Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 45. Hukuk Dairesi 2020/1419 E. 2020/105 K. 14.10.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
45. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2020/1419
KARAR NO: 2020/105
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :İSTANBUL14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2017/601 Esas
KARAR NO: 2019/957
KARAR TARİHİ: 07/10/2019
DAVA: Tazminat (Rücuen Tazminat)
KARAR TARİHİ: 14/10/2020
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ
DAVA Davacı vekilinin dava dilekçesinde; davacı sigorta şirketi nezdinde ticari paket sigorta poliçesi ile sigortalı İgdaş’a ait servis kutu ve boruları davalılar tarafından hasara uğradığını bu sebeple sigortalıya 27/01/2016 tarihinde 1.757,11 USD hasar tazminatı ödediğini, davacı sigorta şirketinin ödediği bedelin davalılardan rücuen tahsilini teminen sigortalı emtianın hasara uğramasından sorumlu olan davalı aleyhine rücu mektubu gönderildiğini, davalı taraf rücu mektubuna olumsuz yanıt verdiğini ve borcun ödenmediğini beyanla 1.757,11 USD’ın fazlaya dair talep hakkı saklı kalmak kaydı ile 27/01/2016 ödeme tarihinden işleyecek faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen rücuen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP Davalı … vekili vermiş olduğu yanıt dilekçesi ile; görev itirazlarının bulunduğunu, davalıya husumet yöneltilemeyeceğini, talep miktarının dövize dayalı olarak istenemeyeceğini, zamanaşımı itirazlarının bulunduğunu, sözleşme gereği 3. şahısların uğradığı tüm zararlardan davalının sorumlu olmadığını, davacının ödeme yaptığına ilişkin ödeme evrakı mevcut olmadığını beyanla davanın reddine, faiz isteminin reddine, karar verilmesini talep etmiştir. Davalı … vekili vermiş olduğu yanıt dilekçesi ile; davanın haksız ve gerçek dışı iddialarla açıldığını, davalının kusursuz olduğunu, gerçekleşen hasar mevcut ise davalı tarafından gerçekleştirildiği ya da davalının kusuru nedeniyle gerçekleştiğine dair somut dayanağın olmadığını beyanla davanın reddine, vekalet ücretinin ve yargılama giderinin karşı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI Mahkemece “…HMK madde 331/1 hükmü uyarınca; davanın konusuz kalması sebebiyle davanın esası hakkında karar verilmesine gerek bulunmayan hallerde, hakim davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumuna göre yargılama giderlerini takdir ve hükmeder. Keza karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin madde 6/1 hükmüne göre, anlaşmazlık davanın konusuz kalması nedeniyle, delillerin toplanılmasına ilişkin ara kararın gereğinin yerine getirilmesinden sonra giderilirse Tarife hükümleriyle belirlenen ücretlerin tamamına hükmolunur. Yasal dayanakları ortaya konularak yapılan bu açıklamalardan sonra somut olaya gelindiğinde, davacının icra takibi yapmış olsa da alacak davası açabileceği, davanın açıldığı tarihte borcun ödenmediği, davalı … dava konusu hasar bedelini ödeyerek kusuru kabul etmiş olduğu, diğer davalı şirketin ise … ile müteselsilen sorumluluğu olduğu kuşkusuzdur. Ancak davalı …’in dosya kapsamındaki tüm bilgi ve belgelerden anlaşılacağı üzere hasar ile bağı bulunmadığı gibi davacı tarafından davalı …’nin sorumluluğuna ilişkin delil veya açık beyanı da bulunmamaktadır. Taraf sıfatının taraflar ileri sürmese bile mahkemece re’sen nazara alınabileceğinden, davalı …’in kusuru veya sorumluluğu bulunmadığı ve bu nedenle husumet yöneltilemeyeceğinden davalı …’nin yargılama gideri ve vekalet ücretinden sorumluluğu bulunmadığı, diğer davalıların ise müteselsilen sorumlu olduğu kanaatiyle aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.” gerekçesi ile; “Konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına” dair karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ 1- Davalılardan … Genel Müdürlüğü vekili yasal süresi içinde sunmuş olduğu istinaf dilekçesinde özetle; … tarafından ödeme gerçekleştirilmediği, ödemenin diğer davalı … Şti tarafından yapıldığını, iş bu davalı aleyhine yargılama gider ve vekalet ücretine hükmedilmesinin usul ve yasaya uygun olmadığı belirtilerek mahkeme kararının kaldırılmasını talep edilmiştir. 