Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
45. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2020/1374
KARAR NO: 2020/51
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 6. ASLİYE TİCARET
TARİHİ: 02/07/2019
NUMARASI: 2019/396 Esas, 2019/615 Karar
DAVANIN KONUSU: Tapu İptali Ve Tescil (Satın Almaya Dayalı)
DAVA TARİHİ: 27/06/2019
KARAR TARİHİ: 07/10/2020
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalının İstanbul İli, Ümraniye İlçesi, … Mah. … parsel, … Blok, D:… nolu daireye ait kooperatif üyeliğini ve daire mülkiyetini devraldığını ve müvekkil kooperatife yaptığı üyelik başvurusu kabul edildiğini, üye olarak kaydedildiğini, kooperatif genel kurullarında eksikliklerinin tamamlanması, inşaatların yapılması, yaklaşık 80 üyeye ait dairelerin tapularının alınması, borçların ödenmesi, alacakların tahsili, davaların yürütümü ve sair hususlar için aidat toplanmasına karar verildiğini, davalı koopretiflar yasasının 23.maddesine aykırı olarak bu sorumluluktan kaçmak maksadıyla Kadıköy …Noterliğinin keşide ettiği 26/06/2018 tarih … yevmiye sayılı ihtarname ile istifa ettiğini, davalı bu üyelik nedeniyle aldığı daireyi tüm taleplere rağmen müvekkiline iade etmediğini belirterek davalnın daireyi 3.şahıslara devir ve temlikinin tedbiren önlenmesi için ihtiyati tedbir kararı verilmesini, tapu kaydının iptaline, müvekkil kooperatif adına tesciline, fazlaya ilişkin haklarının saklı kalmak kaydı ile 1.000,00 TL ecrimisil bedelinin faiziyle birlikte davalıdan tahsiline, yargılama gideri ile vekalet ücretini davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP Dava dilekçesi davalı tarafa tebliğ edilmemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI Mahkemece dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde; “TTK’nın 4.maddesinde yazılı davalar mutlak ticari davalardır. TTK’nın 5.maddesinde yazılı davalar ise genel hukuk davalarıdır. Bu davaların ticari dava sayılabilmeleri için her iki tarafında tacir ve davanın, tarafların ticari işletmeleri ile ilgili olması gerekir. Bir tarafın tacir olması o işi ticari iş haline getirsede ticari dava haline getirmez. Davamızda davacı taraf da davalı taraf da tacir sıfatını haiz değildir. Dosyadan anlaşılacağı gibi taraflar arasındaki temel uyuşmazlık kooperatif üyeliğinden ayrılma sebebiyle talep edilen tapu iptal tescil istemine ilişkindir. Açıklanan nedenler ışığında görüleceği üzere dava ticari dava değildir. Görevli mahkeme İstanbul Anadolu Asliye Hukuk Mahkemesi olduğundan görevsizlik kararı verilmiştir.” gerekçesiyle mahkemenin görevsizliği nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ İlk Derece Mahkemesince gerekçeli kararın davacı vekiline 12/09/2019 tarihinde tebliğ edildiği, davacı vekili 12/09/2019 tarihinde süresi içerisinde sunmuş olduğu istinaf dilekçesinde özetle; davanın kooperatif ile kooperatif üyesi olan davalı arasındaki üyelikten kaynaklanan dava olduğunu, 1163 sayılı yasadan kaynaklandığını ve 1163 sayılı yasanın 99.maddesinde “Bu kanunda düzenlenen hususlardan doğan hukuk davaları, tarafların tacir olup olmadıklarına bakılmaksızın ticari dava sayılır. Bu davalarda basit muhakeme usulü uygulanır.” hükmünün yer aldığını, buna rağmen mahkemece verilen görevsizlik kararının hiçbir hukuki dayanağının bulunmadığını, dava dilekçesi dahi tebliğ edilmeden, herhangi bir gerekçe belirtilmeden, 6100 sayılı HMK’nın 27.maddesinde yer alan hukuki dinlenilme hakkı, Anayasanın 36.maddesinde ve AİHS’nin 6.maddesinde yer alan adil yargılanma hakkının ihlal edilerek savunma ve ispat hakkı kısıtlanarak karar verildiğini, verilen kararın TTK 4 ve 5.maddelerine, 1163 sayılı yasanın 99.maddesine, HMK’nın göreve ilişkin amir hükümlerine, Yüksek Yargıtay’ın içtihatlarına açıkça