Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 44. Hukuk Dairesi 2023/86 E. 2023/218 K. 16.03.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
44. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F M A H K E M E S İ K A R A R I
DOSYA NO: 2023/86 Esas
KARAR NO: 2023/218
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 01/11/2022
NUMARASI: 2022/480 E. – 2022/723 K.
DAVANIN KONUSU: Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 16/03/2023
Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı, istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine yapılan inceleme sonucunda;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; … Bankası Bebek (0879) şubesinin,TR … hesaptan, Keşideci “…San.ve Tic.Ltd.Şti.” tarafından keşideli,… çek seri nolu 25/06/2022 tarihli 125.000,00 TL.-lik çekin, müvekkili firmada yapılan tüm aramalara rağmen çek bulunamadığından Gaziosmanpaşa Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 2022/29448 soruşturma dosya numarası ile çeki bulanlar veya çalanların tahsil etmesini önlemek amaçlı suç duyurusunda bulunulduğunu, keşide tarihinde dava konusu çekin …. Bankasına Takas merkezi aracılığı ile ibraz edilerek kötü niyetli davalılar tarafından tahsil edilmek istenildiğini, banka tarafından çek ile ilgili ödeme yasağı kararı olduğundan ve savcılık işlemine konu edildiğinden dolayı herhangi bir işlem yapılmaksızın ibraz edenlere iade edildiğini beyan ile davalılara borçlu olmadığının tesbiti ve çekin iptaline, tehiri-i icraya ve çekin kötü niyetli davalılar tarafından icraya konulmaması için İİK.72.maddesi gereğince çek bedelinin %15’i oranında veya sayın mahkemenizin taktir edeceği teminat karşılığında ihtiyati tedbir kararı verilmesini, Gaziosmanpaşa Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 2022/29448 Soruşturma dosyasının bekletici mesele yapılmasını ve neticesine göre hüküm verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Huzurdaki davanın hem menfi tespit davası hem de çek iptali davası olarak ikamesinin hukuka aykırı olduğunu, çekin bankaya ibraz edildiğinde ödenmemesi nedeniyle bir önceki ciranta olan … Ürünleri’ne başvurmak suretiyle çek bedelinin tahsil edildiğini, müvekkilinin keşideci, lehdar ve diğer cirantalar arasındaki ilişkiye dair bir bilgisi olmadığı gibi, bilmesinin de gerekmediğini, bu nedenle davacının iddia ettiği kayıp, çalıntı vs. gibi hususlar müvekkile karşı ileri sürülemeyeceğini ve husumet itirazında bulunduklarını, müvekkilinin düzgün bir ciro silsilesi ile cirolanmış dava konusu çeki …Ürünlerinden iktisap ettiğini, çekten ötürü anılan şirketten alacaklı olduğunu ve bu alacağını da tahsil ettiğini beyan ile müvekkili hakkındaki davanın öncelikle usul yönünden aksi halde esastan reddi gerektiğini savunmuştur. İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; “Davalı … Sağlık Ürünleri vekili cevap dilekçesi ile davacının her ne kadar müvekkiline karşı husumet yöneltmiş ise de müvekkili yönünden işbu davanın kabulünün mümkün olmadığını, davaya konu çekin müvekkili tarafından aralarındaki ticari ilişkiden kaynaklı olarak diğer davalı … (…) tarafından müvekkiline verildiğini, diğer davalı … Medikal şirketinin kendileri için maske üretimi yaptığını, buna karşılık davaya konu çekin kendisine verildiğini, bu hususların müvekkili ticari kayıtları üzerinde yapılan inceleme neticesinde de tespit edileceğini beyan ile müvekkili hakkındaki davanın reddi gerektiğini savunmuştur. Dava dilekçesi davalılardan …’a da usulüne uygun olarak tebliğ edilmiş, savunmada bulunmadığı görülmüştür. Dava, rıza dışında elden çıkıp, keşide tarihinde ibraz edilen çekin iptali ve çekten ötürü borçlu olunmadığının tespitine ilişkindir. Davacı vekili 01/11/2022 tarihli dilekçesi