Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 45. Hukuk Dairesi 2020/2055 E. 2023/1594 K. 08.11.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
45. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2020/2055
KARAR NO: 2023/1594
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2020/231
KARAR NO: 2020/326
KARAR TARİHİ: 24/06/2020
DAVA: Tazminat (Rücuen Tazminat)
KARAR TARİHİ: 08/11/2023
6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353. maddesi uyarınca dosya incelendi,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; dava dışı sigortalı …’in sigortaya konu işyerinde sigortacı olup davalı …’ın kiralayan olduğunu, konu iş yerinde 31.03.2016 günü saat 20:30 sularında yangın meydana geldiğini ve işyerinde bulunan muhtelif gıda emtiasının zarar gördüğünü, olayı müteakip … Ltd. Şti. vasıtasıyla icra ettirilen ekspertiz sonucu sigortalının zararının 120.929,20 TL olarak tespit edildiğini, davacının sigortalı …’e 16.06.2016 tarihinde 120.929,20 TL sigorta tazminatı ödediğini ve TTK md. 1472 gereğince sigortalının haklarına halef olduğu gibi ayrıca sigortalıdan aldığı temlikname ile TBK md. 183 vd. hükümleri gereğince üçüncü şahıslara karşı talep ve dava haklarını da devir aldığını, davalıların oluşan zarardan müteselsilen sorumlu olduğunu, 120.929,20 TL’nin tazminat ödeme tarihinden itibaren işletilecek ticari avans faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; meydana gelen yangın hadisesi üzerine İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı Avrupa Yakası İtfaiye Müdürlüğü tarafından hazırlanan 07.04.2016 tarihli raporda yangının davalı şirkete ait buzdolabından kaynaklanmış olduğunu gösterir hiçbir emare bulunmadığını, yangına sebep olduğu iddia edilen ürüne ilişkin model doğrulaması yapılmamış olsa da tüm buzdolapları için geçerli olmak üzere örnek kullanma kılavuzunun 11. sayfasındaki Elektrik Bağlantıları başlıklı bölümde açıkça “uzantılı kabloları ya da çoklu prizler ile bağlantı yapılmamalıdır” şeklinde belirtildiğini, bu hususun davacının sigortalısının kusurlu davranışı ile meydana geldiğini gösteren kuvvetli bir emare olduğunu, yangın hadisesinden sonra davacı tarafından talep edilen Küçükçekmece 4. Asliye Hukuk Mahkemesi 2016/20 D. İş sayılı tespit raporu tarafa tebliğ edilmemekle birlikte raporda belirtilen hususlar ile dükkandaki elektrik tesisatının Elektrik İç Yönetmeliği’ne uygun olmaması nedeniyle yangının meydana geldiğini açıkça ortaya koyduğunu, dosyaya mübrez bulunan … numaralı … Hiz. Ltd. Şti. tarafından hazırlanan Yangın Hasar Ekspertiz Raporu’nda yangının … marka mini buzdolabından kaynaklandığını gösterir hiçbir tespit bulunmadığını, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI Mahkemece ”… davacının sigortalısının iş yerinde 31.03.2016 günü saat 20:30 de meydana gelen yangın nedeni ile davalının kusurunun olmadığı dosyada mevcut 19/11/2019 tarihli bilirkişi raporu ile sabit olup, davacının kusuru olmayan davalıya hasar bedelini tazmin imkanı bulunmadığından açılan davanın reddine” dair karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ Davacı vekili yasal süresi içinde sunmuş olduğu istinaf dilekçesinde özetle; yangın tarihinden sonra arıza kaydı bırakılmasının dolabının ayıplı olmadığı