100. Sayılı HMK’nın 352/1. Maddesi gereğince dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda oy birliği ile karar verildi. 18/11/2020