2- Davalılardan … İnş. vekili yasal süresi içinde sunmuş olduğu istinaf dilekçesinde özetle; davalının davaya konu uyuşmazlıkta hiçbir sorumluluğunun bulunmadığını, … tarafından ödeme yapılması nedeniyle müşterek ve müteselsilen yargılama giderlerinden sorumlu tutulmalarının usul ve yasaya uygun olmadığı belirtilerek mahkeme kararının kaldırılması talep edilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE GEREKÇE HMK’nun 355. maddesine göre istinaf incelemesi; istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık görüldüğü takdirde ise resen gözetilmek suretiyle yapılmıştır. Dava, Ticari Paket Sigorta Poliçesi ile dava dışı sigortalı …’a ait servis kutu ve borularında 30/05/2016 tarihinde meydana gelen hasar nedeniyle ödenen (1.757,11 USD) sigorta tazminatının ödeme tarihinden işleyecek faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili istemine ilişkindir. Davacı ile dava dışı sigortalı … aradında 01/02/2016-01/02/2017 dönemlerini kapsar şekilde … numaralı Ticari Paket Sigorta Poliçesi düzenlendiği, hasar tespit tutanağının incelenmesinde, 30/05/2016 tarih ve saat 19:36 da K.Çekmece ilçesi B.Halkalı … Mah. … Cad. No: … de …’nin kanal çalışmaları esnasında … hattında hasara sebebiyet verildiği ve gaz çıkışı olduğu, hasara neden olan firma adı ise … İnş – … olarak belirtilmiştir. İstanbul (Anadolu) …İcra Dairesinin … E sayılı takip dosyası ile (Tarih :30\06\2016 Açıklama: … servis kutu hasarı) … servis kutu hasarı nedeniyle davacı tarafça davalılar aleyhine 1.757,11 USD asıl alacak, 31, 92 USD işlemiş faiz olmak üzere toplam 1.789,03 USD’ın tahsiline yönelik takip başlatıldığı, İcra Dairesince 06/05/2019 tarihli mahkemeye gönderilen cevabi yazıda, davalı … ne 13/02/2017 tarihinde ödeme emri ve eklerinin tebliğ edildiği, … vekilince 16/02/2017 tarihinde itiraz dilekçesi sunulduğu, takibin … yönünden 16/02/2017 tarihinde durudurulmasına karar verildiği, … İnş ve … yönünden Örnek 7 Ödeme Emrinin iade geldiği 8.687.23 TL’nin 29/12/2017 tarih ve … Özel No ile … Genel Müdürlüğünce dosyaya yatırıldığının Uyap sorgusu ile anlaşıldığı belirtilmiştir.Dosyada mübrez … Seri NO LU … Sıra Nolu Tahsilat makbuzunun incelenmesinde; 29/12/2017 tarihinde ”… nolu Talimat Dosyası Ö.TürüBorç Tahsilatı … … Sig I/D İstanbul Anadolu …İcra Dairesi” açıklaması ile 8.687,23 TL nin yatırıldığı görülmüştür. Küçükçekmece İlçesi … Mah. … Cad. No … adresinde davalılardan …’nin diğer davalı … İnş. Şti yüklenimindeki Avrupa 1. Bölge 2014 yılı 2. kısım Müteferrik Atıksu ve Yağmur Suyu Kanal İnşaatı” işi kapsamında kanal çalışması yapıldığı, idare ile yüklenici arasında imzalanan sözleşmeni 17 no’lu maddesi, İnşaat İşleri Genel Teknik Şartnamesinin 3. 4. , 10.1 ve 10.2 maddelerine , Kanalizasyon Tenik Şartnamesinin 2.3.5 no’lu maddesine Yapım İşleri Şartnamesinin 9 ve 25 no’lu maddeleri uyarınca taraflar arasında zarar ve ziyandan doğan maddi, manevi hukuki ve cezai sorumlulukların belirlendiği anlaşılmaktadır. Mahkemece yapılan yargılama sonucunda davanın 29/06/2017 tarihinde açıldığı tarihten sonra yargılama aşamasında borcun ödenmiş olduğu ve davalılardan …’nin borcu ödeyerek kusuru kabul ettiği diğer davalı şirketin ise … ile müteselsil sorumlu olduğu belirtilerek konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalılar … ve …Şti üzerine bırakılmasına, (diğer davalı …in kusuru ve sorumluğu bulunmadığından iş bu davalıya husumet yöneltilemeyeceği belirtilmek suretiyle) dair karar verilmiştir. Davanın açılmasından sonra davacının hukuki yararı veya davanın konusunun kalkması durumunda dava konusuz kalır. Alacak davalarında , davalı tarafça yargılama aşamasında dava konusu borcun ödenmesi durumunda da dava konusuz kalır. Davanın konusuz kalması halinde mahkemece bir hüküm verilmeyecek yani bir karar verilmeyip sadece kararda davanın konusuz kaldığı belirtilerek davaya son verilecektir. Ancak, mahkemenin davanın konusuz kalması yanında yargılama giderleri hakkında bir hüküm vermesi gerekmektedir. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun “Esastan Sonuçlanmayan Davada Yargılama Gideri” başlıklı 331. maddesinin 1. fıkrasında; davanın konusuz kalması sebebiyle davanın esası hakkında bir karar verilmesine gerek bulunmayan hâllerde, hâkimin, davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumuna göre yargılama giderlerini takdir ve hükmedeceği, hususu düzenlenmiştir. Bu durumda mahkemenin yargılamaya devam ederek dava açıldığı zaman hangi tarafın haksız olduğunu tespit etmesi ve tutumuyla dava açılmasına sebep olan tarafı yargılama gideri ile mahkum etmesi gerekmektedir. Nitekim Yargıtay 17.HD 16/05/2005 6723-5274 ( YKD 2005/8, s.1257) ilamında usul hükümleri uyarınca davanın konusuz kalması halinde yapılacak işin yargılamaya devam edilerek tarafların davada haksızlık oranları saptanıp ona göre harca, yargılama giderine ve vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiği belirtilmiştir. İstinaf sebeplerinin incelenmesinde; 1- Mahkemece yargılama aşamasında dava konusu borcun ödendiği belirtilerek konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına dair karar verilmiş ise de; öncelikle davalılardan … dava konusu iddia olunan zararı karşılayıp karşılamadığı konusu açık ve net bir şekilde çözüme kavuşturulmalıdır. Zira, iş bu davalı vekilince sunulan istinaf başvuru dilekçesinde zararın … tarafından karşılanmadığı, diğer davalı …ŞTİ tarafından karşılandığı iddia edilmiştir. Yine, dosyada mübrez … Seri No Lu … Sıra Nolu tahsilat makbuzunun incelenmesinde ”… nolu Talimat Dosyası Ö.TürüBorç Tahsilatı” açıklaması yer aldığından, 2017/3081 Sayılı talimat dosyası olup olmadığı , ödemenin hangi dosyaya yapıldığı, takibe konu hasarın hangi tarihte meydana geldiği hususu, davaya konu uyuşmazlığa konu edilen ve takibe konu hasarın aynı olup olmadığı İcra Dairesine de sorulmak ve İstanbul (Anadolu) … İcra Dairesinin … E sayılı takip dosyası celp edilerek incelenmek suretiyle açıklığa kavuşturulmalıdır. 2- Yargılama gideri ve vekalet ücreti yönünden ise; öncelikle dava konusu edilen alacağın davalılar tarafından ödenip ödenmediği açıklığa kavuşturulmalı ve tarafların tüm delilleri tarafların sorumluluğunun tespiti ve var ise kusur durumlarının belirlenmesi amacıyla toplanmalıdır. Zira tarafların sunduğu dava ve cevap dilekçelerinin incelenmesinde; bilirkişi incelemesi, tanık delili, idare kayıtlarının celp edilmesi gibi delillere dayanıldığı anlaşılmaktadır. Davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumunun belirlenmesi amacıyla tarafların ileri sürdüğü deliller toplandıktan ve eksiklik giderildikten sonra bu doğrultuda karar verilmesi gerekirken, bu yönde hiç araştırma ve değerlendirme yapılmadan hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı görülmüştür. 3-Her ne kadar istinaf sebebi yapılmamış ise de kamu düzenine aykırılık görülen haller resen gözetilmekle ; mahkemece gerekçeli kararda ”davalı …’in kusuru veya sorumluluğu bulunmadığı ve bu nedenle husumet yönetilmeyeceğinden…” açıklamasının yapıldığı ancak, davalılardan … yönünden ayrı hüküm kurulmadığı ve bu hususun usule aykırı olduğu anlaşılmaktadır. Açıklanan nedenlerle, davalılar vekillerinin istinaf başvurusunun HMK’nun 353/1.a.6 bendi gereğince kabulü ile mahkeme kararının kaldırılmasına, dairemiz kararına uygun şekilde yargılama yapılmak ve yeniden bir karar verilmek üzere mahal mahkemesine iadesi kanaatine varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; Davalıların ( … Genel Müdürlüğü ve … A.Ş.’nin ) istinaf başvurusunun KABULÜ ile; 1-İstanbul 14. Asliye Ticaret Mahkemesi’ nin 07/10/2019 tarih ve 2017/601 Esas – 2019/957 Karar sayılı kararının HMK’ nın 353/1-a6 maddesi uyarınca KALDIRILMASINA ve dosyanın mahkemesine İADESİNE, 2-Harçlar Kanunu gereğince istinaf eden davalılar tarafından ayrı ayrı yatırılan 121,30’ar TL istinaf kanun yoluna başvurma harcından 68,20’şer TL’nin mahsubu ile HAZİNEYE GELİR KAYDINA, bakiye kalan 53,10’ar TL’nin talep halinde istinaf eden davalılara ayrı ayrı iadesine, 3-Davalılarca yapılan 44,40’ar TL istinaf karar harcının talep halinde ayrı ayrı davalılara iadesine, 4-İstinaf başvurusu için yapılan yargılama giderlerinin esas hükümle birlikte ilk derece mahkemesince yargılama giderleri içinde değerlendirilmesine, 5-Artan gider avansı olması halinde yatıran tarafa iadesine, 6-Kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 14/10/2020 tarihinde HMK’ nın 353/1-a6 maddesi gereğince kesin olarak oy birliği ile karar verildi.