ile dava ile ilgili tüm taleplerinden vazgeçtiklerini beyan etmiş, davacı vekilinin vekaletnamesinin incelenmesinde, davadan feragat yetkisinin bulunduğu görülmüştür. Davadan feragat HMK’nın 307. ve 309. maddelerin hükümleri gereğince uyuşmazlığı ve dolayısıyla davayı sona erdiren ve kesin mahkeme hükmünün hukuksal sonuçlarını doğuran bir taraf işlemidir. HMK’nın 310. maddesi hükmüne uygun olarak davacının davadan feragatinin mahkemece saptanması halinde feragat sebebiyle davanın reddine karar verilmesi gerekir. Davacı vekilinin vekaletnamesindeki yetki durumu incelendiğinde, davadan feragate yetkili olduğu saptanmaktadır. Feragat bildirimi de HMK’nın 310. maddesi hükmüne uygun olarak mahkemece tespit olunmuştur. Bu yasal nedenlerle davanın feragat sebebiyle reddine” karar verilmiştir. Davalı … vekili istinaf dilekçesinde özetle; -Huzurdaki davanın menfi tespit davası olması, dava dilekçesinde dava değerinin açıkça 125.000,00 TL olarak belirtilmesi, mahkemenin 30.06.2022 tarihli ihtiyati tedbir kararında da teminat miktarının 125.000,00 TL üzerinden hesaplanması hususları nazara alındığında, lehlerine hükmedilen vekalet ücretinin maktu olarak belirlenmesinin hatalı olduğunu, AAÜT gereğince, dava değeri olan 125.000,00 TL üzerinden nispi vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiğini, lehlerine hükmedilen vekalet ücreti yönünden kaldırılarak talepleri doğrultusunda hüküm tesis edilmesine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı … Ürünleri vekili istinaf dilekçesinde özetle; İşbu davada henüz ön inceleme tutanağı imzalanmadan davadan feragat edilmiş olması nedeni ile Asgari Ücret Tarifesinde belirlenen ücretin yarısına hükmedilmesi gerekmekle birlikte AAÜT gereğince menfi tespit davalarında maktu değil, dava değerine göre nispi vekalet ücretine hükmedileceğinden, yerel mahkeme kararının vekalet ücretine ilişkin hükmü yönünden kararın kaldırılarak yeniden hüküm verilmesini talep etmiştir. İnceleme, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK)355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır. Dava, 6102 sayılı TTK’nın 792. maddesi (6762 sayılı TTK m.704) uyarınca açılan nisbi nitelikli menfi tespit istemine ilişkin olup, mahkemece davanın feragat nedeniyle reddine karar verilmiş olması sebebiyle, hukuki niteliği itibariyle kendisini vekil ile temsil ettiren ve istinaf yoluna başvuran davalı yararına karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. uyarınca nisbi vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile maktu vekalet ücretine hükmedilmesi doğru görülmemiştir. (Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 2015/5124 esas, 2015/12217 karar sayılı ilamı) Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 2005/18-689 Esas ve 2005/724 Karar sayılı kararında belirtildiği üzere mahkemece 6100 Sayılı HMK’nın 323/1/ğ. maddesi uyarınca hükmedilen “vekalet ücreti” yargılama gideridir. 6100 Sayılı HMK’nın 332/1. maddesi uyarınca yargılama giderlerine re’sen hükmedileceğinden ve usul hükümleri kamu düzeninden olduğundan, mahkemece hükmedilmesi gereken kanuni vekalet ücreti de kamu düzenine ilişkin olmakla, 6100 Sayılı HMK’nın 355/1. maddesinin ikinci cümlesi uyarınca re’sen inceleme yapılmıştır. Dava niteliği itibariyle nispi vekalet ücretine tabidir. 