Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 44. Hukuk Dairesi 2023/719 E. 2023/533 K. 18.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
44. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F M A H K E M E S İ K A R A R I
DOSYA NO: 2023/719
KARAR NO: 2023/533
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: Bakırköy 3. Asliye Ticaret Mahkemesi
TARİHİ: 07/03/2023
NUMARASI: 2022/1166 E. – 2023/231 K.
DAVANIN KONUSU: İtirazın İptali (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 18/05/2023
Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı, istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine yapılan inceleme sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili tarafından sunulan dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin, hamili bulunduğu, davalı … A.Ş.’nin (Eski Unvanı: … Ticaret Ltd. Şti.) keşidecisi, diğer davalı … Ticaret A.Ş.’nin ise cirantası olduğu, … Bankası Tuşba Şubesi’ne ait 23.08.2019 keşide tarihli, … seri numaralı, 37.000,00 TL bedelli çeki, tahsil edilmesi amacıyla, dava dışı … T.A.Ş. Ankara 2.Siteler Şubesi’ne teslim ettiğini, dava konusu çekin banka tarafından kaybedildiğini, Ankara 10. ATM’nin 2019/617 Esas sayılı dosyasında çek zayi nedeniyle iptal davası açıldığını davanın kabulüne karar verildiğini ve kararın kesinleştiğini, bunun üzerine davacı tarafça İstanbul 21. ATM’nin 2019/1308 Esas sayılı dosyası kapsamında, çeki kaybeden davalı banka aleyhine, müvekkil şirketin uğramış olduğu maddi zararın tazmini talebiyle dava açıldığını, mahkemece ret kararı verildiğini, istinaf aşamasında olduğunu, henüz kesinleşmediğini, bunun üzerine müvekkili şirketin çek borçlularına karşı yasal alacak ve başvuru haklarının zayi olmaması için Küçükçekmece … İcra Dairesi’nin … Esas sayılı takip dosyası kapsamında, İstanbul 21. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2019/1308 Esas sayılı dosyasına konu dava ile mükerrer tahsilata sebebiyet vermemek kaydıyla, tüm çek borçlularına karşı icra takibi başlatıldığını ancak davalılar tarafından takibe itiraz edilmesi sebebiyle icra müdürlüğünün takibi durdurduğunu, arabuluculuk sürecinde anlaşma sağlanamadığını, bu nedenlerle müvekkili şirketin hamili olduğu çek bedelini tahsil edemeyerek maddi yönden zararı uğradığını bu nedenle dava açtıklarını, davalıların Küçükçekmece … İcra Dairesi’nin … Esas sayılı takip dosyasına yapmış oldukları itirazların iptali ile takibin asıl alacak ve ferileri yönünden devamına, takip konusu asıl alacağa takip tarihinden itibaren ticari avans faizi işletilmesine, fazlaya ilişkin talep ve dava haklarımızın saklı tutulmasına, takip konusu alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere hesap edilecek icra inkar tazminatının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı … A.Ş. vekili tarafından dosyaya sunulan cevap dilekçesinde özetle; Davacı yanca, davalı müvekkillerin yargı çevresi içerisinde usulüne uygun yapılmış geçerli bir icra takibi bulunmadığını, bu sebeple davanın dava şartı noksanlığı nedeniyle HMK’nın 115/2 maddesi uyarınca usulden reddine karar verilmesini, davaya konu Küçükçekmece … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasından başlatılan ilamsız takip yetkisiz icra dairesinden başlatıldığını, davacı şirketin adresinin … Cad. No: … Altındağ/ANKARA olduğunu, diğer davalı şirket … şirketinin adresinin … Mah. … Sokak No:.., Çankaya/ANKARA olduğunu, müvekkili şirketin ticari sicil gazetesindeki adresi ise; … Mahallesi, … Caddesi, …, Çankaya/ANKARA olduğunu, Hem alacaklı görünenin hem de borçlu görünenlerin