aykırı olduğunu belirterek, istinaf incelemesinin duruşmalı olarak yapılmasını, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını, yeniden yargılama yapılarak davanın kabulüne karar verilmesini, öncelikle dava konusu taşınmazın 3.kişilere devir ve temlikinin tedbiren önlenmesi için ihtiyati tedbir kararı verilerek tapu müdürlüğüne müzekkere yazılmasını, davalının kooperatif üyeliğinden istifa ettiği halde üyelik nedeniyle aldığı İstanbul İli, Ümraniye İlçesi, … Mah. … parsel, … Blok, D:… nolu daireyi kooperatife iade etmediğinden bağımsız bölüme ilişkin tapu kaydının iptali ile kooperatif adına tapuya tescili, olmazsa güncel değerinin tespiti ile davacı kooperatife ödenmesini ve davalı tarafından kullanılmaya devam edilen dava konusu bağımsız bölüme ilişkin şimdilik 1.000,00 TL ecrimisil bedelinin davalıdan tahsili ile kooperatife ödenmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasını talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında inceleme; 6100 sayılı HMK’nun 355. maddesindeki düzenleme gereğince, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine ilişkin aykırılık bulunup bulunmadığı yönü gözetilerek yapılmıştır. Ticari davalar, mutlak ticari davalar ve nispi ticari davalar olmak üzere iki gruba ayrılmaktadır. Mutlak ticari davalar, tarafların tacir olup olmadığına ve işin bir ticari işletmeyi ilgilendirip ilgilendirmediğine bakılmaksızın sırf dava konusunun 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununda düzenlenmesi nedeniyle ticari sayılan davalardır ve TTK’nın 4/1.maddesinde bentler hâlinde sayılmıştır. Bunların yanında bazı özel kanunlarda belirlenmiş ticari davalar da bulunmaktadır. Bu gruptaki davaların ticari dava sayılabilmesi için taraflarının tacir olması veya ticari işletmeleriyle ilgili olması gibi şartlar aranmaz. TTK’nın 4/1. bendinde sınırlı olarak sayılan davalar arasında yer alması veya özel kanunlarda ticari dava olarak nitelendirilmesi yeterlidir. Bu davalar kanun gereği ticari dava sayılan davalardır. 1163 Sayılı Kooperatifler Kanununda ikinci bölümünde “Ortaklık Sıfatının Kazanılması ve Kaybedilmesi”, üçüncü bölümünde “Ortakların Hak ve Ödevleri” düzenlenmiş, 99/1.maddesinde ise, bu kanunda düzenlenen hususlardan doğan hukuk davalarının tarafların tacir olup olmadıklarına bakılmaksızın ticari dava sayılacağı belirtilmiştir. Dava, ferdi tapu mülkiyeti kurulduktan sonra istifa yolu ile kooperatif ortaklığından ayrılan ortağa yöneltilen, kooperatif ortaklığı yolu ile edinilen bağımsız bölüme ilişkin tapu kaydının iptali ile bağımsız bölümün kooperatif adına tapuya tescili, olmazsa güncel değerinin tespiti ile davacı kooperatife ödenmesi ve davalı tarafından kullanılmaya devam edilen dava konusu bağımsız bölüme ilişkin ecrimisil bedelinin tahsili istemine ilişkin olup, söz konusu uyuşmazlıkla ilgili davada görevli mahkeme ticaret mahkemesidir. 1163 Sayılı Kooperatifler Kanununun 99/1.maddesindeki görev hükmüne rağmen ilk derece mahkemesince görevsizlik kararı verilmesi doğru görülmemiştir. Ayrıca harç hususu kamu düzenine ilişkin olduğundan, bu yönden resen inceleme yapılmıştır. 492 sayılı Harçlar Kanununun 28.maddesi “(1) sayılı tarifede yazılı nispi harçlar aşağıdaki zamanlarda ödenir. a) (Değişik: 23/7/2010-6009/18 md.) Karar ve ilam harcı; Karar ve ilam harçlarının dörtte biri peşin, geri kalanı kararın tebliğinden itibaren bir ay içinde ödenir…”, 30.maddesi “Muhakeme sırasında tesbit olunan değerin, dava dilekçesinde bildirilen değerden fazla olduğu anlaşılırsa, yalnız o celse için muhakemeye devam olunur, takip eden celseye kadar noksan değer üzerinden peşin karar ve ilam harcı tamamlanmadıkça davaya devam olunmaz. Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 409 uncu maddesinde gösterilen süre içinde dosyanın muameleye konulması, noksan olan harcın ödenmesine bağlıdır.”, 32.maddesi ise “Yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemler yapılmaz. Ancak ilgilisi tarafından ödenmeyen harçları diğer taraf öderse işleme devam olunmakla beraber bu para muhakeme neticesinde ayrıca bir isteğe hacet kalmaksızın hükümde nazara alınır.” şeklinde düzenlenmiştir. Yani nispi harca tabi davalarda, dava değeri üzerinden hesap edilen harcın 1/4’ünün peşin olarak ödenmesi gerekmektedir. Dava açılırken, harcın eksik alınmış olması halinde mahkemece davaya devam olunabilmesi için harcın, Harçlar Kanunu’nun 30. ve 32.maddeleri uyarınca tamamlanması yoluna gidilir ve davacıya eksik harcı yatırması için süre verilir. Şayet verilen süreye rağmen eksik harç ikmal edilmez ise dosya işlemden kaldırılır ve 6100 sayılı Yasanın 150.maddesi uyarınca süresinde tamamlanarak yenilenmez ise davanın açılmamış sayılmasına karar verilir. Davacının dava dilekçesinde iki talebi mevcut olup, bunlardan ilki terditli olarak dava konusu bağımsız bölüme ilişkin tapu kaydının iptali ile bağımsız bölümün kooperatif adına tapuya tescili, bu talebinin mümkün olmaması halinde güncel değerinin tespiti ile davacı kooperatife ödenmesine ilişkin, ikinci talebi ise dava konusu bağımsız bölüme için şimdilik 1.000,00 TL ecrimisil bedelinin tahsili istemine ilişkindir. Buna rağmen ilk talebi yönünden harç yatırmadığı, harcı ikinci talebi olan 1.000,00 TL ecrimisil bedeli üzerinden yatırdığı tespit edilmiştir. Somut olayda; dava dilekçesindeki açıklamalara ve neticei talebe göre 1163 Sayılı Kooperatifler Kanununun 99/1.maddesi uyarınca Ticaret Mahkemeleri görevli olduğundan, dilekçeler aşaması tamamlanarak taraf delillerinin toplanması ayrıca davacıya terditli olarak talep ettiği dava konusu bağımsız bölüme ilişkin tapu kaydının iptali ile bağımsız bölümün kooperatif adına tapuya tescili, bu talebinin mümkün olmaması halinde güncel değerinin tespiti ile davacı kooperatife ödenmesine istemi yönünden taşınmazın değerini bildirmek ve bildirdiği değer üzerinden Harçlar Kanunu 28.maddesi gereğince yatırması gereken nispi peşin 1/4 karar ve ilam harcını yatırmak için süre verilmesi, yargılama aşamasında taşınmazın değerinin bildirilen değerden fazla olduğunun anlaşılması halinde eksik kalan harcın ikmal ettirilmesi gerekmektedir. Açıklanan nedenlerle, mahkemece usuli eksiklikler tamamlanarak işin esasına ilişkin bir karar verilmesi gerekirken görevsizlik kararı verilmesi 6100 sayılı HMK’nun 353/1.a.3 maddesine aykırı olduğundan, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile kararın kaldırılmasına, davanın esası hakkında inceleme yapılarak karar verilmek üzere dosyanın mahkemesine iadesine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle: 1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE, 2-İstanbul Anadolu 6. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 02/07/2019 tarih, 2019/396 Esas 2019/615 Karar sayılı kararının HMK 353/1.a.3 maddesi gereği KALDIRILMASINA, 3-Davanın esası hakkında inceleme yapılarak karar verilmek üzere dosyanın mahkemesine İADESİNE, 4-Hüküm tarihinde yürürlükte bulunan 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı tarife gereğince alınması gereken 83,50 TL başvuru harcının davalı tarafından yatırılan 165,70 TL harçtan mahsubu ile bakiye 82,20 TL harcın talep halinde davacıya İADESİNE 5-İstinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince yeniden verilecek kararda dikkate alınmasına, 6-İstinaf yargılaması sırasında duruşma açılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, Dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 353/1.a.3 bendi gereğince kesin olmak üzere oybirliği ile karar verildi. 07/10/2020