ve davalının kusursuz olduğuna gerekçe olarak gösterilemeyeceği, raporlardaki ortak kanaatin yangının buzdolabından kaynaklı olduğu, aynı buzdolabı markasının daha evvel başka yangın hadisesine sebebiyet verip vermediğine dair bir incelemenin de yapılmadığı, bahse konu buzdolabı serisinde karşılaşılan bir sorun olup olmadığının irdelenmediği ve davalının kusursuz olduğuna kanaat getirilmesinin kabul edilemeyeceği belirtilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE GEREKÇE HMK’nin 355. ve 357. maddeleri gereğince istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle bağlı olarak ve kamu düzenine aykırılık hususlarını da gözetilerek yapılan inceleme neticesinde; Dava; sigortacının, dava dışı sigortalısına aralarındaki sigorta poliçesine dayanarak ödediği hasar bedelinin, hasardan sorumlu olduğunu iddia ettiği davalıdan tahsili istemine ilişkindir. Rücu ve halefiyet, Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kurulu’nun 22/03/1944 Tarih E. 37, K. 9, R.G. 03/07/1944 sayılı kararında “Sigortacının sorumlu kişi aleyhine açacağı dava, sigorta poliçesinden doğan bir dava olmayıp; aynen sigortalı kimsenin sorumlu kişiye karşı açmış olduğu bir dava gibidir. Sigortalının muhtelif mahkemelerde dava açma hakkı varsa, aynı hak sigortacının halefiyet hakkına dayanan rücu davası için de söz konusudur.” şeklinde vurgulanmıştır. 6102 sayılı TTK’nin “Halefiyet” başlığı altındaki 1472. maddesinde ise “Sigortacı, sigorta tazminatını ödediğinde, hukuken sigortalının yerine geçer. Sigortalının, gerçekleşen zarardan dolayı sorumlulara karşı dava hakkı varsa bu hak, tazmin ettiği bedel kadar, sigortacıya intikal eder.” hükmüne yer verilmiştir. Dosya kapsamında yer alan sigorta sözleşmesi ve ödeme belgesi dikkate alındığında, davacının aktif dava ehliyetinin bulunduğu anlaşılmıştır. Dosyada mübrez işyeri paket sigorta poliçesinin incelenmesinde; … Mah. … Sokak … Avcılar/İstanbul adresindeki depoların 10.12.2015-2016 tarihleri arasında davacı sigorta şirketine sigortalandığı ve bu haliyle dava konusu hasarın poliçe dönemi içinde gerçekleştiği anlaşılmaktadır. Düzenlenen ekspertiz raporunda; sigortalı iş yerinin binanın bodrum ve giriş katında depo olarak kullanılmakta olduğu, buzdolabının bağlı olduğu elektrik tesisatından meydana gelen kısa devre sonucu başlayan alevli yangın neticesinde depoda bulunan gıda emtiası ürünleri bir kısmının yanmak, bir kısmının paketlerinin ısı nedeniyle deforme olması ve bir kısmının da islenmesi suretiyle hasar gördüğü, buzdolabının BK-7751 T model olduğu ve 4 yaşında olduğunun anlaşıldığı, bilirkişi tarafından düzenlenen raporda 2 sebebin belirtildiği (1- buzdolabıyla ilgili olduğu, 2- ya buzdolabı ya da orta kolondaki prizdeki gevşeklik nedeniyle) bilirkişi raporunda belirtildiği üzere binada kaçak akım rölesi olmadığı belirtilmiştir. Küçükçekmece 4. Asliye Hukuk Mahkemesi’ne sunulan 2016/20 D.