adresinin ANKARA olmasına rağmen icra takibinin hiçbir ilgisi ve ilişiği olmadığı halde İstanbul Küçükçekmece de başlatıldığını, müvekkili davalının yetki itirazları sonucu takibin durduğunu, davacı yanca, müvekkili davalının sicil gazetesinde yazan adresine bakılmak suretiyle yetkili yer icra dairesinden (Ankara İcra Daireleri) takip başlatması gerektiğini, o takibe itiraz edilmesi durumunda itirazın iptali davasının Ankara ATM’de açılması gerektiğini, davanın dava şartı noksanlığından usulden reddine, davanın yetkili yer mahkemesine(Ankara Asliye Ticaret Mahkemesi) gönderilmesine, mahkeme aksi kanaatte ise müvekkili hakkında açılan itirazın iptali davasının esastan reddine, takibinde haksız ve kötü niyetli olan davacı hakkında takip konusu alacağın %20’sinden az olmamak üzere haksız takip tazminata mahkum edilmesine karar verilmesini talep etmiştir. İlk derece mahkemesince; “Davacının çek alacağından kaynaklı davalılar aleyhine başlattığı icra takibine davalıların itirazı sonucunda işbu davayı açtığı görülmüştür. Davalı … İnşaat tarafından mahkememizin yetkisine süresi içerisinde itiraz edilmiştir. Dosyamız arasına celp edilen Küçükçekmece … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasının incelenmesinde huzurda görülen davanın davalıları ile birlikte dava dışı … San. Tic. Ltd. Şti. aleyhine de icra takibi başlatıldığı; söz konusu davalının adresinin Başakşehir/İstanbul’da yer aldığı; Başakşehir ilçesinin Küçükçekmece Adliyesi yargı sınırları içerisinde olması nedeni ile HMK’nın 7. maddesi uyarınca … İnşaat ve … Mühendislik’in icra müdürlüğü’nün yetkisine ilişkin itirazı mahkememizce yerinde görülmemiştir. Açılacak itirazın iptali davalarında İcra ve İflas Kanunu’nda özel bir yetki kuralı öngörülmemiş olup, itirazın iptali davasının icra takibinin yapıldığı yer mahkemesinde bakılması zorunluluğu yoktur. İcra takibinde yetkiye itiraz edilmemiş ve sonuç olarak yetkisiz olan icra dairesinin yetkisi kesinleşmiş olsa dahi açılacak olan itirazın iptali davasında bu icra dairesinin bulunduğu yer mahkemesi yetkili hale gelmeyecektir. Huzurda görülen davacının adresi ile her iki davalının adresi Ankara ili sınırları içerisinde yer almakta olup HMK’nın 6. maddesi uyarınca uyuşmazlığın çözümünde Ankara Asliye Ticaret Mahkemeleri yetkilidir. Açıklanan nedenlerle mahkememizin yetkili olmaması nedenleri ile dava dilekçesinin yetki yönünden reddine” karar verilmiştir. Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; İlk derece mahkemesi tarafından, davalılardan … Anonim Şirketi’nin yetki itirazı doğrultusunda, Ankara ATM’nin yetkili olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verildiğini, davalı … İnşaat Anonim Şirketi’nin cevap dilekçesinde yetki itirazında bulunduğunu, ancak diğer davalı … Ticaret A.Ş.’nin ise davaya cevap vermediğini, yasal süresi içerisinde mahkemenin yetkisine yönelik ilk itirazda da bulunmadığını, dava arkadaşı olan davalıların tamamının HMK’nın 19. maddesinde belirlenen süre ve yöntemle yetkisizlik ilk itirazında bulunmadığını davalarda, davanın açıldığı mahkeme yetkili hale geldiğini, bu durumda ilk derece mahkemesi tarafından resen yetkisizlik kararı verilmesi mümkün olmadığını, ilk derece mahkemesi tarafından, davanın esasına girilerek uyuşmazlığın sonuçlandırılması gerektiğini, hatalı değerlendirme ile yetkisizlik kararı verildiğini, yerel mahkeme kararının kaldırılmasını, istinaf masrafları ile vekalet ücretinin davalılar üzerine yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.Davalılar vekili istinaf dilekçesinde özetle; Yerel mahkeme tarafından her ne