Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
45. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2020/1346
KARAR NO: 2020/242
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL20. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2019/686
KARAR NO: 2019/102
KARAR TARİHİ: 03/10/2019
DAVA: SİGORTA (Mal Sigortası Kaynaklı)
KARAR TARİHİ: 11/11/2020
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ
DAVA Davacı…vekili mahkememize verdiği 02/102019 havale tarihli dilekçesinde özetle; davalı…aleyhine, davacı…şirketin borcundan dolayı İstanbul … İcra Müdürlüğünün essas sayılı icra dosyası üzerinden icra takibi başlatıldığını, davalı … 01.08.2017 tarihinde icra dosyasına takibe ve yine davacıya borcu bulunmadığından asıl alacağa haksız itirazda bulunduğunu, davacı…şirkete gelen hasar ihbarı üzerine Hazine Müsteşarlığına bağlı ve tarafsız … Ltd. Şti. tarafından 10.10.2016 tarihinde ekspertiz çalışması gerçekleştirildiğini, … numaralı eksper raporu tanzim edildiğini, davacı…şirket nezdinde ise … nolu hasar dosyası açıldığını, davacı …poliçesi teminatları kapsamında ekspertiz raporunda açıklanan 16.03.2017 tarihinde 8.367,84 TL davacı …şirketi sigortalısı/dava-dışı …’a ödendiğini, davalı…taraf yasal evraklar, ekspertiz raporu ve banka ödemesi ile likit bir alacağa karşı kötü niyetli olarak borcu olmadığı yönünde itiraz ettiğini, davacı…alacağını almasında gecikmeye sebebiyet verdiğini beyanla, itirazın iptali ile takibin devamına, davalı…borçlunun %20’den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI Mahkemece, ” ‘…Dava davacı …şirketi tarafından sigortalısına ödenen hasar bedeline yönelik rücuen tazminat talebinden kaynaklı itirazın iptali davası olup, sigorta şirketinin bu davayı dava dışı …’ın haklarına halef olması nedeniyle açtığı açık olup, davanın dava dışı şahsın konutunda oluşan hasarın davalı…şirketin haksız fiilinden kaynaklı doğan zarardan dolayı rücu talebine ilişkin olması, taraflar arasında bir sigorta ilişkisi olmaması, dava dışı şahsın davacıya sigortalattığı yerin konut olması işyeri/ticarethane olmaması nedeniyle rücu talebine konu istem her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili olmayıp ticari iş niteliğinde olmadığından davaya bakma görevi genel mahkeme olan Asliye Hukuk Mahkemesine ait olup, mahkememizin görev alanında değildir. Görev itirazı yargılamanın her aşamasında ileri sürülebileceği gibi mahkemece de re’sen nazara alınarak yargılamanın her aşamasında görevsizlik kararı verilebilir. HMK 2. madde ve TTK 5. maddesi gereğince davaya bakma görevi Mahkememize ait olmayıp davacı…tarafça açılan davanın İstanbul Asliye Hukuk Mahkemesinde görülmesi gerektiğinden, mahkememizin görevsizliğine ilişkin aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.’ gerekçesi ile; Davacı…tarafça açılan davanın, HMK 114/1-c maddesi gereğince dava şartı yokluğundan HMK 115/2 maddesi gereğince Usulden Reddi ile, HMK 20/1 maddesi gereğince, kararın kesinleşmesinden itibaren iki hafta içinde talep halinde dosyanın görevli ve yetkili İstanbul Asliye Hukuk Mahkemesine Tevzi Edilmek Üzere İstanbul Adliyesi Hukuk Mahkemeleri Tevzi Bürosuna gönderilmesine, aksi halde davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesine” dair karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ Davacı…vekili yasal süresi içinde sunmuş olduğu istinaf dilekçesinde özet; taraflar arasında sigorta ilişkisi olduğu, sigortalanan yerin konut/ticarethane olmasının önem arzetmediği, ticaret mahkemesinin görevli olduğu belirterek mahkeme kararının kaldırılması talep edilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE GEREKÇE HMK’nun 355. maddesine göre istinaf incelemesi; istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık görüldüğü takdirde ise resen gözetilmek suretiyle yapılmıştır. Dava, sigorta poliçesi kapsamında ödenen tazminat bedelinin, ödeyen sigorta şirketi tarafından, davalıdan rücuen tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece yapılan yargılama sonucunda; dava dışı sigortalının konutunda çıkan yangından dolayı oluşan hasarın kusurlu olduğu iddia olunan davalı…şirketten rücuen tahsili talepli açılan davada davacı …şirketinin dava dışı sigortalının haklarına halef olarak iş bu davanın açıldığı ve zarar gören yerin konut olarak kullanıldığı belirtilerek Usulden Reddi ile, mahkemenin Görevsizliğine, HMK 20/1 maddesi gereğince, kararın kesinleşmesinden itibaren iki hafta içinde talep halinde dosyanın görevli ve yetkili İstanbul Asliye Hukuk Mahkemesine Tevzi Edilmek Üzere İstanbul Adliyesi Hukuk Mahkemeleri Tevzi Bürosuna gönderilmesine dair karar verilmiştir. TTK’nun “Halefiyet” başlığı altındaki 1472. maddesinde “Sigortacı, sigorta tazminatını ödediğinde, hukuken sigortalının yerine geçer. Sigortalının, gerçekleşen zarardan dolayı sorumlulara karşı dava hakkı varsa bu hak, tazmin ettiği bedel kadar, sigortacıya intikal eder.” hükmüne yer verilmiştir. 6102 sayılı TTK ‘nun 4/1-(a) maddesinde, her iki tarafın da ticari işletmesi ile ilgili hususlardan doğan hukuk davaları ve çekişmesiz yargı işleri ile tarafların tacir olup olmadığına bakılmaksızın, bu kanunda öngörülen hususlardan doğan hukuk davaları ve çekişmesiz yargı işlerinin ticari dava ve ticari nitelikte çekişmesiz yargı işi sayılacağı açıkça düzenlenmiştir. Yargıtay İçtihadı Birleştirme Genel Kurulu’nun 22.03.1944 tarihli 37 Esas ve 9 Karar sayılı kararında bu husus “sigortacının sorumlu kişi aleyhine açacağı dava, sigorta poliçesinden doğan bir dava değildir. Bu nedenle, halefiyet davası bir ticari dava sayılamaz. Bu dava, aynen sigortalı kimsenin sorumlu kişiye karşı açmış olduğu bir dava gibidir. Sigortalının muhtelif mahkemelerde dava açma hakkı varsa aynı hak, sigortacının halefiyet hakkına dayanan rücu davası için de söz konusudur” şeklinde vurgulanmaktadır. Görev kuralları kamu düzenine ilişkin olup, yargılamanın her aşamasında mahkemece resen gözetilmesi gerekmektedir. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 1472. maddesine göre, sigortacı, sigorta tazminatını ödedikten sonra, hukuken sigortalının yerine geçerek, sigortalının, gerçekleşen zarardan dolayı sorumlulara karşı dava hakkı varsa bu hakkın, tazmin ettiği bedel kadar sigortacıya intikal edeceği, sorumlulara karşı bir dava veya takip başlatılmışsa, sigortacının, mahkemenin veya diğer tarafın onayı gerekmeksizin, halefiyet kuralı uyarınca, sigortalısına yaptığı ödemeyi ispat ederek, dava veya takibi kaldığı yerden devam ettirebilecektir. Bu durumda da, görevli mahkeme, dava dışı sigortalı ile davalı…arasındaki ilişkinin hukuki içeriğine göre belirlenecektir. 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 3/k ve l maddelerinde, tüketici ve tüketici işlemi tanımlanmıştır. Buna göre tüketici, ticari veya mesleki olmayan amaçlarla hareket eden gerçek veya tüzel kişiyi, tüketici işlemi ise, mal veya hizmet piyasalarında kamu tüzel kişileri de dâhil olmak üzere, ticari veya mesleki amaçlarla hareket eden veya onun adına ya da hesabına hareket eden gerçek veya tüzel kişiler ile tüketiciler arasında kurulan, eser, taşıma, simsarlık, sigorta, vekâlet, bankacılık ve benzeri sözleşmeler de dâhil