İş sayılı dosyada; (anılan raporun bazı kısımlarının okunaksız olduğu görülmekle) I- elektrik mühendisi tarafından düzenlenen raporda; mini buzdolabının bağlantı klemenslerinin veya buzdolabı kablosu takıldığı orta kolonda bulunan prizde gevşeklik veya temassızlık nedeniyle ısınma meydana geldiği ve ısınma nedeniyle kablo priz ve kablo izolelerini tutuşarak motora ve kablo/ priz altında bulunan kolay tutuşan malzemeleri tutuşturduğu, yangının başlayarak etrafa yayılmasına sebep olabileceği veya II- mini buzdolabı sargılarında, bağlantı klemensin veya buzdolabını besleyen kabloda oluşan bir kısa devre sonucu devrede bulunan sigortanın daha kısa devreyi geç algılaması nedeniyle, kablo izolelerinin tutuşmasına ve tutuşan izolelerin kablo boyunca ilerleyerek etrafa yayılarak yangının büyümesine sebep olabileceği, sayaç panosu ve dükkanda kaçak akım rölesi olmadığı, yangının başlamasına ve büyümesine iş yerine ait elektrik tesisatının yönetmeliğe uygun olmadığı belirtilmiştir. Dosyada İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından 06.04.2016 tarihinde düzenlenen yangın raporunun fotokopisi yer almakta ise de, anılan belgenin oldukça okunaksız olduğu anlaşılmaktadır. Somut davada, kiralayan … ve … A.Ş. aleyhine açılan davada mahkemece 19.02.2020 tarihinde davalılardan … hakkında açılan dava nedeniyle dava dışı sigortalı ile davalı arasında kira sözleşmesi bulunduğu belirtilerek işbu davalı yönünden dava dilekçesinin görevsizlik nedeniyle reddine, dosyanın görevli ve yetkili mahkeme olan Bakırköy nöbetçi Sulh Hukuk Mahkemesi’ne gönderilmesine dair karar verilmiştir. Dosyada düzenlenen bilirkişi raporları: -Makina müh. …, Elektrik-elektronik müh …, Gıda danışmanı … ve Ticaret hukuku uzmanı … tarafından düzenlenen raporda özetle: ödenen hasarın gerçek anlamda maddi zarar kalemleri ve malzemelere göre piyasa rayiçlerine uygun olduğu, davacı tarafından hasar ödemesinin 16.06.2016 tarihinde banka havale yoluyla yapıldığı, olayda BK 7751 T model imalat yılı 2013 olan …, … marka büro tipi mini buzdolabıyla ilgili elektrik tesisatından ve mekanik aksam olarak buzdolabından kaynaklanmadığının tespit edildiği görüş ve tespitinde bulunulmuştur. -İTÜ Elektrik Fak Öğr Üyesi Prof. Dr. …, İTÜ Elektrik Fak. Öğr. Üyesi Dr. … ve Elektrik Elktronik Müh. … tarafından düzenlenen 19.03.2018 tarihli raporda ise; yangının buzdolabında mevcut olan soğutma arıza sonucunda kompresör ve onu tahrik eden elektrik motorunun ayarlanan soğutma seviyesini sağlayabilmesi için gereğinden fazla çalışarak şebekeden daha fazla akım çektiği, bu akımın haliyle kablolardan I2xR denilen watt cinsinden ısınma meydana getirdiği ,iletken çapının uygun olmaması ve /veya kablo bağlantılarında gevşek olması durumunda bu ısınmanın faz ve nötr iletkenleri arasında başlangıçta küçük etkileşimler ile hafif kıvılcımlar oluşturacakları, aynı zamanda tespit edilmez ise olayın etkisinin artarak motora bağlı kablo, fiş-priz sistemini daha fazla ıslatacağı, sonrasında tutuşma noktasına getirerek etraftaki yangın yüklerini alevlendirmesi ile yangının başladığı anlaşıldığından meydana gelen olayda çağrılmalarına rağmen servise gidilmediği ve arızanın giderilmesi için herhangi bir eylemde bulunulmadığından davalı … A.