kadar müvekkil şirketler aleyhinde açılan davanın 07.03.2023 tarihi itibarıyla mahkemenin yetkisizliğine karar verildiğini, gerek mevzuat gerekse de emsal kararlar uyarınca müvekkil firma lehine vekalet ücretine hükmedilmediğini, bu durumun yasa ve usule aykırı olduğunu, kararın düzeltilmesine karar verilmesi gerektiğini, yerel mahkeme kararın itirazları doğrultusunda istinaf incelemesi yapılarak lehlerine hüküm tesis edilmesi üzere kesin olarak kaldırılması gerektiğini, istinaf başvurusunun kabulü ile müvekkil şirketler lehine vekalet ücreti takdirine, yargılama giderleri ve ücreti vekaletin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir. İnceleme, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır. Davanın konusu Küçükçekmece … İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyasında başlatılan icra takibine itirazın iptali davasıdır. Küçükçekmece … İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyasında alacaklı … A.Ş. tarafından borçlular … Ltd Şti, … Yapı A.Ş. ve … A.Ş. aleyhine zamanaşımına uğramış çeke istinaden 07/09/2022 tarihinde ilamsız icra takibi başlatıldığı, borçlular tarafından yasal süresi içinde yetkili icra müdürlüğünün Ankara İcra Müdürlüğü olduğu belirtilmek suretiyle yetkiye, borca ve ferilere itiraz edildiği görülmüştür. İtirazın iptali davasında davalılardan … Yapı A.Ş. tarafından cevap dilekçesi ibraz edildiği, yetki itirazında bulunulduğu ve davalı müvekkillerin Yargı çevresi içinde usulüne uygun yapılmış geçerli bir icra takibi bulunmadığından davanın dava şartı noksanlığı nedeniyle HMK 115/2 maddesi uyarınca usulden reddine karar verilmesinin talep edildiği, diğer davalının cevap dilekçesi ibraz etmediği anlaşılmıştır. 6100 sayılı HMK’nın 114. maddesinde dava şartları düzenlenmiş olup, 114/2’ye göre diğer kanunlarda yer alan dava şartlarına ilişkin hükümlerin saklı olduğu, 115. maddesine göre, mahkeme dava şartlarının mevcut olup olmadığını davanın her aşamasında kendiliğinden araştıracağı, tarafların da dava şartı noksanlığını her zaman ileri sürebileceği belirtilmiştir. Somut olayda; çekten kaynaklanan borcun alacaklısı; borçlunun yerleşim yerinde, birden fazla borçlu bulunması halinde borçlulardan birinin yerleşim yerinde, çekin keşide yerinde, muhatap banka şubesinin bulunduğu yerde icra takibi başlatabilir ancak, muhatap bankaya ibraz edilen ve karşılıksız kalan çeke dayalı borç, bu şekilde aranması tüketildikten sonra götürülecek borç niteliği kazanır ve HMK’nın 10. maddesi gereğince ifa yeri olarak 6098 sayılı TBK’nın 89. maddesinde belirtilen alacaklının yerleşim yeri mahkemesi de yetkili mahkeme haline gelir. Alacaklı … A.Ş.’nin adresinin Ankara olduğu, borçluların adresinin Ankara olduğu, Ankara İcra Müdürlüğü’nün yetkili olduğu yetkisiz Küçükçekmece İcra Müdürlüğü’nde takip başlatıldığı, borçlular tarafından süresi içinde icra dosyasına yetki itirazında bulunulduğu, itirazın iptali davasında yetkili mahkeme Ankara ATM olduğu anlaşılmakla mahkemece yetkisizlik kararı verilmesi isabetlidir. Ayrıca yetkisizlik kararında vekalet ücretine hükmedilemez. Mahkemenin değerlendirmesi hukuken yerinde olduğundan Davacı vekilinin ve Davalı vekilinin istinaf başvurusunun ayrı ayrı 6100 sayılı HMK 353/1-b-1 maddesi gereğince ayrı ayrı esastan reddine karar verilmesi gerektiği kanaat ve sonucuna varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1-Usûl ve yasaya uygun Bakırköy 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 07/03/2023 tarih ve 2022/1166 E., 2023/231 K. sayılı kararına karşı taraf vekilleri tarafından yapılan istinaf talebinin 