olmak üzere, her türlü sözleşme ve hukuki işlemi ifade eder. Yine aynı yasanın 73/1. maddesi, “Tüketici işlemleri ile tüketiciye yönelik uygulamalardan doğabilecek uyuşmazlıklara ilişkin davalarda tüketici mahkemeleri görevlidir.” hükmünü, 83. maddesi ise, “Bu Kanunda hüküm bulunmayan hâllerde genel hükümler uygulanır. Taraflardan birini tüketicinin oluşturduğu işlemler ile ilgili, diğer kanunlarda düzenleme olması, bu işlemin tüketici işlemi sayılmasını ve bu Kanunun görev ve yetkiye ilişkin hükümlerinin uygulanmasını engellemez.” hükmüne amirdir. Somut uyuşmazlığın incelenmesinde, dava dışı sigortalı ile davacı…arasında … poliçesi ile … sk. … blok No: … D:… … Bodrum Muğla adresindeki konutun sigortalandığı, 12.09.2016 tarihinde set üstü ocağın tesisatından dolayı yangın çıktığı ve konuttaki eşyaların zarar gördüğü, yangının çıkış nedeninin davalı…firmanın üretimindeki set üstü ocaktan kaynaklandığının iddia edildiği , bu haliyle dava dışı sigortalı ile davalı…arasında 6502 Sayılı Yasanın 3., 73. maddeleri gereğince tüketici ilişkisi olduğu anlaşılmaktadır. Kaldı ki, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Kanunun 83/2 maddesindeki ” Taraflardan birini tüketicinin oluşturduğu işlemler ile ilgili diğer kanunlarda düzenleme olması ,bu işlemin tüketici işlemi sayılmasını ve bu Kanunun görev ve yetkiye ilişkin hükümlerinin uygulanmasını engellemez.” hükmü uyarınca sigorta ile ilgili düzenlemenin 6102 sayıl Türk Ticaret Kanunda düzenlenmiş olmasına rağmen bu durumun görevli mahkemenin tüketici mahkemesi olduğu gerçeğini değiştirmeyeceği de sabittir. Buna göre de davacının, tüketici olan sigortalısına halefen bu davayı açmış olması nedeniyle 22/03/1944 tarihli Yargıtay İçtihadı Birleştirme Genel Kurulunun kararı uyarınca davaya bakma görevi ne Asliye Ticaret Mahkemesinde ne de Asliye Hukuk Mahkemesindedir. Görevli mahkeme zikredilen sebeplerle Tüketici Mahkemesidir. İstinaf edilen kararda, ilk derece mahkemesince kendilerinin görevli olmadığı kanuna uygun bir şekilde tespit edilmiş olmasına rağmen, asıl görevli mahkemeyi tespitte ise hataya düştüğü, buna göre de kararı istinaf eden davacı…tarafın istinaf talebinin HMK nın 353/1-a3 maddesi gereğince kabulü ile ilk derece mahkemesinin kararı kaldırılarak görevli mahkemenin Tüketici Mahkemesi olduğunun tespitine ve aşağıdaki şekilde karar verilmesine karar verilmiştir.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere; 1-Davacı…tarafın istinaf talebinin esasa ilişkin hususlar incelenmeksizin KABULÜ ile, HMK’nun 353/1.a.3. maddesi uyarınca İstanbul 20. Asliye Ticaret Mahkemesinin 03/10/2019 tarih, 2019/686 esas 2019/102 Karar sayılı kararının KALDIRILMASINA, 2-HMK’nun 114/1-c maddesindeki görev dava şartı yokluğundan HMK’nun 115/2.maddesi uyarınca görevsizlik (davanın usulden reddi) kararı verilerek dosyanın görevli İstanbul Tüketici Mahkemesine gönderilmesi kararı verilmek üzere mahkemesine İADESİNE 3- Davacı…tarafça başvuru tarihinde yürürlükte bulunan harçlar yasası uyarınca yatırmış olduğu istinaf başvuru harcının HAZİNEYE irat kaydına, 4-Davacı…vekili tarafından yatırılan istinaf peşin harcının ilk derece mahkemesi tarafından talep halinde kendisine iadesine, 5-İstinaf başvurusu için yapılan yargılama giderlerinin esas hükümle birlikte ilk derece mahkemesince yargılama giderleri içinde değerlendirilmesine, 6-Gerekçeli kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine, 7-HMK’nun 353/1.a.3. ve 362/1-c maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, 11/11/2020 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.