Ş.’nin %50 oranında kusurlu olduğu, kiralayan …ın ise, dairenin kiracıya teslim edildiği tarihte elektrik tesisatının noksan ve Elektrik İç Yönetmeliğine uymayan bir şekilde teslim edilmiş olduğu bilirkişi raporuyla tespit edildiğinden %35 oranında kusurlu olduğu, dava dışı sigortalarında sahibi olduğu buzdolabı ile kendisine verilen kullanma kılavuzundaki uyarılara uymadığından %15 oranında kusurlu olduğu belirtilmiştir.Bilirkişi heyeti tarafından düzenlenen 29.04.2019 tarihli 1. ek raporda yangının meydana geldiği iş yerinde bulunan mini buzdolabının bağlantı klemenslerinde kablosunun takıldığı orta kolonda bulunan çoklu prizde gevşeklik ya da temassızlık sonucu oluşan direnç nedeniyle ısınma meydana geldiği, ısınma nedeniyle kablo izolelerini tutuşturarak yangının başladığı ve kolay tutuşan malzemelerin tutuşarak yangının yayıldığı, dava dışı sigortalı kullanımda olan … Büro Tipi Buzdolabında yangından önce ya da yangın sırasında herhangi bir arıza veya ayıbın tespit edilemediği, dairenin kiracıya teslim edildiği tarihte elektrik tesisatının elektrik iç yönetmeliğe uymayan bir şekilde teslim edilmiş olduğunun bilirkişi keşif raporuyla tespit edildiği de dairenin elektrik tesisatının ayıplı olduğu bu nedenle davalı kiralayanın %35 oranında kusurlu olduğu, dava dışı sigortanın kullanma kılavuzunda belirtilmiş uyarıya rağmen buzdolabını çoklu prizde kullanarak yangına sebebiyet verdiği ve bu nedenle %65’i oranında kusurlu olduğu, sigortalı depodaki yangının gerçekleştiği 31.03.2016 tarihinden çok daha ileri bir tarihte 25.04.2016 tarihinde üretici şirketin çağrı merkezini arayarak buzdolabında arıza bulunduğunu söylediğini, sigortalının yangında hasar gören ve onarılmaz durumunda bulunan cihazı 25 gün sonra soğutmama şikayeti ile yetkili servisi çağırmasının anlaşılamadığını, herhangi bir yanıltma ya da yönlendirme olduğu iddiası konusunda takdirin mahkemede olduğunu, ayrıca cihazın yangın mahallinde değil … Mahallesi … Sokak No … adresindeki evde kontrolünün yapıldığını belirtmişlerdir. Bilirkişi heyeti tarafından düzenlenen 05.09.2019 tarihli 2. ek raporda; Davalı … tarafından dava konusu iş yerine ait elektrik projelerinin sunulması bu nedenle bu eksikliğin giderilmesi halinde işbu davalının yangındaki kusur oranında yeniden değerlendirme yapılabileceği, davacının kusur oranı yönünden de teknik bir konu olmadığından değerlendirmesinin mahkemeye ait olduğu belirtilmiştir. -Mali müşavir … tarafından düzenlenen raporda özetle; 19.03.2018 tarihli bilirkişi raporunda belirtilen kusur oranına göre zarar dağılımının -dava dışı sigortanın %35 oranında kusurlu olduğu ve zarardaki payının 18.139,35 TL -davalı …’ın %35 oranında kusurlu olduğu ve zarardaki payının 42.325,15 TL -davalı … A.Ş.’nin %50 oranında kusurlu olduğu ve zarardaki payının 60.464,50 TL 03.05.2019 ve 10.09.2019 tarihli bilirkişi raporunda belirtilen kusur oranlarına göre zarar dağılımının, -dava dışı sigortalının %65 oranında kusurlu olduğunun tespiti üzerine dolardaki payının 78.603,85 TL, -davalı …’ın %35 oranında kusurlu olduğunun tespiti üzerine dolardaki payının 42.325,15 TL olduğu görüş ve tespitinde bulunulmuştur. Mahkemece yapılan yargılama sonucunda 29.04.2019 düzenlenme ve 03.05.2019 havale tarihli İTÜ Elektrik Fak Öğr. Üyesi Prof. Dr. …, İTÜ Elektrik Fak. Öğr. Üyesi Dr. … ve Elektrik Elktronik Müh. … tarafından düzenlenen bilirkişi heyet raporu nazara alınarak davanın reddine dair karar verilmiş olup, davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurmuştur. Sunulan istinaf sebeplerinin incelenmesi: Öncelikle belirtilmesi gerekir ki, aynı hukuki uyumazlık ve aynı haksız fiile ilgili olarak tefrik edilen dosyada davalı olarak yer alan kiralayan … yönünden yargılamanın devam edip etmediği araştırılmalı, anılan davalı yönünden yargılamanın devam etmesi halinde Sulh Hukuk Mahkemesi’nin özel yetkili mahkeme olduğu nazara alınarak, her iki (… ve … A.