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-b/1. maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE, 2-492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 179,90 TL istinaf karar harcı davacı ve davalı tarafından peşin yatırıldığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına,3-Davacı ve davalı tarafça istinaf aşamasında yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,4-İncelemenin duruşmasız olarak yapılması sebebiyle taraflar yararına vekalet ücreti tayinine yer olmadığına,5-Taraflarca yatırılan gider avansından harcanmayan kısmın karar kesinleştiğinde iadesine,6-Karar tebliği, harç tahsil müzekkeresi düzenlenmesi, harç ve avans iadesi işlemlerinin İlk derece Mahkemesince yerine getirilmesine, 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-b/1. maddesi gereğince, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda ve 6100 Sayılı HMK’nın 362/1-a maddesi gereğince, miktar itibariyle kesin olmak üzere oy çokluğuyla karar verildi. 18/05/2023
Muhalefet şerhi: Davanın konusu Küçükçekmece … İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyasında başlatılan icra takibine itirazın iptali davasıdır. Küçükçekmece … İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyasında alacaklı … A.Ş. tarafından borçlular … Ltd Şti, … A.Ş. ve … A.Ş. aleyhine zamanaşımına uğramış çeke istinaden 07/09/2022 tarihinde ilamsız icra takibi başlatıldığı, borçlular tarafından yasal süresi içinde yetkili icra müdürlüğünün Ankara İcra Müdürlüğü olduğu belirtilmek suretiyle yetkiye, borca ve ferilere itiraz edildiği görülmüştür. İtirazın iptali davasında davalılardan … A.Ş. tarafından cevap dilekçesi ibraz edildiği, yetki itirazında bulunulduğu ve davalı müvekkillerin Yargı çevresi içinde usulüne uygun yapılmış geçerli bir icra takibi bulunmadığından davanın dava şartı noksanlığı nedeniyle HMK 115/2 maddesi uyarınca usulden reddine karar verilmesinin talep edildiği, diğer davalının cevap dilekçesi ibraz etmediği anlaşılmıştır. 6100 sayılı HMK’nın 114. maddesinde dava şartları düzenlenmiş olup, 114/2’ye göre diğer kanunlarda yer alan dava şartlarına ilişkin hükümlerin saklı olduğu, 115. maddesine göre, mahkeme dava şartlarının mevcut olup olmadığını davanın her aşamasında kendiliğinden araştıracağı, tarafların da dava şartı noksanlığını her zaman ileri sürebileceği belirtilmiştir. Somut olayda çekten kaynaklanan borcun alacaklısı borçlunun yerleşim yerinde, birden fazla borçlu bulunması halinde, borçlulardan birinin yerleşim yerinde, çekin keşide yerinde, muhatap banka şubesinin bulunduğu yerde icra takibi başlatabilir. Alacaklının ve borçluların adresinin Ankara olduğu, Ankara İcra Müdürlüğü’nün yetkili olduğu, yetkisiz Küçükçekmece İcra Müdürlüğü’nde takip başlatıldığı, borçlular tarafından yasal süresi içinde icra dosyasına yetki itirazında bulunulduğu, itirazın iptali davasının HMK 114/2’ye göre dava şartlarından birisinin de yetkili icra dairesinde takip başlatılması olup, yetkili icra dairesinde takip başlatılmadığından ve bu husus HMK 114/2’ye göre dava şartı olduğundan, mahkemece öncelikle dava şartının re’sen incelenerek davanın dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmesi gerekirken yetkisizlik kararı verilmesi yerinde değildir. Davalıların istinaf başvurusunun HMK 353/1-b-2 maddesi gereğince kabulüne, mahkeme kararının kaldırılmasına, davanın HMK 114/2’ye göre dava şartı yokluğundan usulden reddine, davacının istinaf başvurusunun HMK 353/1-b-1 maddesi gereğince esastan reddine karar verilmesi kanaatinde olduğumdan, sayın çoğunluğun görüşüne katılmıyorum.