2023 yılı Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nin davanın konusuz kalması, feragat, kabul ve sulhte ücret başlıklı 6. maddesinde; (1) Anlaşmazlık, davanın konusuz kalması, feragat, kabul, sulh veya herhangi bir nedenle; ön inceleme tutanağı imzalanıncaya kadar giderilirse, bu tarife hükümleriyle belirlenen ücretlerin yarısına, ön inceleme tutanağı imzalandıktan sonra giderilirse tamamına hükmolunur şeklinde düzenlenmiştir. Nispi ücret ise; ilk 100.000,00 TL için %16, sonra gelen 100.000,00 TL için %15 oranında olup, mahkemece ön inceleme 01/11/2022 tarihine bırakılmış ve aynı tarihli beyan dilekçesi ile davadan feragat edilmiş olup, dava ön inceleme oturumundan önce feragat ile sonuçlandığından, tarifenin 6/1. maddesinin ilk cümlesi uyarınca tarifeye göre hesaplanacak ücretin yarısına hükmedilecektir. AAÜT’nin 4. maddesi ve üçüncü kısma göre ( ilk 100.000,00 TL için 16.000,00 TL, takip eden 25.000,00 TL için 3.750,00 TL; toplam; 19.750,00 /2 ) 9.875,00 TL’ye hükmedilmesi gerekirken maktu vekalete hükmedildiği tespit edildiğinden, davalı vekillerinin ayrı ayrı İstinaf talebinin kabulü ile bu hususlar yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-b/2. maddesi gereğince hükmün kaldırılmasına ve yeniden kurulmasına karar verilmesi gerektiği kanaat ve sonucuna varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;1-Davalı … vekili ve davalı … Sağlık Ürünleri vekilinin ayrı ayrı istinaf istemlerinin KABULÜNE,2-İstanbul 5. Asliye Ticaret Mahkemesinin 01/11/2022 tarih, 2022/480 E., 2022/723 K. Sayılı kararının 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-b/2. maddesi gereğince KALDIRILMASINA, ancak belirtilen hususlar yeniden yargılamayı gerektirmediğinden yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına,3-Feragat nedeniyle davanın REDDİNE,4-İlk derece mahkemesinde yapılan yargılama giderleri ve harca ilişkin;4/a-Harçlar tarifesi uyarınca alınması gereken 179,90 TL karar ve ilam harcının davacı tarafından peşin yatırılan 2.134,69 TL harçtan mahsubu ile fazla harç olan 1.954,79 TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,4/b-Davacı tarafından yapılan tüm yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,4/c-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde talep halinde ilgili tarafa iadesine,4/d-Davalı … kendisini duruşmalarda vekil ile temsil ettiğinden, ön inceleme aşaması tamamlanmamakla AÜÜT gereği takdir olunan nispi vekalet ücretinin 1/2’sine denk gelen 9.875,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine, 4/eDavalı … Sağlık Ürünleri kendisini duruşmalarda vekil ile temsil ettiğinden, ön inceleme aşaması tamamlanmamakla AÜÜT gereği takdir olunan nispi vekalet ücretinin 1/2’sine denk gelen 9.875,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine, 4/f-Teminatın 6100 Sayılı HMK’nın 392/2. maddesindeki şartlar oluştuğunda iadesine,5-İstinaf aşamasında yapılan yargılama giderleri ve harca ilişkin;5/a-İstinaf talebi kabul edildiğinden davalı … tarafça yatırılan istinaf harcının karar kesinleştiğinde ve talep halinde iadesine,5/b-İstinaf talebi kabul edildiğinden davalı … Sağlık Ürünleri tarafça yatırılan istinaf harcının karar kesinleştiğinde ve talep halinde iadesine,5/c-İstinaf yargılaması için davalı … tarafından yapılan 220,70 TL istinaf yoluna başvurma harcının davacıdan tahsiliyle davacıya verilmesine, 5/d-İstinaf yargılaması için davalı … Sağlık Ürünleri tarafından yapılan 220,70 TL istinaf yoluna başvurma harcı, 50,00 TL posta gideri olmak üzere toplam 270,70 TL yargılama giderinin davacıdan tahsiliyle davacıya verilmesine, 5/e-İstinaf aşamasında davacı tarafından yapılan masrafların üzerinde bırakılmasına,5/f-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından taraflar yararına vekalet ücreti tayinine yer olmadığına,6-6100 Sayılı HMK’nın 333. maddesi gereğince var ise bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine, 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-b/2. maddesi gereğince, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda ve 6100 Sayılı HMK’nın 362/1-a. maddesi gereğince, miktar itibariyle kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi. 16/03/2023