Ş.) davalı aleyhine açılan davanın bir arada görülebilmesi için görevsizlik kararı verilmesi gerektiği gözden kaçırılmamalıdır. Aksi taktirde ise; davalı … A.Ş.’ye atfedilecek kusur izafesi yönünden, öncelikle yangının başlama nedeni hiç bir şüpheye mahal bırakılmadan tespit edilmesi gerekmektedir. İş bu nedenle, dava konusu depo/işyerine ait elektrik projeleri sunulması istenilerek ve ilgili kurumla yazışma yapılarak depo/işyerine ait elektrik projesi dosya arasına alınmalı ve teknik bilirkişiler tarafından dosya arasına alınan belgeler üzerinde inceleme yapılarak elektrik projesinin yönetmeliklere uygun olup/olmadığı, elektrik tesisatında herhangi bir değişiklik yapılıp/yapılmadığının tespit edilmesi gerekmektedir. Hükme esas alınan bilirkişi raporunda dairenin dava dışı sigortalıya teslim edildiği tarihte elektrik tesisatının noksan ve elektrik yönetmeliğine uymayan bir şekilde teslim edilmiş olduğu keşif sonucunda bilirkişi raporuyla da tespit edildiği belirtilmiştir. Dosyada mevcut ve okunaklı olmayan 2026/20 D.İş sayıda dosyasında elektrik mühendisi tarafından keşif sonucu düzenlenen raporda, iş yerinin elektrik tesisatının Elektrik İç Tesisat Yönetmeliğine uygun olmadığı yönünde tespitte bulunulmuş ise de; bu tespite ulaşılmasına neden olan sebeplerin raporda detaylandırılmamıştır. Bu nedenle dosyada yer alan ve okunaksız bilgi ve belgelerin temini ile dava konusu depo/ iş yerine ait elektrik projeleri dosyasına alınarak daha önce rapor düzenlenmemiş (sigorta, elektrik elektronik mühendisi, makine mühendisi) bilirkişi heyetince inceleme yapılmalı ve varılacak sonuç dairesinde hüküm tesis edilmelidir. Açıklanan sebeplerle davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne; kararın açıklanan gerekçeler doğrultusunda kaldırılmasına ve davanın yeniden görülmesi için 6100 sayılı HMK’nin 353-(1).a.6 maddesi gereğince dosyanın mahkemesine iadesine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere; 1-Davacı tarafın istinaf başvurusunun KABULÜNE, 2-Bakırköy 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin, 2020/231 E., 2020/326 K. sayılı ve 24/06/2020 tarihli kararının HMK’nin 353/1a.6 maddesi uyarınca KALDIRILMASINA, 3-Dosyanın, Dairemiz kararına uygun şekilde yargılama yapılmak ve yeniden bir karar verilmek üzere mahal Mahkemesine iadesine, 4-Harçlar Kanunu gereğince davacı tarafından yatırılan istinaf kanun yoluna başvurma harcının hazineye GELİR KAYDINA, istinaf karar harcının talep halinde davacıya İADESİNE, 5-Davacının yapmış olduğu istinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince yeniden verilecek kararda dikkate alınmasına, 6-İstinaf yargılaması sırasında duruşma açılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, 7-Kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine, Dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 362/1-g bendi gereğince kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 08/11/2023